سرویس جهان مشرق - رسانه های جمعی از همکاری جدید نیروهای نظامی آمریکا در منطقه با تروریست های داعش خبر می دهند. این موضوع و ابعاد پشت پرده و اهداف این همکاری ها در چارچوب توافق این نیروهای با عناصر داعش در الرقه مورد توجه رسانه ها از جمله پایگاه خبری المیادین و العهد قرار گرفته است که در مقاله هایی به بررسی این موضوع پرداخته اند.

المیادین در این رابطه می‌نویسد: پنتاگون از ابقای نیروهای نظامی آمریکا در سوریه و عراق پس از مرحله داعش پرده برداشت. این در حالی است که ابهام های گسترده ای همچنان در زمینه فعالیت شرکت جانشین بلک واتر در ابو ظبی مطرح است. به موازات جمع‌آوری نیروهای داعش از مرزهای سوریه و عراق، وزارت دفاع روسیه، واشنگتن را به تسهیل برای تحرکات داعش متهم کرده و تأکید می‌کند که آمریکا به دنبال استفاده از داعش در برنامه های مختلف است.

چیزی که در رابطه با توافق انتقال نیروهای داعش از شهر الرقه به سمت دیرالزور مطرح شده است، این است که آنها به سمت صحرای سوریه و مسیر دیر الزور حرکت می‌کنند، این در حالی است که جیپ‌های داعش همچنان در کرانه رود فرات و مرزهای عراق و سوریه تا شهر البوکمال مستقر هستند. در سایه این اتفاقات، هیچ اطلاعاتی در رابطه با سرنوشت داعشی های خارجی یا شخص ابوبکر البغدادی و سرکردگان دیگر داعش که بنا بر اعلام سرویس های اطلاعاتی آمریکا، الرقه را مقر اصلی این گروه تروریستی قرار داده بودند، وجود ندارد.  

سرگی لاورف وزیر خارجه روسیه همچنان منتظر توضیحات نیروهای آمریکایی در رابطه با تحرکات داعش در برابر دیدگان آنها در منطقه التنف و نزدیکی پایگاه آمریکایی الرکبان است. نیروهایی که به احتمال فراوان و بر اساس تصاویر گرفته شده از ماهواره‌های روسی ، نیروهای شکست خورده از عراق هستند. در همین رابطه رسانه‌های روسیه اتهامات ایران در رابطه با اعطای برخی سلاح‌های پیشرفته از سوی واشنگتن به داعش در این منطقه را مطرح کرده اند. چرا که مشاهده می‌شود هواپیماهای جنگی بدون سرنشین در این منطقه در اختیار داعش قرار دارد.

کارشناسان روس صراحتاً واشنگتن را به برنامه‌ریزی برای استفاده از گروه‌های شکست خورده داعش در عراق و سوریه برای مقابله با ایران در جنگ نیابتی آمریکا متهم می‌کنند. این موضوع بخشی از تنش‌آفرینی آمریکا ضد ایران در جنجال ایجاد شده در زمینه توافق هسته‌ای است. استانیسلاو تاراسوف مدیر مرکز پژوهش‌های خاورمیانه و قفقاز بعید ندانست که واشنگتن بخواهد گروه‌هایی از داعش را برای فشار به روسیه به قفقاز منتقل کند.

میخائیل الکساندروف کارشناس برجسته مرکز مطالعات نظامی سیاسی وابسته به دولت روسیه معتقد است که آمریکا تلاش خواهد کرد بعد از دیرالزور از نیروهای داعش در سطح گسترده امنیتی ضد دشمنان آمریکا در منطقه عربی و اسلامی استفاده کند.

شدت اتهامات مستقیم روسیه به نیروهای آمریکایی در حمایت از داعش در مرزهای سوریه و عراق، نگرانی مسکو از آرمانگرایی های آمریکا برای رسیدن به چاه‌های نفت دیر الزور را نشان می‌دهد. به‌ ویژه اینکه واشنگتن در گذشته اقداماتی را انجام داده که بتواند خط لوله نفت عراق را بین بندر بصره و بندر عقبه اردن مرتبط کند.

در همین رابطه واشنگتن به دنبال آغاز تأسیس خط لوله نفتی از بندر ام القصر در بصره است، خط لوله‌ای که از بغداد و فلوجه و الرمادی عبور می‌کند و از منطقه الرطبة عراق به عنوان گذرگاه جایگزین معبر طریبیل اردن عبور می کند.  آمریکا به همین علت تلاش‌های سیاسی و نظامی گسترده‌ای برای باز کردن بزرگراهی بین امان و بغداد دنبال می کند.

این مسیر بین بغداد و عمان به گونه ای است که مسیری به سمت سوریه از طریق گذرگاه الولید از آن منشعب می شود. گذرگاه الولید منطقه ای است که نیروهای آمریکایی در التنف در آن استقرار دارند. مسیر دیگر ، بین الرطبة و القائم و از القائم تا الحسکه در شمال سوریه است که متحدان آمریکا و نیروهای دموکراتیک کرد در آنجا مستقر هستند. در کنار پایگاه آمریکایی الحبانیه بین الفلوجه و الرمادی دولت آمریکا به دولت عراق فشار وارد می‌کند تا بتواند توافق‌نامه امنیتی با شرکت اولیف گروپ  به مدت 25 سال برای حمایت از فرودگاه نجف و چاه‌های نفت حاضر در جنوب عراق از این کشور بگیرد.

این شرکت امنیتی بدنام که جایگزین شرکت بلک واتر شده، و مقر آن در ابوظبی قرار دارد، به دنبال عقد این قرارداد است. موسس این شرکت نیز اریک برنس همان افسر آمریکایی است که شرکت امنیتی بلک واتر را تاسیس کرد.

احتمالاً برنامه جدید واشنگتن تکیه کردن بر ارثیة داعش در عراق و سوریه است. شاید این کشور می‌خواهد از داعش برای بستن مسیر به روی ارتش سوریه و متحدانش از دیرالزور گرفته تا البوکمال استفاده کند تا بتواند مثلث التنف و گذرگاه مشترک مرزی اردن، سوریه و عراق را در اختیار خود بگیرد.

محاصره مسیر ایران به سوریه از طریق بغداد و الانبار و اقلیم کردستان از دیگر اهداف این پروژه است. اما پیشروی ارتش سوریه در دیر الزور و آماده سازی‌های نیروهای عراقی برای ورود به جنگ در غرب الانبار به همراه فروپاشی پروژه بارزانی در جداسازی کردستان عراق نشان می‌دهد که این طرح آمریکایی‌ها یک روپاپردازی بیش نبوده است.

العهد: سرنوشت سرکردگان داعش در روند معامله با آمریکا

پایگاه خبری العهد نیز در مقاله‌ای نوشت که شهر الرقه در گذشته ای نه چندان دور و در دوره داعش به دنبال خاستگاه اساسی این گروه در درگیری‌های میدانی و تروریستی به شمار می‌آمد. علاوه بر اینکه این شهر به عنوان پایتخت خلافت موسوم به دولت اسلامی در سوریه و نقطه ارتباط لجستیک برای توزیع عناصر تروریست گسیل شده به سوریه و عراق و به ویژه نیروهای خارجی تلقی می شد. این شهر همچنین فرماندهی و کنترل عملیات تروریستی داعش در داخل و خارج از سوریه را در بر می گرفت.

اتفاقاتی که بعد از آزادسازی الرقه از دست داعش و تسلط بر آن از سوی نیروهای دموکراتیک کرد با حمایت گسترده ائتلاف بین‌المللی به رهبری واشنگتن رخ داد ، این بود که عرصه بر عناصر مسلح داعش بعد از شکست در این شهر تنگ شد و آنها به دو بخش بومی سوریه و خارجی تقسیم شدند. همچنین اقدامات و ترتیبات امنیتی و اداری با حضور مسئولان عشایر بومی سوریه ایجاد شد که به تسلیم شدن بیشتر عناصر بومی منجر شد و توافقی به دست آمد که بندهای آن مفهوم نیست و سرنوشت عناصر مسلح خارجی این گروه تروریستی را روشن نمی‌کند و موضوع تسلیم شدن یا کشته شدن یا مکان حضور آنها همچنان مبهم است.

دو روز پیش یکی از مسئولان نیروهای دموکراتیک سوریه اعلام کرد که عناصر خارجی داعش که در شهر الرقه مبارزه می‌کردند تحت اقدامات ویژه ای در زمینه تحقیقات و بازداشت و محاکمه اعضای سازمان‌های امنیتی و حقوقی ویژه‌ این نیروها قرار خواهند گرفت. این اظهارنظر طبعاً با روح مانور نیروهای ائتلاف آمریکایی در تعامل با این افراد در تناقض است. تعاملی که در موارد زیر شاهد آن هستیم.

1-یگان های ائتلاف آمریکایی در جریان جنگ ضد داعش در عراق و سوریه به صورت کلی و به ویژه در منطقه شرق سوریه عادت به انجام عملیات ویژه‌ای داشتند که گروه‌ها یا افراد مشخص وابسته به داعش را که نقش‌های مالی یا هماهنگی را برعهده داشتند ، هدف قرار می‌دادند. این عملیات بیشتر شبیه ترور میدانی یا عملیات ربایش بود و این عناصر به مناطق خارج از منطقه عملیاتی برده می‌شدند. این عملیات ویژه به صورت گسترده و تقریباً دائمی انجام می شد، بر عکس عملیات‌های نظامی اندکی که این ائتلاف با ماهیت میدانی ضد داعش انجام می داد. این در حالی بود که فرصت‌های زیادی برای عملیات گسترده ضد داعش وجود داشت و بمب‌افکن‌های ائتلاف می توانستند نقل‌وانتقال و تحرکات عناصر داعش و خودروهای این گروه را در صحرای سوریه و مناطق مرزی سوریه و عراق به آسانی موشک باران کنند.

2-ما شاهد وحشیگری ‌های ائتلاف بین‌المللی و به ‌ویژه نیروی هوایی آمریکا در محاصره کامل شهر الرقه در جریان این حمله بودیم. همچنین سخت‌گیری‌های گسترده‌ای در زمینه خروج غیرنظامیان از این شهر صورت می گرفت و شهروندان در مظان اتهام وابستگی به داعش قرار می گرفتند. این روند بر خلاف عملیات نظامی در جبهه‌های دیگر مبارزه با داعش در شهرهایی نظیر جرابلس، منبج و الباب بود که در آنها بسیاری از عناصر مسلح داعش به صورت آسان و بدون مشکل سخت ، قادر به خروج از این شهرها می شدند. علاوه بر اینها شهر الرقه به صورت تقریباً کامل تخریب شده و روند تخریب برنامه‌ریزی شده در این طرح کاملاً مشخص است. این موضوع نشان می‌دهد که ائتلاف آمریکایی اصرار داشت که عناصر داعش امکان خروج از شهر را نداشته باشند و یا حضور آنها در شهر کاملا کنترل شود یا اینکه همگی آنها کشته شوند.

3-شکی نیست که موضوع اساسی در تسهیل فعالیت یگان‌های ائتلاف در نحوه تعامل با عناصر خارجی داعش و اصرار به کنترل یا کشتن همگی آنها در رابطه با خصوصیات و موقعیت و نقش این افراد در مانورهای آمریکایی مرتبط با مدیریت و جهت دهی به عملکرد این گروه است. بویژه که همان طور که اشاره گردید شهر الرقه از گذشته خاستگاه اساسی مدیریت و برنامه‌ریزی و اجرای عملیات تروریستی داعش در مناطق مختلف بوده است. عملیاتی که نظیر موارد صورت گرفته در پاریس و لندن و بروکسل و مسکو و مادرید و استانبول و ... پیام های استراتژیک، حساس و خونینی را منتقل کرده است. 

با استناد به آنچه که درباره نیاز ائتلاف آمریکایی برای تحت کنترل گرفتن عناصر خارجی داعش در الرقه و تضمین خروج و کنترل آنها گفته شد، می توان این ابهام مشکوک را در اظهارات مسئولان ائتلاف یا مسئولان نیروهای دموکراتیک سوریه در رابطه با سرنوشت عناصر خارجی داعش مشاهده کرد. چرا که این عناصر قدرت قابل توجهی در عرصه‌های میدانی امنیتی و تروریستی دارند و طبعا گنج استراتژیک مهمی به شمار رفته و اعتبار بالایی در زمینه اقدام به عملیات مهم و حساس خواهند داشت.

آمریکا می خواهد در چارچوب عملیات و مانور رذالت بار خود در جهان، این عناصر را در هر جایی که نیاز می‌بیند، وارد عمل کند و و از آن به عنوان برگ برنده‌ ای برای خود در روند انتقال درگیری های تروریستی به میدان های مختلف در جهان بهره بگیرد.