فعالی در این نشست با اشاره به سبک زندگی ایمانی از دیدگاه روانشناسانه گفت: آلفرد آدلر برای نخستین بار این واژه را در سال 1922به کار گرفت. بنابراین این واژه  در 90 سال گذشته جا افتاده است. مهمترین اصطلاحی که آدلر به سبک زندگی می‎پردازد اصطلاح درخت سبک زندگی است.

 

وی افزود: آدلر روانشناس، روانکاو و روان تحلیل گر ابتدا شاگرد فروید بوده و بعد همکارش شده و بعدها با فروید مخالف بوده است. متأسفانه مشاوره‎های روانشناسی ما بر مبنای تئوری‎های باطل فروید است که الان در غرب منسوخ شده ولی در کشور ما اقبالی تازه به آن شده است.
 

این مدرس حوزه و دانشگاه تصریح کرد: آدلر بنیانگذار مکتب روانشناسی فردی است. مهمترین عنصر در روانشناسی او خلاقیت است او می‎گوید کودک بواسطه عنصر خلاقیت با محیط اطرافش آشنا می‎شود و قادر به ارتباط و تعامل با دیگر افراد می‎شود. آدلر معتقد هدف عنصر مهم خلاقیت است اینکه هرانسانی هدفی دارد و باید برای آن برنامه ریزی داشته و برای برنامه هم از خود تلاش و پشتکار نشان دهد.

 

وی تصریح کرد:  این سه اصل همراه عنصر خلاقیت محور روانشناسی آدلر را تشکیل می‏دهند. ارزشها  محور دوم ویژگی‏های سبک زندگی در روانشناسی فردی است. مهمترین ویژگی‏ای که آدلر برای سبک زندگی بیان می‎کند توجه به ارزشهاست. باورها و ارزشها رفتارها را سبب می‏شوند و آنها هستند که رفتار و کردار انسان‏ها در این جهان را تشکیل می‎دهند. آدلر می‎گوید ارزش‏ها قطب نمای نقشه زندگی انسان‎‏هاست.

فعالی با دو مثال از ارزش‎های حاکم بر دهه 60 که ارزش ایثار و شهادت بود به دهه 90 اشاره کرد که دهه رفاه طلبی است گفت: 90 درصد ارزش‎های مبتنی بر آیات قرآنی دهه 60 در دهه 90 کاهش یافته و چیزهای ارزش شده که با اسلام ناب سازگار نیستند. حالا چرا در این 25 سال اینطور شده هیچ کس مسئولیتش را قبول نمی‏کند.

وی افزود: ایده‏آل‏گروی، هدفمندی و غایتمندی یکی از ویژگی‏های مهم سبک زندگی در روانشناسی فردی آدلر است. روانشناسانِ شناختی، برعکس اینرا می‏گویند و آن این است که انسان نباید کمال گرا باشد.

 

وی تأکید کرد: حضرت علی هم دو دسته روایت دارد که به ظاهر در تضاد با هم هستند. اینکه در جایی می‎گوید طول امل (درازی آرزو) نکوهیده است و درجایی دیگر می‎گوید همت بلند داشته باشید. البته باید گفت این دو در ظاهر یک مفهومند اما دو چیز متفاوت هستند. اهداف به دو دسته دست یافتنی و دست نایافتنی تقسیم می‎شوند و اهداف دست یافتنی به دو دسته دم دستی و دور دست تقسیم می‎شوند. آنجایی که علی (ع) گفته است طول امل نداشته باشید یعنی دنبال اهداف دست نایافتنی نروید و آنجایی که گفته همت بلند داشته باشید یعنی اهداف دست یافتنی بلند مدت را تعقیب کنید. آیات و روایات خیلی عمیق هستند اما برخی حالت کلی دارند که اگر شکافته شوند نکات جالب آنها معلوم می‎شوند. روانشناسی آدلر و روانشناسی شناخت هم تضادشان اینچنینی است.
 

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: یکی دیگر از نکاتی که آدلر پس از ویژگی‏های روانشناسی سبک زندگی بیان می‎کند توجه به کارکرد زندگی است. فهم زندگی، نخستین کارکرد زندگی برای انسان است. انسان فهم از خود و دیگران- چه گذشتگان و چه کنونیان- پیدا می‏کند. بعد از این تعامل و ارتباط با دیگران شکل می‎گیرد. آدلر می‏گوید انسان باید به چیستی خودش برسد سپس به چیستی دیگران تا در راستای ایندو به تعامل خود با دیگران برسد. کارکرد دوم زندگی پیش بینی است.
 

فعالی درپایان یادآورشد: آدلر می‎گوید آزمون خود فرد و استفاده از آزمون و خطای دیگران زندگی انسان را سامان می‏دهد. واژه عبرت در قرآن هم یعنی در گذشته گرایی افراطی گذر کنیم و در آینده گرایی افراطی هم نباشیم بلکه حد ایندو یعنی از گذشته برای استفاده از آینده بهره بگیریم. تاریخ یعنی معبر و عبورگاه، انسانهای زرنگ کسانی هستند که به راه‏های بن بستی که دیگران رفتند نمی‏روند و راه های باز را انتخاب می‎کنند. زیرا قبل از ما همه راه‏ها آزمایش شده است. قرآن می‏گوید راه شهوت و پرخاشگری و خشم به بن بست می‏رسد.