به گزارش مشرق، «توفان» تغییر و تحولات در ساختار و ترکیب هیأت حاکمه عربستان سعودی که از زمان روی کار آمدن «سلمان بن عبد العزیز» آغاز شده بود، همچنان ادامه دارد.

سلمان، پادشاه عربستان سعودی روز شنبه (7 می) با صدور فرمانی براساس سند چشم‌انداز 2030 که اخیراً  «محمد بن ‌سلمان»، جانشین ولی عهد عربستان آن را اعلام کرده، تغییراتی گسترده در وزارتخانه‌ها و ساختار حکومتی این کشور ایجاد و در این راستا، اقدام به انحلال و ادغام و تغییر نام تعدادی از وزارتخانه‌های حکومت عربستان کرد.

براساس حکم سلطنتی که از تلویزیون دولتی عربستان سعودی پخش شد، این تغییر، بخشی از تغییرات سازمانی در حکومت آن کشور شمرده می‌شود؛ اصلاح ساختار، دست یافتن به اقتصادی پیشرفته و کاهش وابستگی عربستان سعودی به نفت، هدف اصلی این تغییرات اعلام شده است.

عربستان سعودی بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان است و با تولید روزانه بیش از 10 میلیون بشکه نفت خام بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت اوپک و از بازیگران تاثیرگذار بازار جهانی نفت به شمار می‌رود.

«علی النعیمی» (81 ساله) وزیر نفت برکنار شده (از سال 1995 میلادی) که حدود 21 سال هدایت این وزارتخانه را برعهده داشت، اصلی‌ترین تصمیم‌گیر صنعت نفت عربستان بود، اما در ماه‌های گذشته و در پی کاهش مداوم قیمت‌های جهانی نفت با انتقادات بسیاری به‌دلیل خط‌مشی‌های نفتی‌اش مواجه شد.

نشست دوحه با حضور 18 کشور تولید کننده نفت (اوپک و غیراوپک) در اواخر فروردین امسال، یکی از آخرین نشست‌های بین‌المللی علی النعیمی به عنوان وزیر نفت عربستان سعودی بود که بی‌نتیجه به پایان رسید. نشست دوحه با هدف بررسی شرایط بازار جهانی نفت و تصمیم‌گیری احتمالی تولید کنندگان اصلی نفت جهان برگزار شد، ولی بی‌نتیجه پایان یافت.

برکناری شش وزیر

به هر ترتیب، شاه عربستان سعودی در جدیدترین فرمان خود 6 وزیر را از سمت خود برکنار کرد که 3 نفر آنها در مناصب جدید بار دیگر به خدمت فراخوانده شدند و 3 نفر دیگر نیز برای اولین بار پای به هیئت حاکمه سعودی می‌گذارند.

تغییرات ایجاد شده در ساختار حکومت و وزارتخانه‌های عربستان به موجب فرمان ملک سلمان

- وزارت آب و انرژی منحل شد

- نام وزارت تجارت و صنعت به وزارت تجارت و سرمایه‌گذاری تغییر کرد

- نام وزارت نفت و معدن به وزارت انرژی و صنعت و منابع معدنی تغییر کرد

- نام وزارت امور اسلامی، اوقاف، دعوت و ارشاد به وزارت امور اسلامی، دعوت و ارشاد تغییر کرد

- نام وزارت حج به وزارت حج و عمره تغییر کرد

- نام وزارت کشاورزی به وزارت محیط و کشاورزی تغییر کرد

- 2 وزارت کار و امور اجتماعی در یک وزارتخانه با عنوان وزارت کار و توسعه اجتماعی ادغام شد

بر اساس فرمان شاه عربستان، تغییراتی در وزرای حکومت این کشور نیز صورت گرفت که به شرح زیر است:

«علی النعیمی»، بعد از بیش از 2 دهه از وزارت نفت عربستان برکنار شد

عزل‌ها:

- برکناری «علی النعیمی» از وزارت نفت و معادن

- برکناری «بندر حجار» از وزارت حج

- برکناری «توفیق بن فوزان بن محمد الربیعة» از وزارت تجارت و صنایع

- برکناری «عبدالله بن عبد الرحمن» از وزارت ارتباطات

- برکناری «ماجد بن عبدالله» از وزارت امور اجتماعی

- برکناری «خالد الفالخ» از وزارت بهداشت

- برکناری «بندر بن سعود بن محمد آل سعود» از ریاست حیات وحش عربستان

انتصاب‌ها:

- انتصاب «توفیق بن فوزان بن محمد الربیعة» به سمت وزیر بهداشت

- انتصاب «ماجد القصبی» به سمت وزیر تجارت و سرمایه

- انتصاب «خالد الفالخ» به سمت وزیر انرژی و صنایع و منابع معدنی

- انتصاب «سلیمان بن عبد الله الحمدان» به سمت وزیر ارتباطات

- انتصاب «ترکی بن محمد بن سعود» به عنوان وزیر مشاور به سمت مشاور شاه عربستان

- انتصاب «خالد بن سعود بن خالد آل سعود» به سمت مشاور در دفتر پادشاه عربستان

- انتصاب «محمد بن سعود بن خالد آل سعود» به عنوان عضو مجلس شورای عربستان

- انتصاب «بندر بن سعود بن محمد آل سعود» به سمت مشاور در دفتر پادشاه عربستان

- انتصاب «فیصل بن خالد آل سعود» به سمت مشاور در دفتر پادشاه عربستان

- انتصاب «محمد بن عبد الرحمن آل سعود» به سمت مشاور در دفتر پادشاه عربستان

- انتصاب «عبد العزیز آل سعود» به سمت مشاور وزیر کشور عربستان

- انتصاب «علی النعیمی» با سمت مشاور وزیر به سمت مشاور در دفتر پادشاه عربستان

خالد الفالح، با 3 دهه مدیر عاملی شرکت نفتی آرامکو سکان هدایت وزارت نفت سعودی‌ها را در دست گرفت

یک: برکناری «علی النعیمی»، انتصاب «خالد الفالح»

بی‌تردید مهمترین تغییر در وزارت نفت و معدن عربستان انجام شد تا به موجب آن «علی النعیمی»، بعد از بیش از 2 دهه تصدی وزارت نفت عربستان سعودی، جای خود را به «خالد بن عبدالعزیز الفالح»، وزیر بهداشت سابق این کشور دهد کسی که در پرونده خود منصب مدیر عاملی شرکت «آرامکو»، شرکت ملی نفت عربستان را نیز بر عهده‌ داشت.

خالد بن عبدالعزیز الفالح، متولد 1960 میلادی از اهالی شهر «دمام» در شرق عربستان است. وی که مدرک کارشناسی مهندسی مکانیک خود را در سال 1982 از دانشگاه تگزاس آمریکا و مدرک کارشناسی ارشد خود را در سال 1991 در رشته مدیریت از دانشکده نفت و معادن ملک فهد دریافت کرده بود، برای 3 دهه مدیر عاملی شرکت نفتی آرامکو عربستان را برعهده داشت.

الفالح که فرزند «عبد العزیز الفالح»، نایب رئیس اسبق آرامکو شمرده می‌شود، در سال 1979 در این شرکت نفتی مشغول به کار شد. وی در سال 1999 به ریاست شرکت «پترون» منصوب شد که طرح مشترک نفتی آرامکو عربستان و شرکت ملی نفت فیلیپین است و الفالح نقش مهمی را در طرح‌های اجرایی آن ایفا کرد.

الفالح در سال 2003 میلادی به سمت نایب رئیس بخش جدیدی که در آرامکو تحت عنوان «توسعه طرح‌های جدید و مدرن» ایجاد شده بود، منصوب شد و آوریل 2004 میلادی در سمت نایب رئیسی دایره کشف و استخراج آرامکو در این شرکت مشغول به کار شد تا یک سال بعد در سال 2005 میلادی منصب نایب رئیس اول روابط صنعتی را تصدی کند.

تا در ادامه و به موجب فرمان ملک سلمان، الفالح به عنوان وزیر جدید انرژی و صنایع و مواد معدنی عربستان بر مسند علی النعیمی 80 ساله تکیه بزند، کسی که در طول دوران وزارت خود بر صادرات روزانه بیش از 10 میلیون بشکه نفت نظارت داشت و رهاورد آن پایه گذاری اقتصادی متکی و وابسته به درآمدهای نفتی بود.

علی النعیمی از زمان تاسیس وزارت نفت عربستان در سال 1960 میلادی پس از «عبد الله الطریقی» (1960 - 1962)، «أحمد زکی یمانی» (1962 - 1986) و «هشام ناظر» (1986 - 1995) چهارمین و معروف‌ترین وزیر نفت عربستان سعودی به شمار می‌آید.

النعیمی درحالی در سال 1995 به اداره وزارت نفت عربستان را در دست گرفت که از 12 سالگی به عنوان «پا دو» مشغول به کار شده بود و مدارج ترقی در این شرکت را تا ریاست اجرایی آن طی کرده بود.

النعیمی از مهمترین مهره‌های مورد اعتماد خاندان حاکم بر عربستان در عرصه سیاست خارجی و همچنین اقتصاد شناخته می‌شود که سیاست‌هایش موجب سقوط قیمت نفت از بیش از 100 دلار در بشکه در اواسط سال 2008 میلادی به کمتر از 30 دلار در بشکه در سال 2015 میلادی شد.

دو: «توفیق الربیعه» از تجارت و صنعت به بهداشت

در ادامه تغییرات ایجاد شده در ساختار حکومتی عربستان، به موجب فرمان ملک سلمان «توفیق بن فوزان بن محمد الربیعة»، پس از برکناری از منصب وزارت تجارت و صنایع به سمت وزیر بهداشت منصوب شد.

الربیعه که دارای مدرک دکترای کامپیوتر از دانشگاه پنسیلوانیا و کارشناسی ارشد کامپیوتر از دانشگاه ملک سعود ریاض است، دسامبر 2011 میلادی به وزارت تجارت و صنایع عربستان منصوب شده بود.

«توفیق الربیعه» از وزارت تجارت و صنعت راهی وزارت بهداشت سعودی‌ها شد

وی پیش از پست وزارت در مناصب مانند مدیر عامل مناطق صنعتی و پیشرفته (در سال 2007 ) و نماینده و کیل وزارت تجارت و صنایع در دایره صنایع ( در سال 2010 ) و ناظر اجرایی طرح راهبردی صنایع ملی عربستان و مدیر عامل مناطق صنعتی عربستان مشغول به کار بود و طی سال‌های 1999 تا 2002 به عنوان استادیار در دانشگاه ملک سعود به تدریس اشتغال داشت. وی همچنین از مجریان طرح ملی فناوری اطلاعات عربستان سعودی شمرده می‌شود.

سه: پیمانکار ساختمانی که به وزارت تجارت و سرمایه راه یافت

ملک سلمان برای تصدی پست وزارت تجارت و سرمایه پس از برکناری «ماجد بن عبد الله بن عثمان القصبی» از منصب وزیر امور اجتماعی به سمت وزیر جدید تجارت و سرمایه عربستان سعودی منصوب کرد.

ماجد بن عبد الله بن عثمان القصبی در سال 1595 در شهر جده به دنیا آمد. پدرش  شیخ عبدالله بن عثمان القصبی، از اصحاب رسانه و یکی از سرمایه دار بزرگ ساخت و ساز و املاک بود.

القصبی، پیمانکار ساختمانی که سر از وزارت تجارت و سرمایه درآورد

 وی مدرک کارشناسی مهندسی شهرسازی خود را از دانشگاه پورتلند در سال 1981 و کارشناسی ارشد خود را در همین رشته از دانشگاه برکلی در سال 1983 و دکترای مدیریت مهندسی را از دانشگاه میسوری در سال 1985 دریافت کرده بود و به عنوان استادیار رشته مهندسی صنایع دانشکده ملک عبد العزیز جده مشغول به کار شده بود.

القصبی پس از آن به عنوان وزیر مشاور سمت مشاور ملک سلمان را داشت که در آن زمان ولی‌عهد عربستان شمرده می‌شد تا اینکه در سال 2014 میلادی به سمت وزیر امور اجتماعی عربستان منصوب شد و به موجب فرمان اخیر ملک سلمان از این منصب برکنار شد تا به سمت وزیر جدید تجارت و صنایع عربستان منصوب شود.

چهار: نواده اولین وزیر پادشاهی عربستان در وزارت ارتباطات

به موجب فرمان ملک سلمان «سلیمان بن عبدالله الحمدان» که در سال 1955 در شهر قصیم به دنیا آمد و نوه اولین وزیر پادشاهی عربستان سعودی است، به وزارت ارتباطات منصوب شد.

الحمدان دارای کارشناسی ارشد مدیریت از دانشگاه نیو هیون آمریکا با گرایش اداره و تنظیم بازار و بازاریابی است. وی در سال 2014 میلادی و در زمان ولی عهدی سلمان به عنوان وزیر مشاور، از مشاوران شاه سعودی بود.

عبدالله الحمدان، وزیر جدید ارتباطات؛ هرکو ندارد نشان از پدر

پیش از تصدی این منصب نیز در صندوق رشد و توسعه عربستان و شرکت ملی خدمات هوایی عربستان سعودی مشغول به کار بود و پیش از انتصاب در سمت وزارت، ریاست اداره کل هواپیمایی کشوری عربستان را عهده دار بود.

پنج: رئیس شرکت پست، در منصب وزارت جدید حج و عمره

پس از تغییر نام وزارت حج عربستان به وزارت حج و عمره و برکناری «بندر حجار» از سمت وزارت آن، ملک سلمان، «محمد صالح بن طاهر بنتن»، رئیس شرکت پست این کشور را پس از برکناری از این سمت به وزارت حج و عمره عربستان منصوب کرد.

اداره وزارت حج و عمره در دست رئیس شرکت پست عربستان

البته بنتن پیشتر مناصبی مانند نماینده و وکیل حقوقی وزارت حج در اداره عمره و معاون وکیل حقوقی وزارت حج و ریاست دانشکده علوم و مهندسی کامیپوتر عربستان را نیز برعهده داشت.

وی دارا مدرک دکترای مهندسی رایانه از دانشگاه کولورادو آمریکا و کارشناسی ارشد مهندسی برق از دانشگاه ملک فهد است.