به گزارش مشرق به نقل از رسا در مشهد، همايش «حوزه انقلابي؛طلبه انقلابي» روز گذشته از سوي بسيج طلاب و روحانيان خراسان رضوي در دانشگاه رضوي برگزار شد.

امروز بشريت به حضور تمام قد حوزه در صحنه نيازمند است

حسن رحيم پور ازغدي، عضو سابق شوراي عالي انقلاب فرهنگي در اين همايش ضمن گراميداشت ياد شهداي روحاني اظهار داشت: امروز نه تنها جهان اسلام که بشريت، به حضور تمام قد حوزه در صحنه نيازمند است از اين رو شاخص هاي نظري و عملي حوزه علميه پويا و انقلابي امري ضروري است.

سخنان رهبري، مانيفست جامع حوزه علميه انقلابي است

وي افزود: از جمع بندي فرمايشات رهبر معظم انقلاب در پيش و پس از انقلاب اسلامي خصوصا در طول بيست سال رهبري شان، مانيفست دقيق و جامعي در خصوص تحول حوزه به دست مي آيد و در مرحله بعد نوبت برنامه ريزي است که همت و عزم اجرايي مسوولان و طلاب را مي طلبد.

وي با اشاره به همزماني صدور منشور روحانيت از سوي امام راحل(ره) و برگزاري اين همايش، بر لزوم بازبيني اين منشور تأکيد کرد وگفت: رهنمودهاي امام خميني(ره) در اين منشور در تبيين حوزه علميه انقلابي کاملا شفاف است. ايشان در اين منشور از روش غني اجتهادي حوزه دفاع کرده و ان را طرحي مبتکرانه وقوي مي داند. بنابراين براي بررسي عميق همه جانبه علوم اسلامي هيچ شيوه اي برتر از شيوه علماي سلف نيست.

در اتاق دربسته نمي توان مانيفست اجتماعي شيعي براي جامعه تدوين کرد

رحيم پور ازغدي با اشاره به بيش از هزار سال سابقه نوآوري و تتبع در حوزه ابراز داشت: بايد توجه داشت که شيوه سلف، اجتهاد و نوانديشي بوده نه تکرار مسائل قديم که متاسفانه امروز در حوزه انجام مي شود. امام مي فرمايد در اتاق دربسته نمي توان مانيفست اجتماعي شيعي براي جامعه تدوين کرد وحوزويان تا حضور فعال نداشته باشند نمي توانند درک کنند که اجتهاد مصطلح در حوزه براي اداره جامعه کافي نيست.

حوزه علميه انقلابي در برابر مسائل روز غافلگير نمي شود

اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اين‌که يک سري آگاهي ها و مهارت ها بايد به متد جواهري ضميمه شود تا اين اهرم استثنايي فعال شود، ادامه داد: روحانيت بايد نبض تفکر و نياز آينده جامعه را در نظر داشته باشد و نه تنها از حوادث عقب نماند که مهياي حوادث آينده هم باشند و در عرصه هاي مختلف پيش دستي کنند. حوزه علميه ايده آل در برابر مسائل غافلگير نمي شود.

وي، شناخت مردم و نيازهاي آنان را از ديگر شاخص هاي نظري حوزه از ديدگاه امام دانست و افزود: حوزويان بايد مردم و خصوصا جوانان را درست بشناسند و اينطور نباشد که روحانيت جدا حرف بزند و مردم براي خود جدا زندگي کنند. تحقق اين امر، نيازمند پژوهش ها و آموزش هاي هدفمند در حوزه است. چه بسا شيوه هاي رايج امور مردم در سال هاي آينده تغيير کند حوزه بايد آنقدر آماده باشد که حتي در صورت شيوه ها و ساختارها هم بتواند به بشريت در عرصه هاي مختلف اعتقادي، کلامي، سياسي، اقتصادي، فقهي و... پاسخگو باشد.

حوزه انقلابي بايد هميشه در کنار فقرا و مستضعفين باشد

رحيم پور ازغدي تصريح کرد: به لحاظ شاخص هاي عملي هم توصيه امام به حوزه ها، شهادت وشهادت طلبي است؛ روحاني نبايد محافظه کار و ترسو و دلبسته دنيا باشد. در خدمت اسلام باشد نه اسلام در خدمت او چرا که به فرموده امام راحل، قرار است ما فداي اسلام شويم نه اسلام فداي ما. همچنين حوزه انقلابي بايد هميشه در کنار فقرا و مستضعفين باشد، روحاني که مدام بر سفره اغنيا مي نشيند روحاني انقلابي نيست و بعيد نيست فقهي در توجيه ثروت اندوزي اغنيا ارائه دهد در حالي که هدف فقه، عدالت و دفاع از انسان محروم، کرامت انسان و رشد برابر همه است.

صرف ملبس‌بودن و دانستن فقه و اصول براي صلاحيت روحانيت کافي نيست

عضو پيشين شوراي عالي انقلاب فرهنگي، تحمل سختي ها و ايستادگي در برابر ستم و استبداد و فرصت طلب نبودن را از ديگر ويژگي ها عملي حوزه انقلابي از نظر بنيانگذار انقلاب اسلامي برشمرد و گفت: امام در ادامه نسبت به نفوذ عوامل مزدور بيگانه در حوزه (روحاني نماها) هشدار داده و مي فرمايد صرف ملبس بودن و دانستن فقه و اصول براي صلاحيت روحانيت کافي نيست.

وي در ادامه به تبيين شاخص هاي رفتاري حوزه انقلابي پرداخت و گفت: در روايات و لسان اولياي خدا بر تکلم به زبان قوم و شناخت منطق و ظرفيت هاي مخاطب، مردمي بودن، در پي مردم رفتن و طبيب دوار بودن، عدم حب رياست، مناعت طبع، اخلاق و تهذيب نفس، پدري کردن براي همه حتي آن ها که ظاهرا اهل هدايت نيستند، رعايت زهد وتواضع و اهل خشيت الهي بودن از سوي حوزويان تأکيد شده است. مردم روحاني بي دين و دين دار را تشخيص مي دهند.

رحيم پور ازغدي با اشاره به اهميت عقلانيت يا تقيه در مواقع لزوم خاطرنشان کرد: حکمت در تبليغ چيزي بالاتر از علم و فضل و دانش است. کار حکيمانه کار متقن و سنجيده اي است که همه جوانب و احتمالات در ان در نظر گرفته شده و راهبردهاي ممکن پيش بيني شده باشد. فضل ديني بايد همراه شعور ديني باشد.

«جادلهم بالتي هي احسن» فرمان نبرد فرهنگي است ولي به روش احسن

وي با تأکيد بر اين‌که براي حفظ موقعيت يا توجيه جذب حداکثري، مجادله را نبايد کنار گذاشت و سکوت کرد افزود: «جادلهم بالتي هي احسن» فرمان نبرد فرهنگي است اما به نحو احسن؛ قران کريم حتي موعظه حسن را هم قبول ندارد. مخاطب اين فرمان ها مديران و مسؤولان و طلاب خوزه هستند. بخش اعظم اسلام در حوزه آموزش داده نمي شود و خود بايد پيگير مسائلي چون اخلاق، تاريخ، سيره و... باشيم.

بحث در مسائل بي ثمر، نتيجه نبود يک نظام پژوهشي هدفمند در حوزه است

اين استاد حوزه و دانشگاه در خصوص مسائل مورد بحث در فقه و اصول ياداور شد: در اين مباحث نبايد لزوما به دنبال يک ثمره علمي محسوس فوري بود چرا که بسياري از مباحث همچون رياضي، فلسفه و فيزيک ثمره فوري ندارد. آنچه بايد در اين خصوص مورد توجه قرار گيرد اين است که در نهايت حتما يک ثمره نظري يا عملي براي اسلام و مسلمين داشته باشد. در حال حاضر چون نظام پژوهشي ما در حوزه هدفمند نيست، در خصوص مسائل بي‌ثمر مدت‌ها بحث مي‌شود در حالي که بسياري از مسائل مهم روي زمين مانده است.

رحيم پور ازغدي با تأکيد بر راه‌اندازي کرسي‌هاي خارج فقه در در قم و مشهد براي بررسي شبهاتي که حتي اصل فقاهت را زير سؤال مي‌برد، تصريح کرد: اشکال شيوه سلف اين است که براي يک عبارت که ثمره اي ندارد 14 سال بحث مي کند اما براي امور مهم اجتماعي و مسائل روز مسلمين آن هم در دوره‌اي که همه داشتند بي دين مي شدند فرصتي نگذاشته است.

هر پايان‌نامه حوزوي بايد يک مشکل از مسائل روز جامعه را حل کند

وي با بيان اين‌که هر پايان نامه حوزي بايد يک مشکل از مسائل روز جامعه را حل کند تأکيد کرد: اينکه برخي از مباحث روز به بهانه عدم همخواني ان با تقسيم بندي فعلي ابواب فقهي خودداري مي کنند تنها يک توجيه است زيرا تبويب حاضر از معصوم نرسيده که غيرقابل تغيير باشد. اصولا ابواب فقه، توقيفي نيست همانطور که معاملات توقيفي نيست. اينکه نمي توان احکام جديد را وارد کرد، بدعت است. مي توان مسائل مستحدثه را وارد فقه کرد و ابواب جديد را بدان اختصاص داد.

ضمن حساسيت در برابر بدعت‌گزاران، نبايد از بحث در مورد مسائل مستحدثه سهل انگاري کرد

وي گفت: بخش عظيمي از مفاهيم ديني اکنون در حوزه علميه تعطيل است و بحث نمي شود که خود يک بدعت در عمل است منتهي بدون سوء نيت و غرض خاص. اينکه آنچه در دين هست بگوييم نيست هم بدعت است. ضمن حساسيت در برابر بدعت‌گزاران، نبايد در مورد مسائل مستحدثه سهل انگاري کرد. البته تفاوت اين دو با يک تصميم لحظه اي روشن نخواهد شد و نيازمند کرسي هاي دائمي است که هر ماه و هرهفته مطالب و ديدگاه هاي جديد غرب و شرق را در عرصه هاي مختلف به صورت علمي نقد و عرضه کند.

انجمن هاي علمي بايد از حاشيه به متن آموزشي و پژوهشي حوزه وارد شود

رحيم پور ازغدي با بيان اين‌که امروز به يک نوع سکولاريزم در تعريف فقه دچار هستيم، ادامه داد: کرسي درس خارج و مباحثات فعال نداريم. بعضا در حاشيه دروس حوزه، مسائل روز طرح مي شود؛ اما کافي نيست در انجمن‌هاي علمي بايد با جهت‌گيري هدفمند از حاشيه به متن آموزشي و پژوهشي دروس حوزه وارد شود. اينها هم به اندازه فقه و اصول اهميت دارد.

امروز دنيا منتظر مطالب اسلامي مدرن است

وي با تأکيد بر نگاه مسأله‌محور در متون آموزشي حوزه گفت: امروز دنيا منتظر مطالب اسلامي مدرن است تا استفاده کند و غرب را کنار بگذارد، وقتي خوراک فکري‌شان تأمين نشود ناگزير تئوري‌هاي غرب را دنبال مي کنند.

عضو پيشين شوراي عالي انقلاب فرهنگي در خصوص اختلاف نظرات موجود در تفسير عبارت «لا ضرر و لا ضرار في الاسلام» ابراز داشت: از ديدگاه امام خميني(ره)، اين اصلي حکومتي و حاکم بر همه احکام است. اين جمله براي آن است که ريشه هاي ظلم و ضرر در جامعه گسترش نيابد و اختلال ايجاد نشود. با اين تعبير که به لحاظ مفهوم در بسياري روايات نيز آمده است، اين عبارت يک حکم حکومتي است يعني مي تواند دايره همه احکام فردي که موجب ضرر به اسلام و عقب نگاه داشتن مسلمين است را وتو و محدود کند.

لازم دانستن معصوميت براي وجوب اطاعت، به معناي تعطيل شريعت و توجيه سکولاريزم است

وي در خصوص شبهات واجب الاطاعة بودن ولي فقيه خاطرنشان کرد: در اين موضوع، صحبت از ارزش حقيقي انسان ها نيست بلکه مهم شخصيت حقوقي است يعني اختيارات و وظايف مربوط به نهاد ولايت فقيه است که هرکه عهده دار آن شد از آن برخوردار مي شود. مربوط به مقام حکم و قضاست نه شخص که بگوييم ولي فقيه، رسول خدا(ص) نيست تا واجب الاطاعة باشد.

استاد دانشگاه تهران با بيان اين‌که لازم دانستن معصوميت براي وجوب اطاعت به معناي تعطيل شريعت و تئوريزه کردن و توجيه سکولاريزم است، افزود: معناي اين عقيده آن است که ما آنقدر که در باب فقه فردي حرف براي گفتن داريم در باب روابط بين الملل نداريم يا اگر هم داريم چندان لازم الرعاية نيست. لازم نيست حکم حکومت، عينا مفاد وحي باشد اما طبق آيه «اطيعوالله و اطيعوا الرسول و...» مثل وحي واجب الاطاعة است.

رحيم پور تأکيد کرد: تا زماني که در حوزه مشهد و قم کرسي هايي نباشد که هر ماه با استناد به قرآن و احاديث و با بهره مندي از متد جواهري مسائل روز جامعه را در قالب مقاله، کنفرانس و پايان نامه مطرح کند، ما خودمان داريم به سکولاريزم دامن مي زنيم.

حوزه علميه خود را براي پاسخگويي به مسائل کلان جهاني آماده باشد

وي با تأکيد بر ضرورت آمادگي حوزه ها براي جهاني شدن که امروز به سرعت در حال وقوع است، اظهار داشت: اتفاقات کنوني جهان اسلام در تاريخ بشر بي سابقه و قطعا متأثر از انقلاب اسلامي ايران است. غرب هم اعلام کرده که نگران حاکميت اسلام گراها بر خاورميانه هستيم. حوزه بايد خود را براي پاسخگويي به مسائل کلان جهاني آماده کند.

وي در خصوص مسائل اخير جهان اسلام اظهار داشت: مبارک يک هفته پيش از سقوط خود به مقامات اسرائيل مي گويد فقط من در خطر نيستم بلکه پس از ما نوبت شما است، شاه اردن هم پيش از اين نسبت به تشکيل هلال شيعي هشدار داده بود.

القاي جدايي خيزش هاي جهان اسلام از انقلاب ايران؛ بزرگ ترين و آخرين حلقه توطئه دشمن

رحيم پور ادامه داد: غرب درصدد است اينگونه القا کند که ايران به دنبال امپراطوري ايران بوده و مي خواهد قدرت خود را عليه اعراب گسترش دهند لذا اين خيزش هاي مردمي در تونس و مصر و بحرين، انقلاب شيعي است نه انقلاب اسلامي که ايران الگويشان باشد. امريکا مدام اين را دامن مي ند که رافضي ها مي خواهند بر جهان اسلام و ايراني ها بر اعراب حاکم شوند.

عضو سابق شوراي عالي انقلاب فرهنگي يادآور شد: دشمن مي خواهد حلقه انقلاب اسلامي ايران و انقلاب هاي فعلي جهان اسلام هيچ‌گاه به هم متصل نشود. اين بزرگ‌ترين و مهم‌ترين و آخرين حلقه توطئه دشمن است؛ اما با وجود همه اين ها، جوانان، روشنفکران و ملت هاي کشورهاي اسلامي قلبشان با ايران است.

دنيا آماده شنيدن سخن حق است/ وقتي پيام قوي باشد حتي رسانه دشمن را هم به خدمت مي گيرد

وي با تأکيد بر اينکه چشم جهانيان به ايران دوخته شده است، ادامه داد: در اقصي نقاط جهان اسلام، مردم، دستاوردهاي ما را دستاورد کل امت اسلام و دفاع از ايران را دفاع از همه ملت هاي ستمديده جهان مي دانند. در فتنه 88 ملت هاي آزاده جهان بيش از ما نگران سرنوشت انقلاب بودند. از استاد کمونيست در هند گرفته تا پسربچه صرب دست‌فروش در بلگراد و وهابي تندوري افراطي و خبرنگاران رسانه هاي غربي همه در برابر عظمت انقلاب اسلامي سر فرود آورده و ادعاي دفاع از آن را دارند؛ اما حوزه علميه در پاسخ به اين همه ابراز نياز چه کرده است؟

رحيم پور با اشاره به اين‌که دنيا کاملا آماده شنيدن سخن حق است، افزود: در نشست خبري که اخيرا با حضور خبرنگاران رسانه هاي غربي در تهران برگزر شد، مي گفتند دين در غرب در مقابل عدالت ايستاده و هميشه مشکل ما در اين مسير دين بوده است؛ اما آنچه ما در حقوق بشر به دنبال آن هستيم در دين اسلام صريحا امده است.

وي گفت: اگر ماهواره و اينترنت و ... نبود اين انقلاب‌ها گسترش نمي يافت؛ غرب اين‌ها را براي به فساد‌کشاندن مسلمين وارد عرصه کرد حال آن‌که به ضرر خودشان تمام شده و اکنون انقلاب آنلاين را شاهد هستيم. وقتي پيام قوي باشد حتي رسانه دشمن را هم به خدمت گرفته و تحت تأثير قرار مي‌دهد.

آمادگي حوزه براي جهاني شدن جز از طريق کرسي هاي نظريه پردازي ممکن نيست

عضو پيشين شوراي عالي انقلاب فرهنگي تأکيد کرد: حوزه بايد خود را براي سيراب‌کردن عطش موجود در جهان آماده کند و در عرصه هاي مختلف بسته هاي پاسخ داشته باشد. اين آمادگي تنها از طريق کرسي هاي نظريه پردازي است که شکل مي گيرد.