گروه تاریخ مشرق- آیت الله سید ابوالقاسم كاشانی در سال 1264 ش، در خانواده‌ای روحانی در قم به عرصه وجود نهاد. پدر آیت الله سید مصطفی، ‌از علما و مراجع بزرگ عصر خویش بود كه در سال 1280 ش،‌ به نجف اشرف هجرت نموده و در آنجا مشغول تدریس و تحقیق شد و در جنگ اول جهانی به صوف مجاهدان پیوست و رهبری نیروهای عراقی علیه تجاوز انگلیس را بر عهده گرفت.

سید ابوالقاسم به همراه پدر، ‌عازم عراق شده و در حوزه نجف به ادامه تحصیل پرداخت و از اساتیدی همچون میرزا محمد تقی شیرازی، ‌آخوند خراسانی و میرزا حسن خلیلی بهره‌های فروانی برد و در 25 سالگی به درجه اجتهاد نائل آمد.

مبارزات سیاسی:‌

1. مبارزات علیه استعمار: ایشان در عراق به همراه پدر، پدر ف رهبری نیروهای ملی عراق را برعهده داشت به طوریكه انگلیسی‌ها كه وجود ایشان را بزرگ ترین مانع پیشرفت خود در عراق می‌دانستند، ‌حكم اعدام ایشان را صادر كردند اما ایشان قبل از دستگیری، ‌عراق را به سمت ایران ترك كرد. بعد از بركناری رضا خان در شهریور 1320 و اشغال ایران توسط متفقین، آیت‌الله كاشانی، اعلامیه‌ای با این مضمون كه ایران مال ایران است و ذخایر آن به خصوص نفت از آن ایرانیان است، انتشار داد. ایشان همچنین در قم اعلامیه و شبنامه علیه انگلیسی ها صادر می‌كرد تا اینكه سرانجام در خرداد 1323 بازداشت و تبعید گردید و تا پایان جنگ جهانی در ارودگاههای متفقین زندانی بود.

2. مبارزات علیه استبداد داخلی: ‌آیت‌الله كاشانی پس از پایان جنگ دوم جهانی،‌ در فعالیت های اجتماعی و مبارزات سیاسی فعالانه حضور یافت و در مقابل سیاست بازی‌های قوام ایستاد و در نتیجه در سال 1324 بار دیگر دستگیر و تبعید شد. اما در دی ماه 1324 در دوره پانزدهم مجلس به نمایندگی انتخاب شد و علیه دولت های دست نشانده هژیر و ساعد به مبارزه پرداخت.

در پی ترور نافرجام شاه،‌ بار دیگر آیت‌الله كاشانی دستگیر و در قلعه فلك الافلاك خرم‌آباد زندانی و از آنجا به لبنان تبعید شد. پس از تبعید ایشان،‌ مبارزات مردم همچنان ادامه یافت و شهید نواب صفوی رابطه مستقیم با آیت‌الله كاشانی برقرار نموده و اعلامیه‌های ایشان را پخش می كرد. بعد از ترور هژیر توسط فدائیان اسلام در 27 اسفند 1328، ‌كابینه ساعد سقوط كرد و در انتخابات دوره شانزدهم، آیت الله كاشانی غیابا از طرف مردم به نمایندگی مجلس انتخاب شد و منصورالملك نخست وزیر وقت،‌ طی تلگرافی از ایشان عذرخواهی كرده و ایشان به ایران بازگشت.

عمده فعالیت ایشان پس از آن، ‌در رابطه با ملی شدن صنعت نفت و روی كار آمدن دولت مصدق بود كه در ملی شدن صنعت نفت نقش ممتازی را ایفا كرده و رهبری مردم در قیام 30 تیر 1331 را برعهده داشت. پس از آنكه مصدق دوباره روی كار‌آمد بنای اختلاف با آیت‌الله كاشانی گذاشت. نصیحت های آیت الله كاشانی فایده‌ای نكرد تا اینكه كودتای 28 مرداد اتفاق افتاد. پس از كودتای 28 مرداد كه قرار داد كنسرسیوم در دولت زاهدی منعقد شد، ‌آیت الله كاشانی طی اعلامیه‌ای شدیداللحن آن را محكوم كردند و از درجه اعتبار ساقط دانستند. در سال 1334، پس از دستگیری سران فداییان اسلام،‌ باز دیگر آیت‌الله كاشانی به عنوان دخالت در قتل رزم‌آرا دستگیر و در معرض محاكمه و اعدام قرار گرفت. اما بر اثر پافشاری مقامات روحانی و هشدار جدی آنان، آزاد گردید. سرانجام آیت‌الله كاشانی در 23 اسفند 1340 پس از عمری مجاهدت با استبداد داخلی و استعمار خارجی،‌ دعوت حق را لبیك گفت.