سرویس جهان مشرق - تصویب دو طرح جنجالی در مجلس سنا و کنگره امریکا خشم مقامات ترکیه را برانگیخته است. رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه یکشنبه شب در سخنانی اعلام کرد که اجرای تحریم‌های جدید علیه ترکیه و به رسمیت شناختن ماجرای کشتار ارامنه در دوران جنگ جهانی اول موجبات تلافی احتمالی ترکیه را پدید خواهد آورد.

طرح به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط حکومت عثمانی

روز ۲۹ اکتبر سال جاری میلادی کنگره امریکا با ۴۰۵ رای موافق در برابر ۱۱ رای مخالف طرح به رسمیت شناختن کشتار ارامنه را تصویب کرد. مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه با شرم آور خواندن این تصمیم، آن را انتقام علیه عملیات ارتش ترکیه در شمال سوریه خوانده بود.

ترکیه همواره از سوی جامعه غرب متهم به کشتار سیستماتیک اقلیت ارامنه ساکن این کشور در بین سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۲۳ در دوران امپراطوری عثمانی است. ترکیه کشتار ارامنه را قبول دارد اما آن را بخشی از حوادث عادی دوران جنگ جهانی اول می‌داند نه قتل عام قومیتی. همچنین مقامات ترک تعداد کشته‌های اعلام شده از سوی غرب یعنی ۱ میلیون نفر را مبالغه آمیز دانسته و مدعی است تلفات بسیار کمتر از این میزان بوده است. اجرایی شدن این طرح اما مستلزم تصویب در مجلس سنای امریکا با اکثریت جمهوری خواه بود. سرانجام روز ۱۲ دسامبر ماه جاری میلادی طرح فوق در مجلس سنای امریکا نیز تایید شد.

تد کروز سناتور جمهوری خواه امریکایی پس از تصویب این طرح در مجلس سنای امریکا گفت : این لحظه، لحظه ظهور حقیقت است که پس از زمانی طولانی فرار رسید.

اعمال تحریم‌های جدید توسط کنگره علیه مقامات و اقتصاد ترکیه

تنش مابین ایالات متحده و ترکیه در ماه‌های اخیر بر سر حمله نظامی ارتش این کشور به کردهای سوریه و مسئله خرید تسلیحات از جمله سامانه پدافندی S۴۰۰ از روسیه به بالاترین حد خود رسیده بود. پس از اینکه ترکیه علی رغم هشدارهای امریکا اقدام به تحویل گرفتن و استقرار سامانه پدافندی S۴۰۰ در خاک خود کرد مقامات امریکایی از اعمال تحریم‌های سخت علیه ترکیه در آینده نزدیک خبر دادند. طرحی که هم اکنون در کنگره امریکا در حال بررسی است و در صورت تصویب در هر دو مجلس نماینگان و سنا احتمالا موجب واکنش شدید دولت ترکیه خواهد شد.

اقدامات تلافی جویانه احتمالی ترکیه

سخنان شب گذشته اردوغان در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی این کشور دو کلید واژه مهم را به همراه داشت : احتمال تعطیل کردن دو پایگاه نظامی امریکا و ناتو در خاک این کشور.

نخستین مورد پایگاه هوایی اینجرلیک است که محل حضور صدها نظامی امریکایی و ده‌ها فروند جنگنده نیروی هوایی این کشور است. پایگاه اینجرلیک از اصلی ترین مقرهای پشتیبانی از نیروهای ائتلاف بین المللی ضد داعش در سالهای اخیر بود که بیشترین سهم را از بمباران مواضع گروه تروریستی داعش داشت. اما پایگاه دوم که اردوغان به آن اشاره کرد کدام است؟

ماجرای استقرار رادار ضد ایرانی در ترکیه

دومین پایگاه مورد اشاره اردوغان پایگاه راداری Kurecik نام دارد. سپتامبر سال ۲۰۱۱ میلادی دولت ترکیه پس از ۱ سال فشار رهبران ناتو سرانجام با استقرار یک واحد رادار کشف امریکایی از مدل AN/TPY۲ در این محل موافقت کرد. رادار شناسایی فوق که مخصوص کشف موشک‌های بالستیک پرتابی تا فاصله ۴۷۰۰ کیلومتر است توسط شرکت Raytheon طراحی شده است که در سیستم پدافندی THAAD و برخی ناوشکن‌های امریکایی نیز مستقر میشود.

استقرار این رادار در آن هنگام با اعتراض شدید مقامات رسمی و فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی ایران همراه شد. بهانه مقامات ناتو برای نصب این رادار مقابله با تهدید موشکی روسیه عنوان شد اما به خوبی مشخص بود که امریکا و متحدانش این رادار را برای تحت نظر داشتن برنامه موشکی کشورمان مستقر کرده‌اند. امریکا پیش از این دو مجموعه سامانه پدافندی AEGIS ASHORE را در دو پایگاه Deveselu در کشور رومانی و Redzikowo در کشور لهستان مستقر کرده بودند که به شکل کامل تهدید موشکی روسیه از بخش غربی این کشور را رصد می‌کرد.

مقامات کشورمان توجیهات طرف ترکیه ای در خصوص تضمین برای عدم استفاده از این سیستم علیه ایران را نپذیرفته و اعلام کردند که موافقت سران ترک با استقرار این سامانه در خاک خود روابط محکم و دوستانه میان دو کشور را خدشه‌دار خواهد کرد.

حال در صورتی که پس از تصویب و اجرای تحریم‌های امریکا علیه ترکیه رهبران این کشور و شخص رجب طیب اردوغان در عملی کردن تهدیدات خود جدی باشند احتمالا شاهد تخلیه پایگاه هوایی اینجرلیک و برچیده شدن سیستم‌های راداری پایگاه Kurecik خوهیم بود که علیه منافع امنیتی کشورمان در خاک ترکیه مستقر شده بودند.