گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
*********
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات کماکان خط خبری-تحلیل خود را به حمله به یاران احمدی نژاد و صادق خرازی اختصاص دادند از سوی دیگر فشارها از سوی اصلاح‌طلبان بر دولت حسن روحانی افزایش یافته است؛ رهامی با زبان «توهین» و عبدالله ناصری با زبان «کنایه» به دولتی‌ها «هشدار» می‌دهند تا حامیان دولت یازدهم را برای ائتلاف با جریان سیاسی اصلاحات مجاب کنند. عبدالله ناصری، از اعضای برجسته سازمان منحله مجاهدین، نوشت: «متاسفانه حسن روحاني، دچار اعتماد‌به‌نفسي شبيه اعتماد بنفس احمدي‌نژاد شده است. ولي دولتمرد هرچه با هوش و مدبر باشد در گام اول بايد بتواند ارتباط خود با پايگاه اجتماعي را حفظ كند. گذشت دو سال از عمر دولت يازدهم زمان قابل توجهي است براي اينكه بتواند تشكيلاتي را براي خود ايجاد كند، اما متاسفانه تاكنون در اطراف روحاني چنين تشكيلاتي را شاهد نبوده‌ايم.»
روزنامه مردمسالاریارگان رسمی حزب مردم‌سالاری شنبه را با تیترهای«نمی‌گذاریم قطعنامه تحریمی جدیدی علیه ایران صادر شود» و «ظریف: برجام آثار سازنده‌ای برای تحولات منطقه‌ای خواهد داشت» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
سوالات مطهری از اژه‌ای
علی مطهری از منتقدان جدی فعالیت‌های اقتصادی خانواده هاشمی رفسنجانی در دهه 70 با تغییر جهت سیاسی خود از حامیان برجسته این خانواده شده است؛ وی در نامه خود خطاب به معاون اول قوه قضائیه از سخنان اعضا ارشد این قوه گلایه کرده است.
گروه سیاسی روزنامه مردم‌سالاری در انعکاس این سخنان نوشت: «در نامه علي مطهري آمده است: چه مانعي دارد که متهم يا مجرمي‌که بر پرونده خود تسلط کافي دارد يا وکيل او، معتقد باشد که حکم عادلانه‌اي درباره او صادر نشده است، خواه ادعاي او درست و مطابق واقع باشد يا نباشد. حداکثر اين است که قوه قضائيه پاسخ دهد که خير، اين حکم منطبق بر قانون و عادلانه بوده است، نه اين که صرف اظهارنظر فردي که صلاحيت اظهارنظر در آن موضوع را داشته است منجر به اعلام جرم از سوي مقام قضايي گردد. نتيجه منطقي اين روش اين است که بايد براي قوه قضائيه نوعي عصمت قائل باشيم که طبعاً هيچ عقل سليمي‌نمي‌پذيرد. شبيه همين است موضوع انتقاد يکي از مقامات قضايي به قطعه فيلم وداعي که در شبکه‌هاي اجتماعي منتشر شد. اينجانب چون از پرونده آقاي مهدي‌هاشمي‌اطلاع کافي ندارم، هيچ قضاوت و نظري درباره حکم صادرشده درباره وي ندارم و معتقدم امثال بنده که تسلط بر پرونده نداريم قاعدتاً بايد به قوه قضائيه اعتماد داشته باشيم و اساساً فرصت اين که وارد همه پرونده‌ها بشويم وجود ندارد، اما بحث در اين است که وداع يک خانواده با يکي از اعضاي خود و بدرقه او تا زندان و تمکين به قانون و در عين حال اعلام آنها که حکم عادلانه نبوده است که يک اظهارنظر از سوي افرادي است که به جزئيات پرونده و سير دادرسي آن واقف هستند چرا بايد مورد انتقاد باشد و تخريب نهاد قضائي ناميده شود. اين کار، معمول همه خانواده‌هاست اما اين که آن اعتراض وارد است يا نه، نياز به توضيح قوه قضائيه دارد و حتي مي‌تواند درخواست آن خانواده مبني بر پخش جلسات دادگاه اجابت گردد.»
روزنامه ابتکار روزنامه ابتکار شنبه را به تیترهای «زمان آزمون احزاب» و «تحریم‌ها ناپدید می‌شوند» اختصاص داد.
نهضت عذرخواهی؛ برون‌رفت از معضل داخلی
محمدعلی وکیلی در سرمقاله روزنامه ابتکار مدعی است برای برون‌رفت از معضل بحران سیاسی حاکم در کشور باید از تجربه مذاکرات سیاست خارجه استفاده نمایم و اولین گام آن عذرخواهی طرفین است این در حالی که مقصر اصلی رخدادهای ناپسند باید از پیشگاه ملت ایران عذرخواهی و توبه کند.
درهمین راستا سرمقاله نویس روزنامه ابتکار نوشت: « بدیهی است آشتی ملی در زیر سایه سنگین نگاه امنیتی دست یافتنی نمی باشد. فضای عمومی جامعه بایستی نرمال و امنیتی زدایی گردد. دور باطل کنونی، در نتیجه شرط گذاری های دو طرف ماجرا، ملال آور و نازیبا شده است. مجموعه اتفاقات پیش آمده تا به اکنون ماحصل اشتباه همگانی بوده است که البته سهم هر کس به میزان وزن و نقشی که بر عهده داشته، می باشد. ذره بین گذاشتن برای وزن کشی میزان اشتباهات نه حکیمانه است و نه کمکی به راه حل خواهد کرد. اگر اراده ای بر حل مسائل انباشته شده داخلی وجود دارد، بایستی از رفتارهای ذره بینی گذر کرد و همه آماده باشند جوانمردانه به سهم خود نسبت به اشتباهات انجام گرفته در محضر ملت، عذر تقصیر بطلبند و نسبت به گذشته خویش از محضر مردم طلب حلالیت نمایند. اگر نهضت عذر خواهی در جامعه رخ دهد، بی شک نهضت آشتی ملی شکل خواهد گرفت. عذرخواهی مطابق آموزه های دینی نه نشان قامت کوتاه و نه دلیل حقانیت طرف مقابل؛ بلکه عذرخواهی توصیه همیشگی دین اخلاق مدار محمدی و سیره علوی است. هر کس خود را مبرای از عذر خواهی بداند، گرفتار کیش خود حق پنداری است. همگان باید فریاد عذرخواهی سر دهند. دور باطل کنونی باید شکسته شود و شکستن این دور با شکستن خودبینی و خودخواهی و رفتارهای قبیله ای قابل تحقق است.»
روزنامه اعتمادروزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «امضای خاص آقای خاص» و «مذاکره ایران و 1+5 عربی» اختصاص داده است.
حسن روحانی همانند محمود احمدی‌نژاد است
فشارها از سوی اصلاح‌طلبان بر دولت حسن روحانی افزایش یافته است؛ رهامی با زبان «توهین» و عبدالله ناصری با زبان «کنایه» به دولتی‌ها «هشدار» می‌دهند تا حامیان دولت یازدهم را برای ائتلاف با جریان سیاسی اصلاحات مجاب کنند.
عبدالله ناصری، از اعضای برجسته سازمان منحله مجاهدین، مدعی است دولت در قبال ارتباط بدنه اجتماعی خود دچار ضعف جدی است و در همین راستا نوشت: «متاسفانه حسن روحاني، دچار اعتماد‌به‌نفسي شبيه اعتماد بنفس احمدي‌نژاد شده است. ولي دولتمرد هرچه با هوش و مدبر باشد در گام اول بايد بتواند ارتباط خود با پايگاه اجتماعي را حفظ كند. گذشت دو سال از عمر دولت يازدهم زمان قابل توجهي است براي اينكه بتواند تشكيلاتي را براي خود ايجاد كند، اما متاسفانه تاكنون در اطراف روحاني چنين تشكيلاتي را شاهد نبوده‌ايم.»
این فعال سیاسی با یادآوری نقش اصلاحات در پیروزی حجت‌الاسلام روحانی نوشت: «دولت در اين مدت نشان داده كه به جز شخص حسن روحاني به عنوان رييس‌جمهور ساير اجزاي آن يا علاقه‌اي ندارند يا توانايي مذاكره منطقي با افكار عمومي و به عبارتي افكارسازي عمومي را در راستاي سياست‌هاي خود ندارند. با قاطعيت و با توجه به آنچه در اين دو سال صورت گرفته مي‌توان گفت افكار‌سازي‌ها كه يكي از گام‌هاي اصلي در جهت حفظ پايگاه اجتماعي دولت است از سوي اصلاح‌طلبان و رسانه‌هاي اصلاح‌طلبي بوده كه دولت نه اينكه بگوييم خود را مخالف آنها مي‌بيند اما به هر صورت خود را داراي مشي و مرامي با نام ديگر يعني با نام اعتدال معرفي مي‌كند، آن‌طور كه بسياري از دولتمردان روحاني سعي دارند اين فاصله را حفظ كنند. اما واقعيت اين است كه همان جريان‌ها و گفتمان اصيل كه با تلاش‌ها و تاكتيك‌هاي خود باعث پيروزي حسن روحاني در انتخابات شدند تاكنون توانسته‌اند مدافعي در برابر تمامي تندروي‌ها باشند.»
روزنامه شرقروزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای«زمین‌خواری خانوادگی» و«زندگی سیاسی فائزه؛از مجلس پنجم تا بازداشت مهدی» اختصاص داد.
خاطره از شلوار جین / روایت از خبرنگار ضدانقلاب زن روز / شعار من دوچرخه‌سواری نبود
فائزه هاشمی‌رفسنجانی جنجالی‌ترین عضو خانواده هاشمی که تجربه محکومیت شش ماه در زندان اوین را دارد؛ وی در گفت‌وگوی با روزنامه شرق به رخدادهای سیاسی گذشته پرداخت.
فائزه هاشمی پیرامون حوادث روزنامه سلام اظهار داشت:« یادم است که ما هر شب خانوادگی به کوی می‌رفتیم. مردم زیادی آنجا جمع می‌شدند. دانشجوها بودند و توضیح می‌دادند و حوادث را بیان می‌کردند. یکی از درگیری‌های گروه‌های فشار با من هم، همان‌جا بود. یادم است هر بار که به کوی دانشگاه می‌رفتیم؛ جمعیتی از موافق و مخالف، جمع می‌شدند و بحث در می‌گرفت. یادم است گروه‌های فشار آن‌قدر عصبانی بودند که وقتی در ماشین نشستیم، آنها دور ماشین را گرفته بودند و می‌خواستند ماشین را بلند کنند. ماشین را تکان می‌دادند و حالت حمله داشتند. شرایطی بود که بچه‌های من از ترس زیر صندلی پنهان شده بودند. همه ترسیده بودند. یادم است یک‌بار که من رفتم، شلوار جین به پا داشتم. آنها اطراف من راه می‌رفتند، آن موقع حمله نمی‌کردند، فقط می‌گفتند که اگر زن من این را پوشیده بود او را می‌کشتم. حرف‌های دانشجویانی را که مورد حمله قرار گرفته بودند می‌شنیدم. بعد از آن در مجلس، کمیته تحقیق‌وتفحصی فکر می‌کنم بعد از عید نوروز تشکیل شد که من رئیس آن شدم.»
همچنین عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در مورد کاملیا انتخابی‌فرد از خبرنگاران ضد انقلاب که دوران در روزنامه ایشان فعالیت می‌کرد؛ گفت : «کاملیا با دست پر برمی‌گشت. گزارش‌های خوبی می‌آورد. گاهی هم مزیت روزنامه ما نسبت به دیگران، همین گزارش‌های کاملیا بود. در کنار روزنامه دوست هم بودیم. دختر شادی بود و من هنوز هم دوستش دارم. سر انتشار آن پیام او را گرفتند و گفتند که کار او بوده است. درصورتی‌که نبود. پیام برای ما فکس شده بود و من گفتم که چاپ کنیم. کاملیا دو، سه‌ماهی بازداشت بود. یک‌بار هم فکر می‌کنم من را به‌عنوان شاهد فراخواندند، که در دادگاه یا اتاق قاضی او را دیدم. او در بازجویی‌ها گفته بود، فائزه گفته این کارها را انجام بدهم. من هم همه را خودم به‌عنوان مدیرمسئول روزنامه برعهده گرفتم. واقعا هم همین‌طور بود.»
فائزه هاشمی در مورد یکی از دلایل رای‌آوری در مجلس پنجم گفت: «موضوع دوچرخه‌سواری که در آن ایام به طرز عجیبی، گل کرد و مورد توجه جوانان و به‌ویژه دخترهای جوان قرار گرفت، درصورتی‌که شعار من دوچرخه‌سواری نبود، کمک بزرگی به این موضوع کرد. درواقع گروه‌های فشار این موضوع را علیه من مطرح کردند و چنان روی آنتن بردند که من هرجا می‌رفتم سخنرانی کنم؛ اولین چیزی که دخترها یا پسرها از من می‌پرسیدند این بود که آیا دوچرخه‌سواری آزاد می‌شود؟! این به دغدغه آنها تبدیل شده بود. شاید تبلیغات خودم در آن ایام اینقدر نمی‌توانست همه‌جاگیر شود.»
روزنامه آرمانامروزروزنامه آرمان‌امروز صفحه اول خود را به تیترهای «چه کسی سرگردنه نشسته است؟» و «شکایت احمدی‌نژاد از روحانی؟!» اختصاص داد.
صادق خرازی زیر تیغ انتقام
روایت خرازی از گرا دهندگان اصلاح‌طلب به دشمن به مذاق یاران سیاسی‌اش خوش نیامد؛ آنان به جای اینکه به انتقاد از اصلاح طلبان گرا دهنده به دشمن انتقاد کنند، حمله به صادق خرازی را در دستور کار قرار دادند و او را قاچاقچی عتیقه نامیدند.
گروه سیاسی روزنامه آرمان‌امروز مدعی است که صادق خرازی برای جریان رقیب «دلبری» می‌کند و حالا «عزیز دل» آنان شده است و درهمین راستا نوشت: «قصدی برای تضعیف جریان اصلاحات نداشته و از سر دلسوزی اینچنین گفته اما رقیب به خوبی از این اظهارات به نفع خود استفاده و آغوش خود را برای خرازی گشوده است. چنانکه «وحشت افراطیون از افشاگری معاون وزیر خارجه دولت اصلاحات» تیتر کیهان شد و کاظم انبارلویی رئیس مرکز سیاسی حزب موتلفه با اشاره به سخنان اخیر صادق خرازی اظهار داشت: ما از آقای خرازی تشکر می‌کنیم و از ایشان می‌خواهیم لیست را منتشر کنند و معلوم می‌شود این افراد که با دشمن همگرایی داشتند آیا در دولت یازدهم سمت دارند یا نه و کجا هستند. همچنین صادق زیباکلام در واکنش به اظهارات اخير خرازي گفت:من فقط بايد بگويم متاسفم براي آقاي خرازي که از چنين ادبياتي استفاده کرده است چراکه اين رفتار ايشان بنده را به ياد صحبت‌هاي پوپوليستي آقاي احمدي‌نژاد مي‌اندازد که مي‌گفت ليست مفسدين و متجاوزان بيت‌المال در جيب بنده است. وی افزود: اين مواضع هرگونه احتمال همکاري بين اصلاح‌طلبان و تشکيلات ايشان را از بين مي برد. خرازي بااين حرفها مي‌خواهد عزيز دل اصولگراها باشد و در بين آنها جا بازکند درواقع اين پيام را به اصولگراها مي‌دهد که فکر نکنيد من اصلاح‌طلب هستم درحالي که ايشان مي‌تواند بدون استفاده از چنين ادبياتي با اصولگرايان باشد چراکه کسي تپانچه پشت سر ايشان نگذاشته که بگويد بيا اصلاح‌طلب شو بنابراين دليلي ندارد به اصلاح‌طلبان توهين کند تا از طيف مقابل دلبري کند.»
روزنامه ایرانروزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «سوئیس تحریم‌های ایران را برداشت» و «انفجار بزرگ شیمیایی در چین» اختصاص داد.
روایت روزنامه دولتی از روزنامه یهودی آمریکایی
روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود به انعکاس روایت یک روزنامه آمریکایی از ایران پرداخت و در همین راستا نوشت: «خبرنگار ومعاون سردبیر بزرگترین روزنامه یهودی امریکا به نام «جویش دیلی فوروارد» پس از سفر به ایران گزارشی را درباره این تجربه منتشر کرد. به گزارش «عصرایران» به نقل از روزنامه «نیویورک تایمز» ، «لری کهلر اسس» در بخشی از مطلب خود که با عکس های متعددی از ملاقات ها و سفرهایش به شهرهای مختلف منتشر شده ، تاکید کرد :« یهودیان در ایران از آزادی کامل برای انجام فعالیت های دینی و پوشیدن لباس ویژه خود در خیابان های تهران برخوردارند. حکومت ایران میان گفتمان سنتی و دشمنانه علیه صهیونیسم و احترام به جایگاه یهودیان درایران تفاوت قائل است».
صدور ویزای خبرنگاری و مجوز فعالیت سفر رسانه ای برای خبرنگار بزرگترین روزنامه یهودی امریکا از سوی دولت ایران، یکی از خبرهای مهم هفته های اخیر امریکا بود. روزنامه «نیویورک تایمز» همچنین نوشت که صدور مجوز ایران برای سفر خبرنگار بزرگترین روزنامه یهودیان امریکا را می توان گامی از سوی تهران برای تاثیرگذاری بر «لابی» یهودیان در امریکا به سود توافق هسته ای دانست. روزنامه Jewish Daily Forward از بیش از یک قرن قبل تاکنون در نیویورک چاپ می شود و پرتیراژترین و بزرگترین روزنامه یهودیان امریکا به شمار می رود.
