به گزارش مشرق، مصطفی نجفی فعال رسانه در تلگرام نوشت:
در گذشته، موساد بازیگر اصلی عملیاتهای برونمرزی اسرائیل به ویژه عملیاتهای تروریستی بود. بسیاری از ترورها و خرابکاریها – مانند ترور دانشمندان هستهای ایران یا عملیاتهای مخفی در منطقه – توسط موساد طراحی و اجرا میشدند. ویژگی مشترک این اقدامات، ماهیت پنهان و غیررسمی آنها بود؛ اسرائیل اغلب مسئولیت را بهطور مستقیم نمیپذیرفت و تنها نشانهها و تحلیلها به سمت موساد اشاره داشتند.
اما در سالهای اخیر، شاهد تغییر مهمی در این معادله هستیم. ارتش اسرائیل (IDF) و رکن اطلاعاتی آن (آمان) بهطور فزایندهای وارد حوزه عملیاتهای خارجی و حتی ترورهای برونمرزی شدهاند:
در لبنان، حملات هوایی ارتش علیه فرماندهان حزبالله عملاً به شکل «ترور هدفمند» در چارچوب عملیات نظامی آشکار انجام شد.
در ایران، نیز آنگونه که گالانت وزیر جنگ قبلی اسرائیل، از سال ۲۰۲۳، پرونده ضربه به ایران از موساد به ارتش و مشخصا نیروی هوایی واگذار شد. با این حال، موساد و ارتش عملیاتهای ترکیبی اجرا کرده اند: موساد پهپادهای انفجاری و موشک های اسپایک را فعال کرد و ارتش با حملات هوایی آشکار به ترور مقامات ارشد نظامی ایران را به انجام رساند. این مدل «جنگ ترکیبی» نشان داد که ترورها دیگر صرفاً ابزار موساد نیستند، بلکه ارتش نیز در آنها نقش مستقیم دارد.
در قطر (سپتامبر ۲۰۲۵)، ارتش اسرائیل بهطور مستقیم به مقر رهبران حماس در دوحه حمله کرد. این اقدام در خاک کشوری ثالث و متحد آمریکا، نمونهای کمسابقه بود که اسرائیل همچنان مسئولیت رسمی آن را پذیرفت. برخلاف الگوهای گذشته، عملیات نه پنهان بود و نه قابل انکار.
دلایل این تغییر چیست؟
۱. ضرورت ارسال پیام بازدارندگی آشکار: برخلاف عملیاتهای پنهان موساد، حملات ارتش حامل پیام سیاسی-نظامی مستقیم برای دولتها و گروههای منطقه است.
۲. ضرورت ضربه قاطع: طرحهای موساد معمولا طرحهایی بلندمدت و با اثرات تاکتیکی بوده است. اما ارتش طرحهایی کوتاه مدت و با اثرات استراتژیک طراحی می کند که در آن با دنبال دستاورد سریع و قاطع است.
۳. افزایش نقش آمان: پس از ناکامیهای اطلاعاتی در جنگ غزه ۲۰۲۳–۲۰۲۴، ارتش بهدنبال افزایش کنترل و اعتبار در حوزه برونمرزی بوده است.
۴. الگوی جنگ ترکیبی: ترکیب موساد (عملیات مخفی) با ارتش (عملیات آشکار) به الگوی اصلی اسرائیل در چند سال اخیر بدل شده است.
امروز میتوان گفت که نقش ارتش و آمان در عملیاتهای خارجی به ویژه اقدامات تروریستی بهطور قابل توجهی پررنگتر شده است. اگر پیشتر ترورهای خارجی تقریباً مترادف با موساد بودند، اکنون شاهدیم که ارتش اسرائیل نه تنها مکمل موساد بلکه در مواردی بازیگر اصلی عملیاتهای برونمرزی است. موساد همچنان ابزار اطلاعاتی و مخفی حیاتی باقی مانده، اما جایگاهش از «محور اصلی» به «بازوی کلیدی در کنار ارتش» تغییر یافته است.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.
