گروه بینالملل مشرق- توافق هسته ای میان ایران و کشورهای 1+5 حاشیه های زیادی را به همراه داشته است که یکی از این حاشیه ها مربوط به گزارش یک نشریه آمریکایی از کیفیت پسته ایران و نقش آن در بازار این کشور بعد از توافق هسته ای است.
نشریه سلیت آمریکا می نویسد که در متن توافق آمده که آمریکا متعهد میشود مجوز واردات فرش و مواد غذایی ایرانی از جمله پسته و خاویار را به آمریکا صادر کند. خاویار و فرش و پسته ایرانی، از محصولات برجسته این کشور است که از انقلاب اسلامی به این سو، به طور خاص هدف تحریمهای آمریکا بودهاند. اگر توافق اخیر خوب پیش برود، آمریکاییها اوایل سال 2016 میتوانند در کشورشان این محصولات ایرانی را بخرند.
صرفنظر از اینکه چه تعداد آمریکایی به سراغ خاویار و فرش ایرانی میروند، هیچکس پیدا نمیشود که از پسته مرغوب و درجه یک، بدش بیاید! بنابراین این سؤال پیش میآمد که آیا توافق هستهای روی صنعت پسته و به خصوص مصرفکنندگان آمریکایی پسته هم تأثیر خواهد گذاشت یا نه. به سراغ "جف براورمن" مدیرعامل پایگاه اینترنتی "آجیل دات کام" (nuts.com) رفتیم. براورمن این سؤال را از عمویش "ساندی براورمن" پرسید که از دهه 1950 میلادی در بازار آجیل و خشکبار بوده است. پاسخی که ساندی به سؤال ما داد بسیار جالب بود:
"سالها پیش، اکثر محصول پستهای که [به آمریکا] میآمد، از ایران بود. پستههای ایرانی بزرگ و گِرد بودند و طعم و مزهای عالی داشتند. اگر یک دانه میخوردی، دیگر نمیتوانستی جلوی خودت را بگیری. اینقدر خوب بودند! مزه فوقالعادهای داشتند. پسته ترکی هم بود، اما کوچک بودند و باز کردنشان سخت بود، اگرچه آنها هم مزه خوبی داشتند. بعد از تحریم ایران، پسته کالیفرنیا عمده بازار آمریکا را گرفت. ظاهر خوبی داشتند؛ راحت هم میشد بازشان کرد؛ اما مزه مقوا میدهد. تنها راه دسترسی به پسته ایرانی، سفر به خارج از آمریکا بود. حتی قبل از تحریمهای اخیر هم 300 درصد عوارض به آن تعلق میگرفت. اگر پسته ایرانی وارد آمریکا شود، احتمالاً بازار داخل را متلاشی خواهد کرد، چون کیفیتش قابل مقایسه نیست." ایران بهرغم تحریمها، در سالهای اخیر بزرگترین تولیدکننده پسته در دنیا بوده است. پسته، دومین محصول ایران بعد از نفت، از نظر ارزش صادراتی است. این محصول آنگونه که سالندی براورمن میگوید، به زودی بازار آمریکا را هم به تصرف خود خواهد درآورد.