به گزارش مشرق، فواد ایزدی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به لزوم بررسی برجام در مجلس و شورای عالی امنیت ملی و پیشنهاد تصویب فکت‌شیت برای برجام اظهار داشت: خیلی سعی می‌شود اینگونه وانمود کنند که انتخاب بین پذیرش کامل و رد کامل قطعنامه و برجام است اما باید توجه داشت که نگاه صفر یا صدی به این موضوع صحیح نیست.
وی بر همین اساس گفت: اگر قرار بر تصویب برجام است که البته به نظر می‌رسد، این اتفاق بیفتد، چراکه هم دولت در شورای عالی امنیت ملی به اندازه کافی رای دارد و هم در مجلس زمینه تصویب آن وجود دارد، لذا پیشنهاد این بود که برجام را به صورت مطلق تصویب نکنند چون بخشی از مفاد برجام هم برای استقلال کشور و هم برای حوزه‌های مختلف اشکال ایجاد می‌کند.
** پذیرش برجام باید به صورت مشروط باشد
عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان با تاکید بر اینکه این تصور که یا باید بر جام را بپذیریم، یا رد کنیم، درست نیست، افزود: اگر قرار بر پذیرش برجام است، باید این پذیرش مشروط باشد چراکه پذیرش مشروط آن گزینه‌ای بهتری نسبت به تصویب مطلق یا رد مطلق آن است.
ایزدی با اشاره به سازوکار این پذیرش مشروط برجام تاکید کرد: در توافق ژنو یک فرمولی ارائه شد که در انتهای مذاکرات یعنی جایی که اکنون در آن قرار داریم، ایران باید محدودیت هسته‌ای را بپذیرد و تحریم‌ها هم لغو شود. اکنون به این نقطه رسیده‌ایم اما در عمل چه اتفاقی افتاد؟ در عمل تحریم‌ها لغو نشد بلکه بحث تعلیق آن مطرح است، آن هم اگر مشکلی پیش نیاید.
وی ادامه داد: در مورد محدودیت‌ها نیز براساس برجام علاوه بر محدودیت هسته‌ای برخی محدودیت‌های دیگر در حوزه‌های مختلف به شکل گسترده وجود دارد، لذا از آنجا که کشور نمی‌تواند در عمل در حوزه تسلیحات و موشکی و اقلام دوگانه محدودیت بپذیرد، باید از یک جمله ایجابی که از نظر روانی بار منفی نداشته باشد، استفاده کرد.
** در متن نهایی ایران تاکید شود که ایران محدودیت غیرهسته‌ای نمی‌پذیرد
"کشور باید حداکثر تا 75 یا 80 روز دیگر نظر رسمی خود را اعلام کند. لذا همانطور که در توافق ژنو تایید شد، ایران تنها محدودیت‌های هسته‌ای را می‌پذیرد. این جمله ایجابی باید در متن نهایی که ایران در مورد برجام ارائه می‌دهد، وجود داشته باشد که ایران محدودیت غیرهسته‌ای نمی‌پذیرد. لذا این موضوع باید در بیانیه نهایی که توسط ایران به صورت رسمی ارائه می‌شود، مطرح شود".
این کارشناس مسائل سیاسی با طرح این سوال که گفتن این موضوع چه سودی دارد، تصریح کرد: این سود را دارد که اگر طرف مقابل پس از مدتی بخواهد در حوزه محدودیت‌های غیرهسته‌ای به کشور فشار بیاورد، این جمله از نظر سیاسی می‌تواند کمک کند. چراکه ایران به صورت رسمی نظرش را اعلام کرده و تنها پذیرش محدودیت هسته‌ای را قبول دارد. همچنین این موضوع از نظر بین‌المللی نیز جا افتاده است که قرار بود طبق توافق ژنو ایران تنها محدودیت هسته‌ای بپذیرد، نه موضوعات دیگر را.
** گزینه صفر یا صدی در بررسی برجام گزینه خوبی نیست
ایزدی با تاکید بر اینکه گزینه صفر یا صدی در بررسی برجام گزینه خوبی نیست، گفت: پذیرش صددرصد اصلا درست نیست و ارائه جمله ایجابی که نشان می‌دهد، محدودیت تنها در حوزه هسته‌ای پذیرفته است، راهکار مناسبی است که باید به آن توجه کرد.
وی در پاسخ به این سوال که ایران با این روش یک فکت‌شیتی از تفسیر خود در مورد برجام و نکات تفسیرپذیر و دوپهلوی آن ارائه می‌دهد؟ گفت: اسم آن فکت‌شیت نیست. در واقع کشور بیانیه‌ای ارائه می‌دهد. یعنی چه شورای عالی امنیت ملی و چه مجلس باید در نهایت متنی را تنظیم کنند و به عنوان نظر ایران در مورد برجام ارائه دهند.
این استاد دانشگاه افزود: به نظر من این متن نباید طولانی باشد و وارد جزئیات شود و بخواهد مواردی که کشور با آن مشکل دارد، تک به تک لیست کند چراکه این کار توسط طرف مقابل مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد و می‌گوید پس مذاکرات چه شد، لذا این کار مذاکرات را زیر سوال می‌برد. بنابراین بیانیه مصوب مجلس باید کم‌حجم و دارای جملات ایجابی باشد که تاکید می‌کند ایران تنها محدودیتی را می‌پذیرد که در حوزه هسته‌ای است.
ایزدی برهمین اساس خاطرنشان کرد: مانند توافقی که در ژنو صورت گرفت و براساس آن ایران محدودیت هسته‌ای را قبول کرد تا طرف مقابل تحریم‌ها را لغو کند، حالا تحریم‌ها لغو نشد، حداقل کشور باید اصرار داشته باشد که محدودیت‌ها تنها در حوزه هسته‌ای است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: خطوط قرمزی که مجلس در مصوبه خود ارائه داد و نکاتی که مقام معظم رهبری فرمودند در برجام نقض شد، حالا سوال اینجاست که وقتی خطوط قرمز مورد بی‌توجهی قرار گرفت، باید چه کرد؟ پاسخ این است که اکنون باید به توافق ژنو برگردیم و از همان استفاده کنیم و با جملات ایجابی بیان کنیم که ایران تنها محدودیت هسته‌ای را می‌پذیرد.
این عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نکاتی که در برجام دارای ابهام است و تفسیرهای مختلفی از آن می‌شود، نباید در مصوبه نهایی ایران شفاف شود؟ گفت: این وظیفه تیم مذاکره‌کننده بود که روی خطوط قرمز اصرار کند تا جملات مبهم نیاید. اکنون مجلس و شورای عالی امنیت ملی نمی‌تواند در بیانیه خود این موارد را شفاف کنند و بگویند تعبیر ما این است. باید از ابتدا دقت می‌شد تا خطوط قرمز رد نشود و اکنون که رد شده نمی‌توانیم دوباره آنها را لیست کنیم و بگوییم با همه موارد مشکل داریم.
ایزدی در پایان سخنان خود اضافه کرد: پذیرش مطلق برجام اشکال دارد و کشور نیز آمادگی رد مطلق آن را ندارد لذا نگاه باید نگاه ایجابی باشد و با جملات ایجابی تاکید شود که ایران تنها آمادگی دارد در حوزه هسته‌ای محدودیت بپذیرد.
