گروه سیاسی مشرق - رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
روزنامههای زنجیرهای اصلاحات روز دوشنبه را با تمرکز بر برگزاری جلسه دادگاه بابک زنجانی و سعید مرتضوی آغاز کردند. از سوی دیگر با توجه به مرزبندی میان حامیان جریان اصلاحات و حامیان دولت یازدهم با تشکیل شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات، برخی از اصلاحطلبان نسبت به این واگرایی هشدار دادند که تبعات آن گریبانگیر هر دو طیف سیاسی خواهد شد.
بهطورکلی آنچه میتوان درباره خطوط روزنامههای امروز اصلاحات گفت، در محورهای زیر خلاصه میشود:
1. سخنان حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی پیرامون مشارکت در انتخابات آتی و مخالفان معدود توافق هستهای
2. مانور بر سخنان اسحاق جهانگیری پیرامون حمایت پشت پرده بابک زنجانی
3. هشدارهای مشاور اقتصادی دولت به وضعیت نامناسب اقتصاد کشور
4. برگزاری دادگاه سعید مرتضوی و بابک زنجانی در یک روز
5. جدیت اصلاحطلبان برای تغییر چینش مجلس شورای اسلامی و هشدارها پیرامون عدم واگرایی در این جریان سیاسی
6. دلواپسی برای وضعیت یکی از اعضای شبکه نفوذ که در رسانههای جریان اصلاحات فعالیت میکرد
· حضور زنان در لیستهای انتخاباتی اصلاحات
نگاه جنسیتی به انتخابات مجلس شورای اسلامی از سوی اصلاحطلبان با سخنان حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی مبنی بر رأی زنان به خودش در انتخابات جدیت پیدا کرد؛ روزنامههای اصلاحطلب از حدود شش ماه قبل تمرکز خود را بر فعالیت سیاسی زنان قرار دادهاند؛ روزنامه شرق بیشترین حجم تولید محتوا در این مقوله را داراست؛ به نظر میرسید که ابزاری نگریستن به جوانان و زنان بار دیگر محور انتخاباتی این جریان سیاسی شده است.
در همین راستا محمدرضا خاتمی در روزنامه قانون نوشت: «اگر در کشور ما مردم سالاری به طور کامل حاکم بود همه ما باید تلاش میکردیم یک تبعیض مثبت صورت بگیرد و 30 درصد حق زنان در انتخابات رعایت شود اما هم اکنون دعوا بین زن و مرد یا جنسیتها نیست بلکه بحث بر سر حقوق و نفس حقوق انسانی است و این موضوع شرایط خاصی را به ما تحمیل میکند. ممکن است در انتخابات با زنانی شایسته روبه رو باشیم که امکان رأی آوری آنها صفر یا خیلی کم در مقابل یک مرد باشد. اینجا تکلیف چیست؟ آیا قرار است به قیمت رعایت 30 درصد، مجلس را از دست بدهیم؟ یا اینکه باید به این موضوع بیندیشیم که ما هم اکنون در یک شرایط ویژه هستیم و نیاز به یک مجلس معتدل و کارشناس داریم و آن زمان است که از طریق آن مجلس میتوانیم برای دستیابی زنان به حقوقشان عمل کنیم. این پیچیدگیها سبب میشود ما نتوانیم به خواسته آرمانی خود که سهم 30 درصدی زنان دست پیدا کنیم ضمن اینکه در کشور ما سنتهایی وجود دارد که مانع بزرگی بر سر راه پیشرفت زنان است. من سوالی هم از زنان در کشور دارم که نیاز به آسیب شناسی دارد وبه نظرم زنان قبل از اینکه بخواهند مطالبهای از جامعه داشته باشند باید به آن پاسخ دهند و آن این است که چرا زنان به زنان رأی نمیدهند در صورتی که نیمی از جامعه ایران را زنان تشکیل میدهند میتوانند با رأی به همجنسهای خود به سهمیه ای بیش از 30 درصد دست پیدا کنند البته این موضوع فقط در کشور ما حاکم نیست بلکه در کشورهای پیشرفته هم با این مسائل روبهرو هستیم.»
· شستوشوی مغزی مخالفان دولت
«افراطی»، «تندرو»، «پلیس مخفی»، «به جهنم ترسو». تعداد معدودی از واژگان دولتیها به منتقدان است اما داستان برچسبزنی به مخالفان دولت ادامه دارد؛ هریک از اعضای کابینه به لیست پرتعداد برچسبزنی توهینآمیز به منتقدان یک ترکیب زبانی اضافه میکنند. این بار نوبت به مجید انصاری معاون پارلمانی دولت یازدهم است.
روزنامه شرق در همین راستا نوشت: «معاون پارلمانی رئیسجمهور همچنین در بخش دیگری
از سخنان خود هشدار داد: «برخی کانونها در کشور شکل گرفتهاند که بچههای مردم را
جمع میکنند و بهگونهای شستوشوی مغزی میدهند و بذر کینه و نفرت علیه جریانهای
سیاسی درون نظام و شخصیتهای برجسته دینی و انقلابی میپراکنند».
انصاری گفت: «خدا نکند چند سال بعد چشم باز کنیم و ببنیم چنین گروههایی در کشور رشد کردهاند؛ مگر منافقین در اول انقلاب مانند داعش عمل نمیکردند؟ مگر ائمه جمعه ما با عملیات انتحاری شهید نشدند؟ مقابله با این جریانها وظیفه همه افراد جامعه است و ربطی به جناحبندیها ندارد، بلکه مسئله نظام است».
· سهم دولت از لیست انتخابات
«اگر قرار باشد در تهران یا سایر شهرهای بزرگ و کوچک احزاب متکثر اصلاحطلب هر کدام یک لیست ارائه دهند و از سوی دیگر هواداران اعتدال و جریان نزدیک به آقای روحانی یک لیست ارائه دهند و هواداران آقای عارف نیز لیست جدایی بدهند، فاجعه خواهد شد؛ زیرا بدنه اجتماعی اصلاحات بین لیستهای انتخاباتی متکثر پخش خواهد شد و اصلاحطلبان به دست خود شکست خود را رقم زدهاند.» هشدار های صادق زیباکلام جدی شده است؛ لیست حامیان دولت در وضعیت تشکیل شورای عالی اصلاحات به چه نحوی خواهد شد؟ آیا آنان مستقل وارد میدان رقابت سیاسی خواهند شد؟ آیا اصلاحطلبان از حامیان دولت عبور میکنند؟
روزنامه آرمان امروز با هشدار به بی تفاوتی اصلاح طلبان نسبت حامیان دولت نوشت: «انحصار طلبی در فرایندهای سیاسی نتیجه خوبی نداشته و در نهایت به انزوا کشیده شده است و اصلاحطلبان بهطور حتم این مسیر را طی نخواهند کرد و به پیامدهای آن آگاهاند که نخستین آن، کمرنگ شدن قدرت تعامل با دولت است. از سویی همراه شدن با حامیان دولت حاشیه امنی برای اصلاحات پدید خواهد آورد یعنی باید و نبایدهای هر مقطع از سوی همراهان اعتدالی گوشزد خواهد شد و آنها پشتیبان خوبی در تصمیمگیریها خواهند داشت. همراه شدن با حامیان دولت هم آینده خوبی برای جریان اصلاحات رقم خواهد زد و آنها را درگیر چالشهای سیاسی در مجلس نخواهد کرد بدین معنا که با حضور مشترک اعتدالیون و اصلاحطلبان در بهارستان لوایح دولتی بدون غرضورزیهای جناحی بررسی خواهد شد و رزومه موفقی از اصلاحات ثبت میشود. به هر حال پیوند اصلاحات و اعتدال نتایج مثبتی خواهد داشت و 24 خرداد 92 در 7 اسفند 94 تکرار و کام ملت شیرین میشود.»