جان کری روز یکشنبه 26 مهر 1394 (18 اکتبر 2015) طی یادداشتی با عنوان «سیاست خارجی آمریکا در دنیای در حال تغییر»که در وب سایت وزارت خارجه امریکا منتشر شده، 4 دستاوردی را بر شمرد که به ادعای وی موفقیت های سیاست خارجی دولت اوباماست.

وی به توافق هسته ای با ایران به عنوان یکی از این دستاوردها اشاره کرده و آن را محصول تحریم ها دانسته است.

اوایل هفته جاری من از دانشگاه ایندیانا دیدن کردم تا پیامی مهم در مورد آمریکا و سیاست خارجی این کشور را ارسال کنم و بگویم که هر یک از ما می توانیم در شکل دهی به دنیایی بهتر، چه تغییری ایجاد کنیم. دانشگاه ایندیانا یکی از بهترین دانشگاههای دولتی در آمریکا است. جوانان نقش اصلی و مهمی در پشبرد منافع آمریکا و ایجاد یک جامعه ی جهانی قویتر ایفا می کنند. برای من بسیار مهم بود که برای این جوانان در قلب آمریکا، صحبت کنم درحالیکه این برداشت به صورت فزاینده وجود دارد که دنیا درحال هرج و مرج بیشتر است و درحال بی نظم شدن است. من با این نظر به شدت مخالفم. به همین علت است که من با وجود چالش های بسیاری که ما با آنها روبرو هستیم، تاکید کرده ام که ما دلایل زیادی داریم که به خود مطمئن باشیم. من دنیایی را می بینم که در حال یافتن زمینه های مشترک است و سیاست جهانی را در چهار عرصه مهم به پیش می برد.

1-  توافقنامه تجاری که چهل درصد اقتصادی جهانی را نمایندگی می کند

نخستین عرصه به اقتصاد و تجارت بین المللی مربوط می شود. اوایل ماه جاری میلادی، مذاکره کنندگان ما کار روی یکی از مهمترین توافقنامه های تجاری در تاریخ را به پایان رساندند. این توافقنامه تجاری «همکاری دو سوی اقیانوس آرام» نام دارد. اما چرا باید این توافقنامه برای مردم آمریکا اهمیت داشته باشد؟ علت این است که برای حفظ رونق و آبادانی، ما باید بازارهای خارجی را گسترش دهیم. توافقنامه همکاری دو سوی اقیانوس آرام چیزی فراتر از یک توافقنامه تجاری است، این توافقنامه گشایشی واقعی است تا کشورهای ناهمگون در کنار یکدیگر قرار گیرند و استانداردهای کار و محیط زیست را ارتقا بخشند. باید به تجارت خارجی به دید یک فرصت، و نه تهدید، نگریست. جهانی شدن فقط انتخاب یک سیاست و برنامه نیست که شما یک وجه یا وجه دیگر آن را در نظر بگیرید. جهانی شدن نیرویی است که محرک آن نه تنها فناوری است بلکه محرک آن آمال و آرزوهای مردم در سراسر جهان برای داشتن زندگی بهتر است. توافقنامه همکاری دو سوی اقیانوس آرام موضوعی فراتر از تجارت است. منطقه آسیا اقیانوس آرام شامل سه کشور از چهار کشور پرجمعیت دنیا می شود. این منطقه شامل سه اقتصاد بزرگ جهان می شود. این منطقه در آینده در شکل دادن به قوانین اینترنت، مقررات مالی، امنیت دریایی، محیط زیست و بسیاری از عرصه های دیگر، حرف زیادی برای گفتن دارد که بسیاری از این عرصه ها مایه نگرانی مستقیم آمریکا است. به خاطر داشته باشید که در دوره ای که ما در آن زندگی می کنیم اقتصاد و امنیت مقوله هایی هستند که با یکدیگر همپوشانی دارند. نمی توان در یک عرصه پیشتاز بود و در عرصه دیگر از دیگران عقب ماند. کنگره آمریکا با رای دادن به این توافقنامه می تواند روی این پیام تاکید کند که آمریکا نیرویی پیشتاز برای آبادانی و امنیت در سراسر منطقه آسیا ــ اقیانوس آرام است و همچنان نیز اینگونه خواهد بود. این پیام خبری خوب برای همپیمانان و دوستان ما خواهد بود و باعث تقویت ثبات در منطقه ای خواهد شد که اهمیت حیاتی برای رفاه آینده ما دارد.

2-  توافقامه احتمالی در زمینه آب و هوا که مستلزم کمک تک تک کشورها است

دومین عرصه مهمی که دنیا در کنار یکدیگر قرار می گیرد تغییرات اقلیمی در جهان است. برای آنکه بدانیم هوای پاک بهتر از هوای آلوده است، نیازی نیست که دانشمند باشیم. در دو ماه آینده، نمایندگان کشورهای جهان در پاریس دور هم جمع خواهند شد تا یکی از بلند پروازانه ترین توافقنامه ها در زمینه تغییرات اقلیمی را تصویب کنند. هنوز موضوعات زیادی باقی مانده است اما عزم در حال شکل گیری است.

3-  توافقنامه هسته ای که کشورهای ایران و شش قدرت جهانی بسیار متفاوت از یکدیگر را شامل می شود.

عرصه سومی که در آن کشورهای مهم با رهبری آمریکا دور هم گرد آمدند، توافقنامه تاریخی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. براساس این توافقنامه، تک تک مسیرهای احتمالی ایران برای بمب مسدود خواهد شد و به علت وجود الزامات مربوط به نظارت های بی سابقه و راستی آزمایی که بخشی از توافقنامه هستند، درصورتی که ایرانی ها بخواهند فریبکاری کنند ما به آن پی خواهیم برد و جلوی آن را با اعمال دوباره تحریم ها و در صورتی که لازم شود با استفاده از روش های دیگر، خواهیم گرفت. در نتیجه ایران تمام دلایل را پیش روی خود دارد که به تعهداتش عمل کند همانطور که در طول روند مذاکرات نیز همین کار را کرده است. این توافقنامه در نتیجه سالها دیپلماسی سخت بدست آمد که فراتر از دو دوره ریاست جمهوری بوده است. ما با تحریم ها شروع کردیم اما تحریم ها وسیله بودند و هدف نبودند. ما فقط از طریق مذاکرات مستقیم با حمایت طیف وسیعی از شرکای خود شامل روسیه، چین و سران اروپا، توانستیم مقامات ارشد ایران را متقاعد کنیم که محدودیت های شدید بر برنامه هسته ای شان را بپذیرند. ما اکنون به سمت مرحله اجرای حرکت می کنیم و ضروری است که هوشیاری، رویکرد متحد و هدف مشترک خود را حفظ کنیم. خاورمیانه همچنان یک مکان پر مشکل است اما در صورتی که ایران سلاح هسته ای داشته باشد یا اینکه به دستیابی به سلاح هسته ای نزدیک شود، در این صورت این منطقه به مراتب بدتر و وخیم تر خواهد شد. توافقنامه ایران بهترین راه برای اطمینان یافتن از این مسئله است که این احتمال ( دستیابی ایران به سلاح هسته ای) اکنون و برای همیشه مسدود شده است. با این توافقنامه، هر کشوری در این منطقه شامل همپیمانان کلیدی و اصلی ما امن تر شده است.

4-  ائتلاف ضد تروریستی متشکل از 65 کشور

چهارمین عرصه مهمی که آمریکا و شرکای این کشور دور هم جمع شدند جنگ با سازمان های تروریستی بین المللی است.

مخالفت با تروریست های بین المللی -چه داعش در خاورمیانه باشد، الشباب در شرق آفریقا باشد، بوکوحرام در غرب آفریقا باشد- و مخالفت با اقدامات آنها به یک نیروی قدرتمند و متحد کننده تبدیل شده است.

تروریست ها مرتکب جنایات شنیع می شوند که شامل نابود کردن گنجینه های فرهنگی قدیمی، حمله به مدارس و سلاخی کردن معلمان، جدا کردن سر خبرنگاران بی گناه، حراج کردن دختران در بازارهای برده فروشی می شود. این تروریست ها از واژه ازدواج برای توصیف چیزی استفاده می کنند که در عمل همان تجاوز سازمان یافته است. داعش محکوم به شکست است اما این توانایی را دارد که تا زمان شکست، صدمات زیادی بزند. به همین علت است که ما باید افول و زوال داعش را سرعت بخشیم. در چهارده ماه گذشته، شصت و پنج کشور عضو ائتلاف تحت امر آمریکا اقدام به هزاران حمله هوایی کرد و داعش را محبور کرد که شیوه عملیات نظامی خود را هم در عراق وهم در سوریه تغییر دهد، باعث تضعیف سران آن شد و تحت فشار بیشتری قرار گرفت.

در سوریه ما شاهد فرصتی برای افزایش فشار به داعش هستیم به خصوص اگر روسیه به تعهد خود برای کمک در این زمینه خوب عمل کند. اما واقعیت این است هیچ پایانی برای بحران پناهجویان نخواهد بود مگر اینکه مناقشه خاتمه یابد. هدف ما همین بوده است. ما برای اینکه راهی برای برون رفتن از این مناقشه بیابیم باید همه کسانی را که مخالف استبداد و تروریسم هستند در کنار هم قرار دهیم. راه انجام دادن این کار نیز از طریق روند دیپلماتیک است تا همه سوری هایی را امیدوار کند که می خواهند تندروها را منزوی کنند و دولتی را سر کار بیاورند که قادر به متحد کردن و ریاست بر کل کشور باشد.

منبع: ایران هسته ای