گروه سیاسی مشرق - سردار از نیروی انتظامی خداحافظی کرد؛ اسماعیل احمدی‌مقدم جامه فرماندهی نیروی‌انتظامی را از تن خارج کرد تا سردار حسین اشتری رئیس پلیس اطلاعات و امنیت سابق کشور جایگزین ایشان شود.

داستان حضور احمدی‌مقدم در کسوت فرمانده نیروی انتظامی از سال 1384 آغاز می‌گردد؛ در دوران حضور ایشان در نیروی انتظامی با امنیت کشور با فراز و نشیب‌های فراوانی همراه بوده است که می‌توان مهم‌ترین آن نوع واکنش نیروی انتظامی به فتنه 88 است.

نیروهای تحت امر سردار احمدی مقدم در نحوه مواجهه با اغتشاش‌گران و آشوب‌طلبان با «اقتدار» ظاهر شدند و سردار احمدی‌مقدم در مواقعی که نیروی انتظامی دچار اشتباهاتی شد، شجاعانه از مردم «معذرت خواهی» کردند.

طلبه مدرسه حقانی در لباس پلیس

ترجیح لباس «نظامی» بر لباس «قضاوت» رخدادهای زندگی اسماعیل طلبه مدرسه حقانی را با دیگر طلاب مدرسه حقانی متفاوت ساخته است.

اسماعیل احمدی مقدم این گونه از حضورش در حوزه علمیه روایت می‌کند «19 دی سال 56 که اهانت داریوش همایون به حضرت امام باعث شروع قیام مردم قم شد، یکی از دوستانم را که برای طلبگی به قم رفته بود را دیدم و به دلیل فضای خوبی که در قم بود، مدتی در مدرسه غدیریه مهمان او بودم. آن زمان من در مقطع سوم نظری تحصیل می‌کردم تصمیم گرفتم ترک تحصیل کنم و به قم بروم. از ابتدای سال تحصیلی 57 هم درس علمی را اول در مدرسه رضویه و بعد در مدرسه حقانی آغاز کردم. در همان دوران ما کار انقلاب را تعقیب می‌کردیم. آیت الله شهید بهشتی، آیت الله جنتی و مرحوم شهید قدوسی هیأت مدیره مدرسه را تشکیل می‌دادند و فضای مدرسه از این جهت خیلی زنده و شاداب بود. در داستان ورود حضرت امام به ایران هم ما جزو کمیته انتظامات استقبال بودیم.»[1]

وی هدف مدرسه حقانی را «پلی بین حوزه و دانشگاه» می‌داند که «مدل ترمی و کلاسیک، آموزش، زبان انگلیسی، گرفتن امتحان و اجرای روش‌های مدرن در دستور کار مدرسه بود» این طلبه تهرانی سپس تابستان 58 از حوزه علمیه قم راهی سقز کردستان شد؛ وی پیرامون چگونگی حضور همیشگی‌اش در لباس نظامی گفت «ما آمدیم در سپاه کمک کنیم، چند بار به دلیل تعطیلی حوزه حضورم در مناطق مختلف کشور و همراهی با سپاه تمدید شد، یک بار به یکی از دوستان که عازم قم بود گفتم از آقای جنتی بپرسید تکلیف ما چیست، بمانیم یا به حوزه برگردیم که آقای جنتی پاسخ داده بودند اگر آنجا به حضور شما نیاز هست، تکلیف این است که بمانید و نباید برگردید. بعد از آغاز جنگ با خودم نیت کردم که تا جنگ هست به دنبال کار دیگری نروم.»

حضور در نیروی انتظامی/ از دانشگاه تا فرماندهی

اسماعیل احمدی مقدم حضور خود را در نیروی انتظامی یک «حادثه» می‌داند؛ وی که پس از جنگ در مسولیت لشکر سه ویژه شهدای شمل غزب و قرارگاه حمزه داشت، برای درمان بیماری تنفسی خود به تهران آمده بود که سیف الهی فرمانده وقت نیروی انتظامی پیشنهاد حضور وی در این ارگان را می‌دهد؛ احمدی مقدم درباره این موضوع گفت «آقای سیف الهی که فرمانده ناجا بودند در همان ایام من را صدا کردند و گفتند فلانی می‌آیی به ما کمک کنی؟ من گفتم آقای رضایی (فرمانده وقت سپاه) با این موضوع موافق است؟ گفتند بله من از پیش موافقت ایشان را گرفته‌ام، بیا و یک مدت به مت کمک کن. در نهایت از من خواستند به عنوان فرمانده دانشگاه علوم انتظامی فعالیت داشته باشم. از سال 71 به مدت دو سال در دانشگاه علوم انتظامی بودم»

اسماعیل احمدی‌مقدم سپس معاون هماهنگی‌کننده ناجا، جانشین نیرومقاومت و فرماندهی بسیج تهران شدند و سرانجام در 18 تیر 1384 به فرماندهی نیروی انتظامی از سوی رهبر معظم انقلاب انتصاب شدند.

اسماعیل احمدی‌مقدم سپس این‌گونه از روزهای انتصاب به فرماندهی سخن می‌گوید «روز پنج شنبه 16 تیر واسطه‌ای این پیشنهاد را مطرح کرد و گفت: «شنبه بیایید دفتر موقع نماز آنجا با آقا ملاقات داشته باشید.» من ناخداگاه گفتم این پیشنهاد آقای احمدی‌نژاد بود. برای اولین‌بار است که این موضوع را می‌گویم. با سید مهدی هاشمی به منزل آقای احمدی‌نژاد رفتیم. البته او برای رایزنی‌ها در مجلس قدیم مستقر بود و شب‌ها خانه نمی‌رفت. اتفاقاً آن روز به خانه رفته بود. من گفتم برویم مجلس قدیم، گفتند آقای احمدی‌نژاد به خانه رفته، بر همین اساس به منزل او رفتیم.... به آقای احمدی‌نژاد گفتم: «از طرف شما چنین چیزی مطرح شد؟» گفت: «خیر من اتفاقاً چنین پیشنهادی ندادم. نظرم هم این نیست، شاید یک جای دیگری بودید بهتر بود.»[2] و سپس صحبت‌های میان سردار احمدی مقدم و احمدی‌نژاد پیرامون قاچاق کالا و مواد مخدر صورت می‌گیرد.

اولویت‌های نیروی انتظامی

سردار احمدی مقدم در جلسه معارفه خود در خصوص اولویت‌های مدیریتی نیروی انتظامی در دوران پنج ساله صدارت خود در نیروی انتظامی اظهار داشت «ایجاد سازمان پاسخگو و چابک و همچنین شفاف در انجام وظایف، منظور نظر است و بر این اساس پلیس شایسته و بایسته جمهوری اسلامی ایران با ویژگی‌ها و مختصات خاص آن می‌بایست شکل گیرد. پلیسی با ویژگی‌های دانایی محور، مجهز به دانش، فناوری و تجهیزات پیشرفته روز، حرفه‌ای و دارای مهارت تخصصی، مؤمن، با اخلاق و مؤدب، اهل تفاهم با مردم و برخوردار از مهارت‌های ارتباط اجتماعی است»

دروغ اولین واکنش روزنامه‌های زنجیره‌ای به فرمانده

«شما در تجمع روز سه‌شنبه مقابل دانشگاه تهران حضور داشتید و عکس شما در مقابل دانشگاه وجود دارد، علت حضور شما چه بود؟» این اولین واکنش دروغ زنجیره‌ای‌ها در کنفرانس خبری فرمانده نیروی انتظامی بود که سردار احمدی‌مقدم این‌گونه پاسخ داد که «من در محل حضور نداشتم و اگر عکسی از من وجود دارد، ارائه دهید»[3]

انتخابات 1388؛ آزمون بزرگ سردار

اولین تجربه سردار اسماعیل احمدی‌مقدم در مدیریت انتظامی- امنیتی انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 بود؛ جریان‌های ضد انقلاب با همراهی تعدادی از عناصر خودفروخته داخلی جشن ملی را به آشوب‌های خیابانی تبدیل کردند. نیروی انتظامی در روزهای اولیه اعتراضات پس از انتخابات خویشتن‌داری را برای آگاهی‌سازی مردم سرلوحه کار خود قرار داد، سردار احمدی مقدم رویکرد پلیس را این‌گونه توصیف می‌کند «واکنش پلیس در برابر مخالفین در خیابان های تهران، مناسب و صحیح بود و هیچ اقدام خلاف قانونی از سوی ماموران پلیس رخ نداد. آن‌ها از سلاح گرم استفاده نکردند و هیچ کس به ضرب گلوله پلیس، کشته نشد. پلیس در تظاهرات های تهران تنها با یک طرف منازعه مقابله نکرد بلکه در آن واحد، با چند طرف مقابله می‌کرد. همزمان با ورود مخالفان احمدی نژاد به خیابان‌ها، حامیان وی نیز به خیابان‌ها آمدند و شمار آن‌ها نیز زیاد بود.»[4]

پس از رخدادهای روز عاشورا 1388 که آشوبگران به ساحت مقدس امام حسین (علیه السلام) توهین نمودند و بسیار از اماکن عمومی را تخریب کردند؛ سردار احمدی مقدم پایان «مدارا» را با آشوبگران اعلام کرد و در همین راستا اعلام کرد «دوره مدارا با آشوبگران و اغتشاشگران تمام شده و از این به بعد هر کس در این گونه تظاهرات شرکت کند پلیس برخورد شدید و قاطعی خواهد داشت. علاوه بر این دستگاه قضایی هم شدت برخورد خود را افزایش داده است. وی اظهار داشت: پلیس پیش از این سعی می‌کرد با خشونت حداقلی با تجمعات اعتراضی برخورد کند اما متأسفانه از این اقدام پلیس سوءاستفاده شده است.»[5]

معذرت خواهی نسبت به اشتباهات کهریزک

سردار احمدی مقدم را می‌توان از معدود افرادی دانست که نسبت به رفتارهای اشتباه خود در حوزه مدیریتی از مردم عذرخواهی کرده‌اند و حتی در سطح استعفا پیش رفته‌اند. سردار احمدی مقدم در برنامه تلویزیونی «شناسنامه» درباره نامه‌ای که به رهبر معظم انقلاب پیرامون حادثه کهریزک نوشته بودند، گفت: «نوشته بودم در هر صورت اگر جنابعالی صلاح بدانید در این حوادث اخیر بنده مسئولیت هر آن‌چه که اتفاق افتاده، اعم از اینکه ناجا کرده یا نکرده را می‌پذیرم، شما من را برکنار کنید تا غائله بخوابد. در این نامه نوشتم که مطمئن باشید بنده هرگز از جنابعالی دلگیر نخواهم شد. من گفتم مرا برکنار کنید و ایشان نپذیرفتند.»

همچنین سردار اسماعیل احمدی‌مقدم در دهمین نشست روسای پلیس پیشگیری کشور حادثه کهریزک برای پلیس «عبرت‌آموز» توصیف کرد و سپس خاطرنشان کردند: «ما باید از حوادث تلخ پیش آمده همچون داستان کهریزک عبرت گیریم و امروز در برابر آن حادثه زبانی جز عذرخواهی نداریم و تنها قادر به جبران بخشی از آثار تلخ آن هستیم. فرمانده ناجا ادامه داد: داستان تلخ کهریزک باعث بیداری در پلیس شد و پس از آن ما به سمت توجه بیشتر به حقوق شهروندی پیش رفتیم.[6]

خداحافظی فرمانده

سردار احمدی مقدم در آخرین اظهارات خود در کسوت فرماندهی نیروی انتظامی در همایش دو روزه روسای پلیس‌های راهنمایی و رانندگی سراسر کشوراظهار داشت «از همکارانم حلالیت می‌طلبم و از همه آن‌ها به واسطه زحماتی که کشیده‌اند تشکر می‌کنم. به ملتم رهبرم و کشورم عشق می‌ورزم.» و سپس افزود «ما در این 10 سال حوادث مختلفی داشتیم که از دلخراش‌ترین آن‌ها کشتار گروهک تروریستی ریگی در تاسوکی بود و همچنین فتنه 88 که ثبت این خاطرات می‌تواند به آیندگان کمک کند. به پلیس راهور نمره 20 می‌دهم و به خودم نمره 10 زیرا شایستگی مردم ما بیشتر از کارهایی بود که ما انجام دادیم و از مردم نیز عذرخواهی می‌کنم. توان ما اینقدر بود شاید انسان آرزوهای بلند داشته باشد ولی ابزار و امکانات دست ما را می‌بندد.»[7]