مشرق؛ دموکراسی با ورود خود به یک کشور به هر فرد یک رأی اختصاص می دهد، فارغ از درست یا غلط بودن این شیوه حکومت داری و بدون در نظر گرفتن اینکه هنوز در بسیاری از کشورها زنان و یا اقلیت ها از حق رأی برخوردار نیستند، همچنان که در کشورهای مهد آزادی نیز از ابتدا دارای این حق نبودند؛ به هر حال می توان دموکراسی را مترقی ترین روشی که خرد بشری به آن دست یافته است، نامید. برخوردی که افراد جامعه از سطوح و طبقات مختلف با حق رأیی که دموکراسی در اختیار آن ها قرار می دهد، در جوامع مختلف و بر حسب شرایط گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... متفاوت است.

برخی برگه رأی را پر می کنند، برخی ممتنع اند و برخی تحریم می کنند و عده ای دیگر اساساً با مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی بیگانه اند.

از طرف دیگر همواره زندگی افراد عادی جامعه به دور از محیط های سیاسی و یا تخصصی بوده و عدم اشراف بر مسائل و موضوعات کلان کشور در حوزه ها و عرصه های گوناگون رأی دادن، تمام افراد جامعه و در واقع دموکراسی را با چالش مواجه کرده است. نتیجه آن که توده های مردمی یک جامعه برای شناخت موضوعِ به رأی گذاشته شده و یا افرادی که کاندیدا شده اند، نیاز به رجوع به نخبگان و افراد مطلع و صاحب نظر دارند، از این رو نقش نخبگان سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... در جهت دهی به افکار عمومی و تعیین سرنوشت صندوق های رأی بسیار پررنگ بوده و اثرگذار است.

با ظهور و گسترش نفوذ رسانه در زندگی انسان، عرصه انتخابات و رأی گیری در کشورهای مختلف متحول شده و در این میان تأثیر نخبگان، افراد شاخص، احزاب و جریان های فکری، فرهنگی و سیاسی نیز چند برابر گردیده است.

افراد و جریان های مختلف از یکسو با معرفی صرف و بدون جانبداری و از سوی دیگر با هواداری از یک فرد خاص و تاختن بر رقبای وی می توانند بر روی رأی و نظر عامه مردم اثرگذار باشند.
 بدین ترتیب یکی از راه های قطعی شناخت افراد کاندید شده و یا جنبه های موضوعی که به رأی گذاشته شده است، شناخت افراد و جریان های شاخصی است که با آن همراهی و یا مخالفت می-کنند. معمولاً جریان های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و فکری یک کشور در بازه زمانی منتهی به انتخابات و رأی گیری به شکلی ویژه فعال شده و از طریق برگزاری سخنرانی، همایش، کارگاه و ... به شکل مستقیم و یا غیرمستفیم به تعامل با مردم می پردازند.
جریان های فرهنگی به لحاظ پتانسیل هایی که برای برانگیختن احساسات و ایجاد موج های مختلف مردمی و سایبری بر اساس مؤلفه های جاذب قلب و ذهن مخاطب دارند پیشتاز سایر جریان ها بوده و بیشترین بار جمع آوری رأی از سطوح و طبقات گوناگون جامعه را بر عهده دارند.


 
در ایران نیز همواره جریان های فرهنگی و هنری در دوره های مختلف انتخابات بویژه انتخابات ریاست جهموری فعال بوده اند. حمایت این جریان ها از کاندیداهای مطلوب خود در دو دهه گذشته نمود بیشتری در جامعه داشته و گاه به قدری جدی و قوی پیگیر شده که مرزبندی های مشخص و غیرقابل خدشه ای را در بین افراد و گروه های این حوزه ایجاد کرده و بسط داده است.

در کنار همراهی کاندیدای مطلوب در جلسات و گردهمایی های عمومی، انتشار مقالات و یادداشت های مرتبط یکی از بارزترین نمونه های حمایت جریان های فرهنگی و هنری از کاندیداهای ریاست جمهوری ساخت فیلم ها و کلیپ های تبلیغاتی است. از طرف دیگر کاندیداها نیز با برگزیدن افرادی که به جریان های مشخص فکری، فرهنگی و یا سیاسی تعلق خاطر دارند، جهت گیری ها و نگاه فرهنگی خود را نمایان می کنند. در روزهای اخیر پس از شایعات و تکذیب های فراوان اسامی کارگردانان و تهیه کنندگان سازنده فیلم و مستند تبلیغاتی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری مشخص شد.
           
 

ساخت فیلم تبلیغاتی جلیلی از سوی نسل جدید فیلمسازان انقلاب اسلامی با استقبال مواجه شد و در پایان حسین شمقدری به همراه به همراه موسسه فیلمسازی آرمان مدیا مشغول ساخت این فیلم شد. حسین شمقدری پیش از این با مستندهای "یزدان تفنگ ندارد" و "میراث آلبرتا" در جشنواره مردمی فیلم عمار شرکت کرده است.
      

به طور کلی می توان گفت جوانان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی از حضور جلیلی در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری حمایت می کنند. در این میان نمی توان نقش برجسته وحید جلیلی دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و مدیر مسئول نشریه راه و مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و رئیس شورای سیاست گذاری جشنواره فیلم عمار را نادیده گرفت.
           


      
 

در ابتدای دهه 70 حداد عادل مدرسه ای را برای تدریس علوم انسانی تأسیس کرد و برای چندین دوره خود علاوه بر مدیریت به تدریس در این مدرسه  پرداخت. به گفته ایمان شمسایی، مسئول رسانه‌های مکتوب حداد عادل، 40 نفر از فارغ‌التحصیلان دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه فرهنگ اعضای تیم رسانه‌ای حداد عادل و سجاد نجفی‌ و احسان سلامی از فارغ‌التحصیلان دوره‌های میانی مدرسه فرهنگ هستند. ساخت مستند حداد عادل به منظور جلوگیری از ریخت و پاش تبلیغاتی به فارغ التحصیلان مدرسه فرهنگ سپرده شده است.

از آن جایی که دکتر حداد عادل خود فردی فرهنگی محسوب می شود انتظار می رود دولت او توجه ویژه ای به عرصه فرهنگ داشته باشد البته نباید فراموش کرد نگاه حداد عادل بیشتر معطوف به آثار فرهنگی و ادبی مکتوب است لذا عدم توجه به سایر بخش های فرهنگ که با هنر در می آمیزد مانند سینما، موسیقی و ... یکی از ضعف های نگاه فرهنگی وی خواهد بود.
 


شهرام گیل آبادی معاون تبلیغات ستاد انتخاباتی محسن رضایی درباره ساخت فیلم تبلیغاتی وی از یک جنبش فیلمسازی با مشارکت 40 فیلمساز و انتخاب دو فیلم برتر در پایان کار خبر داده است.

 


در کل به علت علاقه ویژه محسن رضایی به مباحث اقتصادی و توسعه از لحاظ پیشرفت های فیزیکی و مادی، نمی توان انتظار یک تحول ویژه در عرصه فرهنگی را از دولت احتمالی وی انتظار داشت.
 


مسعود جعفری جوزانی مدرس دانشگاه و مدیر موسسه «جوزان فیلم» است، وی همچنین مجوز تدریس مادام العمر در دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو را دارد.

جوزانی اخیراً به عنوان کارگردان سریال تلویزیونی کوروش کبیر به تهیه کنندگی علی معلم انتخاب شده است.


      
نام جعفری جوزانی در ماه های گذشته در کنار "خانه سینما" در رسانه ها مطرح بوده است چرا که وی عضو هیئت بازگشایی خانه سینماست.

نهاد صنفی سینماگران پس از عملکرد مغرضانه و فعالیت عده ی نه چندان کمی از اعضای آن بر ضد جمهوری اسلامی که در ایام فتنه 88 ابعاد گسترده تری پیدا کرد، در دی ماه 1390 از سوی وزارت ارشاد تعطیل شد. در سال 91 سازمان سینمایی دولت دهم با تشکیل هیئتی برای بازگشایی مجدد این نهاد موافقت کرد، هیئتی که البته در ابتدا از سوی هیئت مدیره قبلی خانه سینما به رسمیت شناخته نشد.
 

جوزانی را اغلب سینماگر مستقلی می دانند که به عنوان نماینده رئیس جمهور در این هیئت حضور دارد، اما عباس بابویهی عضو هیئت نمایندگی وزارت ارشاد اسلامی در تدوین اساسنامه خانه سینما جعفری جوزانی را نماینده مشایی معرفی می کند: «آقای مسعود جعفری جوزانی به هیچ وجهی و تحت هیچ حکم یا ابلاغی از سوی جناب آقای رئیس جمهوری یا حتی از طریق دفتر آن مقام عالی، به عنوان نماینده آقای رئیس جمهور به کمیته تدوین اساسنامه خانه سینما معرفی نشده است!! از طرفی حین ملاقات هیئت با جناب آقای رحیم مشائی، ایشان صراحتا گفت که : «آقای جوزانی نماینده بنده است! بنابراین انتصاب نمایندگی نامبرده به آقای رئیس جمهور قلب واقعیت است. در جلسه‌اخیرالذکر قرار بر این شد که: آقای جوزانی به عنوان نماینده آقای رحیم مشائی آن هم فقط به عنوان کاتب مصوبات کمیته تدوین اساسنامه خانه سینما انجام وظیفه کنند. یعنی به عبارتی ایشان نماینده آقای مشائی بود و رابط هیئت مزبور با ایشان ... ». با ورود نام مشائی می توان ضرورت ساخت سریال کورش کبیر را نیز توجیه کرد.

اگرچه پیشتر نام افرادی مانند مهدی عسگرپور، مدیرعامل سابق خانه سینما و رضا میرکریمی برای ساخت فیلم تبلیغاتی روحانی نام برده می شد، اما در نهایت این کار به جعفری جوزانی که در روزهای اخیر بارها ساخت فیلم تبلیغاتی برای هیچ یک از نامزدها را تکذیب کرده بود، سپرده شد.

منوچهر شاهسواری تهیه کنندگی فیلم روحانی را بر عهده دارد. شاهسواری در سابقه خود قائم مقامی خانه سینما و مدیریت جشن یکصد سالگی سینمای ایران را در کنار عضویت در شورای اتحادیه تهیه کنندگان و توزیع کنندگان فیلم ایران دارد.
 

در کل دور از انتظار نیست که جریان های حامی خانه سینما در حمایت از یک کاندیدای اصلاح طلب وارد عرصه انتخابات شوند، اگرچه این ورود همانند دوره های گذشته و به خصوص سال 88 و به تبع آن حضور پررنگ این جریان در فتنه ی 88 نمی باشد.

با این وجود حضور مجدد این طیف در انتخابات 92 در حالی است که بیشتر سینماگران و فعالان فرهنگی این طیف به علت شکست در دوره های قبلی، خروج برخی عناصر از کشور، اعمال محدودیت برای برخی چهره ها، غالب نبودن نگاه اصلاح طلبی و رویگردانی و عدم اقبال مردم نسبت به آثار آن ها، تمایلی به فعالیت انتخاباتی ندارند، اما به هرحال نماینده تفکر اصلاح طلبی نیاز به فیلم تبلیغاتی دارد!

به این ترتیب در کنار شاهسواری که حامی خانه سینماست انتخاب جعفری جوزانی به علت وجهه مستقل بودن او و همچنین اقبال عمومی به سریال در چشم باد بوده است.

 
 

به طور طبیعی کارگردانی فیلم تبلیغاتی عارف را یک کارگردان حامی اصلاح طلبان بر عهده دارد. مجید برزگر که در سابقه او بیشتر ساخت مستند، تیزر و فیلم کوتاه به چشم می خورد در سال 88 اولین فیلم سینمایی خود را به تهیه کنندگی شاهسواری(تهیه کننده فیلم تبلیغاتی حسن روحانی) ساخت، وی سپس پرویز را در سال 1391 ساخت که هیچ کدام بر خلاف اکران های موفق خارجی مجال (و در واقع اجازه) اکران در ایران را نیافتند.
      


برزگر درباره ساخت فیلم عارف می گوید: «در ابتدا قرار نبود که برای ساخت فیلم‌های انتخاباتی پا به میدان بگذارم اما شخصیت متفاوت محمدرضا عارف و تفاوت نگاه وی نسبت به دیگر کاندیداها، شکل زندگی، منش و زندگی علمی او و تعلق‌خاطر من به جریان اصلاحات سبب شد تا ساخت این فیلم را برعهده بگیرم. به عنوان یک هنرمند برای من بسیار مهم است تا حرف‌ها و بحث‌های دوران اصلاحات دوباره در جامعه مطرح شود و همین مسئله کافی بود تا برای ساخت این فیلم انتخاباتی ترغیب شوم. ... به هر حال عارف تنها كانديداي اصلاح‌طلب انتخابات رياست‌جمهوري است و احساس مي‌كنم فرصتي وجود دارد تا بخشي از حرف‌هاي دوران اصلاحات در اين فيلم منعكس شود.»
      

نام برزگر را مانند سایر هنرمندان حامی جریان اصلاح طلبی می توان در بیانیه ها و نامه های اعتراضی هنگام تعطیلی خانه سینما مشاهده کرد. مهم ترین وجه اشتراک هنرمندان حامی اصلاحات که قریب به اتفاق آن ها مدافع خانه سینما نیز هستند، دوری از مردم و بطن جامعه اسلامی است؛ موضوعی که باعث شده مردم از فیلم های روشنفکرمآبانه این عده گریزان بوده و آثار سخیف و گیشه ای را به آن ها ترجیح دهند. نگاه بیشتر این هنرمندان به جامعه نه نگاه یک مصلح اجتماعی که نگاه روشنفکری بالاتر و برتر از جامعه و آثارشان اغلب بیان حدیث نفس است.
نمونه  نگاه این هنرمندان در فیلم "پرویز" بروز پیدا کرده است.

 
پرویز به کارگردانی مجید برزگر که برای نمایش در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر حاضر شده بود، در این جشنواره به نمایش در نیامد. سعید آرمند تهیه کننده پرویز، با اشاره به عدم اعطای پروانه نمایش از سوی اداره کل نظارت و ارزشیابی در این باره می گوید: « البته یک پروانه نمایش به ما داده‌اند که در آن قید شده ما امکان نمایش عمومی، امکان نمایش در ویدئو خانگی، امکان اکران در خارج از کشور و حتی امکان اکران تک سئانس را هم نداریم و واقعا نمی‌دانم این پروانه نمایش با عدم نمایش چه فرقی دارد و برای اینکه نتوانیم اعتراضی داشته باشیم این برگه را ما داده‌اند.».

برزگر در مصاحبه ای که رادیو زمانه آن را منتشر کرده است، درباره این فیلم چنین می گوید: « ... قصه‌ای نوشته بودم درباره اینکه چگونه جامعه فرد را به‌گونه‌ای دگرگون می‌کند که سرانجام به یک فرد دیگر تبدیل می‌شود و چه اتفاقی می‌افتد که در این میان او به یک آدم بد بدل می‌گردد؛ یعنی میزان زیادی خشونت از خودش نشان می‌دهد، در حالی‌که تا پیش از این دگرگونی شخصیتی، مطلقاً نمی‌توانست خشونت داشته باشد. ... در «پرویز» محور داستان این است که اگر قدرت دست کسی بیفتد، او چگونه با آن برخورد ‌می‌کند و اینکه انسان‌ها هر چه متعارف‌تر باشند، به همان اندازه هم می‌توانند خطرناک باشند. با این تفاصیل باید گفت مفاهیمی مثل قدرت و آدم‌های نادیده گرفته شده موضوع اصلی فیلم است.

... به نظر من این میزان از خشونت و سبعیتی که پرویز از خودش نشان می‌دهد و در صحنه‌هایی از فیلم به‌راستی غیر قابل تحمل است، ریشه‌اش را باید در سال‌های دورتر جست و نه الزاماً در مجموعه رویدادهایی که به اخراج او و رفتنش از شهرک می‌انجامد. مثل این است که در همه‌ این‌ سال‌ها فشاری روی او اعمال می‌شده و حالا به نقطه انفجار رسیده است. ... (پرویز) داستان یک شخص، یک داستان تخیلی‌ و برساخته ذهن من است. ولی در پرداختش، بله، نگاهی به جامعه داشتم. امروز در ایران، در شهری که در آن زندگی می‌کنم، ساده‌ترین برخوردها به خونین‌ترین برخوردها تبدیل می‌شود و این خیلی خطرناک است.

از چگونگی رانندگی بگیرید تا برسید به موضوعات مالی و هر چیز دیگری. بسیاری از چالش‌های پیش‌پاافتاده در زندگی روزانه به‌سرعت به زدوخوردهای بیرونی و به خشونت می‌‌انجامد. ممکن است حتی نحوه اجرای قانون در جامعه، برای مثال اعدام‌ها در ملاءعام تأییدی باشد بر این نظر یا میزان این خشونت را همچنان بیشتر کند.»

صحبت های برزگر به خوبی نشان دهنده این است که هنرمندان عضو خانه سینما که اتفاقاً حامی جریان اصلاح طلبی و البته در سال های اخیر جنبش سبز نیز هستند، چگونه به جامعه خود نگاه می کنند. حضور عناصر حامی خانه سینما در تیم تبلیغاتی نامزدهای مختلف، حاکمیت دیدگاه های این جریان فرهنگی در صورت پیروزی کاندیداهای مطلوبشان را تضمین می کند.  
      
     

 
 

گفته می شود غرضی ابتدا تمایلی به ساخت فیلم تبلیغاتی نداشته است و تیم تبلیغاتی وی قصد استفاده از تصاویر آرشیوی را داشتند که پس از تذکر صداوسیما مبنی بر ساخت فیلم، در نهایت تهیه فیلم غرضی بر عهده عطارزاده گذاشته شد.

عدم تمایل غرضی به ساخت فیلم تبلیغاتی گویا نشان از این است که این کاندیدای ریاست جمهوری اساساً به استفاده از هنر، عناصر هنری و در کل کار فرهنگی برای بیان نظراتش و یا در پیاده سازی سیاست های کلان اعتقادی ندارد.
 
 

پرویز اسماعیلی، سخنگوی ستاد انتخاباتی قالیباف درباره ساخت فیلم تبلیغاتی وی می گوید: «مقرر شده تا کلیه امور تبلیغاتی ستاد انتخاباتی قالیباف نیز زیر نظر رضوی انجام شود. چند نفر از چهره های برجسته هنری، رضوی را در مدیریت امور تبلیغاتی اعم از تبلیغات محیطی یا سمعی بصری که فیلم های تلویزیونی هم جزو آنهاست، یاری می‌دهند.».

در کنار رضوی از بهروز شعیبی نیز برای ساخت این فیلم نام برده می شود. شعیبی بازیگر فیلم طلا و مس و کارگردان فیلم "دهلیز" است که در آخرین جشنواره فیلم فجر عنوان بهترین فیلم بخش نگاه نو را کسب کرد، رضوی نیز تهیه کننده دهلیز است.



   

                   

 
 

گفته می شود انتخاب سازندگان فیلم های تبلیغاتی دکتر ولایتی پس از ضیافت نهار هتل لاله که در آن سینماگرانی از طیف های مختلف حضور داشتند، صورت گرفته است.

فیلم های تبلیغاتی ولایتی توسط فریدون جیرانی، محمدحسین لطیفی و جمال شورجه به عنوان کارگردان و محسن علی اکبری، محمدرضا شفیعی و رضا جودی ساخته می شود.


حامد عنقا دبیر کمیته هنرمندان ستاد انتخاباتی ولایتی بوده و از علی سرتیپی نیز به عنوان یکی از حامیان برنامه های تصویری تبلیغاتی دکتر ولایتی نام برده می شود. مسئولیت تیم فرهنگی ولایتی را دکتر نوید ادهم برعهده دارد. دکتر ولایتی در جلسه ای که با سازندگان فیلم تبلیغاتی اش داشت اشاره کرد که مشکلات کشور، تنها با حضور و همت همه طیف‌های علاقه‌مند به نظام قابل حل است و با ایجاد یک فضای پرنشاط و با ثبات می توان به این مهم دست یافت.


 
با توجه به جمله ای که دکتر ولایتی در جلسه ی سازندگان فیلم تبلیغاتی اش بیان کرده می توان جهت گیری فرهنگی وی برای دولت یازدهم را پیش بینی کرد.

ترکیب اعضای سازنده فیلم تبلیغاتی وی نیز این را نشان می دهد، تیمی که در آن هم کارگردان ارزشی هست و هم حامی خانه سینما.

در نشست هتل لاله نیز بازیگران و کارگردانان متفاوتی از سینما و تلویزیون حضور داشتند. اگرچه استفاده از تمام نیروهای توانمند بدون تفتیش عقاید آن ها و به منظور پیشرفت و اعتلای کشور امری پسندیده و لازم است اما در نظر نگرفتن تمام ابعاد و جوانب می تواند نتایج تأسف بار بسیاری را به خصوص در حوزه فرهنگ به بار آورد.

حوزه ی فرهنگ حوزه ی مغفول مانده ی انتخابات یازدهم(همانند دوره های گذشته) است، نداشتن برنامه مشخص و نگاه کلان و جامع به مسائل فرهنگی در کاندیداها از مشاهده ترکیب تیم های تبلیغاتی و مسئولان فرهنگی ستاد نامزدها دریافت می شود.

از این رو به نظر نمی رسد که با پیروزی هریک از نامزدها تغییر مثبت و رو به جلوی قابل توجهی در حوزه های مختلف فرهنگی هنری همانند سینما، موسیقی، صداوسیما، آموزش هنر و ... اتفاق بیافتد.

البته در صورت پیروزی اصلاح طلبان حاکمیت طیف خانه سینما قطعی خواهد بود که به نوعی بازگشت به گذشته است، در صورت پیروزی تکنوکرات ها و یا نامزدهایی که صرفاً به مسائل اقتصادی علاقه دارند نیز اگر برای فرهنگ عمومی جامعه خطرناک و آسیب زا نباشد، سازنده هم نخواهد بود. به هر حال باید دید آیا کاندیداهای ریاست جمهوری قصد پرداختن جدی و مستقیم به مباحث حوزه فرهنگ را در تبلیغات خود دارند و یا خیر.