سرویس سیاست مشرق - مهرماه سال گذشته، دولت از بسته جدید خود برای سیاست گذاری در فروش نفت رونمایی کرد.

 

این بسته که بعدها با نام "قراردادهای جدید نفتی" یا "IPC" شناخته شد از همان ابتدا اعتراض نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی و فعالان حوزه انرژی را به دنبال داشت.

 

از آن زمان تاکنون گروه‌ها و افراد مختلفی به ارائه پیشنهادات خود برای تصحیح الگوی جدید قراردادهای نفتی پرداختند که نهایتا وزارت نفت با اصلاح بندهایی از این قراردادها،‌ آن را نه برای تصویب بلکه برای مغایرت نداشتن با قانون در مردادماه به مجلس فرستاد.

 

اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و رئیس ستاد فرماندهی اقتصادمقاومتی در این باره اعلام کرده بود، حدود 150 بند از مفاد این بسته دولت، مورد بازنگری قرار گرفت و حذف شد.

 

اما بسیاری از کارشناسان براین باورند با وجود این موارد هنوز ایرادات و اشکالات بسیاری بر این نوع قراردادها وارد است.

 

پیش از این اعلام شده بود در جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی،‌ بیژن زنگنه سکاندار وزارت نفت دولت حسن روحانی قرار است جزئیات این قراردادها را برای نمایندگان ملت تشریح کند. بنا بر آنچه اعلام شده، قرار است جلسه مجلس که بررسی قراردادها دستور کار آن است،‌ به صورت غیرعلنی برگزار شود که این موضوع واکنش کارشناسان و نمایندگان را در بر داشته است.

 

 نمایندگان و کارشناسان معتقدند سیاست محرمانه سازی دولت به ضرر مردم و موجب ایجاد فساد در کشور و از بین رفتن شفافیت اقتصادی خواهد شد.

 

در ادامه به مواضع تعدادی از نمایندگان مجلس و کارشناسان حوزه انرژی درباره برگزاری جلسه غیرعلنی بررسی قراردادهای نفتی در مجلس اشاره خواهیم کرد.

 

 

 چند ماهی است که بحث جدی بین وزارت نفت و بسیاری از صاحب نظران اقتصادی، حقوقی، امنیتی و فنی بر سر الگوی جدید نفتی جریان دارد. متأسفانه به اندازه اهمیت خطیر این موضوع، مردم در این بحث وارد نشده‌­اند.حرف منتقدان این بود که مصوبه دولت الگوی کاملاً نامناسبی است که اگر اجرایی شود، سود بسیار زیاد و غیرمتعارفی را نصیب بیگانگان می­کند که از منابع مالی دولت میکاهد؛

 

به جای جوانان تحصیلکرده ما، جوانان فرانسه، انگلیس، هلند و  ایتالیا را از بیکاری نجات می­دهد؛ به سرعت ظرفیت­های فنی و تخصصی صنعت نفت موجود در داخل را از کار می­اندازد؛ با دوره طولانی حضور خارجی (20 تا 57 سال!) بیگانگان به بارسازی و یارگیری از بین وادادگان و وطن­ فروشان دست می­‌زنند؛ و بالاخره هر وقت نپسندیدند، با کودتا دولت را ساقط می­‌کنند و دیکتاتوری جدیدی را حاکم می‌سازند.

 

با این همه، اگر 13 محور مشکل دار IPC اصلاح بشود، منتقدان آن را برای میادینی که در ارتباط با آنها فاقد تجربه هستیم (مانند میادین مشترک آب­های عمیق دریای خزر و دریای عمان) قابل قبول می‌دانند.

 

«هشدار به مجلس درباره قراردادهای نفتی؛ جلسه یکشنبه را علنی کنید »

 

روز یکشنبه قرار است در جلسه غیرعلنی غیررسمی مجلس، آقای مهندس زنگنه برای نمایندگان صحبت کنند.

 

این موضوع بسیار مهمتر از آن است که جلسه غیررسمی برای آن گرفته شود. جلسه را علنی و رسمی کنید. از کودتای 28 مرداد عبرت بگیرید.

 

آگاه باشید! این موضوع با سرنوشت یکایک ایرانیان برای نیم قرن آینده و شاید هم بیشتر پیوند خورده است! برادرانه به نمایندگان محترم مجلس هشدار میدهم نگذارند چنین امر خطیری پنهان از مردم رقم بخورد.

 

 

خادمی تصریح کرد:این حق مردم است که به عنوان صاحبان اصلی نفت، در جریان گفت وگوهای مخالفان و موافقان قرار دادهای جدید صنعت نفت باشند تا بدانند که الگوی قرار دادی IPC، قرار است آینده صنعت نفت کشور را چگونه رقم بزند.

 

 

در این بیانیه آمده است: آنچه که امروز موجب نگرانی گشته است عدم روشنگری و پاسخگویی مسؤلین ذیربط نسبت به مسأله قرارداد های نفتی است و بایستی مجلس شورای اسلامی بنا بر وظیفه قانونی خود و باتوجه به اصول 76 و77 قانون اساسی که حق تحقیق و تفحص در تمامی مسایل کشور را برعهده دارد و نیز تاکید بر این نکته که تمامی عهد نامه‌ها و قرارداردهای خارجی در جمهوری اسلامی باید به تأیید مجلس شورای اسلامی برسد، با بررسی صحیح و جامع این پرونده، مانع از بروز اتفاقات و خسارات غیر قابل جبران به منافع ملی و استقلال نفتی کشور شود.

 

 از همین رو از جنابعالی به عنوان ریاست محترم مجلس شورای اسلامی درخواست می‌شود تا این قراردادها را به صورت مشخص در صحن علنی و با نظر کارشناسان این حوزه مورد بررسی قرار داده و مردم شریف ایران را در جریان این بررسی قرار دهید.

 

از شما انتظار می‌رود که در این مورد نیز همانند موارد مشابه گذشته با رویکردهای جناحی نظر نمایندگان ملت به بازی گرفته نشود.

 

 

بهرام نیا با بیان اینکه 15 ایراد بزرگ مدل جدید قراردادهای نفتی باید اصلاح شود، گفت: اگر قرار است فردا وزیر نفت به‌صورت غیرعلنی درباره قراردادهای نفتی صحبت کند، ضرورت دارد که پس از این جلسه یک جلسه به‌صورت علنی برگزار شود تا مردم از جزئیات قراردادها باخبر باشند.

وی با ابراز اینکه نمایندگان مجلس بر جزئیات این قراردادها نقد دارند، افزود: ایرادهای اعلام شده در قراردادهای جدید نفتی برگرفته از نظر کارشناسان، متخصصان و صاحب‌نظران است. 

عضو کمیسیون انرژی اضافه کرد: کشور نیازمند به IPC است، اما باید بعد از برگزاری جلسه غیرعلنی، یک جلسه با حضور وزیر به‌صورت علنی برگزار شود. مردم باید موضوعات را لمس کنند، چرا که حرف اول و آخر را مردم می‌زنند و به همین دلیل باید در جریان امور قرار گیرند. دولت بدون اصلاحات مد نظر نمی‌تواند رضایت مجلس را کسب کند.

 

 نماینده مجلس با بیان اینکه قراردادهای جدید نفتی موجب خدشه‌دار شدن آبروی نظام می‌شود، افزود: نباید اجازه داد این قراردادها با شرکتهای استعمارگر و وابسته به استکبار منعقد شود، چرا که استقلال کشور ما را زیر سؤال می‌برد.

 

نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با خطاب قرار دادن دولت، تصریح کرد: در مرتبه اول از وزیر نفت خواسته شده تا سریعاً این قراردادها لغو شود، چون به نفع کشور و ملت نیست که این قرارداد ادامه پیدا کند. اگر دولت توجهی به این درخواست نمی‌کند، نمایندگان از ابزارهای دیگر خود برای لغو این قرارداد استفاده می‌کنند.

 

وی تأکید کرد: البته نمایندگان ملت بدنبال این هستند که  موضوع  قراردادهای جدید نفتی با تعامل حل و فصل شود اما اگر وزیر نفت دولت به هشدارها توجه نکند، مطمئن باشید حتماً وارد بحث استیضاح وی خواهیم شد.

 

 

فریدون حسن‌وند نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسه غیرعلنی مجلس با وزیر نفت در مورد قرارداد‌‌های نفتی طی فردا اظهار داشت: بر اساس آیین نامه داخلی مجلس، وزیر می‌تواند درخواست جلسه غیرعلنی دهد اما از نظر ما مشکلی برای علنی بودن آن وجود ندارد زیرا مسئله خاصی نیست که نخواهیم علنی مطرح نشود.

 

ابوترابی با اشاره به جلسه غیرعلنی فردای مجلس برای برسری الگوی جدید قراردادهای نفتی گفت: جلسه غیرعلنی فردای مجلس برای بررسی این قراردادها به این معناست که ما بار دیگر مردم ایران را نامحرم بدانیم و این کار بسیار اشتباهی است.

وی افزود: باید جلسه فردا برای بررسی الگوی جدید قراردادهای نفتی به صورت علنی برگزار شود و دیگر اینکه این موضوع با یک جلسه یک ساعته و صحبت آقای وزیر حل نمی‌شود بلکه باید موضوع در کمیسیون‌های تخصصی به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

نماینده مردم نجف‌آباد در مجلس شورای اسلامی گفت: مسئولین می‌خواهند این موضوع را در یک جلسه غیر علنی جمع کنند و بعد هم بگویند که ما موضوع قراردادهای نفتی را در مجلس مطرح کردیم و مجلس نیز با آن موافقت کرد که این کار فایده‌ای ندارد و این موضوع باید به صورت کارشناسی و نه در یک دو روز بلکه در مدت طولانی‌تر مورد بررسی قرار گیرد. 

ابوترابی خاطرنشان کرد: طبق این قراردادها کشور ما 56 سال بناست تا اختیار نفت و گاز را دست خارجی‌ها بدهد و نسل‌های بعدی ما نیز متاثر از این قراردادها خواهد بود و ما نباید عجله کنیم و تنها در یک جلسه غیرعلنی موضوع را خاتمه دهیم.

وی در پایان افزود: جلسه فردا باید علنی باشد تا مردم بفهمند چه اتفاقی در این خصوص در حال رخ دادن است و ثانیا کار باید به صورت کارشناسی و با صبر و حوصله بسیار انجام شود.

 

نماینده مجلس با اشاره به موضوع قراردادهای جدید نفتی، اظهار کرد: با توجه به نظر کارشناسان در بخشی از این قراردادها ابهاماتی وجود دارد از جمله اینکه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب رعایت نشده و باید این ابهامات رفع شود.

وی افزود: کمیسیون انرژی مجلس در کنار نظرات کارشناسی کمیته‌ای مستقل از منتقدین، دبیر هیئت تطبیق مجلس، وزیر نفت و مدیران نفتی تشکیل داده تا این موارد را پیگیری کنند.

قره خانی تاکید کرد: در این قراردادها مواردی که با رهنمودهای رهبر معظم انقلاب یا مصالح نظام مغایرت داشته باشد باید اصلاح شود. نگرانیهایی در این قراردادها احساس می‌شود که امیدواریم آنها نیزبه‌زودی مرتفع شود.

 

نماینده ایذه درباره غیرعلنی برگزار شدن جلسه زنگنه با نمایندگان درباره قراردادهای جدید نفتی، اظهار کرد: بسیار عجیب است که این جلسه را غیرعلنی برگزار می‌کنند و هیچ ضرورتی برای این کار وجود ندارد و نباید این کار انجام شود.

وی با بیان اینکه موضوع قراردادهای نفتی به استقلال سیاسی و اقتصادی کشورمان حداقل تا 32 سال خدشه وارد می‌کند، گفت: نه‌تنها مردم اطلاعی از این قراردادها ندارند بلکه متأسفانه اطلاعات را به نمایندگان مردم هم نداده‌اند چرا که اگر مردم و نمایندگان از موضوع این قراردادها آگاه شوند اجازه نخواهند داد که چنین قراردادهایی منعقد شود.

خادمی با ابراز اینکه این قراردادها خیانت‌بار است، گفت: دشمن در 8 سال جنگ تحمیلی و چندین سال تحریم نتوانست کاری از پیش ببرد از این رو مطمئن باشند نمایندگان مردم نمی‌گذارند با دو برگ کاغذ چنین خیانتی صورت بگیرد.

وی با تأکید بر اینکه این قراردادها شیوه‌ای من‌درآوردی است که معلوم نیست از طرف خارجی‌ها نوشته شده و از طرف انگلیسیها پیگیری می‌شود، گفت: هیچ دولتی که 4 یا 8 سال بر سر کار است حق ندارد در مورد 32 سال آینده ایران تصمیم بگیرد.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به نقش هیئت رئیسه مجلس در مورد قراردادهای نفتی گفت: امیدواریم رئیس و اعضای هیئت رئیسه مجلس نگذارند چنین اتفاقی بیفتد چرا که نمایندگان هیئت رئیسه را انتخاب کرده‌اند که از منافع مردم و نظام دفاع کنند.

رئیس کمیته حقوقی و قرار دادهای کمیسیون انرژی مجلس با انتقاد از مهر محرمانه قراردادهای نفتی گفت: بررسی این قراردادها در جلسه غیرعلنی و مخفیانه و با سرعت اشتباه است. ملت ایران محرم مسئولان هستند.

ناصری نژاد دانست و اظهار داشت: نماینده هیات تطبیق مصوبات در جلسه کمیسیون انرژی اعلام کرد هیات هنوز به جمع‌بندی کاملی در خصوص این قراردادها نرسیده، اما شخصا با این قراردادها مخالف هستم.