ناوگروه‌های ارتش اگرچه از بدو آغاز ماموریت های طولانی مدت خود (از اردیبهشت سال 88) اکثرا به منطقه خلیج عدن و تنگه باب المندب (به منظور حراست از کشتی های ایرانی و خطوط مواصلاتی کشورمان در برابر دزدان دریایی) سفر می‌کنند، اما برخی از این ناوگروه‌ها (بخصوص ناوگروه‌های آموزشی) به مناطق مهم دیگری نظیر دریای مدیترانه، کانال سوئز، دریای سرخ، تنگه مالاکا، جنوب شرق اسیا و اقیانوس آرام نیز اعزام شده‌اند.

برای مثال ناوگروه دوازدهم (متشکل از ناو لجستیک «خارک» و ناو رزمی «الوند») اولین بار در اوایل بهمن سال 89 در قالب ناوگروه دوازدهم، با عبور از کانال سوئز، وارد دریای مدیترانه شد و یک سال بعد نیز ناوگروه بیست و چهارم (متشکل از ناوشکن «سبلان» و ناو لجستیک «خارک»)، با عبور از اقیانوس هند، خلیج بنگال، تنگه مالاکا و دریای چین، برای اولین به بزرگترین اقیانوس جهان (اقیانوس ارام) سفر کرد.

بعدها پس از اعلام دریادار سیاری، بارها «حضور در اقیانوس اطلس» توسط رسانه‌ها مورد سوال قرار گرفت اما فرماندهان تنها به این جمله که ما «در صورت تصویب سلسله مراتب، آماده این اعزام هستیم» بسنده می‌کردند تا اینکه فرمانده نیروی دریایی ارتش در تاریخ دوم آذرماه سال 92 در نشست خبری خود از احتمال اعزام ناوگروه بیست و نهم به اقیانوس اطلس خبر داد اما این ناوگروه با تغییر در ماموریت خود، از رفتن به اقیانوس اطلس بازماند.

* آشنایی با اقیانوس اطلس

اقیانوس اطلس یا آتلانتیک، دومین اقیانوس بزرگ دنیا است که قاره‌های آفریقا و اروپا را از قاره آمریکا جدا می‌سازد و طول آن نیز از قطب جنوب  تا اقیانوس منجمد شمالی است.

این اقیانوس به صورت منطقه S شکلی است که در جهت شمالی-جنوبی گسترش دارد و توسط جریان های متقابل استوایی در حدود 8 درجه عرض جغرافیایی شمالی به اطلس شمالی و اطلس جنوبی تقسیم می‌شود.

اقیانوس اطلس از غرب توسط قاره آمریکا (شمالی و جنوبی) و از شرق توسط قاره های اروپا و آفریقا محصور شده و توسط تنگه «جبل‌الطارق» با دریای مدیترانه در ارتباط است.

از سمت شمال توسط تنگه دانمارک، دریای گرینلند و دریای نروژ و دریای بارنتز به اقیانوس منجمد شمالی(اقیانوس شمالگان یا دریای آتلانتیک) و از سمت جنوب شرقی به اقیانوس هند و از سمت جنوب غربی توسط تنگه دریک به اقیانوس آرام و از جنوب به اقیانوس جنوبی متصل می شود (در برخی تعاریف دیگر امتداد آن را تا قطب جنوب در نظر می‌گیرند).

اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام از طریق کانال پاناما در بین آمریکای شمالی و جنوبی نیز به هم متصل هستند.

این اقیانوس همچنین با دریای کارائیب، خلیج مکزیک، خلیج هودسن، خلیج بافین، خلیج بیسکای، دریای شمال، دریای بالتیک و دریای کلتیک مجاورت دارد.

مساحت اقیانوس اطلس با در نظر گرفتن دریاهای مجاور آن در حدود 106 میلیون و 400هزار کیلومتر مربع (41٬100٬000 مایل‌مربع) است که 20 درصد مساحت کل زمین و 26 درصد مساحت آب‌های زمین را شامل می‌شود. بدون احتساب این دریاها مساحت آن 82 میلیون و 400هزار کیلومتر مربع می‌شود.

عمق متوسط اقیانوس اطلس با احتساب دریاهای مجاور، 3هزار و 339 متر و بدون در نظر گرفتن آنها، 3 هزار و 926 متر و عمیق ترین قسمت این اقیانوس نیز در گودال پورتوریکو به عمق 8هزار و 605 متر است.

عرض اقیانوس اطلس از 2هزار و 848 کیلومتر (بین برزیل و لیبریا) تا 4هزار و 830 کیلومتر (بین آمریکای شمالی و آفریقا) متغیر است.

همسایگان اقیانوس اطلس را در قاره اروپا، کشورهایی نظیر ایسلند، نروژ، سوئد، دانمارک، آلمان، هلند، بلژیک، انگلستان، ایرلند، فرانسه، اسپانیا، پرتغال

در قاره آفریقا، کشورهایی نظیر مراکش، موریتانی، سنگال، گامبیا، گینه بیسائو، گینه، سیرالئون، لیبریا، ساحل عاج، غنا، توگو، بنین، نیجریه، کامرون، گینه استوایی، گابون، کنگو، آنگولا، نامیبیا، آفریقای جنوبی و جزایر قناری

در آمریکا جنوبی، کشورهایی نظیر جورجیای جنوبی، جزایر فالکند، شیلی، آرژانتین، اروگوئه، برزیل، گویان، ونزوئلا، کلمبیا

در حوزه کارائیب، کشورهای ترینیداد و توباگو، کوراسائو، سنت وینسنت و  سنت لوسیا، جزیره گوادلوپ، دومینیکا، آنتیگوا و باربودا، سنت کیتس و نویس، سنت مارتین، پورتوریکو، جمهوری دومینیکن، هائیتی، باهاما، کوبا و  جامائیکا

در آمریکای شمالی و مرکزی، کشورهایی نظیر پاناما، کاستاریکا، نیکاراگوئه، هندوراس، گواتمالا، مکزیک، آمریکا و کانادا تشکیل می‌دهند.

بعدها با شروع تعمیرات اساسی ناو لجستیک «خارک»، اظهار نظر در خصوص اعزام ناوگروه‌ها به اقیانوس اطلس نیز فروکش کرد.

* بزرگترین ناو لجستیک ایران آماده ماموریت

ناو خارک با 33هزار تُن وزن، بزرگترین ناو لجستیک غرب آسیا محسوب می‌شود.

این ناو بالگردبر با طول 207 متر، عرض 26.5 متر و سرعت 39.8 کیلومتر بر ساعت (تا قبل از تعویض سیستم رانش)، 8 مرتبه در ماموریت‌های آبهای آزاد به همراه ناوگروه‌های 3،7،9،12،18،22،24 و 27 حاضر بوده و آخرین ماموریت آن نیز در تاریخ 28 مرداد 92 بود که در میانه ماموریت ناوگروه بیست و هفتم، جای خود را به ناو لجستیک لارک داد.

بزرگترین ناو منطقه غرب آسیا که تجهیزاتی نظیر یک قبضه توپ 76م.م، 4قبضه توپ 23م.م دو لول، 2قبضه توپ 20 م.م تک لول و 4 قبضه تیربار 12.7 م.م را برروی خود دارد، در سال 1356 (1977 میلادی) در انگلستان ساخته و 7 سال بعد به ایران تحویل داده شد.

امیر دریادار سید محمود موسوی معاون عملیات نیروی دریایی ارتش، در گفتگو با خبرنگار دفاعی خبرگزاری فارس، در بهمن ماه سال گذشته از پایان تعمیرات و آماده شدن ناو لجستیک خارک تا اوایل سال جاری (سال95) خبر داد؛ تعمیراتی که انجام آن بیش از 2 سال طول کشید و طی آن، دیگ‌های بخار و سیستم رانش ناو به طور کامل عوض شد.

امیر موسوی این را هم گفت که در کنار سیستم رانش، بسیاری از سیستم‌ها و سامانه‌های موجود بر روی این ناو نیز بهینه‌سازی و یا تعویض شده است.

با اعلام روز گذشته امیر سرلشکر صالحی فرمانده کل ارتش مبنی بر آمادگی نداجا برای حضور در «آمریکای لاتین» که در حاشیه مراسم استقبال از ناوگروه سی و هشتم نداجا در بندرعباس عنوان شد و نیز به پایان رسیدن مراحل اورهال و تعمیرات ناو خارک، به نظر می‌رسد اعزام به اقیانوس اطلس -که حدود 5 سال از اولین اعلام آن می‌گذرد- نزدیک باشد.

سرلشکر صالحی گفته است: با برنامه‌ریزی به دنبال آماده‌سازی تجهیزات برای حضور قدرتمندانه در سواحل کشورهای آمریکای لاتین هستیم و ارتش جمهوری اسلامی ایران با حضور در آب‌های دور و سواحل کشورهای آمریکای لاتین به دنبال نشان دادن سیادت دریایی خود به جهانیان و انجام اقدامات مشترک با کشورهای دوست در آن منطقه است.

وی البته به کشور خاصی اشاره نکرد.

* راه‌های رسیدن به اطلس

با نگاهی به نقشه می‌توان دریافت که راه رسیدن ناوگروه‌های ارتش به اقیانوس اطلس از 2 مسیر ممکن است، که یکی از این مسیرها از طریق دریای سرخ و دریای مدیترانه خواهد بود و همانطور که گفته شد، ناوگروه‌های اعزامی ارتش، 2 بار تجربه حضور در مدیترانه یعنی در نزدیکی ورودی به اقیانوس اطلس را دارند.

مسافت ورودی تا خروجی دریای سرخ، 2هزار و 220 کیلومتر، از کانال سوئز در ورودی دریای مدیترانه تا تنگه جبل‌الطارق یعنی خروجی این دریا به طور تقریبی 3هزار 600 کیلومتر است.

در این صورت، تنگه جبل‌الطارق (محصور میان دو کشور اسپانیا و مراکش) دروازه ورود به اقیانوس اطلس خواهد بود.

اما در مسیر دوم (که به نظر می‌رسد شانس بیشتری داشته باشد) ناوگروه اعزامی می‌بایست با حرکت به سمت جنوب و عبور از آبهای جنوبی قاره آفریقا وارد اقیانوس اطلس شود.

این در حالیست که دریادار سیاری در مهرماه سال 92 در جریان دیدار با فرمانده نیروی دریایی ارتش نامیبیا در تهران از آمادگی نداجا برای اعزام ناوگروه‌های خود به بنادر این کشور خبر داده بود

نامیبیا کشوری در جنوب غرب آفریقا و در سواحل اقیانوس اطلس است.

اطلاعات نقشه

1- خلیج فارس 2-شمال اقیانوس هند 3-خلیج عدن 4-تنگه باب المندب 5-دریای سرخ 6-کانال سوئز 7-دریای مدیترانه 8-تنگه جبل‌الطارق 9-کشور نامیبیا

باید منتظر ماند و دید کدام یگان‌ها در چه تاریخی دست بلند نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران را به دومین اقیانوس بزرگ دنیا می‌رسانند؛ ماموریتی که می‌تواند یکی از طولانی‌ترین مسیرهای دریانوردی را در تاریخ نداجا ثبت کند.