به گزارش مشرق، یکی از مولفه‌های گردشگری در دنیا مقوله گردشگری "سیاه" است، بطوریکه در چند سال اخیر، گردشگری "سیاه" در دنیا رواج یافته است که هدف گردشگران از پرداختن به آن، تفریح و خوش‌گذرانی نیست، بلکه آنها مکان‌هایی را برای گردش انتخاب می‌کنند که چندان خوشایند نیستند و حتی گاهی گردشگران را به غم فرو می‌برد! این نوع گردشگری، «گردشگری سیاه»، تلخ یا غم‌بار نامیده می‌شود، براین اساس گردشگران به دیدن آثار وقایع تلخی مانند شهرهای زلزله‌زده، مناطق سیل‌زده، بازماندگان جنگ‌ها و حملات شیمیایی می‌روند. هدف از این سفر نیز تجسم بحران‌های طبیعی و انسانی در مناطقی است که دچار آسیب و بلا شده‌اند و افرادی را به کام مرگ فرو برده است.
بیشتر بخوانیم:
روایت شوری چای بچه‌های حبیب در «گردان کمیل»
گلعلی بابایی:«چه گوارا» انگشت کوچک شهید «باکری» هم نیست
در این رابطه گلعلی بابایی از رزمندگان و فعالان حوزه فرهنگی دفاع مقدس درباره گردشگری سیاه و علت کم‌رونقی آن در کشورمان به خصوص با توجه به مناطق جنگی در ایران به تسنیم می‌گوید: گردشگری در کشور ما متولی دارد و متولی آن سازمان میراث فرهنگی است که زیرمجموعه ریاست جمهوری بوده و یکی از وظایف رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آن است که آنقدر که به تخت جمشید و آثار باستانی ارزش قائل می‌شود به آثار معاصر نیز ارزش قائل شوند و یا آنقدر که به چغازنبیل ارزش قائل هستیم، آن سوی شوش هم ارزش قائل شوند. البته نه آن شوش با قدمت چند هزار ساله - بلکه شوشی که در سه دهه اخیر در آن جنگ رخ داده است. مثلاً تپه علی گره زد، فکه، دهلاویه، سوسنگرد و بُستان که ارزش گردشگری سیاه را دارد و باید برای این نوع گردشگری هزینه شود.
وی ادامه می‌دهد: بنابراین باید برای این مناطق، تور گردشگری گذاشته شود، چطور برای تخت جمشید تور می‌گذارند، شما الان بروید اکثر دفاتر مسافرتی چنین تورهایی برای تخت جمشید دارند ولی آیا شما مشاهده کردید که گردشگر برود بازی دراز را ببیند در حالیکه این مناطق طبیعت زیبا و چشم‌اندازی دارند ولی در این مناطق جنگ رخ داده و تاریخ هم دارند و آنجا می‌توان برای گردشگری مقطعی از تاریخ را تعریف کرد.
این نویسنده کتب دفاع مقدس بیان می‌کند: همچنین می‌توان گردشگر را به جنگل‌های آلباتان برد و در آنجا مقطعی از تاریخ را تعریف کرد ولی برای این مناطق کسی تور گردشگری تعریف نمی‌کند و بیشتر همین حزب‌اللهی‌ها هستند که به این مناطق می‌روند. همین افرادی که نیاز نیست روی آنها کار کنیم و نیاز نیست به آنها در این موارد چیزی بگوییم زیرا آنها خودجوش به این مناطق سفر می‌کنند و افرادی هم هستند که هر ساله به این مناطق می‌روند و محتوای ذهنی آنها از تاریخ و مناظر این مناطق پُر شده است.
گعلی بابایی در تشریح عملکرد ستاد راهیان نور به عنوان متولی اصلی مناطق عملیاتی دفاع مقدس نیز عنوان می‌کند: بیشتر کارها تبلیغاتی شده است، مثلا تفاهمنامه امضا و در رسانه‌ها نیز منتشر می‌شود مبنی بر همکاری میان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و ستاد راهیان نور - ولی در اجرا هیچ وقت بها داده نمی‌شود.
وی در تشریح ایرادهای کار نیز تصریح می‌کند: ایراد کار در این است که برای چنین مقوله‌ای باید سازوکار تعیین شود زیرا گردشگر خارجی که بسیجی مسجد نیست ما تاریخی قید کنیم که مثلاً از 25 اسفند آنها را به مناطق عملیاتی می‌بریم تا 5 فروردین - درحالیکه گردشگر خارجی شاید وسط سال به ایران سفرمی‌کند و باید در نظر داشت که در میانه سال - گردشگر را به کدام مناطق عملیاتی ببریم مثلاً در فصل تابستان نمی‌توان گردشگر خارجی را به شلمچه برد.
این نویسنده کتب دفاع مقدس در مصادیقی از منظر فصول سال برای بستن تورهای گردشگری جهت توریست‌های خارجی به مناطق عملیاتی در قالب گردشگری سیاه می‌گوید: مثلاً فصل بهار می‌توان بیشتر گردشگران را به جنوب برد و در فصل تابستان برای گردشگر تور مناطق غرب و شمال غرب بست. به طور مثال برای فصل بهار از اواسط فصل زمستان و اسفند می‌توان کلید این سفرها را زد که بهترین مکان و استان نیز خوزستان است که هوا نیز بسیار خوب بوده و اکثر عملیات‌های دفاع مقدس - مانند فتح‌المبین، الی بیت‌المقدس که منجر به آزادی خرمشهر شد، عملیات رمضان، عملیات والفجر مقدماتی، عملیات والفجر یک و عملیات بُستان رخ داده است که در بهار می‌توان برای این مناطق تور گردشگری تعیین کرد.
گلعلی بابایی در حاشیه رونمایی از کتاب «کمیل» هنوز زنده است، به تسنیم بیان می‌کند: در تابستان می‌توان گردشگران را به کردستان و شمال غرب برد. زیرا در کردستان تقریباً در شهرهای آنها عملیات رخ داده است. مانند عملیات آزادسازی مریوان، آزادسازی بانه، سردشت، پاوه.
وی تصریح می‌کند: در فصل پاییز نیز می‌توان گردشگر را به جبهه میانی برد، یعنی سرپل ذهاب و قصر شیرین که عملیات بازی‌دراز در آنجا رخ داده است و یا به مناطق عملیاتی از جمله مسلم بن عقیل برای گردشگر تور تعریف کرد و در نهایت عملیات‌های دفاعی نیز در این مناطق صورت پذیرفته است.
این فعال حوزه فرهنگی دفاع مقدس خاطرنشان می‌کند: در نهایت در زمستان نیز دوباره می‌توان یکی از بهترین مسیرها برای گردشگران به سمت خوزستان را تعریف کرد. چون مناطق عملیاتی دیگر در زمستان بسیار سرد است. همچنین مهران که از مسیرهای ورودی کربلا به حساب می‌آید و قلاویزان و شهر مهران که دست دشمن بود و آثار جنگی در آنجا وجود دارد نیز در این فصل می‌تواند مقصد خوبی برای گردشگران تعیین شود.
