روزنامههای اصلاحات روز پنجشنبه را با تمرکز بر تائید مشروط برجام در نامه رهبر معظم انقلاب به حجتالاسلام روحانی آغاز کردند.
از سوی دیگر مناقشهها پیرامون مناسبات میان گفتمان اعتدال و گفتمان اصلاحات به بالاترین سطح خود رسیده است؛ روزنامه اصلاحطلب شرق بهترین فضای سیاست ورزی جریان اعتدال را به دلیل فقدان پایگاه مردمی و وزن سیاسی ائتلاف انتخاباتی با طیف علی لاریجانی میدانند.
روزنامه قانون
روزنامه اصلاحطلب قانون پنجشنبه را با تیترهای «تائید مشروط برجام» و «عاشورا؛ قیام روشنبینی علیه ظاهربینی» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· نامهای برای پایان اختلافات
نامه مقام معظم رهبری در راستای تائید مشروط اجرای برجام خطاب به رییسجمهور محترم بازتاب فراوانی در رسانههای داخلی و خارجی داشته است؛ روزنامه اصلاحطلب قانون این نامه را پایان «اختلاف» دانسته است و از منظر دیدگاه سیاسی خود به این نامه نگریسته است و در همین راستا نوشت: «نامه مدبرانه رهبرمعظم انقلاب به رئیسجمهور در رابطه با مسئله برجام، مهر پایانی بود بر کسانی که سعی میکردند این دستاورد بزرگ را عاملی برای متضرر شدن ایران اسلامی نشان دهند. آنهایی که تمام این مذاکرات را منفی میدانستند و تلاش داشتند آن را نابود کنند دیروز بعد از فرمایشات رهبرمعظم انقلاب مبنی بر تأیید کلیات مشروط برجام پذیرفتهاند که موضوع پایان یافته است، اگر چه دیدگاههای رهبرمعظم انقلاب درباره مذاکرات هستهای قبل از این نامه نیز به طور کامل قابل تشخیص بود. در همین راستا، علیرضا زاکانی، رئیس کمیسیون ویژه برجام و از مخالفان سرسخت مذاکرات گفت: پیام عمیق و سرنوشت ساز رهبر معظم انقلاب بار دیگر یادآور نعمت مبارک ولایت مطلقه فقیه و حبل المتین است که به واسطه آن مدیریت الهی، وحدت در جامعه تجلی پیدا کرد و عزت، سربلندی، کرامت، ظلمستیزی و حقخواهی نظام جمهوری اسلامی ایران نمایان شد.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار پنجشنبه را به تیترهای «مهر تائید رهبری پای برجام» و «زمستان سخت در راه است» اختصاص داد.
· نگاهینو به شبکههای اجتماعی
مناقشههای کلامی میان مسئولین وزارت ارتباطات و شبکه موبایلی تلگرام آغازی بر تکرار بحثها پیرامون چگونگی مواجهه با شبکههای اجتماعی است.
در همین راستا رضا دهکی در سرمقاله روزنامه ابتکار نوشت: «و چیز به نظر بدیهی میآید: اول این که هر روز شبکه اجتماعی جدیدی با امکاناتی نو ظهور میکند و مورد توجه قرار میگیرد و دوم این که مردم پشت چیزی به اسم فیلترینگ منتظر نمیمانند و یا به سوی استفاده از ابزار دور زدن فیلترینگ روی میآورند و یا در شکلی کلانتر به شبکههای اجتماعی جدیدتری کوچ میکنند. در همه این موارد، شاید تنها بازسازی ارتباطاتی که در طول زمان ساخته و پرداخته شده و یا عادت به فضای جدید در ابتدای امر کمی مشکل به نظر برسد، اما در نهایت این فیلترینگ است که مقابل خواست، علاقه، نیاز و عادت عمومی شکست میخورد. از قدیم میگویند که میتوان با چاقو هم میوه پوست گرفت و هم آدم کشت. مثلی هم وجود دارد که ابزاری را در دست آدم بیاطلاع یا خشمگین را همچون «تیغ در دستان زنگی مست» تعبیر میکند. به هر ترتیب، این تعابیر نشان میدهد که یک وسیله میتواند همان قدر که مفید باشد، همان قدر نیز مضر باشد.
آن چه عیان به نظر میرسد، این است که به دلیل این خاصیت دو گانه، نمیتوان ماهیت و وجود تیغ را زیر سؤال برد و آن را از دسترس عمومی جمع کرده و یا آن را ممنوع کرد؛ بلکه میتوان با آموزشهای مناسب، اطلاعرسانیهای موثق و فرهنگسازی، شیوه خوب استفاده کردن از چنین ابزاری را به جامعه ارائه داد و آنها را تا حد زیادی در برابر جنبه مضر هر ابزاری بیمه کرد. هر چند به نظر میرسد مسئولان امر هنوز در تعارف و رودربایستی در مورد رفع فیلترینگ از شبکههای مدتها فیلترشدهای همچون توییتر و فیسبوک ماندهاند – آن هم در حالی که هر دوی این شبکهها همچنان کاربران ایرانی فراوانی دارند - شاید بهتر است مسئولان تهدید به فیلترکردن و مسدود کردن دسترسی به این شبکهها را کنار بگذارند، چشمهایشان را شسته و جور دیگری ببیند.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «شور عاشورا» و «تائید مشروط برجام» اختصاص داده است.
· تأثیر برجام بر سیاست ورزی باهنر
رفتار انتخاباتی باهنر در چند ماه گذشته نشان داده است که وی تمایل دارد از سایه سیاسی علی لاریجانی خارج شود و اینبار «کارگردان» بازی انتخابات باشد و اما پس از مناقشههای هسته ای در بهارستان بار دیگر باهنر به طیف همسو با رییس مجلس پیوست و در مقابل افرادی که وحدت سیاسی با آنان در انتخابات آتی امکانپذیر بود، قرار گرفت. آیا بار دیگر ائتلاف سیاسی باهنر-لاریجانی شکل خواهد گرفت؟
در همین راستا گروه سیاسی روزنامه اعتماد نوشت: «تا همین چند ماه پیش نزدیکی باهنر با منتقدان و مخالفان دولت در مجلس و بیرون مجلس نه تنها از حد گمانهزنیها گذشته بود که حتی او این طیفها را به عنوان یکی از مؤتلفین احتمالی خود برای انتخابات مجلس دهم یاد میکرد. موتلفینی که او بارها تاکید کرد همکاری با آنها را به نزدیکی با طیف هواداران دولت در انتخابات اسفند ۹۴ ترجیح خواهد داد. حالا اما ماجرای دو سر این طیفها به بگو مگوهای جدی سیاسی کشیده شده است. بگو مگوهایی که میتواند همکاری احتمالی این دو جریان اصولگرا را برای انتخابات پیش رو سخت و حتی غیر ممکن کند. این احتمال آنجا افزایش پیدا میکند که باهنر در واکنش خود به یکباره خاطره اختلافات چهار سال پیش برای مجلس نهم را زنده میکند و دوباره بعد از این چند سال موضوع پخش شبنامهها علیه علی لاریجانی را پیش میکشد.
او در قسمت آخر حرفهای خود چند نکته مهم و البته قابل تفسیر را بیان میکند؛ یکی شباهت شبنامههای آن روز علیه لاریجانی با حملات امروز به او به خاطر نقشی که در تصویب برجام داشت. دوم تاکید بر استمرار «بداخلاقیها» توسط «عدهای» و سوم نیز لزوم هشدار «مسوولان رسمی و ناظر بر انتخابات» به این دست اقدامات. با توجه به واکنش باهنر خیلی راحت میتوان منظور او را از این «عدهای» که به آنها اشاره میکند دریافت؛ همان «عدهای» که به نظر میرسد با توجه به حملات اخیرشان به باهنر بر سر روایت جلسه سه جانبه و واکنش او به این اظهارنظرها و تاکیدش بر «سخیف» دانستن این رفتار، کمتر جایی برای همکاری بین آنها و طیف نزدیک با محمدرضا باهنر برای انتخابات مجلس وجود داشته باشد.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «تائید مشروط» و «نامزدهای موافق و مخالف برجام در آمریکا» اختصاص داد.
· جریان اعتدال از وزن سیاسی و بدنه حامی مردمی کافی برخوردار نیست
مناسبات میان گفتمان اعتدال و گفتمان اصلاحات یکی از مهمترین مناقشهها میان فعالان فکری دو جریان است؛ سعید حجاریان اعتدال را مقدمه برای دموکراسی میداند و صادق زیباکلام این رفتارهای جناح تندرو اصلاحات نسبت به دولت یازدهم را مناسب ارزیابی نمیکند.
گروه سیاسی روزنامه شرق پیرامون جایگاه سیاسی جریان اعتدال نوشت: «جریان اعتدالگرا یا اعتدالگرایی در انتخابات ۹۲ توانست به قدرت برسد. حالا آنها که مدتها نام اعتدال را یدک میکشیدند، مدعیاند که عامل برآمدن روحانی، آنها بودند. اما واقعیت ماجرا این است که اگر حمایت کامل جریان اصلاحات و بخشی از جریان اصولگرا که نگران رویکارآمدن تندروها و ناشناختههای جریان خود بودند، نبود، جریان موسوم به اعتدال از وزن سیاسی و بدنه حامی مردمی کافی برخوردار نبود.»
مهسا جزینی همچنین بهترین کنش سیاسی جریان اعتدال را همسوی با طیف علی لاریجانی میداند و در همین راستا به واکاوی واکنش جریان اصولگرایی پرداخته است و نوشت: «اما به نظر میرسد تشکیل جبهه اعتدال در آستانه انتخابات مجلس بیش از آنکه تهدیدی برای اصلاحطلبان باشد تهدیدی برای اصولگرایان است و از سبد رأی آنها ریزش خواهد داشت. ازهمینرو بخشی از این جریان مستقیم و غیرمستقیم به لاریجانی فشار میآورند که زودتر تکلیفش را مشخص کند. رفتن لاریجانی به سمت بخشی از جریان اصلاحطلب، بهطورقطع شکست جریان اصولگرایی را بهدنبال خواهد داشت. لطفالله فروزنده، سخنگوی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی، یکی از سهضلعی وحدت اصولگرایی، چندی قبل گفته بود: «امیدواریم همه دوستان اصولگرا از جمله آقای لاریجانی به این نکته توجه کرده و به شبهات پاسخ دهند و با مواضع شفاف و صریح خود نشان دهند که بهدنبال وحدت در جریان اصولگرایی هستند».
روزنامه آرمانامروز
روزنامه آرمانامروز صفحه اول خود را به تیترهای «فریب مردم، پوپولیسم است» و «هزینه میلیاردی برای ورود به مجلس» اختصاص داد.
· انتقاد از بیان نفوذ جیسون رضاییان در نهاد ریاست جمهوری
کریم قدوسی نماینده مشهد در مجلس به نقل از رضاییان میگوید: «من به قدری به رئیسجمهور نزدیک شدم که حتی طعم و مارک آدامسی که میجود را شناسایی کردم و میدانم ایشان به چه آدامسی علاقه دارد.» این سخنان با واکنش جدی روزنامه حامی دولت همراه شده است و این سخن را تعبیر به «فاجعه بزرگ»، «خطای عظیم» و «غیرقابل جبران» در صورت صحت دانسته است زیرا «در نزدیکترین حلقه یاران رئیسجمهوری ایران جاسوسانی وجود دارند»
گروه سیاسی روزنامه آرمانامروز در همین راستا نوشت: «بیگمان در هیچ کجای دنیا چنین اظهارات و ادعاهای بیسند و مدرک بیواکنش نمیماند و ابعاد گستردهای مییابد. یکنماینده مجلس مدعی شده که بخشی از مهمترین یاران رئیسجمهوری عضو سیستم جاسوسی کشور متخاصم هستند و سرّیترین اخبار و رویدادهای دولت را به خارج منتقل میکنند. فرض صحت چنین ادعایی که در بسیاری از ممالک دنیا به سقوط دولت و سونامی سیاسی میانجامد اینگونه سخنان را با واکنشهای فراوان روبرو کرده و افراد از بیم واکنش افکار عمومی و فضاحت سیاسی از ورود به این مقولات و طرح ادعاهای بیاساس پرهیز میکنند اما از آنجا که در کشور ما عدهای بیمحابا و بهدور از هر گونه مستندات و شواهد عینی و عقلی عادت به اتهامزنی و گفتارهای بیپایه و واهی دارند و اهداف سیاسی خود را در لفافه آن پی میگیرند، کسی واکنش جدی به اینگونه گفتارهای بیپایه و اساس در کشور ما نشان نمیدهد اما به نظر میرسد سکوت و انفعال در برابر چنین رفتارورزیهای خام، ناپخته و شاید غرضمندانه باعث بسط و تسری بداخلاقیهای سیاسی در کشور شده و لازم است که واکنشی درخور به اینگونه گفتارها نشان داده شود بویژه که فرد راوی در موارد قبلی نیز اظهارات بیپایه و جنجالی داشته و از طرف دیگر جریان سیاسی متبوع وی نیز در فضای آرام و معقولانه پسامذاکرات در پی ایجاد هیاهو و جنجال و اغتشاش گفتاری و رفتاری در فضای سیاسی هستند و دولت اگر در برابر این تحرکات واکنشی از خود نشان ندهد معلوم نیست که دلواپسان تا کجا قصد بسط و تعمیم رفتارهای هنجارشکنانه و غیرقانونی را دارند.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «اسد در خانه متحد روسی» و «فرمان رهبری برای اجرای برجام» اختصاص داد.
· جناحزدایی از تریبون محرم
حجتالاسلام محسن غرویان از مهمترین گزینههای نامزدی در مجلس خبرگان از سوی جریان اصلاحات در سرمقاله روزنامه ایران خواهان سیاسیزدایی از تریبونهای مجالس محرم است و معتقد است این جریان نباید در محرم از سوی برخی از افراد پیگیری شود.
روحانی حامی جریان اصلاحات در همین راستا نوشت: «نکته دیگر آنکه مسأله «برجام» مسألهای است که راه قانونی خود را طی کرده است. رهبر معظم انقلاب از ابتدا تا انتها آن را هدایت کردند، نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اکثریت آرا به آن رأی دادند و شورای نگهبان نیز آن را تائید کرد. بنابراین برجام راه خودش را طی میکند و دوباره برگشتن به مسائل اختلافی و مطرح کردن کشمکشها دور از «بصیرت» و «ذوب بودن در ولایت» است که دلواپسها مطرح میکنند. به هر حال باید تسلیم قانون باشیم؛ بگذاریم «برجام» مسیر تعیین شده خود را طی کند و دوباره مسائل اختلافی مطرح نکنیم. عزاداری امام حسین (ع) جای وارد شدن به این کشمکشها نیست، بلکه این مراسم زمینهای را برای موعظه و نصیحتپذیری دلهای مردم فراهم میکند. این است که بر بستر چنین موقعیت مساعدی باید مسائل مشترک و مورد وفاق و مسائل اخلاقی، عرفانی و روحی مطرح شود.»