به گزارش مشرق، در ماه‌های اخیر، برخی از مسئولین دولتی تلاش کرده‌اند مسئله FATF را به روسیه و چین نسبت دهند. آنها ادعا می‌کنند که فارغ از تحریم‌های آمریکا، کشورهای دوست به ایران اصرار می‌کنند که کنوانسیون‌های مربوط به FATF را بپذیرد. اخیراً نیز آقای عراقچی، معاون وزیر امور خارجه در جلسه فراکسیون مستقلان ولایی درباره کنوانسیونهای مربوط به FATF گفته است: «اگر این کنوانسیون [ها] تصویب نشود، هیچکدام از کشورهای همسایه ما حتی روسیه و چین که مخالف آمریکا هستند، مبادلات پولی با ما نخواهند داشت.» درباره این اظهار نظر آقای عراقچی نکاتی وجود دارد:

FATF، درخواست روسیه و چین یا الزام آمریکا و اروپا؟

آقای عراقچی ادعا می‌کند چین و روسیه بدون FATF، با ایران مبادلات بانکی نخواهند داشت اما تاکنون یک اظهار نظر رسمی از سوی مسئولین چینی و روسی در این زمینه دیده نشده است. تجربه گذشته روابط ایران با روسیه و چین نیز نشان می‌دهد از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۵ که ایران در لیست اقدام مقابله‌ای FATF قرار داشت، روابط بانکی این دو کشور با ایران برقرار بوده است، بنابراین FATF در این حد برای چین و روسیه اهمیت ندارد که روابط خود را با ایران قطع کنند.

بیشتر بخوانید:

شریعتمداری: FATF نسخه انقلاب اسلامی نیست

داودی: سقف مطالبات FATF مشخص نیست

اینستکس نیاز به FATF ندارد

ضمن اینکه اصولاً زیرساخت قطع روابط در توصیه‌های FATF وجود ندارد چراکه طبق توصیه ۱۹ آن، در تعامل با کشور هدفی که تحت اقدامات مقابله‌ای قرار می‌گیرد، صرفاً مراقبت‌ها باید افزایش یابد و حرفی از قطع روابط کارگزاری بانکی در توصیه‌های FATF وجود ندارد. این موضوع را از بیانیه اخیر FATF نیز می‌توان متوجه شد. با وجود اینکه موافقین FATF در چند ماه اخیر کشور را از بازگشت به لیست سیاه می‌ترساندند، اما این نهاد در بیانیه اخیر خود، تهدید کرده است که صرفاً «نظارت ها» را بر شعب بانک‌های ایرانی افزایش خواهد داد. اگر FATF قادر به قطع همکاری‌های بانکی بود، چنین تهدید ضعیفی را متوجه ایران نمی‌کرد. بنابراین، ادعایی که از سوی آقای عراقچی درباره درخواست چین و روسیه از ایران مطرح شده است، صحت ندارد.

اما برعکس، چندین نمونه مشخص از سوی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها وجود دارد که صریحاً اعلام کرده‌اند ایران باید برنامه اقدام FATF را بطور کامل اجرایی کند. به عنوان مثال، وزرای خارجه سه کشور اروپایی در بیانیه مشترک ثبت ابزار پشتیبان اتحادیه اروپا (Instex) اعلام کردند که: «سه کشور اروپایی از ایران انتظار دارند همه عناصر برنامه اقدام FATF خود را سریعاً اجرا کند». همچنین اتحادیه اروپا در بیانیه جمع‌بندی خود درباره ایران از جمهوری اسلامی خواسته است تا تعهدات مربوط به برنامه اقدام FATF را اجرا کند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سفرای آلمان و انگلیس در تهران نیز سخنان صریحی درباره لزوم اجرای برنامه اقدام FATF توسط ایران داشته‌اند.

همچنین اعضای اتاق جنگ اقتصادی آمریکا از جمله آدام ژوبین، دیوید کوهن، سیگال مندلگر و مارشال بیلینگزلی، درباره لزوم اجرای استانداردهای FATF اظهار نظرهای صریحی داشته‌اند. به عنوان نمونه، سیگال مندلکر معاون تروریسم و اطلاعات مالی وزارت خزانه‌داری آمریکا که در روز ۱۵ خردادماه سال جاری در نشستی به میزبانی لابی ضدایرانی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» صحبت می‌کرد، بخشی از سخنرانی‌اش را به رابطه ایران و FATF اختصاص داد و نسبت به عدم تصویب لوایح ۴گانه FATF اعتراض کرد.

آمریکا: آنقدر اصرار می‌کنیم تا ایران این قوانین را بپذیرد!

یکی دیگر از اظهارنظرهای عجیب درباره تصویب قوانین مربوط به FATF، سخنان مارشال بیلینگزلی (رئیس‌کنونی FATF) در روز ۹ آبان ماه ۹۶، یعنی یک روز پس از ارائه لوایح مربوط به FATF از سوی دولت آقای روحانی به مجلس، در جلسه استماع کنگره است که به صراحت نشان می‌دهد آمریکا اصرار دارد تا لوایح مربوط به FATF در ایران تصویب شود. این عضو اتاق جنگ آمریکا، در پاسخ به این سؤال که: «چگونه فشار را بر روی رهبران ایران و موسسات مالی حفظ کنیم تا مطمئن شویم سپاه و موسسات مالی مرتبط با آن در تحریم‌ها رخنه ایجاد نکنند و آن را دور نزنند؟» گفت: «در رابطه با حفظ فشارها بر روی حکومت ایران، یکی از کارهایی که آنها (ایرانی ها) باید انجام دهند این است که باید یک چارچوب قانونی ایجاد کنند و برای توقف تامین مالی تروریسم پاسخگو باشند. آنها به اندازه کافی قانون ندارند و من هم نمی‌دانم که آن قوانین را اگر داشتند رعایت می‌کردند یا نه؟ اما آنها این چارچوب قانونی را ندارند و ما آنقدر اصرار می‌کنیم تا قوانین مقابله با پولشویی را تصویب و اجرا کنند. باید علیه بخش مالی آنها اقدامات مقابله‌ای انجام دهیم».

FATF، عامل کاهش تحریم‌ها یا افزایش تحریم ها؟

آقای عراقچی در جلسه فراکسیون مستقلان ولایی ادعا کرده است که: « برای عبور از این تحریم‌ها و فشارهای موجود ]باید کنوانسیون‌های مربوط به[ FATF تصویب شود.» اما آیا تصویب کنوانسیون‌های پالرمو و CFT موجب کاهش فشارهای تحریمی می‌شود؟ سخنان مارشال بیلینگزلی در کنگره آمریکا نشان می‌دهد که «آمریکا اصرار دارد ایران یک چارچوب قانونی برای افزایش فشار تحریمی و جلوگیری از دور زدن تحریم‌ها ایجاد کند». این چارچوب قانونی همان لوایح مربوط به FATF است که آقای عراقچی ادعا می‌کند برای عبور از تحریم‌ها باید آنها را بپذیریم!

هماهنگی عجیب تصمیم سازی در وزارت خارجه ایران با اتاق جنگ آمریکا

آقای عراقچی باید پاسخ دهند که آیا اصرار آمریکایی‌ها برای تصویب پالرمو و CFT، در زمانی که بزرگترین جنگ اقتصادی در طول تاریخ را علیه ایران به راه انداخته اند، برای کاهش فشارهای تحریمی است؟ به نظر می‌رسد عراقچی برای فشار بر مجمع تشخیص مصلحت نظام، این موضوعات را با اهداف سیاسی و به صورت غیرکارشناسی مطرح می‌کند. مشخص نیست در پشت پرده این تصمیم سازی‌های غلط برای مسئولین وزارت امور خارجه چه کسانی هستند، اما هماهنگی این تصمیم سازی‌ها با راهبردهای اتاق جنگ اقتصادی آمریکا، بسیار عجیب و خطرناک است. اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام باید در نظر داشته باشند کنوانسیون‌های پالرمو و CFT، چاهی است که در صورت افتادن کشور در آن، شاهد موثرتر شدن تحریم‌ها و افزایش فشارهای اقتصادی و معیشتی بر مردم خواهیم بود.