۱- آمریکا و سه کشور اروپایی با طرح «فشار هوشمند و متناقضِ دیپلماتیک» با هدف «بازگشت با عجله و مذاکرات بدون عجله»! بدنبال توافق چند مرحله‌ای هستند. در ماه گذشته اندیشکده آمریکایی ویلسون با حضور هماهنگ کننده ارشد وزارت خارجه آمریکا در برجام و اندیشکده موسسه واشنگتن با حضور دنیس‌راس مسئول پرونده ایران در شورای امنیت ملی دولت اوباما از رویکرد به اصطلاح خلاقانه‌ای با نام «سیاست گام‌به‌گام و تبعیت در ازای تبعیت» در دولت بایدن رونمایی کردند. دنیس‌راس خلاصه این رویکرد خلاقانه را در یک جمله بیان کرد: «این رویکرد نقطه برآینده همه فشارهاست»! مرحله اول طرح سه مرحله‌ای بایدن «احیاء سریع برجام» تا اواسط فوریه (پایان اسفند) است که ایران باید تمام گامهای برجامی خود را متوقف و زمینه را جهت لغو برخی تحریمها برای بایدن فراهم کند! بلینکن وزیر جدید خارجه آمریکا ادعا کرده «اگر ایران به برجام برگردد ما یک تیم تخصصی برای گفتگو درباره بازگشت به برجام تشکیل می‌دهیم»!. سالیوان معاون امنیتی بایدن گفته «علت بازگشت سریع به برجام، خطر نابودی آن است».

اشتون مسئول سابق سیاست خارجی اروپا هم گفته «بازگشت سریع موجب جلوگیری از فعالیتهای هسته‌ای جمهوری اسلامی و اجرای مصوبه راهبردی پارلمان ایران قبل از انتخابات ۱۴۰۰ خواهد شد». در مرحله بعد بایدن فقط «فرمان بررسی لغو تحریم برخی مقامات ایرانی و برخی کالاهای بشردوستانه را برای حصول «توافق موقت» صادر و فرآیند پیوستن به برجام را آغاز می‌کند!». بگفته تیم بایدن «فرصت رسیدن به توافق موقت تا ژوئن، پایان ریاست‌جمهوری روحانی خواهد بود». در مرحله سوم با وعده سر خرمنِ برداشتن تحریمهای بیشتر در آینده، «گفتگوهای گسترده‌تر در مورد برجامِ جامع‌تر که مسائل موشکی و منطقه‌ای را در برمی‌گیرد، بدون عجله از اواخر ۲۰۲۱ آغاز می‌شود که تا آن زمان بایدن بتواند اوضاع داخلی را سر و سامان دهد»

۲-آنچه که از سخنان صریح بایدن و اعضای تیم او در کنگره آمریکا درباره ایران آشکار و غیرقابل انکار می‌باشد اینست که همگی بر القاء ایران بعنوان حامی تروریست، محدود کردن برنامه موشکی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی و حفظ تحریمها با برگشت به برجام اتفاق نظر دارند. اولاً می‌گویند می‌خواهیم فشارهای به اصطلاح حداکثری یکجانبه شکست خورده را چند جانبه کنیم تا به زعم خودشان مؤثر باشند. حرف سر این است که ترامپ می‌خواست کیک فشارحداکثری برجامی را خودش بخورد و هیچی هم به اروپایی‌ها ندهد که نتوانست اما بایدن مثل اوباما می‌گوید سهم اروپایی‌ها محفوظ!، حالا باهم فشار حداکثری بر ایران را با فشار سیاسی و دیپلماتیک همراه می‌کنیم، این یعنی فشار هوشمند!، همانگونه که در دولت قبلی‌شان تحریم‌های کاتسا و... را ضمیمه برجام کردند.

ثانیاً تاکید دارند هدف موضوعات غیرهسته‌ای با حفظ تحریمهاست نه برداشتن آنها! دنیس‌راس تاکید کرده «باز اهرمهای تحریم را با فشارهای دیپلماتیک بر ایران حفظ خواهیم کرد تا بتوانیم به موضوعات دیگر ایران بپردازیم». بگفته وزیرخارجه بایدن «آغاز این مذاکرات مرحله‌ای سرنوشت‌ساز برای جو بایدن است». اروپایی‌ها هم از خجالت برخی برجامی‌های داخلی بیرون آمدند و صریح گفتند «البته تحریمهای حقوق‌بشری و تروریسمی اروپا پابرجا خواهد ماند». کاترین اشتون نیز در همراهی با بلینکن تاکید کرده «فضای دیپلماسی در مذاکرات بعدی امکان اعمال مجدد سریع تحریمهای چندجانبه را فراهم می‌کند». ثالثاً دراین طرح منظورشان از لغو تحریمها چنین بیان شده است: «بایدن به ایرانیها نشان خواهد داد که منافعی برای آنها ایجاد خواهد شد، مثل ساز و کار مالی اروپاییها بنام اینستکس برای اهداف بشردوستانه»!. لذا خروجی بایدن هم که دولت قبلی‌اش برجام را برای برداشتن تحریمها امضا کرد، با خروجی ترامپ فرقی ندارد؟!

۳-آمریکایی‌ها مقابله با ایران را یک مسئله فراحزبی برای خود فرض می‌کنند. اندیشکده‌های مختلف آمریکایی به بایدن توصیه کردند برای احیای برجام با حفظ تحریمها، حمایت جمهوری‌خواهان را هم جلب کند. شماری از نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره نیز به بایدن نامه نوشتند که ما آماده هرگونه همکاری برای مقابله با جمهوری اسلامی هستیم. نکته قابل توجه اینکه قبلاً نیز دمکراتها در نامه‌ای به ترامپ از اقدامات او برای تداوم‌بخشی به تحریم تسلیحاتی ایران حمایت کرده بودند. این درحالیست که دمکراتها در مجلس نمایندگان و سنا اکثریت را دارند و نیازی به رأی جمهوری‌خواهان برای تصویب طرحهای خود ندارند. لذا این تلاش دمکراتها برای جلب نظر جمهوری‌خواهان و نامه نوشتن جمهوری‌خواهان به بایدن برای همکاری بسیار قابل تأمل و نیاز به رمزگشایی از سوی بزک‌کنندگان آمریکا دارد.

۴-در این فضاسازیها ادعا کردند «تیم بایدن مذاکرات محرمانه‌ای برای چگونگی اجرای این طرح سه مرحله‌ای را آغاز کرده». خبرهای رسانه‌های غربی–عربی–عبری در کنار مقاله مشترک کاترین اشتون مسئول سابق سیاست خارجی اروپا با چاک هیگل وزیردفاع سابق آمریکا در نشریه هیل و مصاحبه سفیر سابق فرانسه در تهران با روزنامه فرانسوی زبان لاکروا نیز نشان می‌دهد «در نیویورک درباره بازگشت بدون پیش‌شرط آمریکا و ایران به برجام به توافق رسیدند».

اما آنچه که تکذیب این موضوع را با ابهام روبه‌رو می‌کند اینست که وزیرخارجه فرانسه گفته «من به‌طور محرمانه در جریان زمانبندی گفتگوهایی در مورد کنترل موشکهای بالستیک و نقش ایران در منطقه قرار دارم» و برخی مقامات دولت ایران از جمله معاون اول رئیس جمهور نیز از برداشتن برخی تحریمها به‌زودی خبر دادند و گفتند «روزهای زمستانی تحریم در حال پایان است و روزهای بهاری در پیش راه»!

۵- اما به‌نظر می‌رسد آمریکایی‌ها و اروپاییها با پالسهای منفعلانه‌ای که از سوی برخی داخلی‌ها دریافت می‌کنند، گستاخ‌تر و در مورد اراده ملت ایران برای احقاق حقوق مسلم هسته‌ای خود دچار توهم شده‌اند. شبکه‌های تلویزیونی فرانس پرس و رویترز و الجزیره این پیام وزیرخارجه ایران را برجسته کردند که گفته «پنجره برجام تا ابد باز نخواهد ماند و آمریکا فرصت را از دست ندهد». لارپوبلیکا پر تیراژترین روزنامه ایتالیایی هم تیتر زد: «عراقچی گفته آمریکا به گفتگو با ما ایرانیها بازگردد».

معاون وزیر خارجه در مصاحبه با این روزنامه ادعا کرده «اما در مورد دیگر موضوعات مربوط با امنیت خلیج (فارس)، همه چیز بستگی به برگشت آمریکا به برجام دارد»!. هماهنگ کننده دولت آمریکا در برجام و مسئول میز ایران در دولت اوباما گفته‌اند «برخی در آمریکا تصور می‌کردند که اگر فشارها بر ایران را بیشتر کنیم آنها از برجام خارج می‌شوند اما با اینکه فشارهای آمریکا بعداز برجام بیشتر از قبل از برجام شد، رفتار دولت ایران تاکنون نشان داده چنین تصوری نادرست است!». براین اساس فرانسه که به نقش پلیس بد بازگشته، وزیر خارجه‌اش بدون هیچگونه سندی ایران را متهم به تولید بمب هسته‌ای و نماینده فرانسه در شورای امنیت هم گستاخانه‌تر ملت ایران را به «پیامدهای نظامی خطرناک» تهدید کرده است.

۶-نکته عبرت‌آمیز مهمی که در این فضاسازی‌های دشمنان ملت ایران بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند و باید مورد توجه قرار گیرد اینست که مهمترین علت مشکلات اقتصادی کشور و فشارهای خارجی این اعترافات صریح و بدون تفسیر مذاکره کنندگان هسته‌ای می‌باشد. رییس سازمان انرژی اتمی که پای ثابت مذاکرات محرمانه و غیر محرمانه هسته‌ای و از مدافعین سرسخت برجام در مجلس بود، اخیراً در مصاحبه با پایگاه KHAMENEI.IR  در مجله اینترنتی نگار با بیان اینکه «بی اعتمادی رهبری به آمریکا براساس واقعیت‌هاست»، و با اشاره به تذکرات مکرر رهبری در خصوص بی‌اعتماد بودن به آمریکا تاکید می‌کند «رهبری این را تذکر داده بودند و در جریان مذاکرات تاکید داشتند حواستان جمع باشد که چگونه باید عمل کنیم که جلوی بدعهدی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها را بگیریم، خیلی تاکید داشتند، ولی خُب تأمین این نظر سخت بود»!؟ وزیر خارجه هم قبلاً اذعان کرده بود که برای امضاء برجام از خطوط قرمز ترسیمی رهبری عبور کرده است.

لذا اگر به توصیه‌های رهبری عمل می‌شد اکنون با این حجم از مشکلات اقتصادی داخلی و در سیاست خارجی مواجه نبودیم. براین اساس مؤمن از یک سوراخ چند بار گزیده نمی‌شود. رهبرمعظم انقلاب که دست آمریکایی‌ها برای برگشت سریع و مذاکره جدید بدون عجله را خوانده‌اند، به‌عنوان موضع قطعی جمهوری اسلامی تاکید کردند «ما هیچ اصرار و عجله‌ای نداریم که آمریکا به برجام برگردد؛ اصلاً مسئله ما این نیست که آمریکا به برجام برگردد یا برنگردد. آنچه مطالبه منطقی و عقلانی ما است، رفع تحریمهاست». نشریه آمریکن کانسروتیو هم اذعان کرد «آمریکایی‌ها به مسئله هسته‌ای تا زمانی متوسل می‌شوند که بتوانند از آن بعنوان بهانه‌ای برای اعمال تحریمها و فشارها استفاده کنند واگر این مسثله حل شود، به مسائل دیگری متوسل می‌شوند». این دقیقاً همان سخن حضرت آقاست که سالها قبل دست آمریکایی‌ها را خوانده بودند و حالا خودشان به آن اذعان می‌کنند، هرچند برخی در داخل قدرت درک این واقعیتهای سیاست خارجی را چه جاهلانه و چه خبیثانه و خائنانه ندارند و آن را کتمان می‌کنند.