سرویس جهان مشرق- اوباما در دور اول ریاست جمهوری خود قول داد که تمام جزییات گزارش مربوط به حوادث 11 سپتامبر را فاش کند. این وعده سالها روی زمین مانده بود تا اینکه چند ماه پیش شبکه سی‌بی‌اس آمریکا در برنامه «60 دقیقه» از اسناد جدیدی پرده برداشت.

 

مهمان جنجالی برنامه، باب گراهام بود، سناتور سابق آمریکایی که ریاست وقت کمیسیون امنیتی سنا را برعهده داشت. وی در این برنامه با اشاره به 28 صفحه محرمانه از گزارش نهایی کمیته تحقیق، درباره مجموعه افرادی صحبت کرد که احتمال دارد در زمان اقامت عوامل حادثه 11 سپتامبر در آمریکا، از آنان حمایت کرده باشند.

 
گراهام در این برنامه گفت: « باور کردنی نیست کسانی که با زبان انگلیسی هیچ آشنایی نداشته، قبلاً به آمریکا سفر نکرده‌اند و حتی تحصیلات دبیرستانی هم نداشتند، بتوانند بدون پشتیبانی از داخل آمریکا، چنین کار پیچیده‌ای را انجام دهند». وی در پاسخ به این سؤال که آیا به نظر شما عربستان این پشتیبانی را انجام داده است، بدون درنگ گفت: «البته».

 

پس از پخش این برنامه بار دیگر تقاضای افکار عمومی، وکلای قربانیان حملات یادشده و تعدادی از سیاستمداران برای افشای 28 صفحه محرمانه از گزارش نهایی کمیته تحقیق کنگره بالا گرفت. این صفحات بالاخره روز جمعه علنی شد، گر چه بخش‌های زیادی از آن دارای خط‌خوردگی است.

 

 

برخی از اعضای کنگره پس از انتشار گزارش مدعی شدند اگر چه داده‌های قابل‌توجهی در آن است، اما فاقد جمع‌بندی است. با این حال به نظر می‌رسد کوچک‌ترین اقدام پس از خارج‌شدن 28 صفحه از طبقه‌بندی محرمانه، پیگیری پرونده برخی شهروندان سعودی و افسران اطلاعاتی آن کشور است که نامی از آنها به عنوان مظنون برده شده است.

 

 

اینکه اتباع سعودی در حادثه 11 سپتامبر دست داشتند، توسط هیچ کس مورد انکار نیست. آنچه در مورد گزارش کمیته تخصصی کنگره بحث‌برانگیز است، میزان دخالت «دولت» سعودی در این مسأله است. 

 

 

اعضای کمیته تخصصی سنا به موردی مشکوک در پیگیری پرونده مظنونان در اف‌بی‌آی برخورده‌اند، زمانی که سیا پرونده این افراد را به پلیس فدرال می‌فرستد اما مأمور مربوطه از ارسال آن به دفاتر اف‌بی‌آی خودداری می‌‌کند، تا اینکه کمیته تخصصی مشغول رسیدگی به موضوع 11 سپتامبر شده و اطلاعات مظنونان با تأخیر در روزهای حیاتی از سوی اف‌بی‌آی به جریان می‌افتد.

 

 

تهیه‌کنندگان گزارش پیش از ارائه جزئیات، تأکید کرده‌اند «اف‌بی‌آی و سیا نتوانستند دریابند تا چه میزان این حمایت‌ها نسبت به هواپیماربایان از روی قصد و نقشه بوده است، یا سهوی و ناآگاهانه». وقتی ادامه این مطلب را بخوانید از جمع‌بندی یادشده شگفت‌زده می‌شوید.

 

 

بخش حساس گزارش به یکی از این عوامل سعودی یعنی عمر البیومی دارد. او که در آمریکا زندگی می‌کرده، پیش‌تر از افسران اطلاعاتی سعودی بوده، گاه به گاه با نهادهای امنیتی آن کشور در ارتباط بوده و حتی پول هنگفتی را به صورت ماهانه از سوی یکی از شرکت‌های وابسته به وزارت دفاع عربستان دریافت می‌کرده است. از سال 1999 میلادی پیام‌هایی از جامعه مسلمانان به اف‌بی‌آی می‌رسیده که البیومی را افسر امنیتی عربستان می‌دانستند.

 

طبق گزارش کمیته تحقیق کنگره، وی قرارداد اجاره آپارتمانی را که دو تن از هواپیماربایان حملات 11 سپتامبر در آن اقامت داشتند، امضا کرده و هزینه آن را پرداخته است. خالد و نواف در فوریه 2000 میلادی به سن‌دیه‌گو رسیدند و البیومی پس از دیدار با فردی در کنسول‌گری عربستان به استقبال آنها می‌رود.

 

یکی از افسران امنیتی آمریکا به تهیه‌کنندگان گزارش گفته است:«اگر البیومی با هواپیماربایان در ارتباط بوده، که ظاهرا بوده، اگر برای آنها قرارداد اجاره بسته و هزینه کرده است، پس به شما می‌گویم که احتمال زیادی وجود دارد وی با اسمه بن‌ لادن در ارتباط بوده است».

 

 

طبق گزارش کمیته تخصصی کنگره،‌ اسامه بسنان از کسانی که داده‌های اف‌بی‌آی نشان‌دهنده فعالیت او به عنوان یکی از افسران اطلاعاتی عربستان است، با البیومی در این اقدامات همکاری کرده است. بسنان که از هواداران تندرو بن‌ لادن بوده و احتمالاً با گذرنامه جعلی وارد آمریکا شده، از سوی سفیر عربستان حمایت می‌شده و دست‌کم یک‌بار نیز در سال 2002 میلادی در هوستون از سوی شاهزاده ثروتمند سعودی، مبالغ هنگفتی دریافت کرده است.

 

نواف از هواپیماربایان وقتی در سپتامبر 2001  میلادی مقیم ویرجینیا بوده، باز هم از حمایت‌های صالح، یکی از افسران وزارت کشور عربستان برخوردار شده است. آن دو در یک هتل اقامت داشتند و اگر چه صالح در بازجویی‌ها منکر آشنایی با نواف شده اما طبق گزارش کنگره «مأموران اف‌بی‌آی مطمئن هستند که او دروغ می‌گوید». با اینکه نهادهای امنیتی قصد بازجویی مجدد او را داشته‌اند، مجوز خروج از ایالات متحده برای او صادر شده است.

 

 

 تعدادی از هواپیماربایان و بسیاری از مظنونان عربستانیِ پرونده 11 سپتامبر به تبادل مالی در مسجد ابن تیمیه واقع در کالور سیتی لس‌آنجلس می‌پرداختند. یکی از افسران امنیتی آمریکا به کمیته تخصصی کنگره گزارش داده که پول‌هایی توزیعی در این مسجد از سوی حکومت سعودی و عوامل آن تأمین می‌شده است. این مسجد به مواضع ضدآمریکایی و تندروانه مشهور بوده است.

 

مسجد دیگری در همان شهر با نام ملک‌ فهد، فعال بوده و مسلمانان تندرو در کنار تعدادی از کارمندان کنسول‌گری عربستان به آن رفت‌و‌آمد داشتند. امام جماعت آن مسجد که در سال 1998 میلادی به هزینه شاهزاده  سعودی ساخته شد، الثومیری دیپلمات سعودی در کنسولگری عربستان بوده است. اسناد اف‌بی‌آی و سیا نشان می‌دهد الثومیری احتمالاً با نواف و خالد از هواپیماربایان 11 سپتامبر تعامل داشته است.

 

در بندهایی دیگر به دو سال پیش از حادثه در 1999 برمی‌گردد، زمانی که دو شهروند عربستانی با نام‌های محمد و حمدان سوار پروازی از فینِکس آریزونا به مقصد واشنگتن می‌شوند. آنها که از مهمانان سفارت عربستان بودند، در حین پرواز به پرسش‌های مشکوک از مسئولان پرواز اقدام می‌کنند. نهایتاً وقتی شهروندان سعودی قصد ورود به اتاق خلبان را داشتند،‌ هواپیما مجبور به فرود اضطراری می‌شود.

 

اف‌بی‌آی پرونده‌ای در مورد محمد و حمدان تشکیل داد. آنها مدعی بودند هواپیما توسط سفارت عربستان، کرایه شده است. نهایتاً اگر چه پرونده مختومه اعلام شد، اما در گزارش اف‌بی‌آی از «وجود ارتباط‌هایی میان این دو نفر با گروه‌های تروریستی» یاد شده است.

 

 

 در سال‌های منتهی به 2001 میلادی، اطلاعات زیادی از شهروندان سعودی در اختیار نهادهای امنیتی آمریکا قرار نگرفته است. دلیل این امر بسیار خواندنی است:«ظاهراً اف‌بی‌آی در آن سال‌ها منابع خود را بر شهروندان سعودی در آمریکا متمرکز نمی‌کرد، زیرا دولت عربستان سعودی از متحدان ایالات متحده بود».

 

به گفته چندین تن از مأموران آمریکایی، سعودی‌ها تا آن میزان خاطرخواه داشته‌اند که هر بار با درخواست نهادهای امنیتی آمریکا مواجه می‌شدند، پاسخ می‌دادند تنها در برابر تبادل اطلاعات کلیدی چنین کاری می‌‌کنند. یکی از افسران امنیتی آمریکا به کمیته تحقیق کنگره گفته است:«برای چندین سال، کار بر روی سعودی‌‌ها بیفایده بوده و به بن‌بست می‌‌خورد». 

 

 

در مواردی که تقاضای سعودی‌ها با پاسخ مثبت روبرو شده، ممکن است به طور ناخواسته داده‌هایی مفید و قابل استفاده برای یک عملیات تروریستی ارائه شده و آنجایی که به معامله رضایت ندادند، گردآوری اطلاعات از سوی آمریکاییان پیرامون فعالیت‌ شهروندان سعودی با مشکل مواجه شده و باز هم دستیابی سعودی‌ها به هدف‌شان تسهیل گشته است.

 

حتی در مقدمه گزارش آمده است:«این تحقیق مشترک نشان داد پیش از 11 سپتامبر نه حکومت آمریکا در کل و نه جامعه اطلاعاتیِ این کشور، یک راهبرد جامع ضدتروریسم نداشته‌اند». طبیعی است این امر دلیل خوبی برای عدم وجود اطلاعات بیشتر در مورد نقش سعودی‌ها در حوادث آن سال است.

 

با توجه به آنچه در این گزارش آمده است، هواپیماربایان از سوی عوامل حکومت سعودی مورد حمایت واقع شده‌اند و حتی اگر حمایت‌ها به قول اعضای کمیته تخصصی کنگره، ناآگاهانه بوده، دولت عربستان بزرگترین سهم را در مقدمه‌چینی برای عملیات 11 سپتامبر داشته و باید تاوان مالی و سیاسی آن را بدهد.

 

 

 http://www.motherjones.com/politics/2016/07/read-28-declassified-pages-about-potential-saudi-involvement-911