سرویس جهان مشرق- کم‌تر از یک هفته پس از نمایش تبلیغاتی آمریکایی‌ها در افغانستان، بایدن اعلام کرد که کابل باید به‌تنهایی با طالبان بجنگد. این اتفاق در حالی روی‌داده است که پنتاگون اعلام کرده بود که با بمب‌افکن‌های B-۵۲ مواضع طالبان را هدف قرار خواهد داد.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، تأکید کرده است که از تصمیم خود مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان که قرار است اواخر این ماه به پایان برسد پشیمان نیست و از افغان‌ها خواست عزم جنگ کنند. رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه با خبرنگاران در کاخ سفید گفت: من از تصمیمم پشیمان نیستم.

آخرین نیروهای آمریکایی قرار است ۳۱ اوت از افغانستان خارج شوند و به جنگ ۲۰ ساله‌ای که ایالات‌متحده درگیرش بود پایان دهند. بایدن در این گفتگو با تکرار استدلال ترامپ مدعی شده است که آمریکا در ۲۰ سال اخیر بیش از هزار میلیارد دلار در افغانستان خرج کرده است.

این سخنان بایدن نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها دیگر کشش پرداخت هزینه در منطقه را ندارند؛ واقعیت آن است که اقتصاد و جامعه آمریکا شرایط بسیار بغرنجی را سپری می‌کند. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان اخیراً هشدار داده است که: زیرساخت‌های آمریکا باید بهتر باشند. بااین‌حال، جاده‌ها، پل‌ها و شبکه آب ما روبه‌زوال است. شبکه برق ما در برابر قطعی‌ها، آسیب‌پذیر است. دسترسی به اینترنت پرسرعت و قابل‌استفاده برای بسیاری وجود ندارد!

مشابه همین دست سخنان را بایدن ضمن سخنرانی در ویسکانسین به زبان آورده و گفت: من تمام تلاش خود را برای متحد کردن آمریکا انجام دادم. برخی از دوستانم می‌گویند این غیرممکن است. ما در رابطه با موضوعات زیادی دچار شکاف هستیم. رئیس‌جمهور آمریکا با اشاره به خرابی وسیع زیرساخت‌های این کشور گفته بود: از هر ۵ مایل بزرگراه و جاده در آمریکا، یک مایل آن در وضع بد قرار دارد. البته وضع برخی از ایالت‌ها به‌مراتب از این هم بدتر است. از ساخت حدود ۵۰ درصد از پل‌های ما بیش از ۵۰ سال گذشته است. ازنظر مهندسان بیش از هزار پل در ویسکانسین دچار مشکلات ساختاری هستند. تنها هزار پل در ویسکانسین این وضع رادارند!

سخنان بایدن و سایر مقامات آمریکایی نشان می‌دهد که میان آمریکای بزک‌کرده در فیلم‌های هالیوودی و آمریکای واقعی فاصله بسیار زیادی وجود دارد. البته فرورفتن آمریکایی‌ها در باتلاق افغانستان و صرف هزینه‌های نجومی به معنای آن نیست که این دولت از شرارت‌های خود دست برداشته و منطقه را به‌سادگی ترک می‌کند.

خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان و عراق به معنای پایان دست‌اندازی‌های متجاوزین در منطقه ما نیست:

۱- آمریکایی به‌منظور کنترل آسیای مرکزی و غربی (فضای اوراسیا و خاورمیانه) نیاز به حفظ اقدامات بی‌ثبات کننده دارد؛ انجام چنین دستورالعملی همچنان به استقرار و حفظ پایگاه‌های نظامی در این منطقه وابسته است. راهکار آمریکایی‌ها برای کنترل این فضا به‌طور مستقیم، با کمک پایگاه‌های نظامی مستقر در این منطقه (تروریست‌های سنتکام) یا به‌طور غیرمستقیم و با کمک متحدان نظامی دولت‌های محلی، تأمین سلاح و غیره امکان‌پذیر است. ازاین‌رو ادعای خروج آمریکا از افغانستان به معنای چابک کردن نیروها و کم کردن از بار هزینه‌ها است. استراتژی بلندمدت واشنگتن راهبری منطقه به‌جای رهبری آن است.

۲- در ماه‌های اخیر؛ مذاکرات فشرده‌ای میان مقامات آمریکایی و مقامات دو کشور تاجیکستان و ازبکستان در آمریکا صورت گرفته است؛ در حاشیه یکی از همین دست دیدارها لویدآستین وزیر دفاع آمریکا با عبدالعزیز کامل اف وزیر امور خارجه ازبکستان بر سر همکاری‌های امنیتی و نظامی بحث و تبادل‌نظر داشته‌اند. اگرچه قانون اساسی ازبکستان اجازه استقرار پایگاه نظامی را به هیچ کشور خارجی نمی‌دهد؛ اما واشنگتن با دادن چند مشوق سیاسی و اقتصادی نیم‌نگاهی برای تغییر در قوانین و انتقال نیروها از افغانستان به ازبکستان را بررسی کرده است. (نکته مهم آن است که ازبکستان عضو پیمان امنیت جمعی روسیه نیست). پیش‌ازاین آمریکا با ساخت راه‌آهن قزاقستان، ازبکستان و افغانستان در امتداد سواحل شرقی خزر به‌تدریج وارد آسیای میانه شده است.

۳-انتقال ارتش آمریکا از افغانستان به آسیای میانه، آن‌ها را در هم‌مرزی با روسیه و چین قرار داده و کشورهای اوراسیا فرصت انتخاب ایدئولوژیک پیدا خواهند کرد. چنین تغییراتی باعث رویکردهای چندجانبه گرایانه به‌جای نگاه تک ساحتی می‌گردد.

خروج متجاوزین از افغانستان علاوه بر کاهش بار هزینه‌های مالی و تلفات برای واشنگتن؛ آمریکایی‌ها را از بن‌بست مقابله با طالبان در کوهستان به سطح باز و فراخ‌تر در فلات آسیای میانه می‌کشاند. آمدن به این صحنه برای دشمن مزیت استراتژیک در کوتاه‌مدت محسوب می‌شود؛ اما در بلندمدت چطور؟ در اساس اسناد استراتژیک آمریکایی‌ها آمده است که ایران، چین و روسیه دشمن محسوب می‌شوند؛ آمدن تروریست های سنتکام به آسیای میانه احتمال طراحی یک نقشه برای افزایش سطح ضربه زدن به این سه کشور را بالا می‌برد؛ اما کارشناسان معتقدند، گرازهای وحشی را باید در زمین بزرگ شکار کرد؛ آمدن به این زمین فراخ برای واشنگتن گران تمام می‌شود.