تکامل گونه انسان دلایل متعددی مربوط به فیزیک و بیوشیمی بدن ما داشته است که تعدادی از آنها را بارها شنیده ایم، از 5 انگشت کارآمدمان گرفته و راه رفتن روی رو پا گرفته تا دلایلی مربوط به سیستم مغزمان. اما یکی از مهم ترین دلایل رشد تکنولوژی و صنعت توسط انسانها یک مسئله ساده است و آن میل به راحت طلبی است. یکی دستاورد های نوع بشر که منجر به راحت شدن تعداد زیادی از امور شده و در صنایع، تجهیزات،حتی وسایل سرگرمی استفاده میشود، بلبرینگ ها هستند. قطعاتی که منجر به کاهش اصطکاک و راحت تر شدن حرکت بین دو قطعه میگردند. اکثر بلبرینگ ها به چرخش اشیا کمک میکنند. از اسکیت بورد گرفته تا ماشین لباسشویی، از توربین های بادی تا صنایع سنگین. بلبرینگ ها همه جا هستند. اما اینکه اولین بار بلبرینگ چگونه اختراع و سپس چگونه رشد کرد را در این مقاله با هم مرور خواهیم کرد. این قطعات امروزه انقدر برای صنعت مهم شده اند که اگر به فرض تمامی بلبرینگ ها در یک لحظه از بین بروند، تقریبا تمام صنایع، سرگرمی ها، وسایل رفاهی و... از کار خواهند افتاد! بلبرینگ ها امروزه انواع متفاوت و پیچیده ای دارند اما اولین بلبرینگ های ساخت نوع بشر بسیار قدیمی هستند و قدیمی به اندازه قدمت اهرام مصر!!!

ردپای اولین بلبرینگ ها در اهرام مصر

اهرام مصر به عنوان عجیب ترین سازه های بشر آن هم در عهد باستان معروف است. داستان های زیادی در مورد ساخت اهرام وجود دارد، اما هنوز جابجایی آن سنگ های عظیم عجیب است. واقعا چگونه سنگ های غول پیکر در عصر باستان برای ساخت اهرام جابجا شده اند؟ پاسخ این سوال در نقاشی های دیواری باستانی که ساخت اهرام را به تصویر میشکند وجود دارد. در این نقاشی ها، کنده های درختانی که شکل ساده ای از بلبرینگ ها هستند و سنگ های غول پیکر را روی خود میغلتانند نقاشی شده اند. این کنده های استوانه ای مانند بلبرینگ ها اصطکاک را کاهش داده، و با وجود آنها نیروی نسبتا کمتری برای حرکت سنگ ها نیاز است. این همان شکل اولیه عناصر نورد یعنی توپ ها و غلتک های امروزی بلبرینگ هاست. البته بشر اولیه در موارد دیگری نیز راهکارهایی برای کاهش اصطکاک ارائه داده است که میتوان آنها را نیز نمونه های اولیه بلبرینگ دانست. اما اهرام مصر قدیمی و ملموس ترین نمونه است. کاهش اصحکاک برای ایجاد حرکت نرم در طول تاریخ بسیار مهم بوده است. اما فکر میکنید بلبرینگ های با قفس، یعنی شکل امروزی بلبرینگ ها اولین بار توسط چه کسی اختراع شدند؟ لئوناردو داوینچی!

ساخت بلبرینگ های با قفس توسط لئوناردو داوینچی

لئوناردو داوینچی هنرمند، نقاش، مجسمه سازو معمار برجسته و عجوبه ایتالیایی در طراحی های مکانیکی و صنعتی، به عنوان پدر بلبرینگ مدرن نیز شهرت دارد. لئوناردو به شکلی باورنکردنی در همه موضوعات علمی کنجکاو و مشتاق بود، شاید شما او را به خاطر تابلو نقاشی مونالیزا یا شام آخر بشناسید، اما او یک معمار، مهندس و طراح کارکشته نیز بود. در یکی از یادداشت های او یک طراحی از بلبرینگ به عنوان جز ضروری ماشین آلات وجود دارد. نبوغ او همان عنصری بود که موجب پدید آمدن بلبرینگ های امروزی شد که اصطکاک را تا حد زیادی کاهش میدهند. در طرح او از بلبرینگ دو حلقه بالا و پایین و توپ های غلتان (عناصر نورد) وجود دارد که بین دو حلقه گیر افتاده اند. این طرح شامل یک قفس نیز هست، برای جلوگیری از تماس توپ ها باهم! و این شگفت آور ترین قسمت این طراحی است. این ساختار بلبرینگ که 500 سال پیش توسط داوینچی طراحی شد دقیقا ساختار بلبرینگ های امروزی است. یعنی رینگ ها، توپ ها یا ساچمه ها، و قفس یا شبکه بلبرینگ. انواع بلبرینگ های امروزی نیز در همین ساختار و با تفاوت در شکل ظاهری و نحوه کارکرد هستند. داوینچی بزرگ گرچه پژوهش های زیاد و موثری را در زمینه پزشکی و مهندسی انجام داده، اما همین طراحی بلبرینگ و تاثیرش در رفاه و کارامدی صنایع نیز به اندازه کافی شایسته تحسین است. طراحی این سازه تازه اول کار بود. تولید انبوه بلبرینگ ها برای استفاده گسترده در ماشین الات مسئله دیگری بود که گویا برای آن باید منتظر انقلاب صنعتی میماندیم.

گسترش بلبرینگ ها با وقوع انقلاب صنعتی

انقلاب صنعتی که از اواسط قرن 18 شروع و تا قرن 19 ادامه داشت، موجب دگرگونی های عظیم در صنعت، تولید و کشاورزی شد. با وقوع این تغییرات فولاد، بسیار بیشتر از قبل در دسترس بود و این موجب شد بلبرینگ های فولادی با استحکام فوق العاده برای اولین بار تولید انبوه شوند. این یعنی یاتاقان ها (بلبرینگ ها) وارد بخش های متنوع صنعتی شدند و کار را برای چرخیدن چرخ صنعت راحت تر کردند. اولین عنصر نورد بلبرینگ ها توپ ها بودند که برای چرخ های دوچرخه ها استفاده میشوند و بعد از آن رولبرینگ ها نیز با غلتک های استوانه ای مانند یه جای توپ ها در چرخ های کالسکه های اسبی استفاده میشدند. این آغار تحولی بود که بلبرینگ ها در صنعت حمل و نقل ایجاد میکردند. در طول انقلاب صنعتی بلبرینگ ها همیشه در سایه کار میکردند تا به توسعه صنعت کمک کنند. اما امروز حضورشان در تمام زمین، تجهیزات و وسایل گسترده شده به نحوی که به نظر میرسد بشر نمیتواند بدون آنها زندگی کند.

امروزه بلبرینگ ها چگونه هستند؟

شما الان هر کجا که باشید، برای دیدن حداقل یک وسیله که بلبرینگ ها در عملکرد آن نقش اساسی دارند فقط کافی است سر خود را بچرخانید. بلبرینگ ها تقریبا در هر وسیله ای که میچرخد یا حرکت رفت و برگشتی دارد (مثل موتور خودرو ها) وجود دارند. بلبرینگ ها بسته به نوع کارکرد در انواع مختلفی هستند و امروزه کارخانجات بلبرینگ در سراسر جهان گسترده شده اند و جنگ بین آنها جنگ برای نوآوری و کیفیت بیشتر است. بیشتر کارخانجات بلبرینگ بسیار بزرگ دارای شعب تولیدی در کشور های دیگر هستند. در حال حاضر ژاپن، آمریکا، سوئد، چین و... از معتبر ترین تولیدکنندگان بلبرینگ های مینیاتوری تا بلبرینگ های عظیم صنعتی هستند. بلبرینگ ها در انواع مختلف تماس زاویه ای، مخروطی، خود تنظیم شیار عمیق و ... برای کاهش اصطکاک و سهولت چرخیدن چرخ رفاه و صنعت آماده هستند.

بلبرینگ ها در ایران

 در ایران شاید به دلیل تحریم ها دسترسی به بعضی از برند های بلبرینگ مشکل باشد، اما هنوز بلبرینگ هایی با کیفیت بسیار بالا در ایران یافت میشوند. از معضلات یافتن بلبرینگ برای تولیدکنندگان و صنایع، یافتن بلبرینگ اصل است. جالب است بدانید برخلاف تصور برخی بلبرینگ های چینی موجود در ایران کیفیت بالایی دارند. این بلبرینگ ها در بازار جهانی نیز محبوب اند و به علت روابط این دو کشور به راحتی در ایران قابل دسترس هستند و از نوساتات قیمتی کمتری نیز برخوردارند.  بلبرینگ  skf دیگر برند بلبرینگ های موجود در ایران و بسیار با کیفیت و محصول کشور سوئد است. لیست قیمت بلبرینگ skf به دلیل نوسانات قیمت ارز، واردات پیوسته و تغییر موجودی انبار ها و سایر دلایل در ایران، نسبت به بلبرینگ چینی، نوسان بیشتری دارد. اما هنوز هم چه در ایران چه در جهان برندی محبوب و با کیفیت است. بهترین راه دسترسی به بلبرینگ های با کیفیت و اصل در ایران از طریق نمایندگی های معتبر، اصیل و با سابقه چون دیجی برینگ است.

** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است