شبهات متعددی در طول همین چند هفته منتشر شده که شاید پاسخ به آنها ضروری هم نبود اما از آنجا که توپخانه رسانه ای برخی از رقبای انتخاباتی در کنار تهاجم سازمان یافته رسانه های بیگانه حجم انبوهی یافته و تا روز انتخابات قطعا بر شدت آن افزوده خواهد شد، به ناچار اشاره کوتاهی به برخی موارد آن می کنیم.

۱ . سعید جلیلی گزینه مورد حمایت دولت و حلقه انحرافی است!

این شبهه بدون هیچ دلیل و نشانه ای از حدود دو هفته قبل توسط چند رسانه وابسته به یکی از رقبای سعید جلیلی و با هدف دلسرد کردن هواداران وی منتشر شد و بلافاصله نیز مورد عنایت برخی از رسانه های رقبای دیگر قرار گرفت. بر اساس اطلاع موثق در هفته آینده نیز بر حجم انتشار آن افزوده خواهد شد. در این باره باید گفت:

الف - در میان کاندیداهای موجود، جلیلی گزینه ای ولايتمدار، مردمی، ساده زیست، مقاوم، استکبارستیز است که با شعار اصلاح ساختار اداری و آزاد سازی ظرفیت های انقلابی توده های مردم، وارد گود انتخابات شده و توانسته بدنه جریان انقلابی را همراه خود کند. این ویژگی ها او را به شاخصه های احمدی نژاد سال ۸۴ نزدیک کرده است و به همین دلیل برخی از کاندیداها که هشت سال برای چنین روزی برنامه ریزی کرده اندرا نگران کرده است. بی شک این شباهت نه تنها نقطه ضعفي براي جلیلی بشمار نمی آید بلکه نقطه قوت اوست چرا که انتقادات اصلی بدنه این جریان، متوجه احمدی نژاد سال ۹۲ است نه احمدی نژاد سال ٨٤ كه اتفاقا رويكرد و عملكرد موفقي داشته است.

ب - دقیقا به همین دلیل است که رهبر معظم انقلاب در اولین روز فروردین امسال در مشهد مقدس در بیان شاخصه های رییس جمهور آینده فرمودند: " این را همه بدانند كه آنچه ما برای رئیس‌جمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی كه امروز وجود دارد، منهای ضعف هائی كه وجود دارد. این را همه توجه كنند؛ رئیس‌جمهورِ هر دوره‌ای باید امتیازات كسبی و ممكن‌‌الحصول رئیس‌جمهور قبلی را داشته باشد، ضعف های او را نداشته باشد... آن چیزهائی كه امروز برای دولت و برای رئیس‌جمهور نقاط قوّت محسوب می شود، اینها باید در رئیس‌جمهور بعدی وجود داشته‌ باشد، اینها را باید در خود تأمین كند؛ آن چیزهائی كه امروز نقاط ضعف شناخته می شود ــ كه ممكن است شما بگوئید، من بگویم، دیگری بگوید ــ این نقاط ضعف را باید از خود دور كند. یعنی ما در سلسله‌‌ دولت هائی كه پشت سر هم می‌آیند، بايد رو به پیشرفت باشیم، رو به تعالی و تكامل باشیم، تدریجاً بهترین های خودمان را بفرستیم؛ هر كسی می‌آید، پایبند به انقلاب، پایبند به ارزش ها، پایبند به منافع ملی، پایبند به نظام اسلامی، پایبند به عقل جمعی، پایبند به تدبیر باشد."

این سخن رهبر انقلاب بدین معناست که نه تنها شباهت به ویژگی ها و محاسن دولت و رییس جمهور فعلی نقص نیست بلکه چنانچه کاندیدایی معایب رییس جمهور فعلی را نداشته باشد، این شباهت را باید حُسن و نقطه قوت او دانست.

ج - البته این فقط سعید جلیلی نیست که برای تخریب وجه اش چنین اتهامی را متوجه او می کنند بلکه مدتی است یک جریان خاص، هرگاه گفتمان انقلابی را مزاحم قدرت طلبی خود می بیند، با چنین أنگی برای از میدان بدر کردن آنها وارد می شود همانطور که پیش از این در انتخابات مجلس نهم در حالی که لیست جبهه پایداری مورد حمایت چهره شناخته شده ای همچون آیت الله مصباح بود اما باز رسانه های همین جریان خاص، ایشان و كانديداهاي شناخته شده جبهه پایداری را كه بارها امتحان خود در عرصه سياسي را با صراحت پس داده اند، متهم به ارتباط با حلقه انحرافی می کردند!

د - یکی از دلایلی که چنین نسبتی را به سعید جلیلی می دهند این است که وی حاضر به سیاه نمایی عملکرد دولت فعلی نیست و اصل انصاف را در باره آن رعایت می کند. اين نيز علاوه بر رعايت انصاف، از آنجا كه توصيه رهبر انقلاب به كانديداهاست، حُسن او به حساب مي آيد. در حقیقت سعید جلیلی و حتی بدنه جریان انقلابی با "گفتمان" رییس دولت نهم و بخشی از دولت دهم مشکلی ندارد بلکه مانند بسیاری از دلسوزان با "عملکرد" احمدی نژاد بویژه در سال های اخیر بويژه از دوره خانه نشيني به بعد وي مشکل دارند.

هـ - احمدی نژاد ۹۲ نشان داده که با احمدی نژاد ۸۴ اعتقادي ندارد و از آن فاصله گرفته. این را کاملا می توان از مواضع و جهت گیری های وی فهمید. به همین دلیل برای انتخابات یازدهم تمام سرمایه خود را در سبد گزینه ای به نام مشایی قرار داد که هیچ نسبت و شباهتی با احمدی نژاد سال ۸۴ ندارد و حتي مشايي بي محبا اعلام مي كرد كه خيلي به سوم تير يا چهارم تير اعتقاد ندارد. گزينه منحصر به فرد احمدي نژاد فقط مشايي بود حتی وقتی چند تن از اعضای کابینه برای انتخابات ثبت نام کردند، احمدی نژاد آنها را مجبور به انصراف کرد. درنهايت مشایی به درستی به دست شورای نگهبان رد صلاحیت شد و احمدی نژاد نیز از آن روز به بعد تلاش کرده تا در باره انتخابات هیچ موضعی اتخاذ نکند و به هیچ وجه بر مشارکت بیشتر آن نیفزاید تا بلکه با کاهش مشارکت نشان دهد مردم از رد صلاحیت مشایی ناراضی اند! بنابر این نه احمدی نژادِ امروز اعتقادی به سعید جلیلی دارد و نه سعید جلیليِ امروز، به جلب حمایت احمدی نژاد چشم دوخته است.

۲ . از کجا معلوم که سعید جلیلی هم مانند احمدی نژاد به برخی از آرمان هایی که امروز برای حفظ آنها به میدان آمده، پشت نکند؟

این شبهه نیز مانند سئوال قبل توسط برخی از رسانه های رقبای انتخاباتی جليلي دامن زده می شود. اما در این باره نیز می توان به نکاتی اشاره کرد:

الف - اصل وجود چنین دغدغه ای درباره شخصيت هاي سياسي قابل ستایش و محترم است. اما آيا مگر  این نگرانی درباره عملکرد و آینده هر فرد غیر معصوم از جمله هفت کاندیدای دیگر صادق نيست؟ پس چرا فقط درباره جليلي مطرح مي شود؟ آیا کاندیداهای دیگر می توانند درباره آینده خود به کسی تضمین دهند؟ آیا ما می توانیم در باره آینده خود به کسی تضمین بدهیم؟ هرگز نمی توانیم و برای همین هر لحظه باید به خدا پناه برد.

ب - وقتی از آینده کسی خبر نداریم، نمی توانیم درباره او قصاص قبل از جنایت کنیم و از هم اکنون او را محاکمه و برايش حکم صادر کنیم. دقیقا به همین دلیل است که بر اساس آموزه های دینی "ملاک حال فعلی افراد است" و نه گذشته یا آینده آنها.

ج - علاوه بر تمام این موارد باید گفت که اصل این اشکال به این معناست که آقای جلیلی در حال حاضر از ویژگی ها و شاخصه های قابل قبولی بهره مند است اما نگرانی اصلی ما در باره آینده اوست. با این فرض نیز باید پرسید آیا فردی که در حال حاضر به صحت و سلامت و توانمندی وی معترفیم، بر افراد دیگری که در حال حاضر از چنین ویژگی ای برخوردار نیستند، ترجیح ندارد؟

۳ . سعید جلیلی گزینه مناسبی است اما تیم کاری به همراه ندارد.

>> این اشکال شاید در نگاه اول موجه جلوه کند اما با تأمل در آن درمی یابیم که این شبه بیشتر به دلیل عدم شناخت دقیق ما از نوع فعالیت ها و وظایف شورای عالی امنیت ملی از یک سو و از سوی دیگر به دلیل تعریف غلط ولی رایج از مفهوم "تیم" در بین خواص جامعه است. در این خصوص نیز باید گفت:

الف - همانطور که سعید جلیلی در برخی از مواضع خود اعلام کرده، باید بین "تیم" و "باند" تفکیک قائل شد. متاسفانه آنچه در بین نخبگان سیاسی ما رواج دارد، لزوم بهره گیری از برخی رفتارهای جمعی و حزبی با عنوان "تیم" است که در حقیقت باید آن را باندبازی سیاسی توصیف کرد.

ب - شورای عالی امنیت ملي مانند برخی از شوراهای دیگر نیست که فقط در یک بعد فعالیت داشته باشد. این شورا دارای پنج معاونت است: معاونت بین الملل، معاونت سیاسی فرهنگی و اجتماعی، معاونت حقوقی و قضایی، معاونت اقتصادی، معاونت دفاعی و امنیتی. علاوه بر این معاونت ها کمیته های مختلفی وجود دارد که مشاوران و کارشناسان متعددی در آنها مشغول به کار هستند از جمله "کمیته تدابیر امنیتی مقابله با تحریم" یا "ستاد تدابیر ویژه اقتصادی" و ... بدیهی است که از میان اعضاي پرشمار این مجموعه ها و آحاد مختلف جامعه كه عضو هيچ باند و گروهي نيستند، می توان "تیم کارشناسی زبده ای" برای انجام مأموریت های مختلف سازمان داد.

ج – در حال حاضر نیز در بین حامیان سعید جلیلی افراد کارشناس و زبده سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... وجود دارد که عضو هیچ یک از احزاب و گروه های سیاسی نیستند ولی از ظرفیت های کشور به حساب می آیند، حتی شاید در حال حاضر در کنار یکی دیگر از کاندیداها مشغول به فعالیت باشند و البته اين مسأله سبب نخواهد شد كه از گردونه تفكر انقلابي خارج باشند.

4 . سعید جلیلی گزینه مناسبی است اما از آنجا که بدون سابقه و در دقیقه 90 تصمیم به شرکت در انتخابات گرفته پس برنامه ای برای اداره کشور ندارد.

این شبهه بیشتر از سوی ستادهای انتخاباتی برخی از کاندیداها منتشر می شود که خودشان هشت سال است ستاد انتخاباتی تشکیل داده اند و متأسفانه در مواردی در طول این هشت سال، تمام امکانات عمومی تحت مدیریت شان را برای فعالیت های انتخاباتی بكار گرفته اند. در این باره نیز باید گفت:

الف – متأسفانه به دلیل ماهیت فعالیت دبیرخانه شورای امنیت ملي، فعالیت های این دبیرخانه رسانه ای نمی شود و الا کاملا مشخص می شود که مسئول چنین جایگاهی، در حقيقت وظیفه تشخیص مسائل، رصد و پیگیری موضوعات مهم و کلان کشور را به عهده دارد. دقیقا به همین دلیل دبیر شورای امنیت ملی در شاهراه رفت و آمد اطلاعات بخش های مختلف مديريتي و حاكميتي كشور قرار دارد. اتفاقا به دلیل ماهیت این جایگاه، دبیر این شورا نه تنها در جریان اشکالات کشور قرار دارد بلکه موظف است برای درمان آنها با کمک وزارت خانه های ذیربط و کارشناسان مربوطه، راهکاری مناسب اجرایی تهیه نماید. تنها تفاوت سعید جلیلی با برخی از کاندیداها در این است که او برخی محتواهای تئوری خود را میان دو جلد قرار نمی دهد تا با آن عكس يادگاري بگيرد و از آن رونمایی کند و ادعا کند که کتاب برنامه اش را به چاپ رسانده است.

ب- برای اداره کشور چند قانون بالادستی وجود دارد که همه مسئولان كشور موظفند در آن راستا حرکت کنند از جمله قانون بودجه که سالانه تهیه می شود، قانون برنامه که هر پنج سال یکبار توسط دولت تهیه و به تصویب مجلس می رسد و قانون چشم انداز بیست ساله که به تصویب رهبری انقلاب رسیده است. طبعا هر یک از این هشت كانديدا سکان اجرایی کشور را بر عهده بگیرد باید در راستای قانون برنامه پنج ساله و چشم انداز بیست ساله حرکت كنند و نمی تواند هر برنامه ای را که دوست دارند، اجرا نمایند. در حقیقت کاندیداهای ریاست جمهوری باید راهکارهای اجرایی خود را برای تحقق قانون برنامه و چشم انداز بیست ساله ارائه دهند، در حالی که امروز دیده می شود برخی از کاندیداها از برنامه هایی سخن می گویند که اجرای آنها بر خلاف قوانین بالا دستی کشور است و قاعدتا اگر بخواهند آن را اجرا كنند نهادهاي نظارتي بايد در برابر ايشان مقاومت كنند.

 ج – برخی از کاندیداها برای برون رفت از مشکلات اقتصادی کشور، ادعا می کنند که با برنامه ای صد روزه یا شش ماهه می توانند مشکلات را حل کنند! این در حالی است که فقط انتخاب کابینه و معرفی وزرای وزارتخانه ها به مجلس و رأی اعتماد وزرا حدود صد روز به طول می انجامد! قطعا وعده هایی از این دست، مصداق نهی رهبری معظم انقلاب برای پرهیز کاندیداها از ارائه وعده های دروغین به مردم است.

 5 . سعید جلیلی از سابقه اجرایی برخوردار نیست هر چند در جهت گیری و عملکرد نشان داده که مدیر پایبندی به اصول و ارزش های انقلابی است.

 در باره این شبهه نیز چند نکته گفتنی است:

 الف – بر اساس اصل 115 قانون اساسی کشور، رییس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی واجد شرایطی از جمله مدیر و مدبر بودن باشد. تشخیص این مهم بر عهده شورای محترم نگهبان است. برای انتخابات یازدهم برخی از چهره های اجرایی کشور نیز ثبت نام کرده بودند اما شورای محترم نگهبان با برداشت حداقلی از این قانون، فقط کاندیداهایی را که از امتیاز بیشتری برخوردار بودند تأیید صلاحیت کرد. جایگاه دبیر شورای عالی امنیت ملی بر اساس شرح وظایف وی اگر بالاتر از معاونین اصلی و اجرایی رییس جمهور نباشد، قطعا کمتر از آنها نیست.

 ب – بدیهی است که مهمترین وظیفه رییس جمهور به عنوان عالی ترین مدیر اجرایی کشور، فعالیت فیزیکی نیست بلکه مدیریت کشور و رتق و فتق امور برای اجرای بهتر قوانین است. از طرفی وظیفه دبیرخانه شورای امنیت ملی کشور سیاستگذاری، هماهنگی و به نوعی انجام امور اجرایی اقتضائی است. به تعبیر کارشناسان، این شورا نهادی است که وضع و اجرای قاعده را توأمان بر عهده دارد. با این وجود منظور از شورا دراینجا ترکیب مذکور نیست چرا که بدنه‌ کارشناسی، ساماندهی، هماهنگی و اجرا بر عهده‌ نهادی است که تحت اداره‌ نماینده‌ مقام معظم رهبری که عضو شورا نیز می‌باشد، در قالب نهاد «دبیرخانه» سازماندهی می‌گردد. دبیرخانه شورا از این جهت که در ارتباط دائمی با تمامی نهادهای حاکمیتی کشور است و  آنها را در جهت اخذ و اجرای تصمیمات لازم‌الرعایه‌ شورا برنامه‌ریزی می‌کند، از هر دستگاه اجرایی دیگر متمایز است.

ج – یکی از مهمترین ویژگی های شورای امنیت ملی این است که موضوعات ارجاعی به این شورا دارای دو بُعد مهم "بحرانی بودن" و "ملی بودن" مسائل مورد بحث و بررسی در آن است. در حقیقت وقتی برخی از امور کشور به دلایل ذاتی یا عارضی مانند تحریم ها یا حوادث غیر مترقبه و یا فتنه هایی از جنس کودتای سال 88 ، به طور عادی قابل حل و پیگیری نیست، به این شورا ارجاع می شود و طبعا توان اجرایی یک مدیر برای حل بحران ها بسیار بالاتر از توان اجرایی یک مدیر در وضعیت عادیست.

 6 . ستادهای سعید جلیلی مانند برخی از ستادهای انتخاباتی کاندیداها دیگر از اقلام تبلیغی پررونق نیست.

در این خصوص نیز باید گفت:

الف – سعید جلیلی مانند برخی از کاندیداها از حدود هشت سال قبل، ستادهای انتخاباتی خود را تشکیل نداده است. ستادهای انتخاباتی جلیلی پس از ثبت نام وی تشکیل شد و بدیهی است سامان یافتن اين ستادها بويژه در استان ها کمی زمان ببرد. البته این خود یک حُسن و نشانه قانون مداری وی به حساب می آید که طبعا هواداران وی از آن استقبال می کنند. با اين همه شاهديم كه در همين فرصت كم ستادهاي خودجوش مردمي در سراسر كشور با انگيزه بالا شكل گرفته است.

ب – يكي از كانديداهاي انتخاباتي در فيلمي كه از سخنراني وي در سايت هاي اينترنتي وجود دارد، اعلام مي كند كه هشت سال قبل در سال ٨٤ حدود سه ميليارد و چهارصد ميليون تومان هزينه اتتخاباتش شده است! بديهي است كه چنين مبلغي هشت سال قبل جندين برابر ارزش امروز است. چنين روندي در ستاد جليلي حاكم نيست.  ستادهای وي با محوریت پرداخت های مالی به افراد شکل نگرفته است. همه چیز در این ستادها بر اساس رابطه مردمی شکل گرفته و به هیچ وجه کمک های شبه دار از کسی پذیرفته و به كسي پرداخت نمی شود. بدیهی است در چنین وضعیتی، شاهد انتشار انواع و اقسام پوسترهای تبلیغاتی در تیراژ چند ده میلیونی نباشیم. اساسا تفکر حاکم بر این ستادها چسباندن پوستر بر "دیوارهای مردم" نیست بلکه این ستادها به دنبال چسباندن پوستر کاندیدای اصلح خود بر "دل های مردم" هستند.

 7 . جلیلی کاندیدای اصلحی است ولی در نظرسنجی ها مقبولیت ندارد بنابر این برای اینکه گزینه های جریان سازش به قدرت نرسند باید صالح مقبول را بر اصلح مقدم کنیم!

 این شبهه همواره از سوي جريانات خاص در انتخابات ها در خصوص کاندیداهای اصلح به عنوان یک اهرم فشار اعمال می شود. اما در این باره هم چند نکته گفتنی است:

 الف – معمول این نظرسنجی ها، نظرسازی است و نه نظرسنجی معتبر. در انتخابات سال 84 در حالی که گفته می شد احمدی نژاد فقط 4 درصد اقبال عمومی دارد، اما در نهایت شاهد بودیم که وی یکی از دو نفر راه یافته به مرحله دوم بود. اساسا با استناد به این نظرسنجی ها نمی توان گفت که چه کسی مقبول است و چه کسی مقبول نیست.

 ب – ترکیب اصلی آرای مردم در کشور ما معمولا در 48 ساعت پایانی رقابت های انتخاباتی رقم می خورد چرا که برنامه های تلویزیونی در تغییر نظر مردم تأثیر بسزایی دارد.

ج – حتی اگر بخواهیم در بازی نظرسنجی وارد شویم ، نظرسنجی های معتبری که در حال حاضر در اختیار رقبای آقای جلیلی قرار دارد نه تنها سعید جلیلی را با فاصله کم، نفر دوم افکار عمومی نشان می دهد، بلکه براساس این نظر سنجی ها هر روز بر محبوبیت وی افزوده و بر عکس، از محبوبیت نفر اول کاسته می شود.

د - اما در عین حال نباید از یاد ببریم که به تعبیر آیت الله مصباح خدا منتظر نظرسنجی  نمی ماند و چنانچه هوادارن آقای جلیلی از اصول تخطی نکنند و بر تلاش خود بیفزایند، انشا الله در مرحله اول کار را تمام خواهیم کرد.

حمید رسایی - هفته نامه 9 دی×