گروه بین‌الملل مشرق- واتیکان اگر چه برخلاف قرون گذشته مسئولیت مستقیم سیاسی در اروپا ندارد و حتی بسیاری از فرقه‌های مسیحی هم از آن بریده‌اند،‌ اما هنوز مرجع کاتولیک‌های جهان است و اخبارش در صدر خبرگزاری‌های معتبر جهان قرار می‌گیرد.

دستگیری دو نفر دیگر

به گزارش واشنگتن‌پست، دو تن از اعضای داخلی واتیکان که مظنون به دست‌داشتن در افشای برخی اسناد در دوره پاپ بندیکت شانزدهم بودند،‌ بازداشت شدند. این چندمین بار است که پرونده یادشده خبرساز می‌شود و ظاهراً هنوز به دنبال قربانی می‌گردد. لوسیو والجو بالدا، کارمند باسابقه واتیکان با 54 سال سن که کشیش کلیسای Opus Dei هم هست و فرانچسکو چاوکو متخصص ایتالیایی در حوزه روابط عمومی چند روز پیش دستگیر شدند. این نفر دوم که 33 سال سن دارد،‌ لقب «لابی‌گر پاپ» را یدک می‌کشد ولی رسماً عضو کمیسیون تخصصی اصلاحات اقتصادی قلمرو واتیکان بوده است. پاپ فرانسیس برای اصلاحات اداری در واتیکان، کمیسیون تشکیل داده است به این امید که در آینده، دیگر اتهام ناکارآمدی و اختلاس به آن وارد نشود.

واتیکان در بیانیه خود،‌ جرم این دو نفر را «خیانت پنهان» به اعتماد پاپ فرانسیس دوم عنوان کرده است. دستگیری این دو نفر به انتشار دو کتاب در هفته اخیر برمی‌گردد که اطلاعات محرمانه‌ای در آنها علنی شده است. نویسنده یکی از این دو کتاب،‌ جیانلوییجی نوزی Gianluigi Nuzzi نویسنده‌ای ایتالیایی و متولد میلان است که پیش‌تر در سال 2012 میلادی کتاب «حضرت پاپ: نامه‌های محرمانه بندیکت شانزدهم  His «Holiness: The Secret Papers of Benedict XVI یا Sua Santita به زبان ایتالیایی را از سلسله افشاگری‌های «واتیلیکس Vatileaks» منتشر کرده بود. آن سری افشاگری‌ها که نامش تداعی‌‌کننده Wikileaks سایت منتشرکننده اسناد سیاسی و امنیتی است،‌ مشتمل بر اسناد محرمانه‌ و نامه‌های خصوصی پاپ و اعضای واتیکان بود که فشار برای استعفای بندیکت شازدهم، پاپ پیشین را بیشتر کرد، اتفاقی که بالاخره در اوایل سال 2013 میلادی رخ داد. حالا هم برخی ناظران بر این باورند که جنجال جدید بر سر آن اسناد و دستگیری این دو عضو واتیکان،‌ ممکن است موجب واکنش جبهه مخالف اصلاحات فرانسیس دوم در واتیکان شود.

هر دو نویسنده تأکید کرده‌اند که اثر خود را با وجود مخالفت واتیکان و تهدیدش به اینکه موضوع را به صورت قانونی پیگیری خواهد کرد، منتشر می‌کنند. سرویراستار انتشارات ایتالیایی Chiarelettere که کتب Nuzzi را منتشر می‌کند از اثر جدید او با نام «تاجران در معبد» حمایت کرده و گفته است: «این سومین کتابی است که وی پیرامون واتیکان می‌نوسید و او همیشه آثارش را بر پایه اسناد غیرقابل خدشه می‌نویسد. اکنون نیز او در مورد قدرت در ادارات واتیکان نوشته است و حقایقی را بیان کرده که نه تنها اثر بدی ندارد، بلکه به اصلاحاتی که بارها پاپ فرانسیس در مورد آنها سخن گفته است،‌کمک می‌کند.» در بیانیه واتیکان اما برخلاف سرویراستار ایتالیایی آمده است: «منتشرکنندگانِ چنین مطالبی،‌ به هیچ وجه به شفافیت و حقیقت کمک نمی‌کنند،‌ بلکه موجب سردرگمی بر اثر تفاسیر ناقص و جدال‌برانگیز می‌شود.»

سرویراستار به سخنان پاپ در جلسات خصوصی واتیکان به عنوان یکی از منابع Nuzzi در کتاب جدیدش اشاره کرده که در آن به بودجه‌های غیررسمی و استفاده‌های شخصی از آن توسط مسؤولان ارشد واتیکان اشاره شده است، به علاوه اشاره به زندگی‌های آنچنانیِ برخی کاردینال‌ها که در منظر عموم به نمایش زهد می‌پردازند. به گفته او، پاپ به مسؤولان ارشد واتیکان در جلسه خصوصی گفته است «اگر شما نمی‌توانید بودجه ما را که قابل مشاهده است، مراقبت کنید، چگونه می‌توانیم روح مؤمنان را که نادیدنی است، محافظت کنیم؟»

کتاب دومی که خبرساز شده است را Emiliano Fittipaldi روزنامه‌نگار نشریه L’Espresso نوشته، با عنوان «مالدوستی:‌ اسناد ثروت،‌ رسوایی‌ها و اسرار کلیسای فرانسیس». او در مصاحبه‌ای اظهار داشته که دو فرد بازداشت‌شده، منبع نگاشته‌های او نیستند و امیدوار است «ژاندارم‌های» واتیکان این حقیقت را دریابند.

این دستگیری‌ها همچنین بار دیگر همه را متوجه گروه نسبتاً کم‌پیدایی به عنوان ژاندارم واتیکان کرد. گفته می‌شود این گروه اختیار تام در مورد بازداشت‌ها دارد و اگر چه در پرونده‌های مهم تحت نظارت وی قرار دارد،‌ اما برای بازداشت‌ها از پاپ مجور نمی‌گیرد. با این حال لامبوردی سخنگوی پاپ گفته که در مورد این دو نفر به پاپ اطلاع داده شده بود و این نشان از اهمیت پرونده دارد.

چاوکو پس از اینکه همکاری کامل خود را در تحقیقات نشان داد، آزاد شد و وکیل او از سلامت حال وی در منزل خود خبر داد اما والجو همچنان در بند است. Opus Dei کلیسای محافظه‌کاری که والجو به آن تعلق دارد، در بیانیه‌ای «تعجب و تأسف» خود را از دستگیری وی اعلام کرده و از کاهش اعتبار سازمان خود در صورت تأیید اتهامات وی ابراز نگرانی نموده است. از آنجا که آوردن چاوکو به کمیسیون اصلاحات به پیشنهاد والجو بوده است،‌ جرم او سنگین‌تر است.

چاوکو در یکی از پست‌های فیس‌بوک،‌ برتون وزیر خارجه سابق واتیکان را که توسط پاپ فرانسیس دوم کنار گذاشته شده است، یک «متقلب» خوانده بود و از این رو مورد انتقاد برخی اعضای واتیکان قرار گرفت. او سال پیش با Boston Globe مصاحبه کرد و گفت دشمنان پاپ علیه او (یعنی چاوکو) به نشر اتهام و انتقاد می‌پردازند.

با توجه به این اظهارات، ظاهراً‌ پاپ برای او و والجو دسترسی خاصی به اسناد قرار داده تا بتوانند بر آن مبنا به تصفیه و اصلاحات در واتیکان بپردازند، اما حالا مظنون هستند به اینکه از این اسناد برای رفقایی چون Nuzzi هم استفاده کرده‌اند. بنابر این از ابتدا معرفی آنها به پاپ توسط یک گروه یا سازمان پشت‌پرده بوده است تا بار دیگر واتیکان را مفتضح کرده و ایمان مسیحیان را متزلزل کنند. آیا واتیکان می‌تواند در بازجویی از این دو،‌ سرنخ‌هایی از آن گروه را بیابد؟


پرونده‌ای که پاپ بندیکت را بازنشسته کرد

سرویراستار انتشارات Chiarelettere گفته است کتاب «تاجرها در معبد» برخی اسناد مربوط به کناره‌گیری پاپ پیشین، بندیکت شازندهم را نیز افشا کرده است.

از یک‌ سال‌پیش از استعفای پاپ بندیکت شانزدهم، پرونده اسناد افشاشده گشوده شد. ظاهراً مسأله‌ای هم که موجب افزایش فشار لابی‌ها بر وی شد تا سریعتر به استعفا اقدام کند، هراس از افشای دزدیدن اسناد محرمانه واتیکان توسط پیش‌خدمت وی بوده است، اسنادی که نشان می‌دهد فساد مالی، پارتی‌بازی، ترور شخصیت و رقابت بر سر قدرت در مقدس‌ترین مرکز مسیحیان نیز وجود دارد و افراد شبه‌بورژوا در واتیکان هم به وفور یافت می‌شوند. این نه تنها برای پاپ آزادهنده بود،‌ بلکه اعتبار مرجع مسیحیان را نیز به شدت به خطر می‌اندازد. اما رخداد دیگری نیز در زمان زعامت بندیکت تکرار شد که برای هر پاپی موجب سرافکندگی است:‌ افشای فساد جنسی و همجسن‌بازی برخی مقامات کلیسا.

تنها یک‌ مورد آن که به استرالیا برمی‌گشت، در سال 2012 میلادی همه را شگفت‌زده کرد. پلیس ویکتوریا اعلام کرد 40 مورد خودکشی را کشف کرده که به فساد جنسی برخی کشیش‌ها مرتبط است. پلیس همچنین اعلام کرد که در تحقیقات پیرامون سوءاستفاده جنسی از کودکان، کلیسای کاتولیک نه تنها همکاری نمی‌کند، بلکه قربانیان را نیز به عدم همکاری تشویق می‌کند، ضمن اینکه کلیسا با توجه به اطلاع از سوءرفتار این کشیش‌ها، اقدام به جابجایی آنها به محل‌هایی می‌کرده که فرصت کمتری برای سوءاستفاده جنسی داشته باشند. لازم به ذکر است قربانیان سال‌ها طول کشید تا توانستند یکدیگر را یافته و انجمنی برای حمایت حقوقی از خود تشکیل دهند.

با توجه به این رخدادها و شایعاتی که میزان صحت آنها چندان معلوم نیست، پاپ بندکیت شانزدهم در فوریه 2013 میلادی استعفا داد و به یک کاردینال تبدیل شد، گر چه لباس پاپی را همچنان بر تن دارد. ما در گزارش دیگری به بررسی برکناری وی و ویژگی‌های پاپ فرانسیس دوم پرداخته‌ایم.

یک پرونده دیگر...

چند روز پیش خبر جالب توجهی در رسانه‌های اتالیا منتشر شد. برخی از محققان واتیکان در پرونده انتشار اسناد، حالا خود متهم شده‌اند به سوءاستفاده از اطلاعات موجود در رایانه یکی از حسابرسان واتیکان به نام لیبرو میلون. ظاهراً قحط‌الرجال واتیکان کار را به جایی رسانده که محققان این پرونده نیز یکی‌یکی به بازداشت‌گاه واتیکان خواهند رفت و سرنوشت فساد اداری، سیاسی و اقتصادی در بالاترین مرجع مسیحیان جهان را مبهم‌تر می‌کنند. آیا دستی در کار است تا با نفوذ در میان اطرافیان پاپ از سویی و شایعه‌سازی و انتشار اخبار علیه وی از سوی دیگر از قدرت اجتماعی واتیکان بکاهد یا این رخدادها از حقیقتی تلخ در مورد پاپ و اطرافیانش پرده برمی‌دارد؟


منابع: