سرویس جهان مشرق - استان ادلب به خاطر موقعیت استراتژیکی آن از چند لحاظ برای طرفهای درگیر در جنگ سوریه اهمیت و ارزش فراوانی دارد. بعد از پیروزیهای نیروهای ضد تروریست در داخل خاک سوریه ( ائتلاف ارتش سوریه، ایران، حزبالله لبنان و روسیه) تمامی گروههای مسلح تروریستی (فتح الشام (القاعده) ،جبهه النصره ، احرارالشام ، ... ) مجبور به عقبنشینی به داخل استان ادلب شده و باوجود داشتن اختلافات در مناطق و شهرهای مختلف این استان استقراریافته و هر یک به نحوی سعی در بازسازی و تقویت نیروهای خود در جهت مبارزه با ائتلاف ضد تروریستی بخصوص ارتش دولتی سوریه نموده است؛ بهگونهای که از دیدگاه جهانیان این شهر به قلعهای برای نیروهای تروریستی مسلح مخالف دولت سوریه تبدیلشده است.
آمریکا سعی دارد تا با حمایت از نیروهای کرد و با کمک آنها زودتر از همه کنترل این منطقه حساس را در دست داشته باشد.از طرفی نگرانیهای زیادی از این بابت که از میان این گروههای مسلح حاضر در استان ادلب ، کدامیک قادر خواهد بود تا بر دیگر نیروهای مسلح شورشی پیروز شده و کنترل کامل این استان را در دست بگیرد وجود دارد. در این میان نیروهای مسلح ارتش آزاد سوریه و القاعدهایها از حمایت کامل دولت ترکیه برخوردارند و ابزار ترکیه برای مقابله و یا حتی برتری و تسلط بر استان ادلب در برابر سایر نیروهای مسلح مخالف به شمار میآیند.
نگرانی و چالش اصلی ترکیه ، مقابله با نیروهای مسلح کرد «پ ک ک» و «ی پ گ» است که از حمایت همهجانبه و تمامقد ایالاتمتحده امریکا برخوردار هستند. آمریکا سعی دارد با ایجاد کمربند و یا کریدور کردی از اقلیم خودمختار کردستان عراق تا مرز سواحل دریای مدیترانه ، حضور نیروهای مسلحی را که موردحمایت دولت ترکیه هستند و همچنین کمربند امنیتی که ترکیه میخواهد با حضور این نیروها در مرزهای خود با سوریه برای مقابله با نیروهای مخالف کرد ایجاد نماید را از بین ببرد.
بنابراین ترکیه بااحساس خطر از این نقشه آمریکا و ایده کریدور کردی موردحمایت ترامپ و با تلاش برای حضور نظامی و تسلط بر ادلب به دنبال چند هدف عمده است که ازجمله آنها میتوان به جلوگیری از بروز خلع امنیتی در مرزهای خود با سوریه، جلوگیری از انتقال آسان نفت ارزان منطقه خودمختار کردستان عراق با کمک راه دریایی مدیترانه به اسرائیل و کشورهای غربی و بالعکس تجهیز شدن کردها بهوسیله پول این نفت از همین راه دریایی،جلوگیری از نفوذ و یا خروج نیروهای تروریستی مسلح کرد مخالف دولت ترکیه از مرزهای سوریه ،مقابله یا کم کردن حضور نظامی نیروهای کرد مسلح «ی پ گ» در منطقه خودمختار عفرین و پشتیبانی از پایگاه نظامی حمیمیم که نیروهای روسی حاضر در خاک سوریه در آن مستقر هستند، اشاره کرد. در نشست آستانه نظارت بر منطقه عاری از تنش ادلب به نیروهای ترکیه واگذار شد و قرار گردید که ترکیه امنیت ادلب را تأمین کند.
فلذا ترکیه با نیت دست یافتن به این اهداف ، عملیات سپر فرات را در مرزهای جنوبی این کشور آغاز کرد و در این عملیات سعی نمود تا بانفوذ و تسلط بر قسمتهای شرقی رودخانه فرات (بهغیراز منبج) ، کریدور نیروهای کردی را در امتداد مرزهای جنوبی این کشور قطع کرده و جلوی تسلط نیروهای مسلح «پ ک ک» و «ی پ گ» بر مرزهای جنوبی کشور ترکیه را بگیرد.
اگر نیروهای مسلح کرد در امتداد مرزهای ترکیه حضور فیزیکی داشته باشند؛ در مرحله اول ارتباط ترکیه با جهان عرب بهطورکلی قطعشده و ترکیه دیگر هیچ راه زمینی برای ارتباط با دنیای عرب نخواهد داشت و در ثانی با تسلط کردها بر ادلب ، رؤیای کریدور کردیِ آمریکا محقق خواهد شد و تنها مرز ارتباطی بین ترکیه با کشور سوریه از بین خواهد رفت و ترکیه عملاً از گردونه تأثیرگذاری بر مسائل و تحولات کشور سوریه خارج خواهد شد.
در همین راستا اگر نیروهای مسلح وابسته به القاعده در استان ادلب موفق شده و کنترل کامل این استان و مرزهای آن را در دست بگیرند با توجه به روابط سرد آنکارا با عربستان سعودی در این اواخر و با عنایت به حمایت مالی سعودیها از نیروهای تروریستی -تکفیری القاعده و گروههای وابسته به آن ، بعید نیست که ترکها با یک چالش امنیتی متفاوت و منحصربهفرد که تابهحال نظیر آن را به خود ندیدهاند هم در مرزهای خود وهم در داخل خاک خود روبرو شوند.
تمامی گروهای شورشی و تروریستی مسلح حاضر در استان ادلب سوریه و حامیان خارجی آنها به اهمیت بینظیر و غیرقابلانکار این منطقه استراتژیک آگاهی کامل دارند و تمامی توان مالی و سیاسی خود را برای تسلط بر این استان وبرتری بر سایر نیروها صرف کردهاند.
ترکیه برای جلوگیر از مداخله نظامی آمریکا در استان ادلب به بهانه مقابله با گروههای تروریستی و همچنین برای ممانعت از تشکیل کانتون واحد کردها در شمال سوریه و درواقع باهدف محاصره کامل عفرین و درنهایت جلوگیری ازبوجود آمدن درگیریها در استان ادلب که باعث روانه شدن سیل آوارگان از شهرهای استان ادلب به کشور ترکیه خواهد شد؛ سعی دارد تا کنترل کامل این استان را با کمک سایر نیروهای مسلح موردحمایتش در اختیار خود داشته باشد.
با توجه به همسایگی استان ادلب با حلب و نزدیکی این استان به منطقه عفرین، هدف مهم آتی ترکیه بعد از استان ادلب محاصره کامل منطقه خودمختار کردستان سوریه به نام عفرین است. چون در حال حاضر این منطقه از سمت غرب و شمال بهوسیله ارتش ترکیه و مرزهای این کشور در محاصره است؛ ترکها قصد دارند تا از سمت جنوب و شرق (منطقه الباب) هم آن را به محاصره کامل خود دربیاورند.
مولود چاوش اوغولو وزیر خارجه ترکیه در تشریح اهداف و عملکرد ترکها در سوریه گفته بود که هدف ترکیه از استقرار نیروهای ترک در خاک سوریه و ادلب ، جلوگیری از بروز هرگونه درگیری مسلحانه در این شهر می است. ما خواهان شرکت در روند سیاسی بحران سوریه هستیم.
بنابراین استان ادلب برای ترکیه در حکم شریان حیاتی امنیت و ثبات این کشور در منطقه است که در صورت عدم کنترل صحیح و دقیق، میتواند ترکیه را به سمت یک معمای امنیتی پیچیده و حتی تجزیه پیش ببرد.