به گزارش مشرق، دعای عهد از جمله ادعیه‌ای است که از امام صادق (ع) روایت شده است و بر خواندن آن در زمان غیبت تأکید شده است، به طوری که امام صادق (ع) می‌فرماید: «هر که چهل صباح این عهد را بخواند، از یاران قائم ما باشد و اگر پیش از ظهور آن حضرت بمیرد، خدا او را از قبر بیرون آورد که در خدمت آن حضرت باشد و حق تعالی به هر کلمه هزار حسنه، او را کرامت فرماید و هزار گناه از او محو کند».

دعای عهد دارای مضامین مختلفی است که می‌توان آن را به بخش‌های مختلف تقسیم‌بندی کرد؛ ممکن است که ما هر روز صبح دعای عهد را بخوانیم و معنی ظاهری این دعا را نیز بدانیم، اما اطلاع از مضامین و مفاهیم عمیق این دعا باعث می‌شود که معرفت بیشتری نسبت به دعا و حضرت ولی عصر (عج) داشته باشیم و با حضور قلب این دعا را بخوانیم، در این زمینه، حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی آقامحمدی، مبلغ بین‌المللی و پژوهشگر دینی، عنوان کرد: معمولا مقدمه دعاهای ائمه معصومین (علیهم السلام) با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و همان طور که می‌دانید، دعای عهد از امام صادق (ع) روایت شده است و در ابتدا با حمد و ثنای الهی آغاز می‌شود و برخی از اوصاف کمالی خداوند را مطرح می‌کند.

دوران امامت امام صادق (ع)، زمانی مناسب برای پرداختن به مباحث ظهور است

مبلغ بین المللی یادآور شد: اگر چه پیامبر گرامی اسلام (ص) در زمان حیات خویش به مباحث ظهور و مهدویت پرداخته بود، اما تشویق به انتظار، ظهور و آمادگی مردم برای شرایط ظهور در بیانات امام صادق (ع) بسیار است؛ دوران امامت امام صادق (ع)، زمانی مناسب برای پرداختن به مباحث مهدویت و ظهور است و امام صادق (ع) به صورت جدی به این مسأله پرداخته است و شیعیان را به زمان ظهور امام زمان (عج) بشارت می‌دهد.

حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی تصریح کرد: در دعای عهد ما از خداوند می‌خواهیم که از سایه عرش کبریایی و علمی که دارد و خارج از عدد و رقمی که ما تصور کنیم، بر امام ما نور ببارد و قلب او را نورانی کند و ما با این جملات، درخواست بزرگی برای امام عصر خود داریم و می‌خواهیم که آن حضرت در بهترین شرایط باشد؛ ما می‌خواهیم که نور و رحمت الهی به صورت بی‌انتها بر امام عصر (عج) نازل شود.

وی افزود: ما در مرحله سوم با حضرت مهدی (عج) تجدید میثاق می‌کنیم و در مرحله چهارم به نوعی وظیفه خود را نسبت به حضرت ابلاغ می‌کنیم، در مرحله پنجم بحث رجعت مطرح می‌شود و در مرحله آخر، مباحث مربوط به عصر ظهور و آثار نور حضرت بیان می‌شود.

صلوات، لایه‌هایی از رحمت خداوند است که بر قلب انسان‌ها نازل می‌شود/چرا در صلوات از خداوند می‌خواهیم که صلوات بفرستد؟

پژوهشگر دینی تصریح کرد: امام صادق (ع)، دعای عهد را با حمد و ثنای الهی شروع می‌کند تا جایی که حضرت بر وجود نازنین امام زمان (عج) صلوات می‌فرستد و می‌فرماید: «اَللّـهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا... صلوات الله عليه و علي ابائه الطاهرين عن جميع المومنين و المومنات»؛ صلوات به معنای درود که در فارسی به کار می‌رود، نیست، بلکه صلوات به معنای رحمت خداوند است؛ صلوات، لایه‌هایی از رحمت خداوند است که بر قلب انسان‌ها نازل می‌شود.

حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی ادامه داد: خداوند در سوره احزاب می‌فرماید: «هُوَ الَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکُمْ وَمَلَآئِکَتُهُ؛ او کسی است که بر شما درود می‏فرستد و فرشتگان او نیز بر شما درود می‏فرستند»؛ این آیه و آیات دیگر مشابه آن، این مطلب را می‌رساند که خداوند و فرشتگان بر شما صلوات می‌فرستند تا در نتیجه صلوات آنها، از تاریکی خارج شوید و در نور قرار بگیرید، یعنی صلوات لایه‌هایی از رحمت خداوند است که وقتی بر دل انسان می‌نشیند، دل را نورانی می‌کند.

 

وی اضافه کرد: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما»؛ یعنی خداوند و فرشتگان بر پیامبر (ص) صلوات می‌فرستند و زمانی که ما صلوات می‌فرستیم، می‌گوییم: «اللهم صلِّ»؛ یعنی ما نیز می‌گوییم: «خدایا تو صلوات بفرست»؛ یعنی در توان ما نیست که به پیامبر خدا (ص) نور بدهیم و او را نورانی کنیم، بنابراین از خداوند می‌خواهیم که این کار را انجام دهد.

تجدید بیعت روزانه با امام عصر (عج) در دعای عهد

نویسنده کتاب «نجوای شبانه» با بیان این که با صلوات، نور بر قلب مومن نازل می‌شود، گفت: امام صادق (ع) در فرازی از دعای عهد می‌فرماید: «اَللّـهُمَّ اِنّي اُجَدِّدُ لَهُ في صَبيحَةِ يَوْمي هذا؛ خدايا من عهد و پیمان را تازه می‌كنم در بامداد اين روز»؛ کسی که به امام عصر (عج) اعتقاد دارد، به نوعی با اعتقاد به امام زمان (عج) و پذیرش امامت، با آن حضرت بیعت کرده است، اما در اینجا بیش از این است و فرد هر روز صبح این بیعت را تجدید می‌کند.

حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی عنوان کرد: ما با وجود این که می‌توانیم یک بیعت کلی با حضرت داشته باشیم، اما هر روز صبح این بیعت را از نو می‌بندیم و اگر در روز قبل، لغزشی کردیم، با بیعت خود تلاش می‌کنیم که جبران کنیم و این تجدید بیعت جهت، تجدید قوا و یادآوری و تذکر و اهمیت ورود اهداف بزرگ در زندگی است.

وی یادآور شد: بیعت با امام عصر (عج) یک سری وظایف و مسئولیت‌هایی به فرد می‌دهد، اگر ما هر روز صبح با امام خود بیعت می‌کنیم، به این مسأله توجه می‌کنیم که در طول روز رفتار مناسبی داشته باشیم و مطابق با خواسته‌های حضرت در زندگی گام برداریم.

ما در دعای عهد از خداوند می‌خواهیم که چگونه یاری برای حضرت باشیم؟

مبلغ بین المللی بیان داشت: ما در دعای عهد می‌خوانیم: «اَللّـهُمَّ اجْعَلْني مِنْ اَنْصارِهِ وَ اَعْوانِهِ وَ الذّابّينَ عَنْهُ وَ الْمُسارِعينَ اِلَيْهِ في قَضاءِ حَوائِجِهِ؛ خدايا قرار ده مرا از ياران و كمك كارانش و دفاع‌كنندگان از او و شتابندگان بسوى او در برآوردن خواسته‌هايش و انجام دستورات»؛ یعنی از خداوند می‌خواهیم که از یاران حضرت باشیم و به صورت خیلی مصمم و با اراده، خواسته‌های حضرت را اجابت کنیم.

مدیرگروه مطالعات اسلامی مدرسه مرعشیه جامعه المصطفی اظهار داشت: کسی که هر روز صبح با امام خود، بیعت می‌کند، نه تنها اوامر حضرت را اجابت می‌کند، بلکه آنچه را که حضرت نخواسته است، اما مورد رضای اوست نیز اجابت می‌کند؛ یعنی در اینجا بحث فراتر از مستحبات است و بحث دستور، واجب و یا حرام نیست، بلکه در اینجا، موضوع بسیار لطیف‌تر می‌شود.

حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی ادامه داد: ما در دعای عهد از خداوند می‌خواهیم که «وَ السّابِقينَ اِلى اِرادَتِهِ؛ پيشى‌گيرندگان به سوى خواسته حضرت» باشیم؛ اگر انسان این گونه باشد، آنچنان به امام نزدیک است که ارتباط عمیقی بین او و امام زمان (عج) وجود دارد و این مسأله نشان می‌دهد که فرد نسبت به حضرت ولی عصر (عج) معرفت داشته است و امام خود را به درستی شناخته است، به طوری که می‌داند خواسته‌های حضرت از چه جنس است.

ارتباط عمیق با امام زمان (عج) مستلزم امام‌شناسی و شناخت زمان است

وی تصریح کرد: انسان جهت ارتباط عمیق با امام زمان (عج) نیاز به معرفت قلبی نسبت به حضرت ولی عصر (عج) و امام‌شناسی صحیح دارد و دستیابی به این مسأله فراتر از مسائل روزمره است؛ آنجایی که کار از روابط فردی به معنای عبادی بالاتر می‌رود و به مناسبات انسانی فردی و اجتماعی می‌رسد؛ در اینجاست که فرد باید هوشمندی و شناخت بالایی داشته باشد و در مناسبات انسانی خود بداند که برای حضرت چه باید بکند، با اقشار مختلف چه رفتار و برخوردی داشته باشد و در مواجهه با پدیده‌های اجتماعی خاص چه نوع واکنشی باید نشان دهد؛ آیا باید سکوت کند ویا باید حرف بزند.

نویسنده کتاب «نجوای شبانه» گفت: گاهی مصلحت این است که انسان سکوت کند، اما حرف می‌زند و یا برعکس؛ و متأسفانه این موضوع در جامعه کمتر شناخته شده است، در حالی که اگر انسان آگاهی و شناخت بالایی پیدا کرده باشد و شرایط زمان خود را به خوبی بشناسد، می‌تواند به این درک برسد که در چه جاهایی سکوت کند و یا در چه جاهایی باید حرف بزند.

حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی تأکید کرد: ما همیشه احساس می‌کنیم که باید حرف بزنیم، در حالی که گاهی وظیفه ما سکوت است، اما از آنجا که ما همیشه تصور می‌کنیم که وظیفه ما حرف زدن است، کار خراب‌تر می‌شود، همان طور که در زمان امام صادق (ع) برخی از افراد به حضرت انتقاد می‌کردند که چرا حضرت همانند امام حسین (ع) قیام نمی‌کند؛ غافل از این که در اینجا نتیجه سکوت کردن از عمل کردن بهتر است؛ در حالی که امام حسین (ع) در آن شرایط زمانی باید عمل می‌کرد و این مسأله، بصیرت بالایی را می‌طلبد.

وی در پایان عنوان کرد: انسان باید دین را به خوبی بشناسد و زمان خود را هم به خوبی بشناسد؛ در این صورت می‌تواند امام خود را بشناسد و بر اساس خواسته‌های حضرت گام بردارد.