مرسی

۸ سال پیش دو جنبش نسبتاً متفاوت در سوریه و مصر شکل گرفت و از هر دو اکنون فقط حرفش باقی است. چرا دومی با این که توانست به قدرت برسد، زمین خورد ولی اولی اصلاً نتوانست به قدرت برسد؟

سرویس جهان مشرق - طبق روایت دولت مصر، محمد مرسی رئیس‌جمهورِ پیشین این کشور در آخرین جلسه دادگاه بر اثر سکته قلبی درگذشت و به فاصله کمی به خاک سپرده شد. این، پایان مردی بود که چندین سال پیش با سیاست‌های نادرستش موجبات پایان یک انقلاب را فراهم کرده بود.

اما همزمان با جنبشی که مردم مصر آغاز کرده بودند و با برکناری حسنی‌مبارک به ریاست‌جمهوری مرسی انجامیده بود، جنبش دیگری در سوریه در حال وقوع بود که هیچ‌گاه نتوانست به قدرت برسد و جایگزین بشار اسد شود. به نظر می‌رسد جدا از اینکه بدنه این دو جنبش از گروه‌های نسبتاً متفاوتی باقته شده بود، سیاست‌های مرسی و اسد در جایگاه رئیس‌جمهور نیز تفاوت‌های آشکاری داشت.

سه تفاوت محمد مرسی با بشار اسد

۱- انقلاب یا اصلاح: رویکرد نرم در برخورد با عوامل رژیم گذشته

مرسی بعد از روی کارآمدن، بسیاری از پست‌های کلیدی را در اختیار سران رژیم گذشته نگه داشت. تصور کنید رژیمی که با کودتای «افسران آزاد» در سال ۱۹۵۲ بر سر کار آمد، آیا بعد از اینکه کنار گذاشته شد باز هم باید «ارتش» را به دست آنها سپرد؟ این کاری بود که مرسی با تعیین سیسی به عنوان فرمانده نیروهای مسلح انجام داد و عملاً «گوسفند را به گرگ سپرد». چرا مرسی چنین کاری کرد؟

به نظر می‌رسد او مانند بسیاری از افراد اخوان‌المسلمین به دنبال اصلاح بود نه انقلاب. او یک دهه قبل نماینده مجلسِ همان رژیم «مبارک» شده بود. بنابر این حتی وقتی که انقلاب شد، طبق قوانین انقلاب عمل نکرد و عملاً اقتضائات دوره «اصلاحات» را انجام می‌داد، نه «انقلاب».

اما بشار اسد به خوبی فهمید کسانی که به اسم معارض و معترض به او مخالفت می‌کنند، بسیاری از آنها به دنبال تغییر رژیم هستند. یعنی بحث به شخص او محدود نیست و قرار است اساساً یک حکومت تکفیری بر سر کار بیاید. بنابراین تصمیم گرفت تا وقتی که سلاح بر زمین نگذارند و صف معترضان واقعی را از خود جدا نکنند، با آنها مماشات نکند. در اینجا قصد دفاع از تمام عملکرد او در برخورد با مخالفان را نداریم و بحث اصلی بر سر فهم اقتضائات متفاوت انقلاب و اصلاح است.

۲- راه آمدن با اسرائیل و آمریکا به خلاف نظر مردم

بعد از پیروزی انقلاب مصر و کناررفتن مبارک، مردم به سفارت اسرائیل ریختند و عملاً مهر بطلانی بر توافق کمپ‌دیوید که سادات به معنای پایان جنگ میان مصر و اسرائیل امضا کرده بود زدند. مرسی با چنین اقدامی مخالفت کرد اما مشکل اینجا است که مخالفت او با نحوه انجام این اقدام نبود، بلکه او طرفدار اصل حفظ رابطه با اسرائیل بود. او سپس تعهد رژیم جدید را به توافق کمپ‌دیوید اعلام کرد.

این رویکرد یک بام و دو هوا، یعنی اینکه یک رئیس‌جمهورِ برآمده از رأی مردم مسلمان مصر و مورد حمایت اخوان المسلمین از تقویت رابطه با اسرائیل حمایت کند، نتیجه‌ای جز ریزش بخشی از هوادارنش نداشت. اگر قرار است هم رژیم مبارک با اسرائیل در رابطه باشد و هم اخوان المسلمینی که از مهمترین برنامه‌های بنیانگذارش حسن البنا تشکیل ارتش برای حمله به اسرائیل بوده است، پس چرا باید یک جوان مسلمان انقلابی مصری همچنان هوادار مرسی بماند؟

نه اسرائیل و نه ایالات متحده که مرسی با روی خوش از آنها استقبال کرد و به عنوان رئیس‌جمهور با مقامِ پایین‌تر از خود یعنی وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد، در هنگام وقوع کودتا علیه او اقدامی نکردند در حالی که برای سخنرانی‌های او علیه حکومت بشار اسد در سوریه کف می‌زدند و زیر بغل او به عنوان اصطلاحاً پیشروِ تغییر در خاورمیانه هندوانه می‌گذاشتند.

به خلاف او، بشار اسد با دولت‌هایی همراه شد که صادقانه و نه ریاکارانه از او حمایت کردند. ایران و روسیه مهمترین دولت‌های حامی او در جریان ناآرامی‌های داخلی سوریه بودند و هیچ گاه از پشت به او خنجر نزدند.

۳- ترس از نزدیکی به شیعیان بخاطر ملاحظه نظر تکفیری‌ها

مرسی نه در داخل مصر و نه در خارج، رابطه خوبی با جریان سیاسی شیعه نداشت. او زمانی که برای انتقال ریاست جنبش عدم تعهدها به تهران آمد، در ابتدای سخنرانی خود از خلفای ثلاثه نام برد تا به قول خودش ملاحظه جریان‌های تکفیری را کرده باشد، اما اولاً وقتی جریان‌های تکفیری حامیان قدرت‌مندتری مانند ریاض دارند، ملاحظه نظر آنها یعنی استقبال از نفوذ ریاض در سیاست مصر؛ ثانیاً وقتی اختلاف شیعیان و تکفیری‌ها به ضرر مصر است، نشستن مرسی در کفه یکی از دو طرفِ دعوا به معنای تشدید این اختلاف است، نه کاهش آن. همین تشدید اختلاف، شکاف‌هایی در پایگاه هوادارانش ایجاد کرد.

این فاصله میان مرسی و شیعیان وقتی که به شهادت حسن شحاته از روحانیان شیعه و مدرس الازهر رسید به یک خصومت تبدیل شد زیرا مرسی به عاملان آن واکنش نشان نداد. حالا با وجود اینهمه ملاحظه نظر تکفیری‌ها، آنها در حمایت از او در زمان وقوع کودتا چه کردند؟

به خلاف او، بشار اسد که خود از علویان سوریه نیز هست، علی رغم همه فشاری که از جانب عربستان و اسرائیل به این خاطر احساس می‌کرد، همراهی با ایران و حزب‌الله را از دست نداد. در عوض، زمانی که قدرت معارضان و تکفیری‌ها در سوریه بالا گرفت و شهر به شهر تا دمشق رسیدند، ایران و حزب‌الله از هیچ تلاشی برای بقای او فروگذار نکردند.

جرقه نهایی: سوء استفاده عربستان از بالاگرفتن اختلاف ایران و ترکیه

در آن سال‌ها ناآرامی‌های سوریه به یک اختلاف نظر میان ایران و ترکیه تبدیل شده بود زیرا اردوغان، شاید بواسطه نزدیکی با قطر و جریان اخوان‌المسلمین، حامی برکناری بشار اسد به نفع گروه‌های معارض بود ولی مقامات ایران میان جنبش سوریه با جریان بهار عربی در کشورهای منطقه تفاوت قائل بودند و دست عربستان و تکفیری‌ها را در آن مشهود می‌دیدند.

اختلاف ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقه‌ای، موجبِ خنثی‌شدن تلاش‌های آن دو شد و در این میان، عربستان سعودی که از زمان حسنی مبارک نفوذ فوق‌العاده‌ای در سازمان امنیت و اطلاعات مصر داشت، دست به کار شد و مقدمات برکناری او را به امید روی کارآمدن یک دولتِ زیردستِ خود فراهم کرد. وقتی سیسی به عنوان رئیس‌جمهور مصر حاضر شد به هواپیمایِ فرودآمده ملک عبدالله در قاهره وارد شود و در همان‌جا با او گفتگو کند، مشخص شد عامل اصلی کودتا علیه مرسی چه دولتی بوده است و حالا چه میوه‌ای چیده است.

جالبتر می‌شود اگر بدانید مرسی پس از ریاست‌جمهوری اولین سفر خارجی خود را به عربستان انجام داده بود! چرا؟ به امید تشویق آنها به سرمایه‌گذاری در مصرِ بدون مبارک. ریاض هم دست او را رد نکرد اما به روش خود سرمایه‌گذاری کرد!

منابع:

https://fararu.com/fa/news/۴۰۲۹۹۹

https://snn.ir/fa/news/۷۷۱۸۱۲

https://www.tasnimnews.com/fa/news/۱۳۹۸/۰۳/۲۸/۲۰۳۵۴۰۶

https://www.mashreghnews.ir/news/۱۳۵۱۱۱

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 47
  • در انتظار بررسی: 4
  • غیر قابل انتشار: 7
  • IR ۰۱:۴۷ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    مرسی ملتشو دوست داشت حاضر نبود واسه قدرت مردمشو قتل و عام کنه ولی بشار اسد بخاطر قدرت مردمشو قتل و عام و کشورشو جولانگاه تروریستاه و نابود کرد
    • مسافر IR ۰۹:۰۷ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      اگر این چرت و پرتارو نگید که می ترکید، همینکه الان همه کشورهای عربی اومدن به دستبوسی بشار و اکثریت مردم سوریه به بشار رأی دادن، کفایت می‌کند، اینکه مردم مصر مرسی را لعن می‌کنند و از اینکه چنین شخصی انقلاب عظیم مصر را مدیریت کرد و با سر به زمین زد، باز هم کفایت می‌کند
    • IR ۰۹:۴۵ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      اتفاقا نتیجه همین دلسوزی احمقانه مرسی شد کشته شدن وحشیانه شهید شحاته به دست سلفی ها، کشتار چهار هزار نفر در سه روز به دست السیسی و تبدیل مصر به یک قبرستان عمومی.
    • IR ۰۹:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      بشار برای کی عزیز شد ؟ برای مشرق نیوز؟
    • IR ۱۰:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      122 8
      جوابت عالي بود.خلاصه و مختصر.
    • IR ۱۱:۰۳ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      تو با این تحلیل های زیرکانه چرا اینجا موندی؟ حیف میشی ها. تو که قدرت تحلیل مسائل رو نداری نظر نده عزیزم اینجوری شاید بار گناهت کمتر شه
    • IR ۱۱:۱۹ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      9 141
      خاک بر سر نفهمت
    • LB ۱۱:۳۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      آخه بکش بالا اون کرکره مغز رو نذار آکبند بمونه. دیکتاتور کیه؟ اکثریت مردم سوریه که در لبنان بودند، به بشار رای دادند. اونجا که فشار و ترسی نبود. چی میگی آخه تو؟ ول کنم ماهواره ها و کانالهای مزدور دشمن رو. بیا بیرون هوا بخوره و چشماتو باز کن
    • IR ۱۲:۴۷ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      مرسی راه مصدق =اعتماد به گرگ جهانخار رفت ولذا ذلیل شد .اما بشار راه مردان خدارو پی گرفتو وپشت بگرگ نکرد .عزیزشد.انتم صم بکم عمی لانکم لاتعقلون
    • IR ۱۵:۲۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      1 2
      شیخ حسن شحاته
    • IR ۱۶:۳۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      1 0
      برعکس . برو ببین چقدر برای مرسی قتل عام شدند و آخرش هم ...
    • رضا IR ۱۳:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۱
      2 1
      منظورت از مردم همون کسایی هستن که هزاران نفر رو سر بریدن و هزاران زن تجاوز کردن و مسیحی ها و ایزدیان رو قتل عام می کردن مساجد رو خراب می کردن و...... با ید عرض کنم خاک بر سرت با چنین استدلالی
  • IR ۰۱:۴۹ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    البته شما جرات کامنتی از اسد انتقاد کنه نداری
    • IR ۱۶:۳۹ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      1 5
      انتقاد شماها همین .... اربانتونه
  • اصلاحات تنها راه كمال IR ۰۱:۵۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    ترامپ مذاكره ميخواد ، ماهم رونق اقتصادي ، در نتيجه ميشه يه مذاكره برد - برد .
    • IR ۱۱:۳۰ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      البته یاسین خوندن تو گوش فلان فایده ای نداره حتی اگه در آسمان هم بنویسن با کسی که زیر عهد و پیمانش زده نباید دوباره عهدی بست
    • IR ۱۶:۴۲ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      3 0
      عنوان با نظر با هم منطبقند ! خیلی کاملید !
  • IR ۰۲:۱۲ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    پایداری نظام به بهای صاف شدن یک کشور ! چقدر تلقی شما از پیروزی کابوس وار است !
    • IR ۰۹:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      آره واقعا رییس جمهور البغدادی! اگه بود الان سوریه شده بود سوییس.......! وا بده دکتر.....
  • علی DE ۰۳:۵۶ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    والا تا منظروتون از ذلیل و عزیز چی باشه؟ بشمارین چندتا گروه تروریستی عجق وجق در اومدن در سوریه در این سالها؟ فقط عمۀ من به خاطر کهولت سن نیرو نفرستاد به سوریه. جولان که رسماً تصرف شد، امریکا که بمبارون کرد. هر کی دلش خواست نیروی نظامی پیاده کرد در خاک سوریه از ترکیه تا عربها و باقی. معلوم نشد بمبارون شیمیایی کار کی بود. اسرائیل هم که هر از گاهی عشقی چند جا رو میزنه.مردمشون هم یا مردن، یا آواره شدن، یا خوشدون زدن همدیگه رو ترکوندن. این جنگ هم که تموم شه تا عمر دارن باید خرج کنن برای ساختن خرابیها و از هم اکنون نیازمند یاری سبز بقیه هستن. خلاصه که نکشیمون عزیزخان!
    • IR ۱۱:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      6 142
      ذلت تو خون امثالتونه که تا تهش رو میبخشین و تازه بهش وجاهت هم میدین اون مرسی خرفت حامی همین تروریستهای کثیف بود و چپه شد و با اینکه ذلالتش رو به عرض آمریکا و اسراییل رسونده بود بازم بهش رحم نکردن و ذلیلانه تو بین راه دادگاه و زندان کشتنش و در یک دهن کجی آشکار به امثال شما ذلیل پرستا حسنی مبارک رو آزاد کردن
  • IR ۰۴:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    مرسی که خیلی احمق بود
  • هانی IR ۰۵:۴۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    144 7
    هرکی پیرو خط مشرق نباشه ذلیله
  • IR ۰۷:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    55 12
    برای اینکه یکیش الان در صلح و صفا اند و دیگری در آتش و خون.
  • ناشناس آذری IR ۰۷:۳۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    88 18
    دستتون درد نکنه ... مطالب چرتی بود ......
  • ناشناس IR ۰۸:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    18 87
    مرسی چیزی را درو کرد که کاشته بود. در همان زمان هم به نظر میرسید حتی الفبای سیاست را هم نمیداند در نتیجه به راحتی و حتی با دست خودش پس زده شد. او کاری کرد که اخوان المسلمین جایگاه خودش را حتی در بین مردم مصر از دست بدهد. الان هم مردم مصر با سرخوردگی کامل مجبور به پذیرش و تحمل سیسی هستند.
  • امیرمسعود IR ۰۸:۴۵ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    چرا حاج قاسم سلیمانی و سپاه عزیز و قدرتمند شدند و چرا اصلاح طلب ها و اعتدالی ها ذلیل و ضعیف شدند .? این را باید تفسیر کرد. تا بصیرت ها افزایش یابد.
    • IR ۱۳:۰۲ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      121 7
      حیف خون جوانان که برای حفظ این جلاد به هدر رفت بشار اسد برای شما و پوتین عزیز است نه ملتش
  • کارشناس IR ۰۹:۴۷ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    این نظر شماست . شما هم که نظرتان بی طرفانه نیست. پس نظر شما مهم نیست و ارزشی ندارد
  • IR ۰۹:۵۳ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    عزیز شدن یعنی چی ؟ اینکه مملکتت بین ترکیه و روسیه و اسراییل و نیروهای دموکراتیک و آمریکا و جبهه نصره و .... دست بدست بشه یعنی عزیز شدی؟ حماقت نهایتی نداره.
    • IR ۱۱:۳۳ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      4 118
      اولا که الان به این شوری هم نیست ثانیا البته برای امثال تو بهتره مملکت یه تکه دست آمریکا و اسراییل باشه
    • IR ۱۲:۲۳ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      6 128
      حتما دست بغدادی و الجولانی باشه و اسد فرار می کرد روسیه عزیز میشد؟ ایستاد مثل مرد مثل اسمش اسد مثل شیر جنگید، مبارکش باشه
  • IR ۱۰:۳۶ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    146 5
    الان بشار عزیزه؟!
    • افتخار AU ۱۱:۰۰ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      11 94
      صبر کن تا انتخابات تحت نظر سازمان ملل و با چشم خود ببین که اسد محبوب است. بسیاری از مخالفان سوری اکنون متوجه شده اند که گول خورده بودند و پیروزی اسد بهترین گزینه سوریه بوده‌است.
    • ناشناس CA ۱۶:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      4 2
      اسد همه مخالفینش رو یا کشته یا آواره کرده با ۱۰۰ درصد آرا تا عمر داره پیروز انتخابات هست
  • حسین NL ۱۰:۴۲ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    مرسی با اون خونخوار مقایسه نکن مرسی تو قلوب مسلمین جا داره
    • IR ۱۱:۳۱ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
      4 142
      مخصوصا اگه تَکرارش کنی
  • اشنا US ۱۱:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    7 114
    عزت و ذلت در دست خداست نه در دست بندگان پستش شاید بخاطر اینه که بشار اسد یک شیعه می باشد که به امامت رهبر انقلاب پایبنده و مرسی یک اهل غال
  • نصر IR ۱۱:۲۵ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    لابد اگر سوریه بدست نیرو های صهیونیستی داعش و النصره سقوط میکرد کشور گل و بلبل میشد؟چقدر بعض افراد احمقانه مثل محمد مرسی سنگ اصلاح طلبی را بر سینه میزنند.خدایا ما را از شر این افراد که در خط صهیونیزم جهانی هستند حفظ نماید.
  • IR ۱۱:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    114 8
    بشار اسد باقی مونده ولی عزیز نشده!!!
  • IR ۱۲:۵۷ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    7 110
    مرسی به انقلاب مردم مصر خیانت کرد. وتوسط دست نشندگان خودش هم کشته شد. واین است سرانجام دورویی وخیانت. اما اسد. تا اخرین لحظه درجبهه مقاومت.ماند وثمره آن که پیروزی بر تکفیری ها بود دید
  • محمد IR ۱۳:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    7 108
    عجب تو قلوب مسلمین این آقا به محض روی کار آمدن از اسرائیل تمجید کرد از نظر من صدام هم از این شرفش بیشتر بود
  • مهدی IR ۱۵:۳۷ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    2 0
    چرا امام حسین عزیز شد و یزید ذلیل؟ درود بر شهدای اسلام.
  • IR ۱۶:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
    3 1
    کدام مسلمین؟لابد مسلمین اخوانیهای طرفدار اسرائیل؟
  • رضایی IR ۲۲:۵۱ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۱
    1 1
    اقای مرسی به شیطان متوصل شد اقای بشار اسد را ه حق را انتخاب کرد ودر نهایت بیاری الله بصورت معجزه وار پیروز میدان شد و این وعده حق است
  • IR ۰۱:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۳
    3 0
    مرسی با کنار زدن شیعیان و شهید کردن شیخ شحاته برای عربستان خود شیرینی کرد واز همینجا هم شکست خورد.الحمدلله
  • NL ۰۶:۳۲ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۲
    3 0
    چون مرسی مثل بشار اسد جنایتکار نبود تا مردمشو قتل عام کنه وشما هم از به جنایتکار دفاع میکنید خاک بر سر شما

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس