آقای نیکولو سلام، به یورونیوز خوش آمدید.
سلام
آیا سیاست فرانسوا فیون در قبال خاور میانه از هم اکنون روشن است؟
نه. نمیتوان گفت که روشن است، زیرا یک سیاست با جزئیاتش تعریف میشود آن هم روزی که فرد به قدرت رسیده باشد، بر مسند ریاست جمهوری تکیه زده باشد و پروندهها را مقابل او بگذارند، هر پرونده با جزئیات خودش، برای آن تصمیمات بهروز گرفته شود. در حال حاضر با نگرش و روحیه فیون درباره مسائل بزرگ مطرح در خاور میانه آشنا هستیم. احساس میشود که او در برابر موضع فعلی دولت و حتی دیگر رقیبان خودش در انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان از راست و میانه، موضع نسبتا تازهتری دارد. به جای اتخاذ مواضعی که به قول خودش فضا را دچار انجماد میکند، دیدگاهی بازتر را برگزیده و بیشتر در پی راه حلهای عملی است.
فرانسوا فیون که به طرفداری از روسیه شناخته شده، با حکومت ایران هم که به ویژه در سوریه همپیمان بزرگی برای مسکو است نمیتواند دشمنی خاصی داشته باشد. آیا سیاست، یا به قول شما «نگرش» آقای فیون در برابر ایران مشخص است؟
بله، این نگرش احساس میشود، چون همان طور که میدانید فیون تاکنون
کنجکاوی شخصیاش نسبت به ایران را نشان داده و در ماه مارس گذشته (اسفند
۹۴) هم به تصمیم خودش به ایران رفت فقط برای آن که با افرادی دیدار کرده،
فضای آنجا را به گونهای لمس کند و چیزهایی را هم ببیند. این حرکت مثبت
نشان میدهد که در او ارادهای برای درک بهتر و احتمالا تلاش برای آن که
ایران به جایگاه شایسته خود در خاورمیانه برسد، وجود دارد. البته این
«جایگاه شایسته» باید تعریف شود، چون قطعا ایران و عربستان سعودی برداشت
یکسانی از مفهوم «جایگاه شایسته ایران در خاورمیانه» ندارند. این بازی
دیپلماسی و سیاست است که فرانسه شاید بتواند انجام دهد. یعنی تلاش کند تا
این دو کشور را که در در حال حاضر در تنش بزرگی به سر میبرند، به هم نزدیک
کند.
همانگونه که گفتید، فرانسوا فیون تاکنون به ایران سفر کرده و در آنجا با
رفسنجانی، رئیس شورای تشخیص مصلحت نظام گفتگو کرده است. آیا اگر او رئیس
جمهوری بشود در پی تحکیم پیوندهای فرانسه با میانهروهای درون حکومت ایران
خواهد بود؟
نه، بگذارید به شما بگویم. وقتی فردی رئیس جمهوری میشود و کشور و حکومتی را نمایندگی میکند، با یک گروه خاص از افراد گفتگو نمیکند، هر چقدر هم که آنها شایسته باشند. بنابراین اگر فرانسوا فیون رئیس جمهوری بشود (البته هنوز به طور کامل پیروز نشده)، حکومت ایران را مخاطب قرار خواهد داد، حالا این حکومت هر چه میخواهد باشد. ممکن است نماینده آن رئیس جمهوری کنونی، روحانی باشد. انتخابات آتی ریاست جمهوری در ایران در ماه مه آینده (اردیبهشت ۹۶) برگزار خواهد شد. شاید روحانی دوباره انتخاب شود، هنوز چیزی نمیدانیم. اما مسئله قطعی آن است که اگر فرانسوا فیون به مقام ریاست جمهوری فرانسه برسد، با رئیس جمهوری ایران، هر کسی که باشد، سخن خواهد گفت.
آیا به نظر شما مورد کارزار انتخاباتی حزب «پودموس» اسپانیا که متهم به دریافت پول از ایران شده بود، سبب نمیشود فکر کنیم که فرانسوا فیون هم شاید به دنبال جلب حمایت، خواه مشروع خواه نامشروع، از سوی کشورهای خارجی باشد؟
راستش این در قاموس آقای فیون نیست. حالا این که او را قبول داشته باشیم یا نه، بحث دیگری است. به نظر من، او اصلا وارد چنین کارهایی نمیشود. از سوی دیگر این را هم باید گفت که در جریان همین انتخابات درون حزبی راست و میانه که برگزار شد، مبلغ کلانی جمع شد، زیرا هر فرد برای رأی دادن باید دو یورو میپرداخت. بنابراین فرانسوا فیون برای کارزار تبلیغاتی خود از حالا سرمایه بزرگی دارد که در حدود ۱۰ میلیون یورو است. در ضمن دولت فرانسه هم به هر یک از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری میلیونها یورو کمک میکند. این را هم باید اضافه کرد که [در فرانسه] هر کس که پول بیشتری خرج کند، الزاما برنده انتخابات ریاست جمهوری نیست. در آخرین انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که در سال ۲۰۱۲ برگزار شد، دیدیم که نیکولا سارکوزی بسیار بیشتر از فرانسوا اولاند پول خرج کرد، اما این مانع پیروزی فرانسوا ولاند نشد.
در ایران صداهایی در استقبال از پیروزی فرانسوا فیون شنیده میشود. ریاست جمهوری فیون برای جمهوری اسلامی چه فایدهای خواهد داشت؟
معلوم نیست او رئیس جمهوری بشود. نباید فراموش کرد که در انتخابات همیشه باید منتظر غافلگیری بود، چه در فرانسه و چه در ایران. این نشانهای از دموکراسی است. اگر در مورد [نتیجه] انتخابات تصمیمی از قبل گرفته نشده باشد، یعنی عنصری از دموکراسی در بازی وجود دارد. با رئیس جمهور شدن فیون، چیزی که ایرانیها میتوانند انتظار داشته باشند نزدیکتر شدن، گشایش و تفاهم بیشتر میان ایران و فرانسه است. درمورد مشخص پایداری بر توافق هستهای که به امضای شش قدرت جهانی رسیده، من معتقدم فرانسوا فیون در صورت لزوم برای ادامه این توافق که خوب میدانید در خطر است، مبارزه میکند. در مقابل، نمیدانیم دونالد ترامپ چه خواهد کرد. او آن طور که نشان داده، ممکن است توافق را بشکند و البته برعکسش را هم گفته است. وارد یک دوره پر از تردید میشویم. این بسیار مهم است که اروپایی ها و بخصوص فرانسه بصورت کاملاً روشن وابستگی خود به این توافق را مشخص کنند. من مطمئنم که فرانسوا فیون و البته دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه محکم پشت این توافق خواهند ایستاد.
آقای نیکولو شما در کسوت دیپلمات فرانسوی سالها در ایران زیسته و از جمله کتابی [به نام «گل سرخ و عمامه»] در مورد این کشور نوشتهاید. ارزیابی کلی شما درباره افکار عمومی ایرانیان در مورد فرانسه چیست؟
فرانسه و ایران روابط پیچیده و آشفتهای داشتهاند. اما اگر زمان طولانیتر در سدههای پیشین یعنی از سدهی هفدهم ببینیم، زمانی که نخستین پیوندهای دیپلماتیک میان فرانسه و ایران که در آن زمان پارس نام داشت، برقرار شد، نزد هر دو کشور پیشینه درازی از کنجکاوی و احترام دوجانبه وجود داشته است. این مهم است که در سده نوزدهم، یعنی در دوران گسترش مستعمراتی فرانسه، همزمان با رنج ایرانیان از سیاستهای روسیه و بریتانیا، فرانسه نقش یک قدرت مهاجم را نسبت به ایران بازی نکرد، بلکه برعکس، واردات و بیشتر صادرات به ایران داشت. فرانسه مهندسان و نظامیان (برای آموزش سربازان)، پزشکان و حقوقدانانی را به ایران میفرستاد. بنابراین فرانسه در ایران به شکل خوبی نمود پیدا کرد و «مادر هنر و قانون» خوانده شد. به رغم فراز و نشیبها در روابط میان دو کشور، شالودهای از احترام متقابل وجود دارد که حتی امروز هم بسیار مشهود است.
و یک جمله به فارسی برای مخاطبان ایرانی ما؟
به بینندگان عزیز ایرانی سلام می رسانم.
آقای نیکولو از این که با ما همراه بودید از شما سپاسگزارم.