گروه فرهنگی مشرق - در ابتدای مراسم بزرگداشت دکتر سلیم نیساری که یکشنبه 25 اسفندماه در محل انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد، مهدی محقق، رییس این انجمن، شهادت حضرت زهرا (س) را تسلیت گفت و در ادامه درباره خدمات و شخصیت نیساری گفت: ایشان حدود 80 سال به زبان و ادبیات فارسی خدمت کرده‌اند.
محقق با بیان این‌که بزرگداشت سلیم نیساری هجدهمین بزرگداشت شخصیت‌های علمی و فرهنگی آذربایجان است، به خدمات برخی از شخصیت‌های آذربایجان به زبان و ادبیات فارسی اشاره کرد و در این‌باره نیز گفت: خدمات برخی از این شخصیت‌های ترک‌زبان از جمله آیت‌الله شیخ محمدعلی تبریزی نمونه‌ای از خدماتی است که نشان می‌دهد ترک‌زبان‌ها و آذربایجانی‌ها به زبان و ادبیات فارسی خدمت کرده‌اند.
او همچنین گفت: خوشحال هستیم که در مملکت ما زبان فارسی نماد و هویت ملی ماست. نباید در کشور این‌گونه باشد که کتاب‌های ادبیات و میراث فرهنگی ما چاپ شود اما هر سال از شمارگان آن‌ها کاسته شود.
محقق سپس خطاب به غلامعلی حداد عادل – رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی - که در مراسم حاضر بود، اظهار کرد: امیدواریم با همت شما، شمارگان کتاب‌های ادبی در حوزه میراث فرهنگی افزایش یابد و این‌گونه نباشد که کتاب‌های ادبیات فارسی به دلایل مختلف ناتمام بمانند. نباید در مملکتی که 70 میلیون جمعیت دارد، به علت گرانی کاغذ کتاب‌ها منتشر نشود.
به گزارش ایسنا، در ادامه این مراسم، غلامعلی حداد عادل - رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی - از ریاست دوباره مهدی محقق در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ابراز خوشحالی کرد و درباره بزرگداشت سلیم نیساری نیز گفت: مایه خوشبختی است که اولین بزرگداشت انجمن به شخصیتی اختصاص دارد که در سزاواری ایشان همه متفق‌القول هستیم.
او در ادامه به عضویت سلیم نیساری به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی اشاره کرد و گفت: شاید بزرگداشت امروز در درجه اول تقدیر و تکریم یک معلم است، چراکه به نظر من بارزترین خدمت استاد نیساری، خدمت در دستگاه تعلیم و تربیت و معلمی ایشان است. علاوه بر این، این بزرگداشت مجلس تقدیر از یک مؤلف پرکار و نویسنده خوش‌قلم و مترجم زبان است. همچنین تقدیر از خدمات یک مدیر باسابقه است که علاوه بر تدریس در کلاس درس و تألیف کتاب وقت و عمر خویش را صرف دستگاه‌های مختلف در حوزه مدیریت کرده است.
حداد عادل سپس به برجستگی‌های علمی و فرهنگی سلیم نیساری اشاره کرد و توجه او به زبان و ادبیات فارسی و آموزش آن را منحصربه فرد دانست و در این زمینه گفت: متأسفانه در کشور ما کسانی که به آموزش یک علم عنایت دارند و در این حوزه تخصص دارند، اندک‌اند، در حالی که در دیگر کشورهایی که در حوزه علوم پایه پیشرفت کرده‌اند ارزش این‌گونه افراد به اندازه خود آن علوم است.
او اظهار کرد: دکتر نیساری را باید از پیشگامان روش‌شناسی آموزش زبان فارسی دانست. نگاهی به آثار وی گواه این مدعاست.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در ادامه توجه ویژه سلیم نیساری به آموزش درست کودکان و شیوه آموزش و تدریس در مقاطع ابتدایی را از ویژگی‌های دیگر این استاد زبان فارسی برشمرد و در این زمینه نیز گفت: متأسفانه در کشور گمان می‌کنند کار در حوزه کودکان دون شأن‌شان است، در حالی‌که کار کسی که در کلاس اول دبستان تدریس می‌کند از کسی که به کار آموزش در سال آخر دانشگاه مشغول است، سخت‌تر است.
حداد عادل در ادامه سلیم نیساری را از جمله نسخه‌شناسان و حافظ‌شناسان کشور عنوان کرد و گفت: استاد نیساری با دقت و علاقه بسیار به گردآوری نسخه‌های متعدد حافظ همت گمارده‌اند و با روش علمی در این زمینه کار کرده‌اند، به طوری که ما امروز متخصص‌تر از ایشان در حوزه نسخه‌شناسی حافظ نداریم.
او همچنین به سابقه مطبوعاتی و انتشار چند مجله توسط سلیم نیساری و تخصص او در حوزه تمبرشناسی اشاره کرد.
او به خدمات سلیم نیساری در حوزه مدیریتی نیز اشاره کرد و درباره شخصیت اخلاقی این استاد زبان و ادبیات فارسی اظهار کرد: دکتر نیساری شخصیت اخلاقی بسیار دلپذیری دارند و در میان روحیات ایشان از جمله ایران‌دوستی است که نشان می‌دهد بزرگان آذربایجان چه اندازه به ایران و زبان فارسی عشق می‌ورزند. این شخصیت‌ها علاوه بر این‌که به زبان آذری عشق می‌ورزند، اما می‌بینیم که خود را ایرانی می‌دانند و به خدمت به زبان فارسی افتخار می‌کنند.
در ادامه این مراسم بزرگداشت، حسن انوری یادداشتی را درباره تصحیح نیساری از دیوان حافظ نسخه ابوالقاسم غنی خواند و اظهار کرد: امروزه نام نیساری با نام ابوالقاسم غنی قرین شده است.
همچنین فریدون اکبری شلدره – معاون آموزش و پرورش - در سخنانی شخصیت سلیم نیساری را داری اضلاع مختلف از جمله ضلع آموزش زبان و ادبیات فارسی دانست و در این‌باره گفت: دکتر نیساری در سال 1328 برای اولین‌بار کتاب زبان فارسی اول دبستان را بر مبنای آموزش هجایی نوشتند، در حالی‌که قبل از آن کتاب فارسی اول دبستان را شادروان باغچه‌بان بر مبنای حرف‌نگر نگاشته بود که شیوه‌ای سازه‌یی بود و کار استاد نیساری در این زمینه یک نوآوری محسوب می‌شد. دومین کار استاد نیساری این بود که کتاب زبان فارسی را برای اولین‌بار به صورت رنگی چاپ کرد و سومین ویژگی ایشان نیز این بود که دست به انتخاب نمادهای زبانی زد و شخصیت‌های نمادینی مثل دارا و سارا را وارد آموزش زبان فارسی ما کردند، در صورتی‌که تا پیش از این مبنای آموزش کتاب فارسی ما تک‌شخصیتی بود.
در ادامه مراسم بهمن خلیفه - مدرس زبان و ادبیات فارسی - و توفیق سبحانی - پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی - هر کدام متن‌هایی را درباره ویژگی‌های علمی و فرهنگی سلیم نیساری خواندند.
بزرگداشت استاد سلیم نیساری
به گزارش ایسنا، سپس سلیم نیساری به خاطر برگزاری این مراسم از مهدی محقق – رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - تشکر کرد و در سخنانی گفت: زمانی که گفتند می خواهیم برایت بزرگداشت برگزار کنیم جواب دادم من اهلیت بزرگداشت را ندارم، چون کاری انجام نداده‌ام که درخور ارج و بزرگداشت باشم.
این حافظ‌پژوه سپس با اشاره به این‌که کتاب‌ها و آثارش را در راهرو تالار اجتماعات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به نمایش گذاشته‌اند با خواندن شعر «زندگی صحنه یکتای هنرمندی ماست، هر کسی نغمه خود خواند و از صحنه رود...» گفت: کتاب‌های من نغمه من هستند. انسان در جریان زندگی متحیر است و مطمئن نیست که آن‌چه سرنوشت اوست محتوم است یا این‌که خود می‌تواند با اراده و همت آن را تغییر دهد.
نیساری در ادامه به بیان خاطره‌ای از روزی که توسط علی‌اکبر سیاسی به سمت منشی دفتر وزارت فرهنگ درآمده بود اشاره و اظهار کرد: پس از این‌که در دفتر وزارت فرهنگ به عنوان منشی مشغول به کار شدم یک روز مرحوم بدیع‌الزمان فروزانفر به دیدن وزیر فرهنگ آمده بود که در پایان ملاقات‌شان قرار بود نامه‌ای به خط من نوشته شود و همان‌جا به امضای وزیر فرهنگ برسد، وقتی من نامه را نوشتم مرحوم فروزانفر خطاب من گفت که نیساری هم خط‌ت خوب است هم ربطت، اما این کار اداری برای تو به منزله سم است. حالا امروز متحیرم که اگر استعداد آینده‌نگری و خصوصیت پندپذیری و اراده تصمیم‌گیری قوی داشتم باید همان فردا استعفا می‌کردم اما جوانی مانع این کار شد و باعث شد 20 سال از عمرم را به کار اداری بگذرانم.
او ادامه داد: البته من کار اداری را با کارآموزی همراه کرده بودم، ولی امروز نمی‌دانم که آن مقدار از زندگی‌ام را که صرف کار اداری کردهام صحیح بوده یا عمرم تلف شده است.
این پژوهشگر سپس این شعر را خواند: نور جام در ظلمت‌آباد بدن گم کردهام/آه از آن یوسف من که در پیرهن گم کردهام // چون نم اشکی که از مژگان فروغلتد به خاک/خویش را در پیش پای خویشتن گم کردهام.
نیساری در پایان سخنانش از فریدون اکبری شلدره به خاطر یادآوری برخی از کارهایی که او در گذشته برای زبان و ادب فارسی انجام داده، تشکر کرد و گفت: معمولا این‌گونه است که کسانی که در آینده درباره مسأله‌ای صحبت می‌کنند، بیش‌تر مایلند که همه کارها را به خود نسبت دهند و از کارهای گذشتگان سخن نمی‌گویند، اما آقای اکبری درباره کارهایی که من در گذشته انجام داده‌ام، صحبت کردند و این لطف ایشان را می‌رساند.
او همچنین از برخی از اعضای انجمن استادان فیزیک و ریاضیات که در این مراسم حاضر بودند، قدردانی کرد.
در پایان این مراسم با حضور سیدهادی خامنه‌ای، مهدی محقق، غلامعلی حداد عادل، محمود دعایی، احمد احمدی و حسن انوری، با اهدای لوح از خدمات سلیم نیساری به خاطر یک عمر فعالیت علمی و فرهنگی تقدیر شد.
محقق با بیان این‌که بزرگداشت سلیم نیساری هجدهمین بزرگداشت شخصیت‌های علمی و فرهنگی آذربایجان است، به خدمات برخی از شخصیت‌های آذربایجان به زبان و ادبیات فارسی اشاره کرد و در این‌باره نیز گفت: خدمات برخی از این شخصیت‌های ترک‌زبان از جمله آیت‌الله شیخ محمدعلی تبریزی نمونه‌ای از خدماتی است که نشان می‌دهد ترک‌زبان‌ها و آذربایجانی‌ها به زبان و ادبیات فارسی خدمت کرده‌اند.
او همچنین گفت: خوشحال هستیم که در مملکت ما زبان فارسی نماد و هویت ملی ماست. نباید در کشور این‌گونه باشد که کتاب‌های ادبیات و میراث فرهنگی ما چاپ شود اما هر سال از شمارگان آن‌ها کاسته شود.
محقق سپس خطاب به غلامعلی حداد عادل – رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی - که در مراسم حاضر بود، اظهار کرد: امیدواریم با همت شما، شمارگان کتاب‌های ادبی در حوزه میراث فرهنگی افزایش یابد و این‌گونه نباشد که کتاب‌های ادبیات فارسی به دلایل مختلف ناتمام بمانند. نباید در مملکتی که 70 میلیون جمعیت دارد، به علت گرانی کاغذ کتاب‌ها منتشر نشود.
به گزارش ایسنا، در ادامه این مراسم، غلامعلی حداد عادل - رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی - از ریاست دوباره مهدی محقق در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ابراز خوشحالی کرد و درباره بزرگداشت سلیم نیساری نیز گفت: مایه خوشبختی است که اولین بزرگداشت انجمن به شخصیتی اختصاص دارد که در سزاواری ایشان همه متفق‌القول هستیم.
او در ادامه به عضویت سلیم نیساری به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی اشاره کرد و گفت: شاید بزرگداشت امروز در درجه اول تقدیر و تکریم یک معلم است، چراکه به نظر من بارزترین خدمت استاد نیساری، خدمت در دستگاه تعلیم و تربیت و معلمی ایشان است. علاوه بر این، این بزرگداشت مجلس تقدیر از یک مؤلف پرکار و نویسنده خوش‌قلم و مترجم زبان است. همچنین تقدیر از خدمات یک مدیر باسابقه است که علاوه بر تدریس در کلاس درس و تألیف کتاب وقت و عمر خویش را صرف دستگاه‌های مختلف در حوزه مدیریت کرده است.
حداد عادل سپس به برجستگی‌های علمی و فرهنگی سلیم نیساری اشاره کرد و توجه او به زبان و ادبیات فارسی و آموزش آن را منحصربه فرد دانست و در این زمینه گفت: متأسفانه در کشور ما کسانی که به آموزش یک علم عنایت دارند و در این حوزه تخصص دارند، اندک‌اند، در حالی که در دیگر کشورهایی که در حوزه علوم پایه پیشرفت کرده‌اند ارزش این‌گونه افراد به اندازه خود آن علوم است.
او اظهار کرد: دکتر نیساری را باید از پیشگامان روش‌شناسی آموزش زبان فارسی دانست. نگاهی به آثار وی گواه این مدعاست.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در ادامه توجه ویژه سلیم نیساری به آموزش درست کودکان و شیوه آموزش و تدریس در مقاطع ابتدایی را از ویژگی‌های دیگر این استاد زبان فارسی برشمرد و در این زمینه نیز گفت: متأسفانه در کشور گمان می‌کنند کار در حوزه کودکان دون شأن‌شان است، در حالی‌که کار کسی که در کلاس اول دبستان تدریس می‌کند از کسی که به کار آموزش در سال آخر دانشگاه مشغول است، سخت‌تر است.
حداد عادل در ادامه سلیم نیساری را از جمله نسخه‌شناسان و حافظ‌شناسان کشور عنوان کرد و گفت: استاد نیساری با دقت و علاقه بسیار به گردآوری نسخه‌های متعدد حافظ همت گمارده‌اند و با روش علمی در این زمینه کار کرده‌اند، به طوری که ما امروز متخصص‌تر از ایشان در حوزه نسخه‌شناسی حافظ نداریم.
او همچنین به سابقه مطبوعاتی و انتشار چند مجله توسط سلیم نیساری و تخصص او در حوزه تمبرشناسی اشاره کرد.
او به خدمات سلیم نیساری در حوزه مدیریتی نیز اشاره کرد و درباره شخصیت اخلاقی این استاد زبان و ادبیات فارسی اظهار کرد: دکتر نیساری شخصیت اخلاقی بسیار دلپذیری دارند و در میان روحیات ایشان از جمله ایران‌دوستی است که نشان می‌دهد بزرگان آذربایجان چه اندازه به ایران و زبان فارسی عشق می‌ورزند. این شخصیت‌ها علاوه بر این‌که به زبان آذری عشق می‌ورزند، اما می‌بینیم که خود را ایرانی می‌دانند و به خدمت به زبان فارسی افتخار می‌کنند.
در ادامه این مراسم بزرگداشت، حسن انوری یادداشتی را درباره تصحیح نیساری از دیوان حافظ نسخه ابوالقاسم غنی خواند و اظهار کرد: امروزه نام نیساری با نام ابوالقاسم غنی قرین شده است.
همچنین فریدون اکبری شلدره – معاون آموزش و پرورش - در سخنانی شخصیت سلیم نیساری را داری اضلاع مختلف از جمله ضلع آموزش زبان و ادبیات فارسی دانست و در این‌باره گفت: دکتر نیساری در سال 1328 برای اولین‌بار کتاب زبان فارسی اول دبستان را بر مبنای آموزش هجایی نوشتند، در حالی‌که قبل از آن کتاب فارسی اول دبستان را شادروان باغچه‌بان بر مبنای حرف‌نگر نگاشته بود که شیوه‌ای سازه‌یی بود و کار استاد نیساری در این زمینه یک نوآوری محسوب می‌شد. دومین کار استاد نیساری این بود که کتاب زبان فارسی را برای اولین‌بار به صورت رنگی چاپ کرد و سومین ویژگی ایشان نیز این بود که دست به انتخاب نمادهای زبانی زد و شخصیت‌های نمادینی مثل دارا و سارا را وارد آموزش زبان فارسی ما کردند، در صورتی‌که تا پیش از این مبنای آموزش کتاب فارسی ما تک‌شخصیتی بود.
در ادامه مراسم بهمن خلیفه - مدرس زبان و ادبیات فارسی - و توفیق سبحانی - پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی - هر کدام متن‌هایی را درباره ویژگی‌های علمی و فرهنگی سلیم نیساری خواندند.
بزرگداشت استاد سلیم نیساری
به گزارش ایسنا، سپس سلیم نیساری به خاطر برگزاری این مراسم از مهدی محقق – رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - تشکر کرد و در سخنانی گفت: زمانی که گفتند می خواهیم برایت بزرگداشت برگزار کنیم جواب دادم من اهلیت بزرگداشت را ندارم، چون کاری انجام نداده‌ام که درخور ارج و بزرگداشت باشم.
این حافظ‌پژوه سپس با اشاره به این‌که کتاب‌ها و آثارش را در راهرو تالار اجتماعات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به نمایش گذاشته‌اند با خواندن شعر «زندگی صحنه یکتای هنرمندی ماست، هر کسی نغمه خود خواند و از صحنه رود...» گفت: کتاب‌های من نغمه من هستند. انسان در جریان زندگی متحیر است و مطمئن نیست که آن‌چه سرنوشت اوست محتوم است یا این‌که خود می‌تواند با اراده و همت آن را تغییر دهد.
نیساری در ادامه به بیان خاطره‌ای از روزی که توسط علی‌اکبر سیاسی به سمت منشی دفتر وزارت فرهنگ درآمده بود اشاره و اظهار کرد: پس از این‌که در دفتر وزارت فرهنگ به عنوان منشی مشغول به کار شدم یک روز مرحوم بدیع‌الزمان فروزانفر به دیدن وزیر فرهنگ آمده بود که در پایان ملاقات‌شان قرار بود نامه‌ای به خط من نوشته شود و همان‌جا به امضای وزیر فرهنگ برسد، وقتی من نامه را نوشتم مرحوم فروزانفر خطاب من گفت که نیساری هم خط‌ت خوب است هم ربطت، اما این کار اداری برای تو به منزله سم است. حالا امروز متحیرم که اگر استعداد آینده‌نگری و خصوصیت پندپذیری و اراده تصمیم‌گیری قوی داشتم باید همان فردا استعفا می‌کردم اما جوانی مانع این کار شد و باعث شد 20 سال از عمرم را به کار اداری بگذرانم.
او ادامه داد: البته من کار اداری را با کارآموزی همراه کرده بودم، ولی امروز نمی‌دانم که آن مقدار از زندگی‌ام را که صرف کار اداری کردهام صحیح بوده یا عمرم تلف شده است.
این پژوهشگر سپس این شعر را خواند: نور جام در ظلمت‌آباد بدن گم کردهام/آه از آن یوسف من که در پیرهن گم کردهام // چون نم اشکی که از مژگان فروغلتد به خاک/خویش را در پیش پای خویشتن گم کردهام.
نیساری در پایان سخنانش از فریدون اکبری شلدره به خاطر یادآوری برخی از کارهایی که او در گذشته برای زبان و ادب فارسی انجام داده، تشکر کرد و گفت: معمولا این‌گونه است که کسانی که در آینده درباره مسأله‌ای صحبت می‌کنند، بیش‌تر مایلند که همه کارها را به خود نسبت دهند و از کارهای گذشتگان سخن نمی‌گویند، اما آقای اکبری درباره کارهایی که من در گذشته انجام داده‌ام، صحبت کردند و این لطف ایشان را می‌رساند.
او همچنین از برخی از اعضای انجمن استادان فیزیک و ریاضیات که در این مراسم حاضر بودند، قدردانی کرد.
در پایان این مراسم با حضور سیدهادی خامنه‌ای، مهدی محقق، غلامعلی حداد عادل، محمود دعایی، احمد احمدی و حسن انوری، با اهدای لوح از خدمات سلیم نیساری به خاطر یک عمر فعالیت علمی و فرهنگی تقدیر شد.
