به گزارش خبرنگار سرويس جامعه مشرق، همزمان با فرارسيدن ماه رمضان بسياري از بيماران در انديشه اين هستند که آيا مي توانند با روزه داري از فيوضات اين ماه بهره مند شوند يا مشکلات جسمي و بيماري آنها را از اين عمل واجب در اين ايام منع مي کند.
حديث معروف پيامبر(ص) مبني بر " صوموا تصحوا" دلالت بر اين امر مهم دارد که روزه داري فوايد بيشماري را براي دستيابي انسان به سلامتي دارد اما در اين ميان برخي از بيماران قادر به انجام اين عمل مفيد نيستند. خبرنگاران مشرق در گفت و گو با متخصصان به بخشي از اين بيماري ها اشاره کرده اند که در ذيل به تشريح آنها مي پردازيم لازم به يادآوري است که اين نوشتار تنها جنبه اطلاع رساني دارد و نمي توان از آن به عنوان قاعده کلي ياد کرد.
تالاسمي يکي از اين بيماري هاست که براي جمع آوري اطلاعاتي در خصوص اين بيماري با "زهرا يوسفيان" عضو انجمن تالاسمي گفت و گو کرديم. وي در ابتدا به ارائه تعريفي از اين بيماري پرداخت و گفت: تالاسمي نوعي کم خوني ارثي است که به علت اختلال در کارايي گلبول‌هاي قرمز خون پديد مي‌آيد؛ گلبول‌هايي که حاوي هموگلوبين هستند و انتقال اکسيژن از ريه‌ها به بافت‌هاي بدن از جمله وظايف مهم آنهاست.
وي افزود: اين بيماري زماني بروز پيدا مي‌کند که بدن فرد قادر نباشد به ميزان لازم هموگلوبين بسازد لذا اکسيژن کافي به بافت‌هاي بدن نمي‌رسد و همين امر مشکلات زيادي را براي مبتلايان اين بيماري به دنبال دارد.
بيماري تالاسمي‌ به دو نوع "آلفا" و "بتا" تقسيم مي‌شود؛ تالاسمي‌ شايع در ايران از نوع بتا است که در سه نوع "خفيف"، "متوسط"و "شديد"ديده مي شود.
يوسفيان در خصوص روزه داري اين بيماران تصريح کرد: بيماران مبتلا به تالاسمي‌شديد (ماژور) چون تحت درمان هستند و بايد به طور مرتب خون دريافت مي کنند قادر به گرفتن روزه نيستند.
عضو انجمن تالاسمي‌ ايران افزود: مبتلايان به تالاسمي‌شديد به دليل کم خوني ايجاد شده ناشي ازبيماري توانايي خود را از دست مي‌دهند و شرايط عمومي آنها اجازه روزه داري را به آنها نمي دهد البته اين موضوع درباره بيماران اينتر مديا (تالاسمي متوسط) نيز صدق مي کند.
وي در ادامه تصريح کرد: از نظر پزشکي روزه داري براي مبتلايان به تالاسمي خفيف يا مينور بلا اشکال است البته آنان نيز بايد مراقب باشند ميزان هموگلوبينشان کمتر از 11 نشود چرا که در اين صورت با مشکلاتي رو به رو خواهند شد.
بيماران رواني نيز از ديگر افرادي هستند که روزه داري براي آنها واجب نيست دکتر "افشين طاهريان" متخصص روان پزشکي در اين زمينه به خبرنگار حوزه سلامت مشرق گفت: عليرغم اينکه اين دسته از بيماران مي توانند از گرفتن روزه صرف نظر کنند اما تحقيقات صورت گرفته در بيماران مبين اين واقعيت است که بيماراني که اختلالات رواني آنها جدي نيست مي توانند با رفتارهاي مذهبي به بهبود وضعيت خود کمک کنند.
وي افزود: البته هيچ بيمار رواني نبايد سرخود و بدون مشورت پزشک اقدام به روزه داري کند چرا که قطع يکباره دارو شرايط اين بيماران را مخاطره آميز مي کند لذا حتي اگر اين افراد از نظر پزشکي نيز مجاز به روزه داري باشند توصيه مي کنم برخي از روزها به خوشان استراحت دهند تا ضعف دروني آنها به تشديد بيماريشان نينجامد.
طاهريان تصريح کرد: البته همانطور که مي دانيم روزه داري براي افرادي که مصرف داروي مداوم دارند، از نظر شرعي نيز اشکال دارد و بيماران بايد به شيوه هاي ديگر، خلاء مذهبي خود را پر کنند.
مبتلايان بيماري ‌هاي مغز و اعصاب از ديگر افرادي هستند که روزه خواري آنها بلا اشکال است مگر افرادي که با مشورت خود از داروهايي استفاده کنند که اثرات درازمدتي دارد و در طول روز، سلامت آنها را حفظ مي کند.
بنا بر توصيه متخصصان مغز و اعصاب، برخي از اين بيماران به ويژه مبتلايان صرع ملزم به استفاده به موقع از داروهايشان هستند چرا که در غير اينصورت دچار تشنج شده و خودشان و ديگران را به زحمت مي اندازند.
"مصطفي صفوي" متخصص مغز و اعصاب معتقد است: روزه داري براي اين افراد مطلقا توصيه نمي شود زيرا تغييرات قند خون،‌ املاح و الکتروليت‌ها در بدن شرايط ناخوشايندي را براي اين بيماران فراهم مي کند.
وي افزود: البته در اين ميان، بيماران مبتلا به "ام – اس" در خصوص روزه داري مختار هستند چرا که عمده مشکل آنها در اعصاب مرکزي است اما توصيه اکيد من اين است اين افراد نيز قبل از روزه‌داري با پزشک معالج خود مشورت کنند.
اين پزشک متخصص در پايان اظهار کرد: گرسنگي طولاني مدت، ممکن است در برخي بيماران مبتلا به سردردهاي ميگرني نيز زمينه ساز بروز مشکلاتي باشد لذا ايجاد عوارض ناشي از روزه داري شرايطي را ايجاد مي کند که آنان نيز بايد از گرفتن روزه پرهيز کنند.
البته نکته مشترک نظرات همه اين متخصصان اين بود که تقويت روحيه مذهبي يکي از راهکارهاي مقابله با بيماري است لذا هيچ کدام از بيماران نبايد از اثرات فوق العاده آن غافل باشند بنابراين بايد با حضور در اماکن مذهبي و شرکت در برنامه هاي مختلف اين ماه به بهبود خود کمک کنند.
زنان باردار و مادران شيرده نيز از جمله افرادي هستند که در رديف بيماران قرار نمي گيرند اما روزه داري آنها نيز مشروط به رعايت برخي از شرايط است فاطمه کرد محله متخصص زنان و زايمان در اين خصوص به خبرنگار مشرق گفت: روزه داري براي زناني که سه ماه نخست بارداري خود را سپري مي کنند اصلا جايز نيست زيرا سلول هاي حياتي بدن جنين در اين ايام با استفاده از خون مادر در حال شکل گيري است.
 وي افزود: من تنها از موضع يک پزشک مي توانم در اين باره اظهار نظر کنم و در خصوص مسائل شرعي داراي تخصص نيستم اما آنچه واضح و مبرهن است اين است که مادران باردار وظيفه مهمي با عنوان رشد يک انسان با فاکتورهاي سلامت را عهده دار هستند لذا بايد در اين زيمنه کوشا باشند.
اين متخصص درباره روزه داري مادران شيرده نيز تصريح کرد: در اين خصوص منعي وجود ندارد به شرط آنکه مادران به اندازه کافي از مايعات استفاده کنند و هنگام سحر و افطار از غذاهاي سالم و گروه هاي مغذي، تغذيه نمايند تا کودک آنها گرسنه نمانده و دچار آسيب نشود.