سرویس جهان مشرق - پس از شروع عملیات طوفان الاقصی و شکست تاریخی رژیم صهیونیستی در مقابل رزمندگان فلسطینی، در همه محافل و رسانه‌ها، سخن از شکست سنگین نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی شده است، مسئله ای که میتوان گفت اهمیت بالایی دارد، عمق شکست نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی به قدری زیاد بوده است که صهیونیست‌ها معتقد هستند که اسرائیل هیچ گاه اسرائیل قبل از هفت اکتبر نخواهد شد.

رژیم صهیونیستی با وجود محاصره زمینی، هوایی و دریایی و رصد همه جانبه بر روی یک منطقه کوچک مانند غزه، نتوانست عملیات طوفان الاقصی را پیش بینی کند و در مقابل قدرت نظامی مقاومت آنچنان زمین‌گیر شد که آمریکایی ها مدیریت صحنه را بدست گرفتند.

اما در کنار شکست نظامی و امنیتی که بسیار حائز اهمیت است، مسئله دیگر، خسارات و ضررهای اقتصادی ناشی از این جنگ است که وضعیت رژیم صهیونیستی را بیش از پیش بحرانی تر می‌کند. این مسئله زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که نگاهی به وضعیت اقتصادی رژیم صهیونیستی، قبل از شروع جنگ نگاهی انداخته شود.

نگاهی به وضعیت رژیم صهیونیستی قبل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳

شبکه کان گزارش داد، در جریان یک نظرسنجی، مشخص شده است که یک چهارم یهودیان حاضر در فلسطین اشغالی، به فکر مهاجرت از فلسطین هستند و اقدامات عملی را برای این کار صورت داده‌اند. این شبکه با بیان اینکه تعداد این افراد در حال افزایش بوده و نزدیک به یک سوم شده است، گزارش داد، وخامت اوضاع رژیم موقت صهیونیستی یکی از مهمترین عواملی است که صهیونیست‌ها به فکر فرار از فلسطین اشغالی هستند و «تغییرات جمعیتی و ایدئولوژی» نیز باعث وحشت آنان شده است. به گزارش کان از جمله دلایل این امر، طرح موسوم به اصلاحات قضایی است؛ طرحی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم موقت صهیونیستی قصد اجرای آن را دارد و از آن تحت عنوان «کودتا» علیه سیستم قضایی این رژیم یاد می‌شود.

بر اساس این نظرسنجی، شش درصد از یهودیان اقدامات عملی را برای مهاجرت آغاز کرده‌اند. لذا، حدود دو میلیون یهودی در فلسطین اشغالی به مهاجرت فکر می‌کنند. نکته دیگر اینکه، هر اندازه درآمد این افراد افزایش می‌یابد، احتمال مهاجرت آنان هم بیشتر می‌شود. بر این اساس، ۵۳ درصد از کسانی که دراین نظرسنجی شرکت کرده‌اند و وابسته به حزب یائیر لاپید نخست وزیر پیشین صهیونیستی هستند، تأکید دارند که به مهاجرت فکر می‌کنند.

اخبار ۱۲ رژیم صهیونیستی هم در گزارشی از تشدید مهاجرت معکوس صهیونیست‌ها از فلسطین اشغالی به کشورهای اروپایی به دلیل برنامه‌های کابینه بنیامین نتانیاهو خبر داد. به گزارش این شبکه، شبکه‌های اجتماعی صهیونیست‌ها پر از تبلیغ آژانس‌های مسافرتی و ارائه خدمات مسافرتی برای مهارجت به کشورهای اروپایی شده است، یا افرادی که می‌گویند در حال برنامه‌ریزی برای مهاجرت به اروپا به دلیل «بد شدن وضعیت در اسرائیل» و «افزایش خطر دیکتاتوری و نابودی دموکراسی» هستند.

حدود دو ماه قبل، سفیر یکی از کشورهای اروپایی در تل آویو به روزنامه یدیعوت احارانوت گفته است که درخواست ویزا از سوی یهودیان به شکل بی سابقه‌ای افزایش یافته است. او بدون افشای هویت خود گفت که برخی دلیل این موضوع را به لایحه اصلاحات قضایی نتانیاهو و برخی نیز به گرانی شدید مخارج زندگی در اسرائیل مربوط می‌دانند. او افزود: «تاکنون این حجم از درخواست ویزا را تجربه نکرده بودیم».

کاهش مهاجرت به سرزمین های اشغالی، قبل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳

از ابتدای سال ۲۰۲۳، روند مهاجرت از کشورهای غربی به سرزمین های اشغالی کاهش قابل توجهی پیدا کرده بود. همچنین بر اساس داده های وزارت مهاجرت رژیم صهیونیستی، در سال ۲۰۲۲ آمار مهاجرت از اکثر کشورهای غربی نسبت به سال ۲۰۲۱، ۳۰ درصد کاهش داشته است. به گفته عودد فورر، نماینده کنست رژیم صهیونیستی و رئیس کمیته مهاجرت کنست رژیم صهیونیستی، اسرائیل با چالشی غیر استاندارد روبرو شده است.

وب سایت صهیونیستی هاآرتص در این رابطه می نویسد: تعداد مهاجران از کشورهای غربی به اسرائیل از ابتدای سال ۲۰۲۳ به شدت کاهش یافته است. بر اساس داده های آژانس یهود از سه ماهه اول سال جاری تعداد اوکراینی هایی که به اسرائیل نقل مکان کردند ۸۷ درصد کاهش یافت - به دلیل جنگ در این کشور.

همچنین مهاجرت از آمریکا و فرانسه نیز کاهش یافته است. وب سایت وای نت در گزارش خود در رابطه با کاهش مهاجران اینگونه می نویسد: کاهش ۶۰ درصدی تعداد مهاجران از فرانسه. در نیمه اول سال، تنها ۷۰۰ مهاجر از فرانسه به اسرائیل مهاجرت کردند. به گفته این وب سایت، کاهش شدید تعداد مهاجران از فرانسه و کشورهای غربی، وزارت مهاجرت را بر آن داشت تا اقداماتی را برای تشویق کسانی که قبلاً علاقه مند به آمدن به اسرائیل بودند، انجام دهد.

مسئله به قدری برای صهیونیست ها حیاتی بود که به گفت وب سایت وای نت این روزها، وزارت مهاجرت فرستادگانی از آژانس یهود را به خانه‌های علاقمندان به مهاجرت به اسرائیل میفرستد تا تلاش کنند آنها را قانع به شروع روند مهاجرت به سرزمین های اشغالی کنند.

دراینجا این سوال مطرح می شود که علت این کاهش قابل توجه مهاجرت به سرزمین های اشغالی در سال جاری و سال گذشته چه بوده است؟

یکی از مهم ترین مسائل، مشکل اقتصادی رژیم صهیونیستی است که باعث می شود مهاجران علاقه به مهاجرت به سرزمین های اشغالی نداشته باشند. وخامت اوضاع اقتصادی، اعتصابات فراگیر کارگری، افزایش نرخ سود بانکی برای نهمین بار در کمتر از یکسال گذشته، ۱۰ برابر شدن فرار سرمایه از جمله این موارد است. مخالفان و منتقدان دولت نتانیاهو معتقدند که این امر می‌تواند بدتر از چیزی که در حال حاضر است شود.

چند ماه قبل، وزیر دارایی سابق رژیم صهیونیستی در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی «توییتر» نوشت: «اسرائیل در آستانه یک بحران اقتصادی است که پیش از این هرگز ندیده است. وی تاکید کرد که کابینه اسرائیل در تلاش است تا این موضوع را از اسرائیلی‌ها پنهان کند. نتانیاهو و اعضای کابینه او حقیقت را می‌دانند و هیچ طرفی حاضر نیست دروغ‌های آنها را بپذیرد که این موضوع نشان می‌دهد اسرائیل در آستانه یک بحران اقتصادی بی سابقه است.» در واقع اینگونه میتوان گفت که مهاجران آینده روشن اقتصادی در سرزمین های اشغالی برای خود نمی‌بینند.

وضعیت رژیم صهیونیستی بعد از ۷ اکتبر

همانطور که اشاره شد، رژیم صهیونیستی در ماه‌ها و سال قبل وضعیت نرمالی را تجربه نکرده و شاهد کاهش جدی مهاجرت به فلسطین اشغالی به دلیل مسائل اقتصادی و از جمله درگیری‌های سیاسی و داخلی بر سر مسئله اصلاحات قضائی بوده است. همچنین، طبق گفته رسانه‌های عبری زبان، فکر مهاجرت معکوس از اسرائیل به دلیل شرایط و تحولات داخلی در رژیم صهیونیستی نیز افزایش داشته است.

حالا با توجه به وقوع یک جنگ ناگهانی و شکست سنگین رژیم صهیونیستی در مقابل مقاومت فلسطین، این وضعیت چه گونه خواهد شد؟

رئیس آژانس یهود، سرلشکر دورون آلموگ در رابطه با اهمیت جذب مهاجران جدید برای رژیم صهیونیستی می‌گوید: «مهاجران جدید اسرائیل را تقویت می کنند و ستون بسیار مهمی در ساخت و استحکام آن هستند». حال تصور کنید با شرایط بدی که صهیونیست ها قبل از جنگ داشتند و با مشکلاتی که در بحث مهاجرت مواجه بودند، چه بلایی بر سر رژیم صهیونیستی پس از عملیات هفت اکتبر خواهد آمد؟

وضعیت اقتصادی رژیم صهیونیستی پس از شکست همه جانبه هفت اکتبر در مقابل رزمندگان فلسطینی با یک بحران عظیم مواجه شده است، بحرانی که قاعدتا تبعات و پیامدهای آن برای صهیونیست‌ها بیش از آنچه که تصور می شود بزرگ خواهد بود. برای مشخص تر این مسئله، به یکی از گزارش‌های رسانه های صهیونیستی در این رابطه اشاره می‌کنیم.

وب سایت صهیونیستی themarker در این رابطه نوشت:

«هر روز که از جنگ میگذرد، روشن تر می شود که اثرات کلان اقتصادی جنگ غزه برای اسرائیل، بسیار دردناک و شدید از اثرات ناشی از بحران کرونا خواهد بود. از جمله آسیب های اقتصادی مورد انتظار: جهش هزینه های زندگی به دلیل تضعیف شِکِل (واحد پول رژیم صهیونیستی)، کاهش شدید خدمات اجتماعی و توقف اصلاحات ضروری است.»

themarker در اشاره ای جالب به شرایط اقتصادی فعلی رژیم نوشت:

«اولین جلساتی که توسط مقامات ارشد مالی اسرائیل پس از ۷ اکتبر برگزار شد، احتمالاً منعکس کننده مرحله اول، یعنی مرحله انکار در مدل پنج مرحله ای کوبلر - راس بود. این مدل بیانگر آنست که انسان در برخورد با مرگ و از دست‌دادن افراد ۵ حالت انکار، خشم، چانه زنی، افسردگی و پذیرش را از خود نشان می‌دهند.»

«مقامات ارشد وزارت اقتصاد امور مالی در آن نشست گفتند که التهاب امنیتی فعلی، یک رویداد کلان اقتصادی نیست و سیستم امنیتی هزینه ها را از بودجه خود تامین خواهد کرد! خیلی زود مشخص شد که چقدر اشتباه می کردند. یک ماه بعد، مشخص می شود که اثرات کلان اقتصادی این رویداد دردناک خواهد بود.»

این وب سایت در گزارش خود تاثیرات اقتصادی این جنگ را در مقایسه با تاثیرات اقتصادی کرونا بزرگ تر بیان می‌کند:

«اکثر مدیران مالی که در حال حاضر سمت‌های ارشد دارند، حتی در دوران بحران کرونا در همین سمت یا در سایر سمت‌های ارشد تر بودند. آنها می گویند که این بار احتمالاً وضعیت اقتصادی، بسیار بدتر خواهد بود.»

«صدها هزار نفر و بسیاری از خانوادها در اسرائیل هم اکنون ضربه اقتصادی را احساس می کنند: خانواده‌هایی که از خانه خود فرار کرده اند و نمی‌توانند یک روال عادی را اداره کنند؛ حدود ۶۰ هزار نفر متقاضی دریافت مزایای بیکاری هستند؛ و بسیاری از صاحبان مشاغل که به سادگی یا به دستور سطوح بالا یا از سر ناچاری کار خود را تعطیل کردند. اما تقریباً هر شهروند در اسرائیل ممکن است عواقب اقتصادی جنگ را مستقیماً احساس کند.»

وب سایت در اشاره به پیامدهای گسترده تر این جنگ می نویسد:

«انتظار می رود سرمایه گذاری در اسرائیل به میزان قابل توجهی کاهش یابد و صادرات اسرائیل نیز کاهش یابد. پیامدهای گسترده تر نیز می تواند آسیب مداوم به بازار کار یا حتی کاهش متوسط ‌دستمزد در اقتصاد باشد. یعنی ممکن است قدرت خرید شهروندان اسرائیلی به میزان قابل توجهی کاهش یابد.»

«نگرانی بزرگتر این است که ترکیب شرایط ممکن است وضعیتی را ایجاد کند که در جهان و اسرائیل پس از جنگ یوم کیپور اتفاق افتاد - رکود تورمی. این ترکیبی از رکود (یعنی کندی رشد اقتصادی و افزایش بیکاری) و افزایش قیمت است که حتی با وجود کاهش واقعی تقاضا نیز رخ می دهد. رئیس بخش بودجه اعلام کرده است که فقط سه هفته اول جنگ، برای اسرائیل ۳۰ میلیارد شِکِل پیامد مالی داشته است.»

شرایط اقتصادی رژیم صهیونیستی به دلیل جنگ با غزه به قدری بد است که حتی رسانه های خارجی و غربی نیز متوجه آن هستند و به ارزیابی تبعات و پیامدهای آن میپردازند.

وب سایت رویترز، در واکنش به تاثیرات جنگ با غزه اینگونه می نویسد: «جنگ غزه اقتصاد اسرائیل را به سمت ناشناخته ای می برد»

رویترز در ادامه وضعیت رژیم صهیونیستی پس از جنگ را اینگونه توصیف می ‌کند:

«نیروی کار مستهلک شده است، آژیرهای خطر شلیک راکت به صورت ثابت روشن هستند، شوک یک حمله غیرمنتظره هنوز ماندگار است، هزینه جنگ اقتصادی اسرائیل با شبه‌نظامیان حماس با آنچه که در دهه‌های گذشته تجربه کرده است متفاوت خواهد بود. جرثقیل هایی که خط همیشه در حال رشد تل آویو را نشان میدادند، پس از بسته شدن کارگاه های ساخت و ساز شهر، برای روزها از حرکت ایستادند. طبق یک گزارش صنعتی، عدم فعالیت در این بخش به تنهایی برای اقتصاد اسرائیل حدود ۱۵۰ میلیون شکل (۳۷ میلیون دلار) در روز هزینه دارد. رائول ساروگو، رئیس انجمن سازندگان اسرائیل، گفت: «این تنها برای پیمانکاران یا صنعتگران ضربه ای نیست. این برای هر خانواده در اسرائیل ضربه بزرگی است. ارزش شکل سقوط کرده است»

از سوی دیگر، بلومبرگ گزارش داد که جنگ اسرائیل علیه حماس هر روز حدود ۲۶۰ میلیون دلار به اقتصاد این رژیم زیان می‌رساند.

جمیع عوامل نشان میدهد که وضعیت رژیم صهیونیستی به هر میزان در میدان نظامی سخت باشد، در میدان اقتصادی، وضعیت صهیونیست‌ها یک وضعیت کاملا بغرنج است. شرایط فعلی رژیم صهیونیستی با شرایط قبل از هفت اکتبر که وضعیتی شبه بحرانی داشت، تبعات جبران ناپذیری و سنگینی را متوجه صهیونیست‌ها خواهد کرد.

در مرحله اول، ‌ مهم ترین اصل بقای رژیم صهیونیستی، مسئله جمعیتی است. با بدتر شدن وضعیت اقتصادی در سرزمین های اشغالی، روند مهاجران و خواستاران خروج از اسرائیل، تشدید خواهد شد و ادامه این وضعیت، باشد در ماه های آینده شاهد خروج تعداد بیشتری از مهاجران به سرزمین های اشغالی باشیم.

مسئله دیگر، بدتر شدن شرایط جذب مهاجر به سرزمین های اشغالی است. نباید فراموش کرد که پایه اصلی حیات رژیم صهیونیستی، ادامه روند مهاجرت به سرزمین های اشغالی و تثبیت جمعیتی در فلسطین در مقابل اعراب فلسطینی هستند. با توجه به وضعیت نامطلوب مهاجرت از کشورهای غربی به اسرائیل قبل از وقوع عملیات طوفان الاقصی در هفت اکتبر و باتوجه به وضعیت بحرانی در اسرائیل پس از هفت اکتبر، باید شاهد کاهش شدید ورود مهاجران به سرزمین های اشغالی باشیم، مسئله ای که به صورت مستقیم با موجودیت این رژیم در ارتباط است.

صهیونیست‌ها در این جنگ، به غیر از هزینه‌ها و خسارات اقتصادی، از یک عدم توازن مالی در مخارج جنگی در مقابل نیروهای مقاومت رنج می برند. در هر حمله راکتی نیروهای مقاومت به سرزمین های اشغالی، تعداد بالایی از موشک های گنبد آهنین برای رهگیری این راکت ها شلیک می شوند که هزینه هر کدام از این موشک ها به تنهایی ۱۰۰ هزار دلار روی دست صهیونیست‌ها خرج میگذارد، در حالیکه راکت های حماس حداکثر بین ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار قیمت دارند. هزینه های گنبد آهنین جدا از هزینه های خسارات به ادوات نظامی صهیونیست‌ها در صحنه نبرد غزه که خود مسئله ای جدا محسوب می شود.

موضوع دیگر، خروج سرمایه گذاران از فلسطین اشغالی است. در کنار بدتر شدن وضعیت اقتصادی که اسرائیل را از گزینه های سرمایه گذاران خارجی حذف می کند، مسئله امنیت نیز خود اهمیت بالایی در عدم انتخاب رژیم صهیونیستی به عنوان مکانی مناسب برای سرمایه گذاری محسوب می شود. ناامنی در سرزمین های اشغالی در حال حاضر تبدیل به یک واقعیت غیر قابل کتمان شده است که هر سرمایه گذاری را فرار می دهد.

در پایان باید اشاره کرد که جنگ غزه کماکان ادامه دارد و شرایط اقتصادی این رژیم روز به روز به سمت وخامت بیشتر می رود و بخش عمده ای از تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم این جنگ بر اقتصاد و وضعیت داخلی رژیم صهیونیستی هنوز آشکا نشده است. باید دید وضعیت جنگ در روزهای آینده به چه حالتی خواهد بود و در میدان نبرد در غزه، ارتش رژیم صهیونیستی آیا موفق با تصرف مناطق غزه خواهد شد؟ باتوجه به هزینه های سنگین و خساراتی که تا این لحظه صهیونیست‌ها متحمل شده اند، باید دید ساختار اقتصادی این رژیم، تا چه زمانی تحمل خواهد داشت تا به عنوان یک ضربه گیر برای صهیونیست‌ها عمل کند و هزینه های جنگ را متقبل شود. مسئله ای که واضح است این است که ادامه بیشتر این جنگ، در روزهای آینده برای صهیونیست‌ها از نظر اقتصادی تنها و تنها خسارات محض محسوب خواهد شد، خساراتی که جبرانی برای آن وجود ندارد.