سرویس ورزش مشرق - فوتبال این جادوی هزاره سوم؛ یکی از نمادهای قرن بیستم است و با گذر زمان، بر جذابیت های آن افزوده شده است. شاید روزی که اولین دیدار بین المللی فوتبال دنیا در سال۱۸۷۲ میان تیم های انگلستان و اسکاتلند در شهر گلاسکو برگزار شد و با نتیجه صفر - صفر به پایان رسید کمتر کسی فکر می کرد که این رقابت ورزشی ده ها سال بعد به پرطرفدارترین و پربیننده ترین رشته ورزشی دنیا تبدیل شود.

* چرا خودمان جام جهانی نداشته باشیم؟!

این رشته جذاب که برای اولین بار از سال ۱۹۰۸ به المپیک وارد شده بود داشت حرفه ای بودن خود را از انگلیس فراتر می برد و کم کم در میان کشورهای دنیا جای خود را باز می کرد. همین کافی بود تا ژول ریمه و دوستان را در فیفا به صرافت برگزاری یک تورنمنت مخصوص فوتبال به وسعت دنیا بیاندازد! هانری دلونه، دبیر خستگی ناپذیر فدراسیون فوتبال فرانسه، در این راه خیلی به ریمه کمک کرد و پروژه برگزاری جام جهانی فوتبال کلید خورد.

* تصمیم تاریخی در بارسلونا فوتبال دنیا را تکان داد!

 سال ۱۹۲۹؛ ۱۱ سال از پایان جنگ جهانی اول و دوران سیاه خرابی و مرگ و میر در قاره سبز می گذرد. در این مدت ۳ دوره المپیک تابستانی هم برگزار شده و از آخرین المپیک که در آمستردام برگزار شد یکسال گذشته است و قهرمان این مسابقات یعنی اروگوئه که برای دومین سال پیاپی قهرمان المپیک شده نزدیکترین گزینه میزبانی اولین دوره جام جهانی هم هست. هرچند اروپایی ها به علت فراگیر بودن این رشته در این قاره و ۳ میزبانی پیاپی المپیک در قاره خودشان را محق تر می دانند. مجارستان، ایتالیا، هلند، اسپانیا و سوئد در کنار اروگوئه نامزد میزبانی شده اند. سرانجام فیفا در کنگره خود در بارسلونا رای به دم دستی ترین قهرمان آن زمان فوتبال یعنی اروگوئه که صاحب مدال طلای دو المپیک قبلی بود دادند. البته که نزدیک بودن جشن یکصدمین سالگرد استقلال این کشور هم در انتخاب میزبان کم تاثیر نبود.

* قول پادشاه رومانی به مسابقات رونق داد!

سایر نامزدهای میزبانی پس از این انتخاب قید حضور در اروگوئه را زدند. البته این میزبانی کم دردسر هم نبود و دوری مسافت و بحران اقتصادی اروپا پس از جنگ جهانی اول می رفت که موجب کساد مسابقات شود و انصراف خیلی از تیم ها خصوصا اروپایی ها ۲ ماه مانده به آغاز مسابقات را در پی داشت.

اروگوئه پیشنهاد پرداخت تمام هزینه های سفر و هتل را برای تیم های میهمان داد، اما بسیاری از بازیکنان می ترسیدند پس از مسابقات شغلی برای بازگشت به آن نداشته باشند. زمانی که به نظر می‌رسید هیچ یک از کشورهای اروپایی به بازی کردن متعهد نیستند، ژول ریمه، رئیس فیفا وارد عمل شد و کمی فشار آورد. بلژیک، رومانی، یوگسلاوی و فرانسه همگی در این مسابقه شرکت کردند. شاه کارول رومانی در ازای انتخاب تیم کشورش به آنها یک مرخصی ۳ ماهه داد و تضمین کرد که شغل آنها در بازگشت منتظر آنها خواهد بود.

* حضور در جام جهانی با بدنسازی روی عرشه کشتی!

در نهایت ۴ تیم مذکور اروپایی با کشتی که تنها راه حضور در مونته ویدئو در آن زمان بود، در این رقابت‌ها حضور پیدا کردند. در طول این مسیر طولانی بازیکنان تمرینات بدنسازی خود را هم روی عرشه کشتی انجام می دادند.

این ۴ تیم اروپایی با ۷ تیم از آمریکای جنوبی، ۲ تیم از آمریکای شمالی، ۱۳ تیم حاضر در نخستین دوره رقابت‌های جام جهانی فوتبال را تشکیل دادند تا مبدا تاریخ این جام هیجان انگیز شکل بگیرد.

* قدرت‌نمایی تیم های آمریکای لاتین و ثبت اولین قهرمانی به نام میزبان!

مسابقات در این جام در ۴ گروه (۳ گروه ۳ تیمی و یک گروه ۴ تیمی) برگزار و ۱۳ تیم به چهار گروه تقسیم شدند:

گروه ۱: آرژانتین، شیلی، فرانسه و مکزیک

گروه ۲: یوگسلاوی، برزیل و بولیوی

گروه ۳: اروگوئه، رومانی و پرو

گروه ۴: ایالات متحده، بلژیک و پاراگوئه

دو بازی اول در تاریخ رقابت‌های جام جهانی، در ۱۳ ژوئیه (July) برگزار شد، جایی که فرانسه موفق شد با نتیجه ۴-۱ تیم مکزیک را شکست دهد و آمریکا نیز با ۳ گل بر بلژیک فائق شد.

آرژانتین، اروگوئه، یوگوسلاوی و آمریکا به عنوان تیم های اول هر گروه صعود کردند و به حکم قرعه دو بازی نیمه نهایی برگزار شد و اروگوئه و آرژانتین مطابق انتظار با برتری مشابه ۶ بر یک مقابل یوگوسلاوی و آمریکا به فینال رسیدند.

* قهرمانی اروگوئه با گلزنی مهاجم معلول!

در فینال و در ورزشگاه تازه تاسیس سنتناریو اروگوئه با شکست ۴ بر ۲ آرژانتین عنوان اولین قهرمان جام جهانی (که در آن دوره جام ژول ریمه نام داشت) را به نام خود سند زد و در تاریخ ماندگار شد. هکتور کاسترو بازیکنی که به خاطر حادثه با اره برقی در ۱۳ سالگی یک دست خود را از بازو از دست داده بود، زننده آخرین گلِ اولین جام جهانی لقب گرفت.

 البته اروگوئه ۲ سال قبل هم در فینال المپیک در دو بازی آرژانتین را برده بود؛ بازی اول ۱-۱ شد و در بازی تکراری ۲ بر ۱ آرژانتین را شکست داد و برای دومین بار متوالی و البته آخرین بار قهرمان المپیک شد.

* آمار گلزنی خوب در اولین جام!

در اولین دوره جام جهانی مجموعا ۱۸ بازی در ۳ استادیوم برگزار شد و ۷۰ بار توپ از خط دروازه ها عبور کرد تا میانگین قابل توجه ۳.۸۹ گل برای هر بازی ثبت شود.

*رکوردی که پس از حدود ۱۰۰ سال هنوز پابرجاست!

 برای هر بازی هم میانگین حدود ۳۳ هزار تماشاگر به ثبت رسید.

تنها ۳۰۰ هوادار برای دیدن برد ۳-۱ رومانی مقابل پرو آمده بودند که هنوز هم کمترین میزان ثبت شده برای یک بازی در تاریخ جام جهانی است و این رکورد به احتمال زیاد تا ابد باقی خواهد ماند!

بیشترین جمعیت این مسابقات نیز ۹۳۰۰۰ نفر برای پیروزی ۶-۱ اروگوئه مقابل یوگسلاوی در نیمه نهایی بود.

* اولین کفش طلا برای یک آرژانتینی

عنوان اولین آقای گل جام جهانی هم در حالی به گیلرمو استابیله آرژانتینی با ۸ گل رسید که آرژانتین در مجموع ۵ بازی خود ۱۴ گل در این جام زد و استابیله این تعداد گل را در ۴ بازی به ثمر رساند. در اولین بازی آرژانتین سرمربی به وی بازی نداده بود!

یک نکته دیگر که در مورد استابیله باید ذکر کرد این است که اگر دیدار دوم آرژانتین در جام جهانی ۱۹۳۰ که مقابل مکزیک بود (اولین بازی استابیله) زودتر از دیدار آمریکا و بلژیک برگزار می شد الان استابیله یک رکورد ماندگار دیگر هم به نام خود داشت و آن هم ثبت اولین هت تریک تاریخ جام جهانی به نام خودش، اما پیروزی ۶-۳ آرژانتین برابر مکزیک که استابیله در آن ۳ گل به ثمر رساند شش روز بعد از برد ۳-۰ آمریکا برابر بلژیک اتفاق افتاد تا برت پاتناد (Bert Patenaude)  با زدن هر ۳ گل بازی اولین هت تریک تاریخ جام جهانی را به نام خودش ثبت کند و استابیله دومین نفر باشد.

* توپ ما استانداردتره!

یکی دیگر از اتفاقات ویژه این جام انجام بازی فینال با دو توپ متفاوت بود، هر کدام از تیمهای آرژانتین و اروگوئه ادعا می کردند توپ فوتبال خودشان استاندارد است و کوتاه نمی آمدند، سرانجام تصمیم گرفته شد تا در نیمه اول با توپ آرژانتین بازی شود در نیمه دوم با توپ اروگوئه و انگار ادعای بهتر بودن توپ خودی پر براه هم نبود و این تعویض توپ به سود اروگوئه شد و این تیم بازی ۲-۱ باخته در نیمه اول را در نیمه دوم با توپ خودشان به برتری ۴ بر ۲ تبدیل کرده و قهرمان شدند!

* زرشک طلایی برای دو بازیکن!

هر چند که لوئیس مونتی یکی از بازیکنان تاثیرگذار تیم ملی آرژانتین، به ویژه پس از به ثمر رساندن گلهای فراوان بود ولی تکلی که برروی پای لوسین لارن ، بازیکن تیم ملی فرانسه رفت، باعث مصدومیت جدی او شد و در دیدار مقابل شیلی نیز آرتورو تورس، بازیکن این تیم را مصدوم نمود.

آندرس ماسالی، بازیکن اروگوئه نیز گرچه بازیکن خوبی برای تیم میزبان بود ولی جدایی اش از اردوی تیم برای دیدار با همسرش باعث شد که سران تیم نام او را از لیست تیم خط بزنند.

ژول ریمه و دوستانش در پایان این جام ثابت کردند که پروژه مسابقات جهانی فوتبال موفق بوده و می توانند امیدوار به برگزاری بهتر این تورنمنت در دوره های ۴ ساله بعدی باشند.

در پایان فیلمی از اتفاقات مهم جام جهانی ۱۹۳۰ را ببینید: