قبل از آنکه به بررسی نمودارها بپردازیم، ذکر این نکته کاملاً ضروری است که رقابت در بالای جدول رنکینگ، بسیار بالاست و به همین خاطر، نتایج مسابقات دوستانه یا رسمی، اهمیت فراوانی در بقای تیم‌ها در جایگاهشان دارد. وقتی تیم ملی در یک یا دو ماه، هیچ مسابقه‌ای نداشته باشد، حفظ جایگاهش مقابل رقبای آفریقایی، اروپایی و آمریکایی دشوارتر می‌شود.

*از دسامبر 2016 تا آوریل 2017(زمان فعلی) تیم ملی به همراه دیگر تیم‌های آسیایی، در دو مقطع سقوط‌های مقطعی و میلی متری را متحمل شدند که دلیلش برگزار نشدن مسابقات در سطح این قاره بود اما با برگزاری چند مسابقه اخیر در مرحله مقدماتی جام جهانی، تیم ملی توانست امتیازات لازم را کسب کند و با جبران پله‌های از دست رفته،  به رتبه بیست و هشتم برسد که در سال‌های اخیر، رتبه‌ای دست نیافتنی بود. تیم ملی در دسامبر و ژانویه 2016، رتبه بیست و نهم را داشت که بهترین رتبه تیم ملی در زمان کارلوس کی روش تا آن زمان بود. در دو مقطع فوریه و مارس 2017، تیم ملی به رتبه‌های سی و دوم و سی و سوم سقوط کرد که البته این سقوط، یک امر آسیایی بود یعنی دیگر تیم‌های آسیایی نیز همراه با ما جایگاه قبلی را از دست دادند. مهم این بود که ایران رتبه نخست خود در قاره را از دست نداد.

 *حالا در آغاز ماه آوریل سال 2017، تیم ملی مزد برتری‌های خود در مسابقات مقدماتی جام جهانی مقابل قطر و چین را گرفته و این بار نه به رتبه قبلی خود یعنی رتبه بیست و نهم، که به رتبه بیست و هشتم بازگشته! دستاورد ارزنده‌ای که نشان می‌دهد کی روش روند حرکتی مناسبی را برای تیم ملی تنظیم کرده و این حرکت دقیقاً طبق نقشه پیش می‌رود.

نکته جذاب‌تر اینجاست که فاصله تیم ملی با رقبای آسیایی آنقدر بالاست که بعید به نظر می‌رسد تیمی بتواند به این زودی‌ها به ما برسد. به عنوان مثال کره جنوبی که در چند ماه گذشته، به ترتیب رتبه‌های سی و هفتم، سی و نهم و چهلم را در اختیار داشت، بعد از برگزاری مسابقات در هفته‌های اخیر جای پیشرفت در جدول به رتبه چهل و سوم سقوط کرد!

فاصله تیم ملی با دیگر رقبای آسیایی از جمله ژاپن، استرالیا، ازبکستان و عربستان نیز زیاد است و به نظر می‌رسد ایران راهش را از رقبای آسیایی جدا کرده. ایران هم اکنون بیست و هشتم است، کره جنوبی در رتبه چهل و سوم جای دارد، ژاپن چهل و چهارم، استرالیا پنجاهم، عربستان پناه و دوم و ازبکستان هم در رتبه شستم جای گرفته!

به این ترتیب مشخص می‌شود که تیم ملی، نه تنها در رنکینگ فیفا صعودی خیره کننده را تجربه می‌کند بلکه فاصله خود با دیگر تیم‌های آسیایی را نیز بسیار افزایش داده است.

ایران در سید سوم؟

اما پیشروی خیره کننده تیم ملی در رنکینگ فیفا، موقعیت بسیار استثنایی دیگری را در اختیار تیم ملی قرار داده و آن، فکر کردن به رویای قرار گرفتن در سید سوم قرعه کشی جام جهانی است. ما همیشه در سید آخر قرعه کشی قرار داشتیم و آخرین تیمی بودیم که در گروه بندی، به سه تیم دیگر حاضر در گروه اضافه می‌شد. این بار اما تا منطقه قرار گرفتن در سید سوم، تنها و تنها 4 پله فاصله داریم.

شاید تیم ملی الان در رتبه بیست و هشتم باشد اما رقبای بسیار سرشناسی را در رتبه‌های بعد از خود می‌بینیم که حضور ایران در این منطقه حساس از رنکینگ را برنمی تابند.

رده بندی فیفا بعد از ما به این شرح است:
28 . ایران
29 . بوسنی
30. سنگال
31. مجارستان
32. هلند
33. کامرون
34. سوئد
35. بورکینوفاسو
36. اتریش
37. اکراین
38. پاراگوئه
39. یونان
40. نیجریه

حضور 4 تیم آفریقایی، 7 تیم اروپایی و یک تیم از آمریکای جنوبی در پشت سر ما، نشان دهنده فشرده بودن رقابت در این منطقه است. رقابت در این مراحل بالاست و یک تساوی ما می‌تواند تیم‌های پایین دستی را در رنکینگ ماه‌های بعدی، از ما بلاتر ببرد. همچنین نحوه امتیازدهی مسابقات هم به گونه‌ای است که تیم‌های آمریکای جنوبی و اروپا در محاسبات، به دلیل برخورداری از امتیاز قاره‌ای بالاتر، می‌توانند با بازی برابر، بالاتر از ما بایستند.

*نحوه محاسبه امتیاز مسابقات
فرمول امتیاز دهی به مسابقات و نحوه محاسبه آن برای امتیازدهی در رنکینگ خیلی پیچیده نیست.

امتیاز نهایی یک مسابقه با این فرمول محاسبه می‌شود:

P = M x I x T x C 

P یعنی امتیاز

M   یعنی نتیجه مسابقه (برد یا مساوی). امتیاز بازی برای برد 3، برای تساوی یک و برای باخت 0 است.

I یعنی اهمیت بازی (رسمی بودن یا نبودن و همچنین نوع مسابقه و اهمیتش). بازی دوستانه عادی بین دو کشور امتیاز یک دارد. بازی در مرحله مقدماتی جام جهانی یا مسابقات قاره‌ای 2.5، فینال رقابت‌های قاره‌ای و همچنین مسابقات جام کنفدراسیون‌های جهان 3 و مسابقات نهایی جام جهانی امتیاز 4 دارند.

T یعنی جایگاه تیم حریف در رنکینگ فیفا. برای محاسبه این عامل، عدد 200 را از جایگاه تیم حریف کم می‌کنند. تیم‌های بلای جدول فیفا معمولاً  امتیاز 200 می‌گیرند  و تیم‌هایی که در رنک فیفا رتبه‌شان از عدد 150 به بالاست، با امتیاز 50 کارشان را ادامه می‌دهند.

C یعنی جایگاه قاره‌ای که تیم حریف به آن تعلق دارد. امتیاز آمریکای جنوبی 1 است، اروپا 0.99 و قاره‌های دیگر 0.85!

*رویای سید سوم
صعود تیم ملی ایران به جام جهانی به زودی رسمی می‌شود. بعد از آن، باید با بالا بردن بازی‌های دوستانه، کاری کنیم که تیم ملی بتواند به رنگ بیست و چهارم نزدیک شود و به سید سوم این رقابت‌ها دست یابد. رؤیایی که تا امروز دست نیافتنی بوده و حالا بیش از هر زمان دیگری به آن نزدیکیم.