گروه سیاسی مشرق - روزآنلاین یکی از قدیمیترین وبسایتهایی است که در خارج کشور و توسط عناصر ضدانقلاب اداره میشد. این وبسایت از 12 سال پیش کار خود را شروع کرد، اما هیچگاه نتوانست مخاطب زیادی را به خوب جلب کند و همیشه در ردههای بسیار پایینی از لحاظ ببینده قرار داشت. سایت الکسا- که رتبهبندی وبسایتها را انجام میدهد- رتبه روزآنلاین را در جهان 70061 و در آمریکا 50437 میداند، جالب اینکه این وبسایت 8786اُمین وبسایت ایرانی است که با این ربتههای کذایی به نظر میرسد حداکثر در روز چندصد بیینده بیشتر نداشته باشد.
فعالیت روزآنلاین اینگونه آغاز شد که حسین باستانی، عضو حزب منحلة مشارکت و سردبیر بولتن محرمانه خاتمی، پس از ریاست جمهوری احمدی نژاد در سال 1384 از کشور خارج شد. او اذعان میکند که به فاصله دو هفته پس از خروجش از ایران، شروع به کار کردن روی تأسیس یک روزنامه آنلاین کرد.
«برای این قضیه تیمی از بهترین روزنامهنگارانی که آن سالها از ایران خارج شده بودند، دور هم جمع شدیم. تصمیم گرفتیم این کار را انجام دهیم. تقسیم کار کردیم. تأمین مالی پروژه با من بود.»
این روزنامهنگاران مورد اشاره هوشنگ اسدی، نوشابه امیری، مسعود بهنود، ابراهیم نبوی، فرناز قاضی زاده، امید معماریان و نیک آهنگ کوثر بودند.
باستانی مدیرعامل، عضو شورای سردبیری شرکت «روز» است و در واقع، به واسطه تأمین بودجه این مجموعه همهکاره این مجموعه به حساب میآید (گرچه خود مدعی است که از زمان عضویت رسمی در بیبیسی از «روز» استعفا داده است). در طرح اصلی، بنا بود که باستانی، همزمان با وبسایت، یک شبکه ماهوارهای هم به راه بیاندازد که بنا به دلایلی نشد. حال این که چگونه او در این مدت کوتاه موفق به یافتن اسپانسر برای ایدههای ذهنیاش شد، به یک ارتباط از دوران دبیری انجمن صنفی روزنامهنگاران بازمیگردد. فرح کریمی، نماینده ایرانی الاصل پارلمان هلند از حزب سبزها، واسطه پیوند باستانی با حکومت هلند و بنیادی پوششی به نام «هیفوس» شد:
«من از وقتی که در ایران بودم با یک NGO هلندی به نام هیفوس آشنا شدم. آنها به ایران آمده بودند و ما هم را دیده بودیم. خانم فرح کریمی، که نماینده ایرانیالاصل پارلمان هلند بودند، نماینده بسیار مشهور و فعالی هم بودند در آنجا، ایشان را هم در ایران دیده بودم. زمانی که ایران را ترک کردم، با آن ها تماس گرفتم.»
طرح جاهطلبانه راهاندازی تلویزیون ماهوارهای در هلند، با لابیگری بنیاد هیفوس و شخص فرح کریمی، خیلی زود به نتیجه رسید و در پارلمان هلند با رأی بالا تصویب شد و در دسامبر 2004 بود که خانم کریمی خبر داد که پارلمان با اکثریت مطلق به این طرح رای داد. پانزده میلیون یورو هم سالانه برای چنین پروژهای تصویب شد. برای ما خیلی باورنکردنی بود.
هلندیها بلافاصله تیم روزآنلاین را برای گرفتن دستورات کاری و آموزشهای لازم، به آمستردام و لاهه فرستادند. اسدی، امیری، بهنود، نبوی و خود باستانی در این سفر حضور داشتند و به خوبی برای کاری که در پیش داشتند توجیه شدند. همه چیز برای راهاندازی ماهواره خوب پیش میرفت، که با موضعگیری سفت و سخت دستگاه دیپلماسی ایران و هشدار نسبت به تأسیس ماهواره اپوزیسیون در کشور هلند، دولت هلند پا پس کشید و از صرافت تأسیس تلویزیون افتاد. منتهی آن بودجه 15 میلیون دلاری از طریق بنیاد هیفوس و چند اسپانسر هلندی و فرانسوی دیگر در اختیار باستانی و تیم او قرار گرفت.[1]
کیان تاجبخش نیز در خصوص فعالیتهای بنیاد هیفوس در ایران میگوید: یکی دیگر از مؤسسات فعال در حوزة ایران مؤسسة هلندی هیفوس است که من ملاقاتهایی هم با مسئولین این مؤسسه داشتم. این مؤسسه ارتباط خوبی با مؤسسات وNGOهای داخل ایران دارد و حتی مبلغ 10 میلیون یورو در پایان ریاست جمهوری خاتمی در ایران هزینه کرده که بیشتر آن به جنبش زنان داده شده است. مؤسسة هیفوس بودجة خود را از طریق رشوه از شرکتهای نفتی هلندی که میخواهند از پرداخت مالیات فرار کنند، به دست میآورد.»[2]
روزآنلاین با مخاطب اندکی که داشت به کار خود ادامه میداد تا اینکه در آبانماه امسال یکی از خبرگزاریها اسنادی از ایمیل حسین باستانی منتشر کرد که نشان میداد وی به افرادی در داخل و خارج کشور پول داده است. این افراد دارای شبکهای ریشهدار و هوشمند بودند که وظیفة جمعآوری اطلاعات و ارسال به خارج از کشور، تولید گزارش و تحلیل جهت انتشار در سایتهای مرتبط با اپوزیسیون خارجنشین، شبکهسازی در داخل ایران و نزدیکشدن به چهرههای مشهور سیاسی را برعهده داشتند.[3]
سند رابطه باستانی با خبرنگاران ضد انقلاب
پس از انتشار این اسناد، حسین باستانی در توضیحاتی، ضمن تأیید اصل ایمیلها، فقط تاریخ آنها را نادرست خواند و آن را مربوط به همکاران رسانهای خود در خارج از کشور دانست و نه اینکه شبکهای در خارج از کشور به خبرنگاران داخلی پول داده باشند، اما دروغبودن ادعای باستانی با منتشر شدن دومین سند کاملا عیان شد. در سند دومی که خبرگزاری قوه قضاییه منتشر کرد میزان پرداخت حقالتحریر برای تعداد بسیار معدودی مقاله در ماههای اسفند و فروردین 91 و 92 را نشان میداد و مشخص میکرد که افراد در داخل کشور ماهانه چه مبالغی به عنوان دستمزد از باستانی دریافت کردهاند. نکتهای که در این سند وجود دارد این است که دریافت کنندگان حقوق همه عناصر داخل کشور هستند و نکته مهمتر اینکه اغلب پرداختیها به تومان بوده است و همین نکته است که دروغبودن ادعای باستانی را آشکار میکند، زیرا واضح است که فردی که در اروپا زندگی میکند، دلیلی ندارد که حقوقش را به تومان دریافت کند!
سند خبرگزاری میزان درباره رابطه باستانی و خبرنگاران داخلی
نکته دیگری که وجود دارد و به نظر میرسد منشأ و دلیل دیگر بستهشدن روزآنلاین بوده باشد، دزدی باستانی باشد، باستانی پولهای کلانی را از بنیاد هیفوس و دیگر کشورهای غربی میگرفته و تنها بخشی از آن را در پروژههای رسانهای مصرف میکرده است[4] و به نظر میرسد غربیها پس از آگاهشدن از این موضوع دستور تعطیلی روزآنلاین را دادهاند.