«آرامگاه خواجه عبدالله انصاری»، «مسجد جامع هرات»، «آرامگاه امام فخر رازی» و چند اثر باستانی دیگر در این شهر از جمله ویژگیهای تاریخی هرات است.
![]() |
نمایی از قلعه اختیارالدین در هرات |
5 هزار متر مربع مساحت و 13 برج ویژگیهای قلعه اختیارالدین
بنابر روایتهای عامیانه، قلعه اختیارالدین توسط اسکندر کبیر در سال 330 پیش از میلاد ساخته شد و بعضی از محققان معتقدند که این اثر از بقایای شهر تاریخی «آرتاکوانای» است.
قلعه اختیارالدین را "ارگ بالاحصار" هم مینامند که به معنای قلعهای کوچک در میان یک قلعه بزرگ و محل زندگی حاکم یا پادشاه است. قلعه در قسمت شمالی شهر بین محل «قطبیچاق» و محله «بردرانیها» بر روی تپهای بلند واقع است. قلعه اختیارالدین حدود پنج هزار متر مربع مساحت دارد و بلندترین نقطه آن 20 متر است و در حال حاضر 13 برج دارد.
![]() |
این بنا از خشت خام ساخته شده و در قرن هفتم میلادی توسط اختیارالدین از حاکمان وقت، مرمت شد و پس از خرابیهای زمان مغول مجددا توسط «ملک فخرالدین کرت» از حاکمان «آل کرت» مرمت گردید.
این قلعه به دلیل این که مرکز حکومت بود، همواره در معرض تخریب مهاجمان بود و در سال 818 هجری قمری توسط شاهرخ تیموری دوباره مرمت شد. یونسکو در سال 1975 میلادی و در زمان حاکمیت «داود خان» این قلعه را مرمت کرد که متأسفانه به دلیل روی کار آمدن رژیم کمونیستی در افغانستان نیمه کاره ماند.
![]() |
قلعه اختیارالدین در سالهای اخیر به عنوان محل موزه شهر هرات مورد استفاده قرار میگیرد. برجهای این قلعه در زمان تیموریان به تزئینات کاشیکاری مزین شد و بقایای به جا مانده از آن نشان از وجود یک کتیبه عظیم دارد که به خط ثلث و بر روی بدنه قلعه کار شده بود. هنوز هم بر روی 2 برج در حال حاضر این تزئینات به چشم میخورد و در پائین برج کتیبهای به خط کوفی سفید وجود دارد.
به استناد بعضی از منابع دوره تیموری، در داخل قلعه اتاقی وجود داشت که اتاق «زرنگار» نام داشت و تمام دیوارها و سقفهای آن نقاشی و تزئین شده بود که متاسفانه امروز وجود ندارد.
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |