سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامههای امروز دوشنبه ۲۴ بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شد که رسیدن جانباختگان زلزله ترکیه به سی هزار نفر، سفر رئیسی به چین و تحلیلهایی درباره روابط تهران –پکن در کنار تیترهایی همچون سنگ اندازیهای آمریکا در بازار عراق و مشکل مسافران ایرانی برای تهیه ارز در این بازار در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
رئیسجمهور فردا در راستای راهبرد ایجاد تعادل در سیاست خارجی و امضای اسناد مهم همکاری دوجانبه به چین میرود. دولت سیزدهم از قبل انتخابات اعلام کرده بود قصد دارد استراتژی همکاریهای منطقهای، توجه به سیاست همسایگی و تعامل حداکثری را دنبال کند؛ مسئولان دستگاه دیپلماسی هم گفتهاند در راستای بازگرداندن تعادل به سیاست خارجی میکوشند.
سفر رئیسجمهور به چین مورد توجه بسیاری از روزنامهها قرار گرفته است، آرمان ملی در سرمقاله خود نوشته است:
ایران تلاش خواهد کرد که نظر چینیها را به همکاری بیشتر اقتصادی جلب کند و ایران و چین به تداوم همکاریهای گذشته خود ادامه دهند. به عبارتی چینیها معطل نمانند که شرایط تحریمهای ایران چه میشود. از این رو ایران مصمم است که سیاست جهت گیری به سمت شرق را ادامه دهد و آن را تسهیل کند. ایران از نظر دیپلماتیک باید به این سمت حرکت کند. ایران یک توافقنامه مهم کلی با چین امضا کرده است و در قالب آن قراردادهای مهم سرمایهگذاری نفتی و غیره با چین باید منعقد شود و به اجرا گذاشته شود. ایران البته از نظر مسائل بانکی با محدودیتهایی روبهرو است و این مورد ارتباطی با چین هم ندارد. این محدودیت پاشنه آشیل توسعه روابط ایران و چین است. ایران باید مساله ارتباط بانکی خود را با سایر کشورها به صورت کامل حل کند.
روزنامه شرق نیز در گزارشی با عنوان یک سفر و چند هدف نوشته است:
شاید مهمترین دغدغه تهران در این سفر به تلاشهای اخیر دولت بایدن برای رایزنی با طرف چینی در جهت توقف خرید نفت از ایران بازمیگردد. وضعیت بودجه ایران در سال ۱۴۰۲ چندان مساعد نیست و کسری بودجه شدید در سال آتی قطعی خواهد بود. البته اوجگیری مشکلات اقتصادی و معیشتی در کشور و اهمیت تداوم خرید نفت ایران توسط چین را بیش از پیش گوشزد میکند، از این رو یکی از مهمترین دستور کارهای رئیسی در سفر به چین ناظر به تداوم فروش نفت و حتی افزایش میزان صادرات محصولات نفتی به طرف چینی است، البته این احتمال وجود دارد که طرف ایرانی در این سفر با برخی تخفیفها و مشوقها، چین را ترغیب به تداوم خرید نفت از ایران کند.
در ادامه این گزارش آمده است:
سفر رئیسی به چین نمیتواند پیام و پالس جدی مبنی بر خروج تهران از شرایط فعلی دیپلماتیک را با خود به همراه داشته باشد اما از نگاه او بههرحال انجام این سفر یک تحرک دیپلماتیک را برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. چون اروپاییها و آمریکا اکنون به دنبال فشار، تحریم، اجماع و انزوا علیه ایران هستند و به موازاتش فعلا ازسرگیری مذاکرات هستهای را هم در دستور کار خود ندارند، لذا تهران سعی دارد با این سفر رئیسی به چین و تلاش برای نزدیکی هرچه بیشتر با پکن و همچنین مسکو نوعی نگرانی و فشار را در طرف غربی برای تعدیل سیاستهای ضدایرانی خود ایجاد کند.
روزنامه ایران سفر رئیسی به چین را فرصت ویژه خوانده و مینویسد:
سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به چین فرصت ویژهای پدید میآورد که نه تنها در توسعه همکاریهای دوجانبه که میتواند گشایشی را برای گرههای کور و مزمن در عرصه سیاست خارجی ایجاد کند. در حقیقت توسعه رابطه با چین یک الزام ژئوپلیتیکی به شمار میآید که میتواند ابزاری برای اعمال قدرت ایران در برابر رقبای غربی چین نیز باشد. برقراری یک رابطه گسترده و همهجانبه این امکان را برای تهران فراهم میکند که به استفاده توأمان از ابزارهای مدیریت تعارض و شیوه همکاری روی بیاورد. توجه به این مهم در شرایط کنونی یعنی افزایش تنشها و تصاعد بحران در روابط تهران و پایتختهای غربی حائز اهمیت ویژهای است. چه آنکه یکی از اهداف نظام تحریمها قرار دادن مسیر همکاری ایران با شرکای بزرگ منطقهایاش در یک وضعیت بلاتکلیف است که تنها عزم جدی تصمیمگیرندگان در تهران و پکن برای به اجرا درآوردن اهداف اقتصادی و تجاری تعریف شده در سند مشارکت راهبردی میتواند به عاملی برای بیاثرکردن هدف کشورهای منظومه غرب تبدیل شود. از این رو اغتنام از این فرصت منوط است به اینکه سران عزم خویش را برای به اجرا گذاشتن فوری تصمیمهای تاریخی خود همانطور قاطعانه به نمایش گذارند که در فائق آمدن بر موانع رنگارنگ توافق نشان دادند.
روزنامه خراسان نیز در سرمقاله خود به تحلیل فرصت های نخستین سفر رئیسی به پکن پرداخته و نوشته است:
چینی ها این روزها به عنوان واردکننده نفت و گاز در جهان شناخته می شوند و به نظر به دنبال آن هستند که با توسعه روابط خود با ایران امنیت جریان انرژی خود را برای آینده تضمین کنند موضوعی که برای ایران نیز سود آور است به خصوص آن که اگر قرارداد ۲۵ ساله (که امروزه در حال خاک خوردن است) اجرایی شود یکی از مفاد اصلی آن توافق که ارزش آن ۴۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده به مسائل انرژی مربوط است و بر این اساس چینیها متعهد شدهاند تا ۲۵ سال از ایران نفت خریداری کنند. یکی از موارد مهم دیگری که در توافق با چین قید شده، بازگشت پول به ایران و تسهیل روابط بانکی در ازای فروش نفت است. این مسئله باتوجه به این که آمریکا و اروپایی ها سعی دارند با تحریم های گسترده از ورود ارز به ایران جلوگیری کنند، میتواند برای ایران دستاورد بزرگی باشد.
در ادامه این یادداشت آمده است:
از سوی دیگر همکاری تسلیحاتی نیز می تواند بخش دیگری از حوزه های روابط دو کشور را رقم بزند. این تسلیحات می تواند شامل جنگنده های جی-۱۰ و قایق های تندرو مجهز به موشک کلاس هوبی باشد که پیش از این به پاکستان هم فروخته شده بود. از طرف مقابل این روزها صف خریداران پهپاد های ایرانی به خصوص نوعِ انتحاری، هر روز شلوغ تر می شود تاجایی که در آخرین اخبار ۲۲ کشور تقاضای خرید پهپاد از ایران را دارند و دراین باره آن طور که سایت معتبر میدل ایست مانیتور به نقل از منابع رسمی خبر داده چین نیز به صف خریداران اضافه شده و قصد دارد ۱۵ هزار فروند پهپاد انتحاری ایرانی را خریداری کند.
شکنجهگر ساواک هم از غار درآمد!
روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود درباره انتشار عکسی از پرویز ثابتی رئیس اداره سوم ساواک نوشته است:
جمعی از عناصر ضدانقلاب همزمان با سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در لس آنجلس تجمع کردند. حضور پرویز ثابتی، مسئول اداره سوم (مهمترین رکن ساواک) طی سالهای ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷و رئیس ساواک تهران در این نشست باعث بهت اهل سیاست شد. ثابتی شکنجهگری معروف در دوران پهلوی بود. او آبان ۵۷ از کشور گریخت و در امریکا ساکن شد و به فعالیت اقتصادی پرداخت.
جوان در ادامه نوشته است:
او چهره منفوری بین ایرانیان دارد و تاکنون هم در فضای عمومی رسانهای حضور نیافته بود و حال انتشار عکس او را در دوران پیری میتوان خودزنی جریان ضدانقلاب دانست. این جریان دیگر ابایی ندارد که حتی ساواکی و شکنجهگر را هم به میدان بیاورد و بگوید ما همه با هم هستیم! گویا خیلی به آمدن به تهران امیدوار هستند و با خود گفتهاند برای مجازات این حامیان انقلاب اسلامی نیاز به شکنجهگر هم داریم و برای همین هم ثابتی بعد این همه سال از غار درآمده است!
جاسوسها را آزاد کنید!
اعدام چند جاسوس و مفسد فی الارض و شرور جنایتکار ظرف چند ماه اخیر، در کنار عفو برخی خطاکارانِ جوگیر شده و پشیمان، نشان می دهد نظام بی اعتنا به هیاهوی غرب، هم سرانگشتان نفوذ را قطع می کند و هم به تقویت الفت اجتماعی اهتمام می ورزد. این رویکرد حکیمانه، هم بازدارنده است، هم آرامش بخش و نشانه احساس امنیت و اطمینان خاطر نظام. هم دست دشمن را که می خواست دوقطبی بسازد و شکاف افکنی کند، خالی می کند، و هم کسانی که وطن فروشی می کنند، یقین خواهند کرد که خیانت شان، بی مجازات نخواهد ماند.
در روزهای اخیر رسانههای اصلاحطلب موضع متناقضی نسبت به فرمان رهبر انقلاب داشتهاند، روزنامه اعتماد اما یک قدم فراتر گذاشته و در شماره امروز خود خواهان آزادی چند جاسوس شده است، این روزنامه بدون توضیح درباره دلواپسیاش درباره جاسوسها مینویسد:
اعتراضات اخیر در حالی در فضای جامعه پیچید که عدهای از محکومان پروندههای گذشته نیز با احتساب گذشت زمان تحمل محکومیت مشمول این عفو گسترده و از زندان آزاد شدند. با این وجود هیچ خبری از عفو یا آزادی زندانیان پرونده جنجالی فعالان محیط زیست به گوش نمیرسد. این پرونده که به گواه مسوولان قضایی، یکی از جنجالیترین پروندههای دادگاه انقلاب اسلامی در دو دهه اخیر بوده است، هشت محکوم و یک متوفی داشت. خبر درگذشت دکتر کاووس سید امامی در زندان و درست در بیستویکم بهمنماه ۱۳۹۶ در حالی منتشر شد که تا آن زمان از بازداشت فعالان محیط زیست هیچ خبری منتشر نشده بود. به نظر میرسد با این اعلان و فوت دکتر سیدامامی، پرونده که در ابتدا با اتهام «جاسوسی» باز شده بود ابعاد جدیدی یافت و عدهای دیگر از فعالان محیط زیست مرتبط با موسسه میراث پارسیان نیز بازداشت شدند.
در ادامه این یادداشت عجیب آمده است:
با توجه به عفو گسترده زندانیان و همچنین فراهم بودن شرایط قانونی برای آزادی این فعالان محیط زیست، به نظر میرسد میتوان این پرونده را با آزادی مشروط یا عفو متهمان آن برای همیشه بست. قطعا پیگیری شخص حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای ریاست محترم قوه قضاییه برای احقاق حقوق قانونی و مسلم این فعالان محیط زیست، موثر خواهد بود.
گفتنی است؛ از جمله شرایط عفو و تخفیف مجازات متهمان و محکومان حوادث اخیر، عدم ارتکاب جاسوسی، عدم ارتباط مستقیم با عوامل سرویسهای اطلاعاتی خارجی، عدم ارتکاب قتل و جرح عمدی، عدم ارتکاب تخریب و احراق تاسیسات عمومی، و نداشتن شاکی یا مدعی خصوصی اعلام شده است. در شرایطی که تعدادی فریب خورده با فرمان حکیمانه رهبر انقلاب آزاد شده و به جامعه باز گشتهاند لازم است برخورد با عوامل مخرب چون شبکههای جاسوسی سختتر گردد؛ لازم به ذکر است که این روزنامه در گفتگو با رئیس سابق محیط زیست ادعا کرده بود که شبکه میراث پارسیان جاسوس نبوده بلکه جرمشان آن بوده که به خرگوشها هویج میدادهاند!