گروه سیاسی مشرق - روند تاریخی برگزاری انتخابات در ایران نشان می‌دهد که جریان اصلاحات هر کجا پیروزی حاصل کرده انتخابات را دموکراتیک نامیده و هر کجا که دچار شکست شده با بر هم زدن قاعده بازی و حمله به ساختارها ادعای تقلب کرده و از قبول نتیجه امتناع ورزیده است.

در همین راستا سخنان حسین مرعشی، عضو حزب کارگزاران که با زیر سؤال بردن مردم شهرستان‌ها بیان کرد که توسعه سیاسی هرچقدر از تهران دور می‌شود شاخص‌اش بیشتر افت می‌کند یکی از این موارد است.

وی که از بستگان اکبر هاشمی رفسنجانی است پس از قطعی شدن شکست جریان ائتلاف هاشمی، دولت، اصلاحات در سراسر کشور، مردم شهرستان‌ها توسعه‌نیافته سیاسی دانست. او همچنین مردم تهران – که به لیست مجلس ائتلاف هاشمی رأی دادند- را در حوزه سیاسی توسعه‌یافته دانست! عضو خاندان هاشمی در این باره گفت: اکنون می‌توان شاخص توسعه سیاسی ایران در تهران را 100، در مراکز استان‌ها 50 و در شهرستان‌ها 30 در نظر گرفت. ظرف 10 سال آینده توسعه‌یافتگی سیاسی به سراسر ایران سرایت می‌کند و مردم می‌آموزند به‌جای تکیه‌بر شناخت خود به سمت انتخاب بسته‌های سیاسی پیش بروند.[1]

اما مهم اینجاست که ببینم چه کسانی از توسعه سیاسی صحبت می‌کنند. با مروری بر اتفاقات سال 88 و پس از آن به‌وضوح مشاهده می‌کنیم که کسانی که امروز از دموکراسی و توسعه سیاسی صحبت می‌کنند با اردوکشی خیابانی و پیگیری خواسته‌های خود در کف خیابان‌ها و آتش زدن سطل‌های زباله به دنبال اهداف خود بودند و به‌نوعی «دموکراسی خیابانی» را جایگزین دموکراسی پای صندوق‌های رأی کردند.

از همین رو بود که در انتخابات دهم مجلس شعار این جریان این بود که «ما با صندوق‌های رأی قهر نمی‌کنیم»[2] و اینک نیز به‌نوعی با عدم پذیرش پیروزی طرف مقابل با برچسب‌زنی رأی شهرستانی‌ها را توسعه‌مند نمی‌دانند.

در همین رابطه اگر بخواهیم شاخصه‌ای بزرگ و چالشی در مورد «توسعه سیاسی» قائل شویم باید به پذیرش شکست از طرف مقابل توجه کنیم که بر اساس این شاخصه اصلاح‌طلبان نمره بسیار پایینی را دریافت می‌کنند. این درحالی است که در بسیاری از کشورهایی که این افراد آن را به‌عنوان الگوی سیاسی خود پذیرفته‌اند رسم است که فرد شکست‌خورده پیروزی را به رقیب تبریک بگوید و درواقع به رأی مردم احترام بگذارد.

واقعیت این است که در سال 88 شاهد این نوع رفتار توسعه محور از سوی عناصر سیاسی این جریان که امروز مردم را به دلیل عدم اعتماد به آن‌ها در شهرستان‌ها توسعه‌نیافته قلمداد می‌کنند شاهد نبودیم.

در این راستا سخن محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت یازدهم بسیار قابل توجه است. وی با زیر سؤال بردن رأی مردم در سال 84 و در برنامه شناسنامه می‌گوید: دل ما با کسی که سال 84 پیروز شد اصلاً صاف نشد و هیچ وقت نتوانستیم او را به عنوان مظهر جمهوریت مردم فهیم و با فرهنگ و صادق جمهوری اسلامی ایران بدانیم. شاید هم اشتباه می‌کردیم اما به هرحال اگر دوباره به عقب برگردیم فکر می‌کنم انتخاب‌های من درست بود هرچند به وسلیه اکثریت تایید نشد.» [3]

اگر نگاهی به روزنامه‌های این جناح پس از اعلام نتایج انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان بیندازیم به وضوح عدم تحمل پیروزی کاندیدای دیگر از سوی این جریان را مشاهده می‌کنیم که نشان‌دهنده روحیه سیاسی اصلاح‌طلبان است که باوجود شعار «زنده‌باد مخالف من»‌ با روحیه خودمحور به‌هیچ‌وجه تاب تحمل رقیب را ندارند؛ موضوعی که علت نسبت دادن توسعه نیافتگی به مردم شهرستان‌ها را توسط مرعشی، به خوبی نمایان می‌سازد.

از سوی دیگر این روزها از برخی از نیروهای این جریان نیز شنیده می‌شود که بیان می‌دارند که مجلس مردمی‌تر شده است که طعنه‌ای به آرای گذشته مردم در مجلس شورای اسلامی نهم است. حال با تمامی این اوصاف به نظر می‌رسد که اگر قائل به توسعه سیاسی باشیم در ابتدا بایستی رفتار توسعه محور داشته باشیم و سخنان افرادی که در عمل به مردم‌سالاری احترام می‌گذارند را بپذیرم نه کسانی که با جرزنی سیاسی زمانی که متوجه شکست خود می‌شوند زیر میز زده و بازی را به هم می‌زنند و رفتارهای وحشیانه از خود نشان می‌دهند.