به گزاارش مشرق، سه شنبه هفته گذشته، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا ژست طلبکار به خود گرفته و به صورت رسمی خروج این کشور از برجام را اعلام کرد. این در حالی بود که آمریکا- هم در دولت اوباما و هم در دولت ترامپ- به تعهدات خود عمل نکرده بود و در جایگاه متهم قرار داشت.
بیشتر بخوانید:
پس از خروج رسمی آمریکا از برجام، دولتمردان و رسانههای حامی دولت تاکید کردند که ایران به برجام بدون آمریکا در کنار اروپا ادامه میدهد. روزنامههای حامی دولت نیز با تیترهایی همچون «خروج مزاحم از برجام»،«برجام ماند، آمریکا رفت»، «موگرینی: در برجام میمانیم»، «تصمیم منطقی تهران» و... از برجام بدون آمریکا استقبال کرده و تاکید کردند که اروپا در کنار ایران ایستاده است.
حال سوال این است که آیا واقعا اروپا در «برجام بدون آمریکا» در کنار ایران ایستاده است؟! به این موارد دقت کنید:
1- پس از خروج آمریکا از برجام، سران سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در واکنش به این اتفاق، بیانیهای صادر کرده و مواضع خود را اعلام کردند. این سه کشور در بیانیه فوق (با ژستی طلبکارانه)! به دولت ایران تاکید کردند که نباید در مقابل عهدشکنی آمریکا واکنشی نشان داده و همچنان میبایست تعهدات خود را یکطرفه ادامه دهد! علاوه بر این، اعضای اروپایی 1+5 تاکید کردند که در عین حال که برجام باید حفظ بشود، ایران میبایست درباره مسائل منطقه مخصوصا در سوریه، عراق، یمن و همچنین برنامه موشکهای بالستیک خود پاسخگو باشد! همچنین باید برخی از مقررات برجام که پس از سال 2025 خاتمه مییابد در یک چارچوب طولانی تری تعریف شود.
2- دونالد ترامپ و دیگر مقامات کاخ سفید پیش از این بارها اعلام کرده بودند که برجام به دلیل اینکه مسئله موشکی و قدرت منطقهای ایران را پوشش نمیدهد و همچنین محدودیتهایش دائمی نیست، قابل قبول نمیباشد و باید اصلاح شود. با بررسی بیانیه اخیر سه کشور اروپایی و مقایسه آن با زیاده خواهیهای ترامپ به این نتیجه میرسیم که این بیانیه، دقیقا تکرار یاوه گوییهای ترامپ است.
3- به فاصله کوتاهی پس از انتشار بیانیه سه کشور اروپایی، «هیثر نوئرت» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با فاکس نیوز گفت: «پس از خروج از برجام، اقدام بعدی واشنگتن آن است که با متحدان اروپایی و دیگران درباره پاسخگو کردن ایران بابت «اقدامات بد» (!) این کشور مذاکره و صحبت کند. با متحدان اروپاییمان و دیگران این صحبت را انجام میدهیم که بیایید به ایران با توجه به کلیت اقدامات بد آن نگاه کنیم و فقط به یک نگاه محدود به توافق هستهای نظاره نکنیم».
4- روزنامه «تاگس اشپیگل» در روزهای گذشته در گزارشی نوشت: «"آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان درباره انتظارات بیش از حد از اروپا برای مناقشه با آمریکا بر سر خروج از برجام هشدار داد. مرکل روز جمعه در سخنانی در مونستر گفت: "ما نباید خود را قویتر از آنچه هستیم نشان دهیم. اروپا نمیتواند به تنهایی خود را به عنوان قدرت صلح نشان دهد. باید این مسأله مشخص شود که اصلا تا چه حد میتوان از توافق هستهای با ایران حمایت کرد در صورتی که قدرت بزرگ اقتصادی یعنی آمریکا، دیگر در این راستا مشارکت ندارد"».
5- در روزهای گذشته هفتهنامه ویکلی استاندارد در گزارشی به نقل از «ریچارد گولدبرگ» مشاور ارشد «بنیاد دفاع از دموکراسیها» نوشت: «پشت درهای بسته دیپلماتهای اروپایی درحال پذیرفتن این مسئله هستند که با تحریمهای آمریکا همراهی خواهند کرد».
6- نشریه «دیسایت» در روزهای گذشته در گزارشی نوشت: «"پیتر آلتمایر" وزیر اقتصاد آلمان گفت که برلین هیچ امکانی برای حمایت از شرکتهای آلمانی در برابر تحریمهای آمریکا در مناسبات تجاری با ایران ندارد. وی درخواستها برای تاسیس یک صندوق اروپایی که عواقب تحریمهای تهدیدی آمریکا را برای شرکتهای آلمانی در مناسبات تجاری با ایران از بین ببرد، رد کرد و گفت در حال حاضر قوانین آلمان چنین مداخلاتی را پیشبینی نمیکند».
7- وزارت خزانهداری انگلیس در بیانیهای اعلام کرد: «اینکه شرکتهای انگلیس چه واکنشی به تحریمهای آمریکا نشان بدهند یک مسئله تجاری و حقوقی مربوط به خود آن شرکت است».
این رویکرد اروپا اصلا اتفاق جدیدی نیست. اروپا در «برجام با آمریکا» هم دقیقا همین رویکرد را داشت. آنجا که ظریف صراحتا اعلام کرد که ما هنوز نمیتوانیم یک حساب در بانکهای انگلیس باز کنیم و آنجا که آلمان در اقدامی توهین آمیز از سوخت رسانی به هواپیمای ظریف خودداری کرد و آنجا که آقای روحانی اعلام کرد که 4 سال است که با گونی دلار میآوریم!
کارشناسان معتقدند که با خروج آمریکا از برجام، عملا تعهدات اروپاییها در توافق به صورت خودکار از بین خواهد رفت. به عبارت دیگر، اروپا توان و اراده ارائه تضمینهای لازم به ایران را ندارد.
اوباما و دیگر مقامات سابق دولت آمریکا چندین بار به صراحت اعلام کردند که «ما توانستیم بدون شلیک حتی یک گلوله، توان هستهای ایران را متوقف کنیم». مقامات ارشد دولت اوباما همچنین تاکید کردند که «ما صنعت هستهای ایران را متوقف کردیم و حالا نوبت دولت بعدی آمریکا است که این روند را درخصوص توان موشکی و قدرت منطقهای ایران اجرا کند». علیرغم لبخندها و حمایتهای ظاهری اروپا از حفظ برجام و عصبانیت و خشم آمریکا از برجام، هدف اصلی و مشترک آمریکا و اروپا این است که با اجرای ترفند «پلیس خوب-پلیس بد»، توان موشکی و قدرت منطقهای ایران را نیز برجامیزه کرده و به خیال خام خود بدون شلیک حتی یک گلوله، برجامهای بعدی را نیز به مرحله اجرا برسانند.
اظهارات مقامات دولت درخصوص گرفتن تضمین از اروپا و خوش بینی به اظهارات مقامات تروئیکای اروپایی در حالی است که این کشورها هم در برجام و هم در توافق سعدآباد، آزمون خود را پس داده و ثابت کردهاند که به هیچ عنوان قابل اعتماد نیستند.