سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامه‌های امروز سه شنبه ۱۷ آبان ماه در حالی چاپ و منتشر شد تحلیل اغتشاشات، ابعاد جدید از فاجعه تروریستی شاه چراغ، وزن‌کشی فیل‌ها و الاغ‌ها برای ۲۰۲۴ و حذف رانت ارزی توسط دولت در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
روزنامه اعتماد در شماره امروز خود به تحلیل اغتشاشات پرداخته و با تحلیل زبان نسل جدید نوشته است:
این روزها صحبت از گفت‌وگوی ملی در بسیاری از رسانه‌ها به چشم می‌خورد. شاید بتوان گفت بسیاری از کارشناسان حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی بر این اتفاق نظر دارند که در حال حاضر کشور نیازمند توجه جدی به مطالبات جوانان است و یکی از زیرساخت‌ها و پیش‌نیازهای این توجه، شروع یک گفت‌وگوی بی‌پرده با نسل جوان است.
در ادامه این گزارش آمده است:
اینکه گفته می‌شود زبان نسل جدید را نمی‌فهمیم همگی ناشی از گسست نسلی و شکل نامناسب انتقال تجربه به نسل جدید بوده است. به گمانم اگر مسوولان دولتی و حاکمیتی ارتباط بی‌پرده خود را با این نسل بیشتر کنند و پذیرای انواع دغدغه‌های نسل جدید یا همان دهه هشتادی‌ها باشند شاید همین اتفاق، طلیعه گفت‌وگوی ملی و ارتباطات مؤثر میان فردی بین حاکمیت و طبقه مردم باشد. به امید چنین روزی و چنین گفت‌وگویی...
روزنامه همشهری نیز در ستون سرمقاله خود پروژه آشوب سازی را مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد:
مدل‌های کلاسیک و کپی‌گرفته اعتراض از غرب را نمی‌توان در ایران پیاده کرد. شاید در کتاب بتوان خواند و تأیید کرد، اما پیاده‌سازی آن در ایران امکان ندارد. اعتراض به هرچه رنگ دین دارد، موجب پیچیدگی صحنه است. آتش‌زدن قرآن، توهین به مقدسات و رهبری نقطه مقابل را تهییج می‌کند و خون را به جوش می‌آورد. اینجا شما نمی‌توانید با اعتراض کلاسیک غرب از خون‌های به‌جوش‌آمده بخواهید تحمل کنید و آزادی را به رسمیت بشناسید. اینجا مرز آزادی شما صرفاً مرز آزادی دیگری نیست و خطوط قرمزی وجود دارد که طرفین در ترسیم آن نقشی نداشته‌اند و قبح آن ذاتی است.
در این یادداشت آمده است:
سیاست و اعتراض متأثر از فرهنگ جامعه است. روی زمین نگاه کنید. فرض کنید عده‌ای بخواهند در خیابان بیایند و اعتراض کنند که چرا ما نباید در ماه محرم و صفر ازدواج کنیم. حکومت راهپیمایی را هم محترم بشمارد اما صلاحیت دارد به آنان اجازه دهد که اعتراض شما شنیده شد، حالا بروید و اقدام کنید؟ حتی اگر نظام جمهوری اسلامی هم نباشد، مردم چنین اجازه‌ای خواهند داد؟ تعیّن‌های فرهنگی ایران اگر لحاظ نشود با متدهای روشنفکری غرب نمی‌توانیم اعتراض را عملی کنیم؛ اما این هنر حاکمیت است که با وجود آنچه در این وجیزه آمد، عُرضه حل همه موانع و فرهنگ‌سازی را تا آنجا که با اصول مسلم دین در تعارض نیست، انجام دهد و روزآمدی خود را مبتنی بر عنصر زمان اثبات کند.
حضور دیپلمات‌های اروپایی در اغتشاشات تهران
روزنامه جوان نیز در ستون اخبار ویژه خود پرده از حضور یک سفارتخانه خارجی در اغتشاشات برداشته و نوشته است:
شنیده‌ها حاکی از آن است که یکی از سفرای کشورهای اروپایی در اغتشاشات خیابان‌های تهران حضور یافته که با او برخورد شده است. براساس این شنیده‌ها، اخیراً یکی از سفرای کشورهای اروپایی با همراهی برخی از کارکنان دیگر سفارتخانه در جریان آشوب‌های تهران به صورت میدانی وارد شده و در کف خیابان و میان معترضان حضور یافته بود. با مطلع شدن دستگاه‌های مرتبط از اقدام ضدامنیتی و خارج از پروتکل سفیر مذکور، سریعاً او را احضار و به تندی نسبت به اقدامات خلاف او هشدار داده شد. همچنین به او گفته شد در صورتی که این رفتار و اقدامات، از سوی شخص سفیر ادامه پیدا کند و مجدداً اقدام به ارتباط‌گیری و حضور در میان اغتشاشگران نماید، در کمتر از ۲۴ ساعت از ایران اخراج می‌شود.
جوان در ادامه خبر داده است:
پس از هشدار به شخص سفیر، نه خود او و نه هیچ کدام از کارکنان و مرتبطان سفارت مذکور دیگر در اغتشاشات خیابانی حضور پیدا نکردند، اما در عین حال این احتمال وجود دارد که همچنان از ارتباطاتی که در ایام اغتشاشات با آشوبگران ایجاد کرده بودند برای هدایت و حمایت اغتشاشات استفاده کنند. به نظر می‌رسد وزارت خارجه می‌توانست منتظر شرایط آینده نماند و در همین بار اول، با معرفی این سفیر به عنوان عنصر نامطلوب امنیتی، او را از کشور اخراج کند.
اغتشاش خاش با رمز ریگی!
روزنامه وطن امروز نیز در شماره امروز خود به نقش تروریست‌ها در آشوب‌های زاهدان پرداخته و نوشته است:
بتازگی تصاویری از اغتشاشات آشوب‌طلبان در شهرستان خاش استان سیستان‌وبلوچستان منتشر شده که به روشنی پرده از ماهیت آشوبگران برمی‌دارد. در حالی که رسانه‌های ضدایرانی سعی داشتند آشوبگران اغتشاشات اخیر در خاش را به عنوان مردم معترض معرفی کنند، تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد عده‌ای از اغتشاشگران با حمله به بانک تجارت شهرستان خاش و تخریب این بانک، شعار زنده‌باد ریگی سر می‌دهند. معدوم «عبدالمالک ریگی» سرکرده یک گروهک تروریستی موسوم به «جیش‌العدل» بود که کشتار بسیاری از مردم منطقه جنوب شرق کشور را در کارنامه سیاه خود به ثبت رسانده بود. ریگی اسفند ۸۸ توسط سربازان گمنام امام زمان در وزارت اطلاعات دستگیر و خرداد ۸۹ اعدام شد.
چانه زنی برای احیای برجام، چه کسی به توافق نیاز دارد؟
در هفته‌های گذشته «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به اظهارات مقامات آمریکایی که گفته‌اند مذاکرات احیای برجام از دستور کار خارج شده، گفت: آمریکاییها گفتار و رفتارشان متناقض است سه روز پیش پیامی از طرف آمریکاییها دریافت کردیم؛ گفتیم موارد اتهامی آژانس حل و فصل شود. آمریکاییها تلاش می‌کنند در مسائل روزهای گذشته در ایران بدمند. هیچ مذاکره‌ای را با هیچ امتیازی به طرف آمریکایی نخواهیم داد. ارزیابی ما از پیام طرف آمریکایی این است که نه تنها این مسئله (احیای برجام) اولویت آن‌هاست بلکه شتاب هم دارند. این جمله نشان از آن داشت که با وجود اثر گذاری مستقیم آمریکا در اغتشاشات این رژیم مافیایی همچنان به توافق نیاز دارد؛ اما روزنامه‌های اصلاح‌طلب همچنان در وقت اضافه سعی دارند غرب را طلب‌کار نشان دهند!
روزنامه آرمان ملی در این باره نوشته است:
امیرعبداللهیان وزیرخارجه ایران چند روز پیش از پیغام‌های آمریکا برای ادامه برجام خبر داد، اما مقامات آمریکایی ارسال این پیام به تهران را منکر شدند. در برابر وزیرخارجه تهران هیچگونه واکنشی نشان نداد. از این منظر تا زمانی‌که باب انکار باز است، نمی‌توان تحلیل دقیقی از وضعیتی که قرار است برای توافق هسته‌ای و بازگشت به آن ارائه داد. ضمن اینکه سایر تحولات در جهان نیز بر ادامه مسیر مذاکرات اثرگذار است.
آرمان ملی در ادامه نوشته است:
در حال حاضر هیچ روند مثبتی برای افزایش سطح همکاری در هر موضوعی بین ایران و غرب مشاهده نمی‌شود، ضمن اینکه با توجه به نتیجه انتخابات تل‌آویو، به‌زودی فشارهای شیطان بزرگی به‌نام نتانیاهو برای تحت فشار قراردادن ایران آغاز خواهد شد. از این منظر دستگاه سیاست خارجی ایران باید با قدرت بیشتری به حل‌وفصل مسائل دیپلماتیک ایران بپردازد.
روزنامه شرق نیز خط مقصر نمایی ایران را پیش برده و در سرمقاله خود نوشته است:
در شرایطی که روسیه با بحران اوکراین دست به گریبان است و چین و هند نشان داده‌اند که هم منتقد سیاست روسیه در قبال اوکراین هستند و هم مقید به بی‌طرفی جدی در این جنگ، ایران در موقعیت حساسی قرار گرفته است. از آنجا که روسیه و چین قادر به جلوگیری از توسل غرب به «مکانیسم ماشه» و احیای قطع‌نامه‌های پیشین نیستند، اقدام غرب در این زمینه می‌تواند روند امنیتی‌سازی مجدد ایران را وارد مرحله جدیدی کند. در چنین شرایطی، متوقف‌کردن چنین روندی مستلزم انجام اقداماتی ازجمله اتخاذ سیاستی متفاوت در قبال اعتراضات در داخل و حرکت در جهت اتخاذ یک سیاست خارجی متوازن و واقع‌گرا با محوریت منافع ملی است.