چند روز پیش 50 کارمند و دیپلمات وزارت خارجه آمریکا ناگهان بدون هیچ مقدمه‌ای در چارچوب انتقاد شدید به سیاست آمریکا در سوریه با ارسال نامه ای دولت را به حملات نظامی علیه دولت و ارتش سوریه و پایگاههای آن فراخوانده و اعلام کردند تفاوتی ندارد این حملات شامل بمباران هوایی و یا شلیک موشک های دور برد کروز بوده و یا با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین صورت بگیرد.
اعتراف وزارت خارجه آمریکا به نامه دیپلمات‌های آمریکایی
وزارت خارجه آمریکا به وجود چنین نامه ای اعتراف کرده و در همین ارتباط «جان کربی » سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که این نامه در حال بررسی است.
نکته قابل ملاحظه در این خصوص این است که برخی روزنامه ها از جمله وال استریت ژونال و نیویورک تایمز به نام امضا کنندگان این نامه اشاره ای نکردند تا ناظران و کارشناسان به جایگاه و تاثیرگذاری سیاسی آنان پی ببرند و همین اقدام میزان جدی بودن این نامه را زیر سوال می برد هرچند نمی توان در اهدافی که در درز چنین اخباری نهفته است، تردید کرد.
پیام دیپلمات‌های آمریکا به روسیه
در مرحله نخست می توان اینگونه برداشت کرد که این نامه خطاب به دولت باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا نیست بلکه بیشتر متوجه رهبری روسیه است مبنی بر اینکه صبر آمریکا از حمایت روسیه از بشار اسد و دولت او و نیز پیروزی های نظامی روسیه در میدان نبرد به ضرر آمریکا و متحدانش در سوریه سر آمده است.
این در حالی است که جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز از تسلط تقریبا کامل روسیه بر صحنه سوریه در پی حضور نظامی در این کشور ابراز نارضایتی کرد.
بعید نیست که این نامه به دستور شخص جان کری یا برخی نزدیکان او صادر شده باشد نه کسانی که از وزارت خارجه آمریکا جدا شده اند، زیرا مشابه این موارد در عرف دیپلماتیک و سیاسی آمریکا و کشورهای دیگر سوابق زیادی دارد، به این معنی که این نامه تهدید آمیز فقط متوجه بشار اسد نیست بلکه متحدان روس و ایرانی ها را نیز هدف قرار داده است.
آیا آمریکا نقشه ترور رهبران سوریه را در سر دارد؟
به عبارت دیگر درخواستی که در این نامه ذکر شده است و یا همان بمباران موشکی و حملات هوایی به معنی اعلام جنگ ودر پیش گرفتن گزینه نظامی است و مطرح کردن استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در سوریه علیه نظام حاکم این کشور یادآور اقداماتی ااست که با استفاده از این هواپیماها در یمن، افغانستان، سوریه و به خصوص عراق صورت گرفته و می گیرد که نمونه آن ترور رهبران القاعده و جنبش طالبان و داعش است در نیتجه باید پرسید آیا آمریکا نقشه ترور های مشابه علیه نظام حاکم سوریه و رهبران سیاسی و امنیتی آن را در سر دارد؟
پی بردن روسیه به مضمون واقعی نامه دیپلمات‌های آمریکایی
محکومیت شدید و قاطع محتوا و زمان ارسال این نامه از سوی روسیه نشان می دهد که رهبران روسیه به مضمون و اهداف این نامه و نیز خطرات آن پی برده اند در نتیجه در عالی ترین سطح رهبری روسیه آن را محکوم کردند.
نخستین واکنش روسیه به این نامه از سوی دمیتری بیسکوف سخنگوی ولادیمیرپوتین صورت گرفت به این معنی که وی تاکید کرد مسکو نمی تواند با درخواست های سرنگونی نظام بشار اسد از سوی یک کشور دیگر و با توسل به زور همراه شود زیرا چنین اقدامی به جنگ علیه تروریسم کمک نخواهد کرد به اضافه اینکه توسل به زور به منظور سرنگونی نظام حاکم سوریه موجب بروز هرج و مرج خواهد شد.
اختراع نسخه جدید حل و فصل بحران سوریه ممنوع
دومین واکنش روسیه از سوی میخائیل بوگدانف معاون وزیر خارجه روسیه صورت گرفت مبنی بر اینکه وی در گفت وگویی که شبکه روسیا الیوم با او انجام داد گفت: کشورش با تقسیم و تجزیه سوریه مخالف است و این سوری ها هستند که ابعاد مرحله انتقالی و سرنوشت بشار اسد را تعیین خواهند کرد و هیچ لزومی برای اختراع کردن نسخه های جدید حل و فصل بحران سوریه وجود ندارد بلکه تصمیمات شورای امنیت در این خصوص وجود دارد.
همچنین سخنگوی پوتین تاکید کرد که حل و فصل بحران سوریه نیازمند قانون جدید و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در سوریه تحت نظارت سازمان ملل است و بشار اسد نیز با این موارد موافقت کرده است.
به نظر می رسد مهم ترین نقطه این اظهارات مربوط به منطقه خاورمیانه و متهم کردن آمریکا و غرب به حمایت از انقلاب های رنگین و راه انداختن بهار عربی بود که همه گیر شدن هرج و مرج و ناآرامی را به دنبال داشت.
نشانه‌های بحران روابط آمریکا و روسیه
به هر حال نامه دیپلمات های آمریکایی که از وزارت خارجه جدا شده اند و پاسخ قاطع روسیه و مخالفت با آن نشان دهنده بحران در روابط روسیه و آمریکا بر سر نحوه برخورد با پرونده سوریه و نیز آغاز بی تابی واشنگتن از تسلط روسیه به ضرر آمریکا و متحدان منطقه ای آن است که منظور همان مخالفان مسلح سوریه به اضافه ترکیه، عربستان، قطر و برخی کشورهای اروپایی است.
احتمال جنگ سرد و نیابتی در خاک سوریه
چه بسا این بی قرارری آمریکا آغاز فشار بر رهبران روسیه و نظام حاکم سوریه برای بازگشت به روند سیاسی و میز مذاکره در ژنو باشد اما بعید نیست که این وضعبت به جنگ سرد و یا جنگ نیابتی در خاک سوریه منجر شود که هدف از آن توسعه دایره نفوذ باشد به ویژه اینکه روسیه با قدرت فراوان و به ضرر آمریکا نفوذ خود در منطقه را بازیافته است.
ما اکنون در آغاز فصل تابستان هستیم و باید یادآور شویم که بیشتر جنگ ها و انقلاب های نظامی در منطقه عربی در همین سه ماه تابستان رخ داد.
در این میان باید توجه داشتکه این نامه آمریکایی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و بسیار خطرناک است و جدی نگرفتن آن آنطور که باید و شاید، اشتباه است و چه بسا مقدمه وقوع برخی جنگ ها باشد که عرب ها و مسلمانان قربانیان اصلی آن خواهند بود.
