عباس آخوندی کما بیش یکی از حاشیه سازترین وزرای دولت یازدهم بوده که بارها وضعیت کلی کشور را به باد انتقاد گرفته اما واقعیت این است که عملکرد جالبی در دو سال سکانداری خود در وزارت راه و شهرسازی از خود به جای نگذارده است.
"شکل دهی بازار ثانویه رهن"،"تشکیل صندوق‌های زمین و ساختمان برای سازماندهی طرف عرضه بخش مسکن"، "حمایت از گروه‌های آسیب پذیر اقتصادی"،"تطویل مدت اجاره واحدهای مسکونی برای حمایت از حقوق مستاجران" و"اتمام طرح‌های نیمه تمام مسکن مهر"از جمله رئوس وعده‌های سکاندار کنونی وزارت راه بوده که برای اخذ رای اعتماد در عمارت بهارستان اعلام داشته است.
اما چه تعداد از وعده‌های از پیش گفته عباس آخوندی با گذشت دو و نیم سال از دوران وزارت او رنگ واقعیت به خود گرفته است؟
درحال حاضر 18 میلیون نفر از 55 میلیون نفری که در زمره ساکنین شهرها به شمار می‌آیند در وضعیت "بد مسکنی" قرار دارند، بنابراین اولین انتظار از وزیر راه و شهرسازی، تدوین برنامه مناسب برای بهبود وضعیت مسکن اقشار کم درآمد بوده است.
هرچند به نظر می‌رسد که وی تا اکنون نتوانسته با ارایه برنامه های جدی، طیف هیات دولت و راس هرم قوه مجریه را با خود همراه سازد.
نشانه این مدعا، رکود سنگین حاکم بر بازار مسکن بوده که این عرصه را به انجماد وادار ساخته و عمده سرمایه بخش خصوصی سازنده مسکن در کشور را در این عرصه محبوس ساخته است.
بانک مرکزی گزارش داده است که متوسط قیمت خرید و فروش هر متر مربع مسکن در مناطق مختلف شهر تهران درآبان ماه، به رقم سه میلیون و 850 هزار تومان رسیده که نسبت به مهرماه سال جاری 1.9 دهم درصد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2 درصد افت داشته است.
گمان میرود با ادامه وضعیت کنونی رکود حاکم بر بازار مسکن عمیق و عمیق‌تر هم شود، به ویژه اینکه در حال حاضر بیشترین واحدهای تولید شده به واحدهای بالای 150 متر اختصاص داشته که این گروه املاک با کمترین تقاضا هم مواجه بوده است.
سال گذشته معادل 30 درصدکل واحدهای نوساز تکمیل شده آماده مصرف مختص واحدهای با بیش از 150 متر مربع بوده اما سهم این نوع آپارتمان‌ها از کل معاملات مسکن پایتخت رقمی در محدوده 6 و نیم درصد بوده که خود گویای عمق انجمادی است که عرصه کم جان مسکن را فرا گرفته است.
بخشی که حدود یک هزار و 200 زیرگروه شغلی را دربرگرفته و با این گستردگی،حجم بالایی از نرخ بیکاری کنونی کشور را شامل میشود.
خروج مسکن از جایگاه اول در بسته خروج از رکود
مسکن از دیرباز تا اکنون به عنوان یک سرپناه صرفنظراز موقعیت سرمایه‌ای آن از جایگاه مهمی درکشور برخوردار بوده که با توجه به هرم سنی موجود در کشور، اکنون احداث سالانه یک میلیون واحد مسکونی امری اجتناب ناپذیر است.
اما واقعیت این است که با کاهش 54 درصدی پروانه‌های ساختمانی در سالجاری، ساخت و ساز در کشور از ریتیم به مراتب کندتری برخوردار شده است.
نمی توان انکار ساخت که کاهش روند ساخت و ساز درعین حال خطری بزرگ برای اقتصاد کشوربه حساب می‌آید چرا که با کندی ساخت وساز وعدم پاسخگویی به نیاز مسکن، بیم آن میرود که حرکت حجم نقدینگی از بازارهای فاقد جذابیت سرمایه‌گذاری به طرف بازارهای مهمی چون عرصه مسکن به حرکت درآید.
پیش بینی میشود که نقدینگی‌ها ابتدا به سمت بازار سرمایه و فعالیت‌های تولیدی گسیل شوند ودرصورت فقدان ظرفیت جذب آن در بازار مورد اشاره به سمت بازار عطشناک مسکن سرازیر شود.
وضعیت پیچیده بازارمسکن کشور، فاقد شرایط عادی بوده پس وزیر راه و شهرسازی و بدنه این وزارتخانه چاره‌ای جزانداختن طرحی نو برای تامین مسکن اقشار کم درآمد و در عین حال جلوگیری از بحران پیش‌تر گفته ندارند. هرچند که متاسفانه در بسته خروج از رکود که چندی پیش ابلاغ و به مرحله اجرا درآمده بخش مسکن از جایگاه نخست پیش‌رانگی خارج شده و این جایگاه به عواملی چون خرید خودرو اختصاص یافت.
گمان میرود دولت یازدهم نیم نگاه حداقلی تامین مسکن برای اقشار کم درآمد را هم ازسر لیست برنامه های خود خارج ساخته ،هرچند که گاه و بی گاه مقامات بانک مسکن و وزارت راه و شهرسازی از طرح‌های نه چندان دارای قابلیت اجرا سخن به میان می‌آورند.
با این همه عباس آخوندی را باید یکی از ضعیف‌ترین وزرای دولت روحانی بر شمرد که تا اکنون نتوانسته کارنامه موفقی در تامین مسکن اقشار فاقد مسکن کسب کند.
بدتر اینکه بخش مسکن و راه یعنی دو حوزه مربوط به محدوده فعالیت او،ارتباط خاصی با بحث تحریم نداشته و عمده محصولات مورد نیاز این دو عرصه در داخل موجود است.
ضعف عملکرد عباس آخوندی حتی این اواخر صدای همبستر سیاسی او در اردوگاه مشارکت و کارگزاران را نیز درآورده و غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران عملکرد آخوندی را زیر سوال برده است.
کرباسچی گفته که راه‌سازی در کشور کمترین نیاز را به درآمد ارزی و امکانات خارجی داشته اما متاسفانه بیشترین تلفات کشور در راه‌های کشور رخ می‌دهد و افزوده که سالها قبلتر، تونل کندوان در شرایطی ساخته شده که حتی ماشین‌آلات ساده نیز وجود نداشته است.
صرفنظر از پرداخت بیشتر به این بحث اما در مجموع می‌توان نتیجه گرفته که عدم تکمیل مسکن مهر درسال جاری طبق وعده از قبل گفته وزیرراه و شهرسازی،کندی در نوسازی بافت فرسوده و سهم ضعیف نوسازی مسکن روستایی، اجرایی نشدن مسکن اجتماعی و عدم تولید مسکن متناسب با برنامه را می‌توان بخش کوچکی از ضعف‌های عباس آخوندی در دو سال اخیر برشمرد.
به ویژه آنکه یک بار نامبرده از تله استیضاح وکلای ملت در امارت بهارستان جسته اما تضمینی نیست که حتی مجلس آینده چشم‌های خود را بر ضعف عملکرد او ببندد.
