سرویس سیاست مشرق - «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، پنج شنبه هفته گذشته در نشست خبری هفتگی در جمع خبرنگاران گفت: «همان طور که مشخص است در سال ۲۰۱۵ ( ۱۳۹۴) شورای امنیت سازمان ملل هیچگونه محدودیت تسلیحاتی در مورد ایران وضع نکرد».
زاخارووا در ادامه گفت: «تیم مذاکره کننده ایران [به ریاست ظریف] بخشی از محدودیت ها را بطور داوطلبانه برای تسریع روند مثبت مذاکرات در مورد برجام برعهده گرفت.از ابتدا برای همه طرف های شرکت کننده مشخص بود که این محدودیت ها هیچ ارتباطی با حل و فصل مسائل پیرامون برنامه هسته ای ایران ندارد. تاریخ ماده مربوطه منقضی شده است».
برجام، لغو تحریم تسلیحاتی را ۵ سال به تاخیر انداخت!
به عبارت دیگر، تحریم تسلیحاتی ۵ ساله ایران، زنجیری بود که برجام به پای توان دفاعی و نظامی ایران بست و تیم مذاکره کننده برای تسریع در امضای توافق، این امتیاز بسیار مهم و نقد را بدون دریافت هیچ امتیاز متقابلی، به طرف مقابل تقدیم کرد!
در حقیقت باید تحریم تسلیحاتی ایران در سال ۹۴ لغو می شد، اما برجام این اقدام را ۵ سال به تاخیر انداخت.
نکته قابل تأمل اینجاست که در ماهها و هفته های اخیر، برخی دولتمردان، زنجیری که برجام به پای توان تسلیحاتی ایران بست را فتح الفتوح نامیدند!
هدیه تیم مذاکره کننده به آمریکا و اروپا!
به عنوان نمونه، روحانی- ۲۳ مهر ۹۹- در جلسه هیات دولت گفت: «روز یکشنبه- ۲۷ مهر- شاهد خبر خوش رفع تحریم های تسلیحاتی هستیم. این تحریم ظالمانه ۱۰ ساله با مقاومت مردم و تلاش دیپلماتهای کشورمان، از روز یکشنبه ۲۷ مهرماه و به رغم تلاشهای ۴ ساله آمریکا، رفع می شود. آنها که می گویند برجام چکار کرده است این یکی از آنها است. از یکشنبه می توانیم تسلیحات بخریم و بفروشیم و این یکی از آن اقداماتی بود که دولت تدبیر و امید انجام داد».
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه- ۲۵تیر ۹۴-(دو روز پس از امضای برجام) تصریح کرده بود که طرف ایرانی با طرف غربی درباره تحریم های تسلیحاتی مصالحه کرده است. لاوروف تاکی کرد: «ما و چین میخواستیم تحریمهای تسلیحاتی لغو شود، اما با وجود حمایت ما، خود تیم ایرانی موافقت کردند که تحریمها تا ۵ سال ادامه یابد!».
بی توجهی دولت به گزارش کمیسیون ویژه برجام
در ۱۲ مهرماه ۹۴ «علیرضا زاکانی» رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس، گزارش نهایی این کمیسیون را پس از حدود ۴۰ روز تحقیق و ارزیابی توافق هستهای ایران و ۱+۵ به عنوان سند کارشناسی قوه مقننه به صحن علنی مجلس فرستاد.
این گزارش شامل مقدمه ۸ بندی، بررسی جنبههای حقوقی برجام در ۱۳ بند، بررسی جنبه علمی و فنی و تحقیقاتی برجام در ۱۱ بند، بررسی جنبههای دفاعی و امنیتی برجام در ۶ بند، بررسی مسئله اقتصادی به ویژه تحریمها در ۹ بند و بررسی جنبههای سیاسی و عمومی برجام در ۸ بند بود.
در بخشی از این گزارش آمده است: «دریافت کمیسیون از حفظ بخشی از تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد مرتبط با مسئله هستهای در قطعنامه ۲۲۳۱، آن است که تحریمهای تسلیحاتی و موشکی علیه ایران ولو با شدت و محدودیت زمانی کمتر نسبت به قطعنامههای گذشته ـ که هیچیک از آنها مورد قبول ایران نبودهاند ـ همچنان باقیمانده است».
در ادامه گزارش تصریح شده است: «کمیسیون معتقد است ایجاد محدودیت ۵ ساله برای واردات و صادرات سلاح ایران و مسئولیت بزرگ ما در قبال جبهه مقاومت و ایستادگی در برابر تروریسم دولتی و شبکههای سامانیافته از سوی آمریکا و همپیمانان منطقهای او سبب خواهد شد که در صورت قبول لوازم این محدودیت، شاهد رشد تروریسم در غرب آسیا و شمال آفریقا و تضعیف جبهه مقاومت در این منطقه باشیم؛ لذا کمیسیون بر عدم اجرای این بند از قطعنامه براساس بیانیه وزارت امور خارجه تأکید مینماید».
در بخشی از گزارش کمیسیون ویژه برجام تاکید شد: «کمیسیون سعی نمود با دقت در سیاستهای کلی و خطوط قرمز نظام اسلامی پیرامون مذاکرات و نتایج اولیه صورتگرفته و با مرور الزامات مرتبط قانونی در این خصوص بررسی خویش را انجام دهد و... به همین منظور ضمن درخواست اسناد مذاکرات، ۴۰ سؤال درباره ابهامات برای وزارت امورخارجه و ۲۰ سؤال برای سازمان انرژی اتمی ارسال شد. لازم است از ارسال پاسخ به سؤالات خواستهشده توسط سازمان انرژی اتمی تشکر نموده و اعلام میدارد که تا لحظه تنظیم این گزارش اسناد و پاسخ به سؤالات درخواستی از وزارت امور خارجه ـ علیرغم مکاتبات مکرر ـ به کمیسیون واصل نشده است».
متاسفانه بی دستاوردی برجام و خسارت محض توافق هسته ای موجب شده است تا دولتمردان و رسانه های اصلاح طلب، در پی دستاوردسازی و به عبارتی «دستاوردتراشی» برآیند.
پالایشگاه ستاره خلیج فارس، میوه برجام!
این رویکرد تأمل برانگیز در سالهای اخیر مسبوق به سابقه بوده است. برای نمونه روحانی- ۲۸ اردیبهشت ۹۸- گفت: «در سال ۹۴ به توافقی دست یافتیم که توانست شرایط اقتصادی کشورمان را کاملاً تغییر دهد. به واسطه این توافق سرمایهگذاریهای عظیمی در کشور شروع و پروژههای عظیمی افتتاح شد که از آن جمله میتوان به پالایشگاه ستاره خلیج فارس اشاره کرد که به واسطه آن در بنزین خودکفا شدیم و این برجام بود که زمینه تکمیل ستاره خلیج فارس را فراهم کرد چرا که احداث این پروژه قبل از برجام آغاز شده بود، اما چرا افتتاح نمیشد؟ تمام پمپهایی که برای تکمیل ستاره خلیج فارس نیاز بود، تحت توقیف و تحریم بودند و با افتتاح پروژه ستاره خلیج فارس همه پیمانکاران صراحتاً اذعان میکردند که این پروژه را آنها نساختند بلکه آن را برجام ساخت و اگر برجام نبود چه بسا ساخت آن ۱۰ یا حتی ۲۰ سال دیگر به اتمام میرسید».
این اظهارنظر در حالی مطرح شد که پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سال ۸۵ کلید خورد و در سال ۹۲ با پیشرفت حدود ۷۰ درصدی تحویل دولت یازدهم (دولت اول روحانی) شد. مقامات ارشد دولت روحانی در سالهای گذشته بارها و بارها وعده افتتاح این پالایشگاه را مطرح کردند و در نهایت سه فاز از پالایشگاه ستاره خلیج فارس در زمستان ۹۷ به بهره برداری رسید.
«بیژن زنگنه» که اصلاح طلبان او را یکی از «ژنرالهای دولت روحانی»! مینامند، از جمله کسانی است که همواره معتقد بود که واردات بنزین و گازوئیل اقتصادیتر از تولید آن در داخل است! و ساخت پالایشگاه به صرفه نیست! به همین دلیل پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس مورد بی مهری دولت قرار گرفت. لازم به ذکر است که واردات بنزین به کشور در دولت یازدهم ۶ برابر شد!
پالایشگاه ستاره خلیج فارس با تلاش جهادی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) ساخته شد. قرارگاه سازندگی سپاه پاسداران ساخت این پالایشگاه را در اوج تحریمها در دولت نهم شروع کرد و در اردیبهشت ۹۸، علیرغم کمتوجهی دولت، آن را به سرانجام رساند.
وعده لغو بالمره تحریم ها در سال ۹۴
روحانی- تیرماه ۹۴- در گفتوگوی زنده تلویزیونی در سالن اجلاس سران اظهار داشت: «امروز به ملت شریف ایران اعلام میکنم تمام تحریمها حتی تحریمهای موشکی، تسلیحاتی و اشاعهای به صورتی که در قطعنامه بوده لغو میشود. تمام تحریمهای بانکی، بیمهای، مالی، حمل و نقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریمهای اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق».
دلار ۳۱ هزارتومانی و پراید ۱۴۰ میلیونی و سکه ۱۶ میلیونی، ثمره و میوه مذاکره و توافق با آمریکاست. به عبارت دیگر، موارد مذکور همان سیب و گلابی های برجام است، اما برخی دولتمردان و فعالین و رسانه های اصلاح طلب، بجای عذرخواهی از مردم به سبب تحمیل این شرایط و تلاش برای تغییر ریل گذاری خود و جبران خسارت ها، همچنان مشغول دستاوردسازی و دستاوردتراشی برای برجام هستند.
دولتمردان تاکید کرده بودند که در دی ماه ۹۴ تمامی تحریم ها یکباره لغو خواهد شد. در آن مقطع هیچ خبری از ترامپ نبود و اتفاقا جو بایدن، معاون اول رئیس جمهور بود. پس چرا تحریم ها یکباره لغو نشد!؟
علت این بود که از ابتدا هم قرار نبود به واسطه بتن ریزی در صنعت هسته ای تحریم ها لغو شود. آمریکا از مذاکره به دنبال رسیدن به همان نتیجه ای است که با جنگ یا تحریم می خواست به آن دست یابد.
هدف آمریکا از مذاکره با کشوری همچون ایران، گرفتن توانمندی های استراتژیک است. دیروز هسته ای، فردا موشکی و منطقه ای و ...در این میان لغو تحریم ها و گشایش اقتصادی هیچ جایگاهی در برنامه مذاکراتی طرف آمریکایی ندارد و صرفا به عنوان «وعده نسیه» و به عبارتی «وعده سرِخرمن» بیان می شود. همانطور که در هسته ای بیان شد.