سرویس ورزش مشرق – پس از برگزاری جام جهانی ۱۹۵۴ در قاره اروپا، این بار نوبت سوئد بود که میزبانی ششمین دوره جام جهانی را عهده دار شود و این در حالی بود که "ژول ریمه" بنیانگذار این پیکارها در اکتبر ۱۹۵۶ در سن ۸۳ سالگی در پاریس درگذشته بود و این اولین جام پس از ژول ریمه بود که برگزار می شد.
این دوره از نظر رکورد تعداد تیم های شرکت کننده در مرحله مقدماتی آن نیز (۵۵ تیم) شاخص است. دیدارهای انتخابی با شگفتی همراه بود؛ بلژیک، هلند، سوییس، اسپانیا، اروگوئه و مهم تر از همه ایتالیا از راهیابی به مرحله اصلی باز ماندند. اما به هواداران فوتبال امکان داد با تیم های جدیدی مثل ولز، ایرلند شمالی، سوئد و شوروی سابق با ستاره ای به نام لئو یاشین آشنا شوند. برای اولین بار بود که هر چهار تیم بریتانیایی (انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی) موفق به حضور در مرحلهٔ نهایی مسابقات شدند، اتفاقی که دیگر هرگز رخ نداد.
البته انگلیس در حالی در مسابقات شرکت کرد که ۸ تن از بازیکنان منچستریونایتد در فوریه ۱۹۵۸ در یک سانحه هوایی در مونیخ کشته شده بودند.
تصاویر رقابت های جام جهانی فوتبال مثل جام قبلی اما در مقیاسی بزرگتر از طریق تلویزیون به سراسر کره خاکی مخابره شد تا مردم جهان شکوه ستارگان دنیای توپ گرد را مشاهده کنند؛ ستارگانی مثل کوپا، فونتین، بابی چارلتون، لئو یاشین، گارینشا، واوا و پله که در سن ۱۷ سالگی شش گل از جمله دو گل در فینال زد که قهرمانی را برای برزیلی ها به ارمغال آورد.
البته این جام به جام رادیو ترانزیستوری هم معروف شد و تعداد بسیار زیادی از این رادیوهای قابل حمل در سراسر جهان به فروش رسید.
مرحله یک چهارم نهایی
در پایان مرحله گروهی تیم های آلمان غربی و ایرلند شمالی، فرانسه و یوگوسلاوی، سوئد و ولز، برزیل و شوروی از گروه های ۴ گانه به مرحله یک چهارم نهایی صعود کردند.
در این مرحله آلمان غربی موفق شد با نتیجه یک بر صفر از سد یوگسلاوی عبور کند. سوئد ۲ بر صفر برابر شوری به پیروزی رسید. فرانسه با اقتدار تمام و با نتیجه ۴ بر صفر ایرلند شمالی را در هم کوبید و برزیل در یک بازی سخت به لطف اولین گل پله در جام جهانی مقابل ولز به برتری دست یافت.
مرحله نیمه نهایی
پیروزی سه بر یک مقابل آلمان غربی برای سوئد میزبان کافی بود تا این تیم را به دیدار فینال این رقابتها برساند. در دیگر دیدار مرحله نیمه نهایی نیز دو تیم فرانسه و برزیل مقابل هم قرار گرفتند که برزیل با نتیجه ۵ بر ۲ مقابل فرانسه به برتری رسید. این درحالی بود که فرانسه با مثلث آتشین خود یعنی فونتین و کوپا و پانتونی تا نیمه نهایی ۱۵ گل زده بودند و در واقع در دیدار مقابل برزیل اسیر هنرنمایی جوان ۱۷ ساله ای به نام پله شدند که با زدن ۳ گل و یک بازی درخشان پایه گذار صعود تیمش به فینال شد.
دیدار رده بندی
در دیدار مرحله رده بندی این دور از رقابتها فرانسه بازهم به یک برد پرگل دست یافت و با پیروزی ۶ بر ۳ مقابل آلمان غربی، قهرمان دور قبل جام جهانی، رتبه سوم را از آن خود نمود. ژوست فونتین با زدن ۴ گل در این دیدار با ۱۳ گل زده عنوان اقای گلی را کسب کرد. رکورد ۱۳ گل زده فونتین هنوز دست نخورده مانده و کسی نتوانسته این تعداد گل را در یک دوره بزند.
فینال
دیدار فینال این رقابت ها پرگل ترین دیدار تاریخ جام های جهانی شد و تاکنون هم دست نخورده باقی مانده است. برزیل در حالی با ستارگانی چون دیدی، پله ، واوا و زاگالو به مصاف سوئد میزبان رفت که تا کنون جام قهرمانی از قاره میزبان بیرون نرفته بود. سوئد هم که با رسیدن به فینال آن هم با شکست آلمان غربی قدرتمند به بزرگترین افتخار دوران فوتبال خود رسیده بود، نشان از حریفی از پیش بازنده نمی داد.
اتفاقا برزیل برای اولین بار در این جام از حریف عقب افتاد ولی خیلی زود به بازی برگشت و با درخشش مجدد پله که ۲ گل زد و ۲ گل واوا و تک گل زاگالو بازی را ۵ بر ۲ شکست داد و برای اولین بار قهرمان جهان شد تا جام هم برای اولین بار به خارج از قاره میزبان برود.
رده بندی نهایی جام:
قهرمان: برزیل
نایب قهرمان: سوئد
سوم: فرانسه
چهارم: آلمان غربی
* برنده کفش طلایی: ژوست فونتین از فرانسه با ۱۳ گل
آمار و ارقام:
شانرده تیم در ۱۲ شهر حاضر شدند. بیش از ۹۰۰ هزار تماشاگر از نزدیک از این رقابتها دیدن کردند و ۱۲۶ گل زده ثبت شد.
بزرگان این دوره از رقابتها
* دیدی ستاره ای کلیدی در ترکیب برزیل بود که هر چند فقط یک گل زد اما آنقدر موثر و چشم نواز بازی کرد که عنوان بهترین بازیکن مسابقات را به خود اختصاص داد. (در مورد دیدی اینجا بیشتر بخوانید)
* گارینشا، یکی از کلیدی ترین بازیکنان تیم ملی برزیل بود. تاثیرگذاری او در ترکیب تیم ملی کشورش یکی از موارد انکار ناپذیر این رقابتها بود. بازی خلاقانه گارینچا، کمک زیادی به موفقیت برزیل کرد.
*ژوست فونتین با به ثمر رساندن ۱۳ گل در طول تنها یک دوره از رقابتها رکوردی بی نظیر را به نام خود ثبت کرد.
*در نهایت پله، جوان ترین بازیکنی که با ۱۷ سال سن در رقابتهای جام جهانی شرکت کرد. به رغم سن کمش، این ستاره نوجوان بود که با به ثمر رساندن تنها گل تیمش مقابل ولز، برزیل را به مرحله نیمه نهایی رساند. به علاوه پله جوان ترین بازیکن تاریخ جام جهانی است که موفق به هت تریک در یک دیدار شده است.
تاریخچه اولین جام جهانی (۱۹۳۰ - اروگوئه)
تاریخچه دومین جام جهانی (۱۹۳۴ - ایتالیا)
تاریخچه سومین جام جهانی (۱۹۳۸ - فرانسه)
تاریخچه چهارمین جام جهانی (۱۹۵۰ - برزیل)
تاریخچه پنجمین جام جهانی (۱۹۵۴ - سوئیس)
