به گزارش مشرق به نقل از پایگاه خبری تحلیلی العربی الجدید، افزایش حملات هوایی و زمینی به مناطق تحت کنترل گروه تروریستی داعش در سوریه و عراق بویژه در شهر رقه واقع در شمال سوریه سوریه و پیشروی نیروهای زمینی ارتش سوریه، برخی از سرکردگان این گروه تروریستی را واداشته است تا به همراه خانواده خود به شهر موصل در شمال عراق مهاجرت کنند، اما شهر موصل نیز در محاصره نیروهای عراقی است و به زودی حمله گسترده برای آزادسازی این شهر نیز آغاز خواهد شد. بنابراین با توجه به این وضعیت، جبهه لیبی و به طور مشخص شهر سرت زادگاه معمر قذافی دیکتاتور معدوم این کشور به عنوان جایگزینی برای داعش در صورت سقوط رقه و موصل جلوه گر می شود.

فرار داعشی ها از عراق و سوریه به لیبی

بر اساس گزارشهای مطبوعاتی، اخیرا دیده شده است که سرکردگان و عناصر داعش از عراق و سوریه از راه دریا به سمت لیبی به ویژه به سمت شهر ساحلی سرت که تحت کنترل این گروه تروریستی است مهاجرت کرده اند. بر اساس برخی از احتمالات، ابوبکر بغدادی سرکرده اصلی داعش هم به دلیل تشدید حملات نظامی به مواضع این گروه در عراق و سوریه به سمت سرت گریخته است.«ابونبیل الانباری» یکی دیگر از سرکردگان داعش هم که دولت آمریکا اعلام کرده بود وی را در حمله هوایی ماه گذشته کشته است، به شهر درنه واقع در شمال شرق لیبی مهاجرت کرده است.

دل خوش کردن داعشی ها به آینده شان در مغرب عربی

برخی گزارشهای دیگر هم حکایت از این دارد که البغدادی همچنین «ابوحبیب الجزراوی» یکی از معاونان خود را برای گرفتن بیعت به لیبی فرستاده است. ابونبیل الانباری که یکی از نیروهای ارتش صدام بود که نقش مهمی درگیری های فلوجه، صلاح الدین و وموصل ایفا کرده است و اعزام او به لیبی نشان می دهد که داعش به آینده خود در مغرب عربی بسیار دل خوش کرده است. اما چرا داعش شهر سرت را انتخاب کرده است؟

دلایل تبدیل سرت به پناهگاه و مرکزی برای داعش

چند دلیل موجب شده است که داعش شهر سرت را به پناهگاه یا مرکزی برای خود انتخاب کند. اول اینکه این شهر در مرکز سواحل لیبی قرار دارد  و بر همه سواحل این کشور مشرف است و تا نزدیکی عمق آفریقا به سمت مصر و عمق مغرب عربی به سمت الجزایر از طریق تونس امتداد می یابد. در نتیجه به یک کابوس نظامی و امنیتی برای کشورهای همسایه تبدیل خواهد شد. و نکته بعدی اینکه سرت هم اینک خارج از کنترل دو دولت درگیر در لیبی است و در نتیجه محاصره آن برای نیروهای دولتی دشوار خواهد بود و این امر این فرصت را در اختیار داعش قرار می دهد که ابتکار عمل برای گسترش دامنه خود در شرق و غرب را به دست بگیرد. این گسترش دامنه نفوذ داعش چه بسا برخی از گروههای وابسته به القاعده ماننده گروه "الشباب" سومالی و یا گروه "المرابطین" و یا القاعده در سرزمینهای مغرب اسلامی را به تجدید نظر در محاسبات و وفاداریشان وا دارد.

از لحاظ اقتصادی نیز سرت و اطراف آن سرشار  از منابع نفتی است و این منطقه ساحلی به داعش این امکان را می دهد که از بندرهای آن نفت را به طور قاچاقی صادر کند. از سوی دیگر امکانات زراعی سرت به داعش امکان خودکفایی می دهد.

از لحاظ نظامی نیز باید گفت که حدود 5 هزار عنصر داعشی متشکل از اتباع لیبی، تونس، سودان، یمن و آفریقا در سرت هستند که در واقع این 5 هزار نفر از کسانی هستند که یا از دست گروه انصار الشریعه تونس و برخی از گروههای مسلح لیبی گریخته اند و یا از القاعده سودان، سومالی و قبایل الطوارق به سرت آمده اند.

این جنگجویان در سرت زادگاه قذافی به تجارب نظامی، امنیتی و اطلاعاتی دست یافته اند. آنها همچنین به زرادخانه تسلیحاتی که از جنگ علیه قذافی باقی مانده است، دست یافته اند. در نتیجه جغرافیای سرت، منابع انسانی و مالی سرت، همه عواملی است که به داعش این امکان را می دهد که سرت را به جای رقه سوریه به پایتختی برای خود تبدیل کند. به همین دلیل هم اخیرا روند مهاجرت تروریستها از مغرب عربی به سمت سوریه کاهش یافته است.

گروه تروریستی داعش تحمیل نظام عقیده ای خاص خود بر شهروندان سرت همانند سایر شهرهای تحت کنترل خود آغاز کرده است.

گسترده شدن دامنه جغرافیایی درگیری و دخالت بازیگران منطقه ای جدید

اما تغییر مرکزیت داعش از شرق به غرب منجر به گسترده تر شدن دامنه جغرافیایی درگیری و دخالت بازیگران منطقه ای جدید می شود.در شرق ایران نقش محوری برای مبارزه با این گروه را ایفا می کنند و در مغرب هم مصر و الجزایر خود را در درگیری مستقیم با خطر این دگرگونی می بینند. زیرا موفقیت داعش در  تبدیل کردن سرت به پایتختی برای خود به جای رقه چندین پیامد دارد. حضور داعش در سرت موجب می شود که بسیاری از نیروهایی که این گروه را مبارزه کننده واقعی با نیروهای خلیفه حفتر فرمانده ارتش لیبی می دانند، به آن جذب شوند.

همچنین افرادی که از لحاظ امنیتی در تونس، مصر، الجزایر و مغرب تحت تعقیب هستند به این گروه جذب می شود. از سوی دیگر سرت و به طور کلی لیبی به پایگاهی برای حمله به کشورهای همسایه و بر هم زدن ثبات کشورهایی مانند مصر، الجزایر و  تونس تبدیل می شود.

همچنین سرت  آنچه را که رقه یا موصل برای داعش فراهم نکرده بود، فراهم می کند و آن هم نزدیکی به اروپا است. این نزدیکی خود به افزایش نگرانی غربی ها و دخالت آنها در لیبی منجر می شود.

با گذشت 4 سال از پیروزی انقلاب فوریه در لیبی، نه‌ تنها این کشور هنوز به ساحل آرامش نرسیده است، که بعد از سرنگونی دولت، امور در این کشور متشنج شده و ناآرامی و هرج و مرج همه جا را فرا گرفته است. در واقع نه انقلابی در لیبی تحقق یافته و نه نظامی جدید تشکیل شده و نه نظام قبلی باقی‌مانده است. گروه‌های مختلف شبه نظامی در لیبی که از حمایت کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برخوردارند با یکدیگر درگیر هستند و گروه‌ تروریستی داعش نیز بخش‌هایی از این کشور را به اشغال خود در آورده است. تاکنون تلاشهای مختلف سازمان ملل متحد و کشورهای همسایه لیبی برای حل بحران این کشور به دلیل دخالتهای منطقه ای و فرامنطقه ای نتیجه ای در بر نداشته است.