سحرخوانی روستائیان در ماه مبارک رمضان
سحرخوانی یکی از رسوم دیرینه اصفهانی ها در ماه مبارک رمضان بوده که با گذشت زمان در بین اهالی شهر کمرنگ شده اما هنوز در بین اهالی تعداد اندکی از روستاهای این استان زنده نگه داشته شده است.
کربلایی مرتضی سیفی‌زاده از اهالی روستایی در شمال استان اصفهان دراین باره گفت: در سال‌های گذشته مردم هنگام سحر در ماه رمضان به پشت بام خانه‌ها می‌رفتند و با خواندن دعا و مناجات ویژه این ایام، یکدیگر را از زمان سحر آگاه می‌کردند.
وی افزود: امروز با وجود اینکه این رسم معنوی در بین اهالی شهرها و حتی روستاها کمرنگ شده اما هنوز هم در تعدادی از روستاهای استان اصفهان کم و بیش رواج دارد.
به گفته کربلایی مرتضی، فردی که سحرخوانی می کند باید صدای خوش و رسایی داشته باشد تا حق مطلب مناجات و دعاهای سحر بهتر ادا شود.
زدودن غبار از خانه و زنگار از دل
رمضان‌المبارک در بین مردم اصفهان بهانه‌ای برای نو شدن است، لازمه تازه شدن روح، تازگی و طراوت خانه و کاشانه است.
با وجودیکه کمتر از 3 ماه از عید نوروز گذشته اما خیلی‌ها در این ماه پرفیض خانه تکانی می کنند و غبار از جسم خانه می‌زدایند، اصفهانی‌های معتقد می‌گویند خانه‌ای که قرار است در آن یک ماه مناجات الهی خوانده و سفره میهمانی خدا گشوده شود، باید پاکیزه باشد.
این رسم در مساجد، امامزاده‌ها و تکایا هم با همکاری تعدادی از اهالی محله ها رواج دارد.
طبل و دهل‌نوازی سحرگاهان در ایل قشقایی عشایر
ایل قشقایی عشایر اصفهان هم از رسوم خاصی در ماه مبارک رمضان برخوردار هستند که از آن جمله می‌توان به نواختن طبل و دهل هنگام سحر اشاره کرد.
بهنام مدنی، کارشناس تاریخ در مورد آداب و رسوم ایل قشقایی عشایر اصفهان گفت: مردم این ایل با توجه به اینکه در دشت ساکن هستند، برای بیدار کردن یکدیگر از طبل و دهل استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند هیچ یک از اهالی ایل هنگام سحر خواب نمانده باشد.
وی افزود: این مردم حتی در چادرهای خود مراسم جزءخوانی قرآن کریم بر پا می‌کنند، به این ترتیب که همه اهالی زیر یک چادر جمع می شوند و به تلاوت آیات و سوره‌های قرآن کریم می‌پردازند، این مراسم علاوه بر تقویت معنویت در بین اهالی ایل، اتحاد و همدلی قشقاییان را هم افزایش می‌دهد.
پخت نان جو و تدارک سفره افطاری برای عروس و داماد
یکی از سنت‌های اصفهانی‌ها در ماه مبارک رمضان، پخت نان جو و درست کردن افطاری برای تازه عروس و داماد است.
حاج خانم مرادی یکی از اهالی شرق اصفهان و خیران این منطقه درباره این رسم دیرینه در ماه مبارک رمضان می‌گوید: اهالی روستاهای این منطقه در ماه رمضان نان جو می‌پزند و به عنوان نذری بین همسایه‌ها تقسیم می کنند و از آنجائی که این نان ارزش غذایی بالایی دارد در این منطقه بیشتر مورد توجه است.
وی از برگزاری رسمی دیگر ویژه این ماه پرفیض در شرق اصفهان خبر داد و گفت: در منطقه "براآن" در ماه رمضان، اگر خانواده‌ای تازه عروس و داماد داشته باشد، برای خانواده عروس افطاری، هدیه و میوه می‌برند و خانواده عروس هم برای خانواده داماد افطاری و هدیه تدارک می‌بیند.
غذاهای سنتی اصفهان، زینت بخش سفره افطار
گذشته از معنویت مراسم سحر و افطار، یکی از لذت‌بخش‌ترین قسمت‌های ماه رمضان در اصفهان، پخت غذاهای سنتی و لذیذ این دیار و زینت بخشیدن به سفره‌های افطار است.
اصفهانی‌ها که سفره افطارشان ارزش و جایگاه خاصی دارد، 2 نمونه غذای سنتی در بیشتر سفره‌های افطار آنان به چشم می‌خورد و آن شامل حلیم بادمجان و آش شله قلمکار است.
این 2 غذا در اصفهان طرفداران زیادی دارد و به نوعی از ارکان اصلی سفره افطار آنان به شمار می‌رود، چون به دلیل استفاده از گوشت هم بسیار مقوی ست و هم رنگ و بوی دلپذیری به سفره می‌دهد.
مراسم جزءخوانی و محافل انس با قرآن کریم در اصفهان
ماه ضیافت الهی، بهار قرآن نیز هست و مردم ایران از جمله اصفهانی‌ها با برگزاری محافل انس با قرآن کریم و جزءخوانی، سعی می‌کنند از فضایل بی‌اندازه این ماه به خوبی بهره‌مند شوند.
از جمله این فضایل شرکت در 313 محفل انس با قرآن کریم است که امسال در پایگاه‌های بسیج این استان در حال برگزاری است.
مدیر دارالقرآن بسیج سپاه صاحب‌الزمان(عج) استان اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم گفت: 13 هزار بسیجی خواهر و برادر در این ماه در طرح حفظ سوره‌های مسبّحات شرکت می‌کنند.
به گفته عظیم هاشم زاده این طرح شامل حفظ سوره‌هایی است که با واژه «سَبَّحَ» آغاز می‌شوند و هدف از اجرای آن آشنایی گروه های مختلف مردم با مفاهیم آیات قرآن است.
گره گشایی از مشکلات خانواده‌های نیازمند
ماه رمضان با نام حضرت امیرالمومنین امام علی(ع) گره خورده است. مولایی که دست‌گیر نیازمندان و صفابخش سفره یتیمان بود. اهالی خیر استان اصفهان هم به تبعیت از امیرالمؤمنین (ع) از نخستین روز ماه مبارک رمضان در گردهمایی‌های مختلف برای جمع‌آوری کمک های مردمی پول نقد و سبدهای کالا تهیه می‌کنند.
مدیرعامل ستاد دیه استان اصفهان گفت: هرسال در ماه مبارک رمضان با کمک خیران اصفهانی صدها زندانی جرائم غیرعمد آزاد می‌شوند و به آغوش خانواده‌های خود باز می‌گردند.
مصطفی کیشانی با بیان اینکه از ابتدای ماه مبارک رمضان تاکنون در استان 8 زندانی جرایم غیر عمد از بند رهایی یافتند، افزود: بدهی این زندانیان بیش از یک میلیارد و 400 میلیون ریال بوده که همه بدهی آنان را خیران اصفهانی پرداخت کرده‌اند.
به گفته وی در حال حاضر حدود 700 زندانی جرایم غیرعمد با بیش از 100 میلیارد ریال بدهی در زندان‌های استان اصفهان به سر می‌برند.
زورخانه‌گردی ماه رمضان، رسمی کهن در بین ورزشکاران اصفهانی
رمضان فرصت مناسبی ست برای تقویت سنت‌های پهلوانی و ترویج رسومی که پایه و اساس آن‌ها اهمیت دادن به هم نوعان به ویژه اقشار ضعیف جامعه است.
زورخانه گردی ویژه شب‌های ماه مبارک رمضان یکی از همین رسوم است که از دیرباز در بین اصفهانی‌ها رواج داشته است.
رئیس هیئت ورزش‌های باستانی و زورخانه ایی اصفهان در این مورد گفت: مراسم زورخانه گردی طبق سنت دیرینه ورزشکاران رشته زورخانه‌ای هر سال در ماه مبارک رمضان اجرا می‌شود.
سید رضا اخروی افزود: هر سال در این ماه پرفیض ورزشکاران زورخانه‌ای به زورخانه‌های شهر می‌روند و در مراسم زورخانه‌گردی که 700 سال قدمت دارد به نوعی دید و بازدید و صله رحم ورزشکاران می‌پردازند.
در این آیین که تا پاسی از شب ادامه دارد ورزشکاران نمایش‌های مختلفی از این رشته ملی و پهلوانی را انجام می‌دهند.
وی با اشاره به اینکه استان اصفهان بیشترین تعداد زورخانه را در کشور دارد، گفت: یکی از برنامه های این آیین کهن در اصفهان، گلریزان است، خیران و اهالی نوع دوست اصفهان در این مراسم با جمع آوری مبالغی، گره از مشکلات نیازمندان شهر باز می کنند.
