به گزارش مشرق به نقل از الاخبار، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا، روز گذشته طی اظهاراتی صریح و غیر مبهم، از خروج «بسیار نزدیک» ارتش آمریکا از سوریه خبر داد.

اظهاراتی، که با درگیری‌های مستمر در مواجهه با مسکو و تهران، و نیز با منافع آمریکایی در سوریه هم‌سو نیست. شوکی، که اظهارات ترامپ وارد کرد، طی ساعات و روزهای آینده آشکار خواهد شد؛ و باید منتظر واکنش‌های محافل سیاسی و نظامی طرف‌های مختلف به‌ویژه روسیه، ایران، ترکیه و اسرائیل ماند.

بیشتر بخوانید:

ترامپ: خیلی زود سوریه را ترک می‌کنیم

به رغم ماهیت «بداهه‌پردازی» این سخنان، ولی طبق داده‌های موجود به نظر می‎رسد که چنین اظهاراتی از سلسله تفاهم‌های انجام شده با «ولادیمیر پوتین» و «رجب طیب اردوغان» روسای جمهور روسیه و ترکیه دور نبوده است و فضای را برای پدیده‌های متفاوت از گذشته آماده می‌کند.

از سوی دیگر، به نظر می‌رسد گویا ترامپ به وعده‌های خود در جریان کارزارهای انتخاباتی‌اش، عمل می‌کند. در نتیجه، سوالات و پرسش‌های زیادی درخصوص پیامدهای این اظهارات رئیس «ابرقدرت جهان» مطرح می‌شود، سوریه محور درگیری‌های مستمر در منطق است پس آیا ترامپ کشورش را برای شکست در آن سوق می‌دهد؟

تنها چند روز پس از جنگ لفظی شدید میان روسیه و آمریکا در نتیجه تهدیدهای واشنگتن به اقدام نظامی علیه اهداف دولت سوریه- که در واکنش به عملیات نظامی در غوطه شرقی دمشق بوده است- رئیس‌جمهوری آمریکا اظهارات قابل توجه و بحث برانگیزی ایراد کرد مبنی بر این‌که آمریکایی‌ها سوریه را «به زودیِ زود» ترک می‌کنند.

ترامپ این سخنان را در مراسم ویژه درباره پرونده زیرساخت‌ها در ایالت «اوهایو» ایراد کرد. وی با اشاره به این‌که آمریکا به سرکوب داعش نزدیک می‌شود، گفت: «ما از سوریه خیلی زود خارج خواهیم شد... و آن را به دیگران واگذار می‌کنیم. ما خیلی زود صد درصد قلمرو آنها را که به آن خلافت می‌گفتند، بازپس گرفتیم.» رئیس‌جمهوری آمریکا در ادامه گفت: «واشنگتن ۷ تریلیون دلار در خاورمیانه خرج کرده است.»

اظهارات ترامپ درباره عقب‌نشینی قریب‌الوقوع از سوریه، با بیشتر پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌ها درباره موضع دولت آمریکا درباره حضور نظامی‌اش در سوریه و رویارویی با ایران در میدان سوریه، و همچنین به شکست کشاندن «طرح روسیه در آینده سوریه»، در تضاد است.

سیگنال‌های این رویکرد تا حدود زیادی استراتژی امنیت ملی آمریکا را، که سال گذشته اعلام شد، زیر سوال می‌برد همچنان‌که بودجه‌ هنگفتی، که برای هزینه‌های نظامی در سوریه به منظور حضور طولانی‌مدت در این کشور اختصاص داده شده، معلق خواهد ماند. باید منتظر عملی شدن اظهارات ترامپ ماند؛ هرگونه عقب‌نشینی نظامی احتمالا با چندین احتمالات به غیر از آن‌چه عنوان شده یعنی «اتمام ماموریت و هزینه‌های خرج شده»، مرتبط است.

داده‌ها از وجود تفاهمات با روسیه و ترکیه، از جمله درخصوص منطقه شمالی و کنار رفتن تدریجی آمریکا از مناطق تحت تحت تصرف کُردها حکایت می‌کنند. همچنین این اظهارات ترامپ از تفاهم دیگری مبنی بر فعال کردن ماموریت «استفان دی‌میستورا» فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به سوریه، خبر می‌دهد. از سوی دیگر، با مسکو درباره تضمین‌هایی «درخصوص کاستن از نگرانی اسرائیل» به‌ویژه درخصوص منطقه جنوبی سوریه مذاکره می‌شود.

اگر چه واشنگتن در ماه می آینده احتمالا توافق هسته‌ای با ایران( برجام) را لغو می‌کند، می‌توان بخشی از اظهارات ترامپ را این‌گونه تفسیر کرد که آمریکا در حال برداشتن گامی پیشگیرانه برای هرگونه تشدید تنش احتمالی، که می‌تواند جان نظامیان آمریکایی مستقر در سوریه را در معرض خطرات مستقیم  قرار دهد.

این فرضیه را پیشتر برخی محافل آمریکایی از جمله «رابرت فورت» سفیر سابق این کشور در سوریه، مطرح کرده و متذکر شده است که «رویارویی با ایران» از طریق حضور نظامی آمریکا و غیرنظامی در شرق رود فرات «بی‌فایده است». وی در نشست استماع در یکی از کمیته‌های کنگره گفت که غیرنظامیان و نظامیان آمریکایی در معرض هدف‌های «عملیات‌های غیرمستقیم شبکه‌های اطلاعاتی سوریه فعال در این کشور» قرار خواهند گرفت.