به گزارش مشرق، داوود مدرسیان فعال رسانه در ایتا نوشت:

بیش از یک قرن از توافق سایس–پیکو می‌گذرد، همان دسیسه استعماری سال ۱۹۱۶ که پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی، سرزمین‌های آن را به نقشه‌ای مصنوعی از ۱۶ کشور تقسیم کرد؛ مرزهایی که اغلب آنان زیر پرچم قیمومیت انگلیس یا فرانسه قرار گرفتند.

امروز آمریکا بدنبال یک سایس-پیکوی جدید است. پروژه «سایس‌پیکوی نوین» در غرب آسیا به‌دنبال همان هدف قدیمی است با شکستن پیوندهای جغرافیایی، مرزهای ژئوپلیتیک و فرهنگی، و ایجاد واحدهای کوچک و وابسته به آمریکا!

هرکس تحولات ایران در ۱۵۰ سال اخیر را بی‌ارتباط با منطقه بداند، حتماً تاریخ نخوانده و از تاریخ 150 ساله ایران و منطقه غرب آسیا بی‌اطلاع است. برای ایران، غرب آسیا نه «همسایگی» بلکه بخشی از متن سرنوشت بوده است. از انقلاب مشروطه تا جریان‌سازی‌های سید جمال‌الدین اسدآبادی، از میدان‌های نبرد اندیشه تا خیزش‌های سیاسی، رد پای منطقه در سیاست و فرهنگ و بالعکس آشکار است.

فروپاشی عثمانی، که همچون سدی در برابر نفوذ غرب عمل می‌کرد، بلافاصله موجی در ایران به‌پا کرد. در همان بستر تاریخی است که باید همزمانی برآمدن رضاخان در ایران و مصطفی کمال پاشا (آتاتورک) در ترکیه را دید؛ دو چهره که هرچند مسیرشان تفاوت داشت، هر دو حامل نسخه‌ای غربی بودند: آتاتورک، سردار نبرد استقلال اما پیرو سکولاریسم رادیکال؛ رضاخان، محصول کودتای انگلیسی با همان دستورکار فرهنگی دین ستیزانه و سکولاریسم.

دهه ۲۰ شمسی (۱۹۴۰ میلادی) اوج ملی‌گرایی در ایران بود؛ ملی شدن نفت با رهبری دکتر محمد مصدق بر صحنه آمد، درست در روزگاری که موج ناسیونالیسم عربی با جمال عبدالناصر در مصر، سوریه و اردن به اوج رسیده بود. این همزمانی‌ها تصادفی نبود؛ منطقه در تب یک گفتمان مشترک می‌سوخت.

دهه‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰ شمسی نیز شاهد رویش نهضت‌های اسلامی در ایران، مصر، سوریه و دیگر سرزمین‌های عربی بود. پیوندها آشکار است؛ از اندیشه‌های سید قطب تا تأثیر جنبش اخوان‌المسلمین بر فعالان انقلاب اسلامی ایران — به‌گفته رهبر انقلاب، این اثرگذاری مستقیم و انکارناپذیر بوده است.

پیروزی انقلاب اسلامی، آتش نهضت‌های آزادی‌خواهانه را در جهان اسلام شعله‌ور کرد. برخی زیر تیغ سرکوب دولت‌ها خاموش شدند، و برخی در قامت جریان‌های مقاومت ریشه دواندند و گروه‌های مقاومت شکل گرفت.

تاریخ نشان می‌دهد سرنوشت ایران و منطقه تار و پود یک بافت‌اند؛ هر تکان در یکی، ارتعاشی در دیگری ایجاد می‌کند. بی‌طرفی در معادلات منطقه نه ممکن است، نه عاقلانه؛ زیرا در جغرافیای سیاسی غرب آسیا، «سرنوشت مشترک» یک شعار نیست، یک واقعیت تاریخی است.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.