به گزارش مشرق، سفر اخیر شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین به آمریکا از تحولات مهم در مناسبات طرفین به شمار می‌رود. سفر وی به واشنگتن در حالی روی داد که قدرت گرفتن دونالد ترامپ در آمریکا منجر به ایجاد تنش بیشتر در روابط طرفین شده است.
اظهارات تعجب برانگیز ترامپ در قبال چین پیش از سفر رئیس‌جمهور این کشور به آمریکا یکی از مهم‌ترین محورهای اختلاف طرفین به شمار می‌رفت. تأکید رئیس‌جمهور آمریکا بر کسری تجاری این کشور با چین از نارضایتی وی از روابط اقتصادی نامتوازن حکایت داشت. تمرکز بیشتر ترامپ بر محیط داخلی آمریکا باعث شده که وی به طور جدی به اقتصاد ایالات متحده آمریکا توجه داشته باشد.
پیشرفت‌های چشمگیر اقتصاد چین باعث شده که سلطه ایالات متحده آمریکا بر اقتصاد جهان پایان یابد. تأکید ترامپ بر مقابله با در خطر قرار گرفتن شغل آمریکایی‌ها نشان می‌دهد که دولت جدید ایالات متحده آمریکا تصمیم جدی برای جبران کسری تجاری در قبال چین داشته باشد. به نظر می‌رسد این رویکرد اختلافات پکن و واشنگتن را تداوم خواهد بخشید.
اختلاف دیگر واشنگتن و پکن در دریای چین است. چینی‌ها در رابطه با جزایر «دیائویو» با متحدان آمریکا چالش دارند. این جزایر مورد اختلاف چینی‌ها و ژاپنی‌ها است. این اختلافات و عدم پذیرش «چین واحد» از سوی دولت ترامپ که با حمایت از تایوان اتفاق افتاده، محور دیگر اختلافات پکن و واشنگتن است.
برقراری تماس تلفنی دونالد ترامپ با رئیس‌جمهور تایوان از اعتراضات چین به آمریکا بود که در اوایل به قدرت رسیدن ترامپ اتفاق افتاد. این امر نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور آمریکا از ابتدای ریاست جمهوری خود به دنبال استفاده از اهرم‌های موجود علیه چین است. البته این موضوع لزوماً به معنای افزایش تنش واشنگتن و پکن محسوب نمی‌شود. شاید ترامپ سیگنال‌هایی برای ایجاد تغییر در مناسبات طرفین ارسال می‌کند تا مقامات چینی در ازای اهرم‌های موجود به برخی از سیاست‌های آمریکا رضایت دهند. با این حال حل‌وفصل این محور از اختلافات چندان ساده محسوب نمی‌شود؛ چراکه ترامپ موافق قدرت گرفتن چین نیست.
محور دیگر اختلافات طرفین ناشی از بحران هسته‌ای کره شمالی است. ایالات متحده آمریکا به دنبال مهار برنامه موشکی کره شمالی است. بر این اساس ترامپ پیش از سفر شی جین پینگ به واشنگتن ادعا کرده بود که عدم همکاری چین با آمریکا برای مقابله با کره شمالی مانع اراده واشنگتن برای مهار کره شمالی نمی‌شود و ایالات‌متحده آمریکا به تنهایی به این امر اقدام خواهد کرد. در حقیقت ترامپ در این موضع‌گیری خود به نوعی مقامات چین را تهدید کرده بود که آن‌ها باید در این راستا با واشنگتن همکاری کنند. مهم‌ترین ابزار آمریکا برای همراه کردن چین روابط اقتصادی واشنگتن – پکن است. با این حال تردیدهایی از همراهی چین وجود دارد.
در مجموع می‌توان گفت مسیر پر پیچ‌وخم مناسبات واشنگتن و پکن به سادگی رفت وآمدهای دیپلماتیک نیست. رقابتها در دریای چین، کسری تجاری ایالات‌متحده آمریکا با چین و بحران حاصل از برنامه هسته‌ای کره شمالی بر مناسبات طرفین سایه انداخته است. حل‌وفصل این موضوعات برای دو قدرت بزرگ بین‌المللی که رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند، به اندازه‌ای بعید به نظر می‌رسد که تصور آن به سختی ممکن است.
یادداشت: رامین ولیزاده میدانی
