به گزارش مشرق به نقل از فارس، آیین پایانی نهمین دوره جشنواره نقد کتاب عصر امروز سه‌شنبه 24 بهمن با حضور سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی اسماعیلی سرپرست معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و علی شجاعی صایین مدیرعامل خانه کتاب در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد.
* حسینی: نقد یعنی اهمیت به کتاب و نویسنده اثر
براساس این گزارش سیدمحمد حسینی وزیر ارشاد در سخنانی ضمن اشاره به اهمیت نقد اظهار داشت: از سال 82 که جشنواره نقد کتاب آغاز به کار کرد تا به امروز سال به سال تعداد مقالات افزون‌تر شده در این دوره 1153 مقاله از 177 مجله و 87 مقاله از پایگاه‌های خبری، سایت‌ها و وبلاگ‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند.
وزیر ارشاد ضمن اشاره به اینکه در سال 90 حدوداً 69 هزار عنوان کتاب چاپ شده ابراز داشت: اگر نیمی از آمار اعلام شده چاپ مجدد بدانیم چند ده هزار سالانه تألیف می‌شود که باید نقد‌‌هایی بر آنها نوشته شود.
وی ادامه داد: نقد یعنی اهمیت به کتاب و نویسنده اثر؛ ناقد اگر با انصاف مطلب را بررسی کرده و ژرف‌نگر باشد نقاط ضعف و قوت را بگوید بالاترین و ارزشمندترین کمک را به نویسنده انجام داده البته سعه صدر قطعاً باید در همه اهل علم وجود داشته باشد.
عالی‌‌رتبه‌ترین مقام وزارت ارشاد گفت: در تمام مراکز علمی بحث‌های طلبگی جدی و داغ بوده است ایرادات و اشکالات نیز اغلب مطرح می‌شود اما بحث نقد بسیار مؤثر و در فکر و اندیشه اسلامی وجود داشته است تضارب آرا همواره و در میان تمام افراد مشاهده می‌شود تا زوایای مختلف قضیه روشن شود که این موارد به رشد و پویایی جامعه کمک می‌کند.
وزیر ارشاد درباره جشنواره نقد کتاب خاطرنشان کرد: در این جشنواره آثار در حوزه کلیات، فلسفه، دین، هنر، ادبیات، زبان‌شناسی، تاریخ و جغرافیا و کودک و نوجوان بررسی شدند.
این مقام مسئول با تأکید براینکه خارج نشدن از جاده اعتدال بسیار مهم تلقی می‌شود، اضافه کرد: نقاد هرگز درصدد تخریب دیگری نیست در تعالیم اسلامی هم همواره به این موضوع اشاره می‌شود که اگر به شما دشمنی شد مجوزی اعطا نمی‌شود که از صراط اعتدال و مسیر عدل خارج و دیگران را تخریب کنید.
حسینی ضمن اشاره به اینکه از افتخارات نظام جمهوری اسلامی ایران می‌توان به بحث آزادی اشاره کرد، افزود: از افتخارات نظام جمهوری اسلامی بحث آزادی است تا افراد در حوزه‌های مختلف به استدلال بپردازند که رهبر انقلاب هم بر آن تأکید مؤکد دارند تا در دانشگاه‌ها و مراکز علمی به این موضوع توجه ویژه صورت گیرد.
وی افزود: نقد در جامعه و در تمام زمینه‌های هنری می‌تواند سازنده باشد اگر هنرمند بداند زیر نگاه دقیق و تیزبین دیگران است قطعاً کارش را با دقت و مطلوب‌تر به سرانجام می‌رساند.
* نباید انتظار داشته باشیم معاونت فرهنگی و یا اداره کتاب تمام مسئولیت‌ها را بپذیرد
وی با اشاره به اینکه نباید انتظار داشته باشیم معاونت فرهنگی و یا اداره کتاب تمام مسئولیت‌ها را بپذیرد، گفت: اگر در کتابی مسأله‌ای وجود داشته باشد با نویسنده این موضوع بررسی و مطلب تصحیح می‌شود اما نمی‌توان گفت ساختار شعر یک شاعر در حد یک شاعر توانمند نیست. ما در ارزیابی کتاب‌ها حداقل‌ها را انجام می‌دهیم و اگر می‌خواهیم سطح علمی کتاب ارتقا یابد باید دیگران ورود و آن را بررسی کنند. ما در حد مجوز و رعایت کردن برخی ملاک‌ها پیش می‌رویم باقی وظایف برعهده جامعه است.
وی با تشکر از نویسندگان که تلاش می‌کنند و نقادان که فعالانه مشغول فعالیت هستند، ابراز داشت: تعداد کتاب‌های منتشره خوب است اما با وجود مواجهه با مشکلات اقتصادی در سال اخیر میزان منتشره قابل تغییر بوده و امیدواریم مشکلات کاهش یافته و حرکت روبه رشدی را شاهد باشیم.
حسینی در پایان به نمایشگاه کتاب هند اشاره و افزود: در نمایشگاه بین‌المللی کتاب دهلی آثار و نویسندگان ایرانی در روز اول مورد استقبال فراوان قرار گرفته و حدود دو سوم کتاب‌ها خریداری شدند که نشان از شوق جهانیان به آثار ایرانی دارد و باید هم پاسخگوی نیازهای داخل کشور و هم به وسیله ترجمه در خدمت جهانیان باشیم تا آنها نیز از آثار ما استفاده کنند.
* پیشنهاد شجاعی صایین برای تشکیل انجمن‌های تخصصی نقد
علی شجاعی صایین در این برنامه اظهار داشت: جشنواره نقد اگر چه صمیمی و کوچک برگزار می‌شود اما برای ما عطر و بوی جداگانه دارد چرا که چشمان فرهنگ مکتوب کشور در آن حضور دارند. نگاه به نقد همپای توسعه کمی نشر ما هم افزایش یافته و چشم‌های بیشتری کتاب را نظاره می‌کنند و امیدواریم از نتایج جشنواره، فرهنگ مکتوب ما بیش از گذشته بهره‌مند شود.
وی در خاتمه سخنان خود پیشنهاد داد: با تأسیس و شکل‌گیری انجمن‌های تخصصی نقد از سوی وزارت ارشاد گام‌های بلندی به سوی نقد و نقدپذیری و حمایت از آثار تخصصی حوزه نقد برداشته شود.
در ادامه حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی‌راد عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به ایراد سخن پرداخت.
* خرمشاهی: ناقد قاضی است
بهاءالدین خرمشاهی از برگزیدگان این دوره از جشنواره نقد در این مراسم ابراز داشت: سال‌های گذشته یک بار در این جشنواره دعوت شدم شاید به عنوان پیشکسوت، در آن زمان آقای مسجدجامعی هم در مقام وزارت ارشاد حاضر بود راهروی باریکی فرارویم بود عنوان کردم سن اینقدر رفته بالا که نمی‌توان سن را پیدا کرد.
وی افزود: 67 سال سن دارم که در 26 سالگی اولین نقد را در مجله سخن با ترس نوشته و منتشر کردم چرا که بیشترین کوشش من در مقاله‌نویسی بوده است.
خرمشاهی ادامه داد: از خصوصیات نقاد این است که بصیر باشند البته عدم نقد هم مهم است. امروزه جامعه ما چندان اعتلا یافته که اگر فردی بی‌ادبانه بنویسد سردبیر و خوانندگان به آن اعتراض می‌کنند.
وی در پایان افزود: وقتی نقد می‌کنیم قضاوت هم صورت می‌گیرد که البته کار دشواری است هرکس نقد می‌نویسد باید بداند قضاوت هم می‌کند حتی اگر مجتهد باشد باید بداند امکان خطا دارد. ناقد قاضی است و اگر بداند قاضی است در این صورت بی‌پروایی نخواهد کرد من توصیه می‌کنم ادب نقدنویسی رعایت شود.
در این مراسم ابوالفضل حرّی و احد قراملکی به ایراد نظرات پرداختند.
* نجفقلی حبیبی: افراد آشنا با متن قانون ابن‌سینا به کمک من بیایند
حبیبی در این مراسم گفت: مدتهاست برای تصحیح «قانون» اقدام کردم پیشنهاد می‌کنم قبل از چاپ این کتاب و آنچه من انجام داده‌ام نقد شود چرا که کتاب قانون سند ملی ما است که با توجه به این قضیه اگر افرادی هستند که با متن قانون آشنایی دارند دوست دارم پیش از چاپ، اثر بنده را خوانده تا اثر منتشره در شأن جمهوری اسلامی ایران باشد.
* اوجبی از دبیری جشنواره نقد کتاب استعفا کرد
علی اوجبی دبیر علمی جشنواره نقد کتاب در این مراسم اظهار داشت: 6 سال است که دبیر علمی این جشنواره هستم اما از آقای شجاعی صایین توقع دارم برای سال آینده این مسئولیت را به شخص دیگری محول کنند.
وی در ادامه گزارشی از روند این جشنواره ارائه و اضافه کرد: در نهمین دوره از جشنواره نقد با همکاری صمیمانه دهها گروه تخصصی داوری تعداد 1153 مقاله از 177 مجله و 87 مقاله از پایگاه‌های خبری، سایت‌ها و وبلاگ‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت. در این دوره در حوزه کلیات 115 مقاله، فلسفه 91 مقاله، دین 158 مقاله، علوم اجتماعی 101 مقاله، علوم و فنون 54 مقاله، هنر 61 مقاله، ادبیات فارسی 118 مقاله، ادبیات عرب 10 مقاله، زبان‌شناسی 9 مقاله، ادبیات داستانی 119 مقاله، حوزه شعر 62 مقاله، تاریخ و جغرافیا 128 مقاله و کودک و نوجوان 125 مقاله در دبیرخانه ارزیابی شد که امروز از نفرات برگزیده تقدیر به عمل می‌آید. البته 11 سایت و وبلاگ نیز با 87 مقاله بررسی شدند.
اوجبی در ادامه با اشاره با اینکه نمی‌دانم شعر هایکو چه معنایی دارد که امروزه باب و منتشر می‌شود، عنوان کرد: معضل نقد، نقدنویسی نیست می‌توان آن را آموزش داد و باید گفت معضل بزرگ جامعه ما نقدپذیری است چرا که نویسندگان و اهالی قلم با خصلت نقدنویسی آشنا نیستند.
وی افزود: در کتاب سال و سایر جشنواره‌ها آیین‌نامه‌هایی وجود دارند که بررسی و بازبینی می‌شوند. در این جشنواره هم آیین‌نامه بازبینی و داوری‌ها سخت‌گیرانه‌تر شد. در این صورت در بخش جمعی هم با به نتیجه نرسیدن آرا از تقدیر معذوریم اما در سال‌های گذشته معمولاً از یک نشریه تقدیر می‌شد.
اوجبی در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه اغلب پرسیده می‌شود چرا در هر دوره از کتاب ماه خانه کتاب برگزیده داریم، گفت: مجلاتی که به صورت تخصصی به این حوزه بپردازند نداریم از این‌رو ناچار به انتخاب می‌شویم البته این جشنواره از معدود جشنواره‌هایی است که بدون نگاه سیاسی و بدون هرگونه اعمال نظر برگزار شده و تنها نظر داوران اعمال و اعلام می‌شود. این جشنواره همانند سایر جشنواره‌ها نیست زیرا هیچ‌یک از جشنواره‌های کنونی نه وظیفه خود می‌دانند و نه توجه دارند که در کنار انتخاب آثار به مباحث نظری هم بپردازند اما از سال چهارم این جشنواره این مهم انجام می‌شود.
